Κορύβας: Difference between revisions
Δόλιον γὰρ ἄνδρα φεῦγε παρ' ὅλον τὸν βίον → Dum vivis, insidiosos curriculo fuge → Den Hinterhältigen fliehe, dein ganzes Leben lang
(3) |
m (Text replacement - "D.S." to "D.S.") |
||
| (19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 7: | Line 7: | ||
|Transliteration B=Korybas | |Transliteration B=Korybas | ||
|Transliteration C=Koryvas | |Transliteration C=Koryvas | ||
|Beta Code= | |Beta Code=*koru/bas | ||
|Definition=[ | |Definition=[ῠ], αντος, ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[Corybant]], [[priest]] of [[Cybele]] in [[Phrygia]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]: pl., Str.10.3.7, [[Diodorus Siculus|D.S.]]5.49, Luc.Salt.8; also associated with [[Dionysus]], in plural [[Κορύβαντες]], E.Ba.125 (lyr.), Hipp.143 (lyr.), Ar.Lys.558, Nonn.D.9.162, Str.l.c.: metaph., of [[drunken]] [[person]]s, Posidipp.26.22.—Cf. [[Κύρβαντες]].<br><span class="bld">II</span> [[enthusiasm]], ὁ τῆς ποιητικῆς κ. Luc.Hist. Conscr.45.<br><span class="bld">III</span> [[fabulous]] [[gem]], Ps.-Plu.Fluv.18.8. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=Κορύβας -αντος, ὁ [κόρυς?] Corybant, priester van Rhea. wild enthousiasme:. τὸν τῆς ποιητικῆς κορύβαντα poëtische vervoering Luc. 59.45. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''Κορύβᾱς:''' αντος (ῠ) ὁ [[корибант]] (жрец Кибелы Фригийской, культ которой отличался разнузданностью и исступленностью) Eur. etc. | |||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο (Α [[Κορύβας]], -αντος, θηλ. [[Κορυβαντίς]], - | |mltxt=ο (Α [[Κορύβας]], -αντος, θηλ. [[Κορυβαντίς]], -ίδος)<br /><b>συν. στον πληθ.</b> <i>οι Κορύβαντες</i><br />δαίμονες, [[τέκνα]] της μητέρας τών θεών Ρέας και ακόλουθοι της, [[κυρίως]] ως Ρέας-Κυβέλης, οι οποίοι τελούσαν τις τελετές τους σε μανιώδη ενθουσιασμό, με έξαλλες κινήσεις, θορυβώδη [[μουσική]] και οργιαστικούς χορούς («πρῶτον δὲ φασι Ῥέαν ἡσθεῖσαν τῄ [[τέχνη]] ἐν Φρυγίᾳ μὲν τοὺς Κορύβαντας», <b>Λουκιαν.</b>)<br />(αρχ. (ως προσηγορικό) <i>ὁ κορύβας</i><br /><b>1.</b> [[εκστατικός]], [[ένθους]], [[έξαλλος]] («δεῖξαι τοῖς καταπεπληγμένοις ὅτι μὴ κορύβαντές εἰσι, [[μηδὲ]] τῶν περὶ τὴν Ῥέαν δαιμόνων», <b>Συνέσ.</b>)<br /><b>2.</b> [[μέθυσος]], μεθυσμένος<br /><b>3.</b> [[ενθουσιασμός]] («[[κίνδυνος]] γὰρ αὐτῇ το τε μέγιστον παρακινῆσαι, καὶ κατενεχθῆναι ἐς τὸν τῆς ποιητικῆς κορύβαντα», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>4.</b> [[ονομασία]] λίθου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ</span></b> Αγνωστης ετυμολ. Συνδέεται πιθ. με το αρχ. νορβ. <i>huerfa</i> «[[στριφογυρίζω]]» (πρβλ. τους κορυβαντικούς χορούς), [[οπότε]] η αρχική του [[μορφή]] θα [[πρέπει]] να ήταν <i>Κύρβαντες</i> (πρβλ. <i>κύρβις</i> «[[πινακίδα]] [[στρεπτή]] [[περί]] άξονα») και ο τ. <i>Κορύβαντες</i> να προέκυψε από παρετυμολογική [[σύνδεση]] με το [[κόρυς]] «[[περικεφαλαία]]» (πρβλ. τους πολεμικούς χορούς τών Κορυβάντων). Η κατάλ. θυμίζει τα <i>Άβαντες</i>, <i>αλίβαντες</i>. Η [[προέλευση]] της κορυβαντικής λατρείας οδηγεί στη φρυγική [[καταγωγή]] της λέξης.