οἶδα

English (LSJ)

   A pf. morphology, οἶδα I know, used as pres.: plpf. ᾔδεα (v. infr.), I knew, used as impf.:—pf. οἶδα, Aeol. ὄϊδα Alc. 145; 2sg. οἶδας once in Hom., Od.1.337, cf. h.Merc.456, Thgn.491, Hippon.89, Hp.Acut.67, E.Alc.780, Philem.44.3 codd.; οἶσθα elsewh. in Hom., Att., etc.; in Com. also sts. οἶσθας Cratin.105, Alex.15.11, Men.348.5, cf. Herod.2.55; pl., ἴσμεν, Ep., Aeol., and Dor. ἴδμεν, also Ion., Hdt.1.6, al.; ἴστε, ἴσασι [ῐς- Od.2.211, al., but ῑς- ib.283, al.]; οἴδαμεν Hdt.2.17, οἴδατε AP12.81 (Mel.), οἴδᾱσι Hdt.2.43, X.Oec. 20.14 codd.; dual, οἴδατον Socr.Ep.22.1: imper. ἴσθι, ἴστω, Boeot. ἴττω, late ἰδέτω Phalar.Ep.122 codd.: from 3pl. ἴσασι (ἴσαντι Epich. 53) were formed Dor. 1sg. ἴσᾱμι Epich.254, Pi.P.4.248; 3sg. ἴσατι IG14.644.4 (Bruttii); 1pl. ἴσᾰμεν Pi.N.7.14, ἴσαμες prob. in Dialex. 6.12; Cret. 3pl. subj. ἴθθαντι GDI5024; inf. ϝισάμην Kohler-Ziebarth Stadtrecht von Gortyn 34 No.3.19; part. ἴσας A.D.Adv.175.19, dat. sg. ἴσαντι Pi.P.3.29, Cret. pl. ἴθθαντες GDI5024: subj. εἰδῶ (εἰδέω, ἰδέω, Il.14.235, Od.16.236), Ion. 3pl. εἰδέωσι SIG45.21 (Halic., V B.C.); Ep. also εἴδω Od.1.174, al. (cf. Hdn. Gr.2.131), εἴδομεν Il.1.363, εἴδετε Od.9.17: opt. εἰδείην, 1pl. εἰδεῖμεν Pl.La.190b, R.582a: inf. εἰδέναι, Ep. ἴδμεναι, ἴδμεν, also ἰδέμεν Pi.N.7.25: part. εἰδώς, εἰδυῖα, Ep. also ἰδυῖα, Elean ϝειζώς Schwyzer 409:—plpf. ᾔδεα Il.14.71, Hdt.2.150, contr. ᾔδη S.Ant.18, Ar.Av. 511, Pl.Smp.199a, ᾔδησθα Od.19.93, Eup. 416, etc. (but ᾔδεισθα freq. in codd., Ar.Ec.551, E.Cyc.108, Pl.Men. 80d, al.), ᾔδεε (ν) Il.17.402, al., ᾔδη 1.70, al. (also later Att., acc. to Aristarch. ap. Choerob.in Theod.2.86), Att. contr. ᾔδει (ν) E.Ion1187, Ar.V.558, etc.; Ep. 2 and 3sg. ἠείδης, ἠείδη (v.l. -εις, - ει), Il.22.280, Od.9.206; Att. also 1sg. ᾔδειν D.37.24, 2sg. ᾔδεις Ar.Th.554, etc.; pl., ᾔδειμεν Aeschin.3.82, Arist.APo.87b40, ᾔδεμεν Men.14D. (to be read in S.OT1232), ᾔδειτε D.55.9, etc. (ᾔδετε prob. in E.Ba. 1345), Ion. ᾐδέατε Hdt.9.58 (συν-), ᾔδεισαν LXX Ge.42.23, Str.15.3.23, ᾔδεσαν Hdt.7.175, Thgn.54, etc.; late Ep. ᾔδειν, ἠείδειν, A.R.2.65,4.1700, also ᾖσμεν, ᾖστε, ᾖσαν, Ar.Fr.149.4 (prob.), S.Fr.340, E. Cyc.231, etc.; Ep. 3pl. ἴσαν Il.18.405, Od.4.772:—fut., in this sense, εἴσομαι Il.1.548, Hp.VM20, Ar.Ach.332, etc.; also εἰδήσω Od.7.327, Hdt.7.234, Isoc.1.44, Aen.Tact.31.5, Arist.Top.108a28, Herod.5.78, Apollon.Perg.Con.1 Praef., etc.; inf. εἰδησέμεν Od.6.257.