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κορυβάντειος]], [[κορυβαντίζω]], [[κορυβαντικός]], [[Κορυβαντίς]], [[κορυβαντιώ]], [[κορυβαντώδης]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κορυβάντιος]]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''Κορύβᾱς:''' [ῠ], -αντος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[ιερέας]] της Κυβέλης στη [[Φρυγία]], στον πληθ. [[Κορύβαντες]], σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> [[ενθουσιασμός]], σε Λουκ. | |lsmtext='''Κορύβᾱς:''' [ῠ], -αντος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[ιερέας]] της Κυβέλης στη [[Φρυγία]], στον πληθ. [[Κορύβαντες]], σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> [[ενθουσιασμός]], σε Λουκ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''Κορύβᾱς''': ῠ, αντος, ὁ, ἱερεὺς τῆς Ρέας ἐν Φρυγίᾳ· ἐν τῷ πληθ. Κορύβαντες. Εὐρ. Βάκχ. 125, κτλ.· συγγενεῖς πρὸς αὐτοὺς [[εἶναι]] οἱ [[Κάβειροι]], Ἰδαῖοι, Δάκτυλοι, Τελχῖνες, καὶ οἱ Κούρητες κατὰ Στράβ. 466· ποιητ. δοτ. πληθ. Κυρβάντεσσι Σοφ. Ἀποσπ. 740, κατὰ τοὺς Παρισιν. κώδικ. παρὰ Duebner., πρβλ. Λυκόφρ. 78, Καλλ. εἰς Δία 46· ― [[ἐπειδὴ]] δὲ αἱ τελεταὶ αὐτῶν συνωδεύοντο μὲ μουσικὴν ἀγρίαν κτλ., ὁ [[Κορύβας]] ἐθεωρεῖτο ὡς [[μέθυσος]] ἢ [[μουσικός]], Ποσείδιππ. παρ’ Ἀθην. 377Β, Συνεσ. Ἐπιστ. 122. Πρὸς πλήρη πληροφορίαν ἴδε Λοβ. Ἀγλαόφ. σελ. 1133 κ.ἑξ. ΙΙ. [[ἐνθουσιασμός]], ὁ τῆς ποιητικῆς κ. Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 45. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=Κορῠ́βᾱς, αντος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> a Corybant, [[priest]] of [[Cybele]] in [[Phrygia]]; in plural [[Κορύβαντες]], Eur., etc.<br /><b class="num">II.</b> [[enthusiasm]], Luc. | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:15, 27 March 2024
English (LSJ)
[ῠ], αντος, ὁ,
A Corybant, priest of Cybele in Phrygia, Hsch.: pl., Str.10.3.7, D.S.5.49, Luc.Salt.8; also associated with Dionysus, in plural Κορύβαντες, E.Ba.125 (lyr.), Hipp.143 (lyr.), Ar.Lys.558, Nonn.D.9.162, Str.l.c.: metaph., of drunken persons, Posidipp.26.22.—Cf. Κύρβαντες.
II enthusiasm, ὁ τῆς ποιητικῆς κ. Luc.Hist. Conscr.45.
III fabulous gem, Ps.-Plu.Fluv.18.8.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
Κορύβας -αντος, ὁ [κόρυς?] Corybant, priester van Rhea. wild enthousiasme:. τὸν τῆς ποιητικῆς κορύβαντα poëtische vervoering Luc. 59.45.
Russian (Dvoretsky)
Κορύβᾱς: αντος (ῠ) ὁ корибант (жрец Кибелы Фригийской, культ которой отличался разнузданностью и исступленностью) Eur. etc.
Greek Monolingual
ο (Α Κορύβας, -αντος, θηλ. Κορυβαντίς, -ίδος)
συν. στον πληθ. οι Κορύβαντες
δαίμονες, τέκνα της μητέρας τών θεών Ρέας και ακόλουθοι της, κυρίως ως Ρέας-Κυβέλης, οι οποίοι τελούσαν τις τελετές τους σε μανιώδη ενθουσιασμό, με έξαλλες κινήσεις, θορυβώδη μουσική και οργιαστικούς χορούς («πρῶτον δὲ φασι Ῥέαν ἡσθεῖσαν τῄ τέχνη ἐν Φρυγίᾳ μὲν τοὺς Κορύβαντας», Λουκιαν.)
(αρχ. (ως προσηγορικό) ὁ κορύβας
1. εκστατικός, ένθους, έξαλλος («δεῖξαι τοῖς καταπεπληγμένοις ὅτι μὴ κορύβαντές εἰσι, μηδὲ τῶν περὶ τὴν Ῥέαν δαιμόνων», Συνέσ.)
2. μέθυσος, μεθυσμένος
3. ενθουσιασμός («κίνδυνος γὰρ αὐτῇ το τε μέγιστον παρακινῆσαι, καὶ κατενεχθῆναι ἐς τὸν τῆς ποιητικῆς κορύβαντα», Λουκιαν.)
4. ονομασία λίθου.
[ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ Αγνωστης ετυμολ. Συνδέεται πιθ. με το αρχ. νορβ. huerfa «στριφογυρίζω» (πρβλ. τους κορυβαντικούς χορούς), οπότε η αρχική του μορφή θα πρέπει να ήταν Κύρβαντες (πρβλ. κύρβις «πινακίδα στρεπτή περί άξονα») και ο τ. Κορύβαντες να προέκυψε από παρετυμολογική σύνδεση με το κόρυς «περικεφαλαία» (πρβλ. τους πολεμικούς χορούς τών Κορυβάντων). Η κατάλ. θυμίζει τα Άβαντες, αλίβαντες. Η προέλευση της κορυβαντικής λατρείας οδηγεί στη φρυγική καταγωγή της λέξης.
ΠΑΡ. αρχ. κορυβάντειος, κορυβαντίζω, κορυβαντικός, Κορυβαντίς, κορυβαντιώ, κορυβαντώδης
αρχ.-μσν.
κορυβάντιος].
Greek Monotonic
Κορύβᾱς: [ῠ], -αντος, ὁ,
I. ιερέας της Κυβέλης στη Φρυγία, στον πληθ. Κορύβαντες, σε Ευρ. κ.λπ.
II. ενθουσιασμός, σε Λουκ.
Greek (Liddell-Scott)
Κορύβᾱς: ῠ, αντος, ὁ, ἱερεὺς τῆς Ρέας ἐν Φρυγίᾳ· ἐν τῷ πληθ. Κορύβαντες. Εὐρ. Βάκχ. 125, κτλ.· συγγενεῖς πρὸς αὐτοὺς εἶναι οἱ Κάβειροι, Ἰδαῖοι, Δάκτυλοι, Τελχῖνες, καὶ οἱ Κούρητες κατὰ Στράβ. 466· ποιητ. δοτ. πληθ. Κυρβάντεσσι Σοφ. Ἀποσπ. 740, κατὰ τοὺς Παρισιν. κώδικ. παρὰ Duebner., πρβλ. Λυκόφρ. 78, Καλλ. εἰς Δία 46· ― ἐπειδὴ δὲ αἱ τελεταὶ αὐτῶν συνωδεύοντο μὲ μουσικὴν ἀγρίαν κτλ., ὁ Κορύβας ἐθεωρεῖτο ὡς μέθυσος ἢ μουσικός, Ποσείδιππ. παρ’ Ἀθην. 377Β, Συνεσ. Ἐπιστ. 122. Πρὸς πλήρη πληροφορίαν ἴδε Λοβ. Ἀγλαόφ. σελ. 1133 κ.ἑξ. ΙΙ. ἐνθουσιασμός, ὁ τῆς ποιητικῆς κ. Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 45.
Middle Liddell
Κορῠ́βᾱς, αντος, ὁ,
I. a Corybant, priest of Cybele in Phrygia; in plural Κορύβαντες, Eur., etc.
II. enthusiasm, Luc.