—The aor. and pf. are usu. supplied by γιγνώσκω; aor. 1 inf. εἰδῆσαι is found in Hp.Acut.(Sp.) 22, Epid.6.8.25 (ἐξ-), Arist.EN1156b27, Thphr.Char. Prooem.4; imper. εἴδησον PCair.Zen.36.2 (iii B.C.); 3pl. subj. εἰδήσωσιν Herzog Koische Forschungen No.190 (ii/i B.C.):—know, have knowledge of, be acquainted with, Hom., etc.: c. acc. rei, ὃς ᾔδη τά τ' ἐόντα τά τ' ἐσσόμενα πρό τ' ἐόντα Il.1.70; νοήματα, μήδεα οἶδε, Od.2.122, Il.18.363, etc.: less freq. c. acc. pers., τούτους μὲν δὴ οἶδα Od.4.551, cf. Pl.R.365e, D.54.34, etc.; πρῶτος ὧν ἡμεῖς ἴδμεν the first we know of, Hdt.1.6, etc.; παλαίτατος ὧν ἀκοῇ ἴσμεν Th.1.4: strengthd. by εὖ or σάφα, εὖ τόδ' ἴσθι know well, be assured of this, E.Med.593; σάφ' οἶδ' ἐγώ A.Supp.740, etc.: freq. in Hom. with neut. Adj., to express character or disposition, ἄγρια οἶδε has fierceness in his heart, Il.24.41; ἀθεμίστια ᾔδη had law lessness in his heart, Od.9.189; αἴσιμα, ἄρτια ᾔδη, 14.433, 19.248; εἴ μοι ἤπια εἰδείη if he were kindly disposed towards me, Il.16.73; φίλα εἰδότες ἀλλήλοισιν Od.3.277; κεχαρισμένα, πεπνυμένα εἰδώς, 8.584, 24.442: c. gen., ὃς σάφα θυμῷ εἰδείη τεράων Il. 12.229; ὃς πάσης εἰδῇ σοφίης 15.412; τόξων ἐῢ εἰδώς cunning with the bow, 2.718; αἰχμῆς ἐῢ εἰ. 15.525; οἰωνῶν σάφα εἰδώς Od.1.202; ἐῢ εἰδὼς τεκτοσυνάων 5.250; μάχης ἐῢ εἰδότε πάσης Il.2.823; κύνε εἰδότε θήρης 10.360; παῖδ' ἔτ' ἐόντ' οὔ πω μάλα εἰδότε θούριδος ἀλκῆς 11.710; εἰδὼς πυγμαχίης 23.665; θεοπροπίων ἐῢ εἰδώς 6.438; χάριν εἰδέναι τινί acknowledge a debt to another, thank him, 14.235, Hdt.3.21, etc.: imper., freq. in protestations, ἴστω νῦν Ζεὺς αὐτός be Zeus my witness, Il.10.329; ἴστω νῦν τόδε Γαῖα 15.36, etc.; Boeot. ἴττω Ἡρακλῆς etc., Ar.Ach.860, etc.: part. εἰδώς, abs., one who knows, one acquainted with the fact, ἰδυίῃ πάντ' ἀγορεύω Il.1.365; μετ' εἰδόσιν ἀγορεύειν 10.250; μακρηγορεῖν ἐν εἰδόσιν Th.2.36, cf. 3.53; μαθεῖν παρὰ τοῦ εἰδότος Pl.R.337d, etc.; also ἰδυίῃσι πραπίδεσσι with knowing mind, Il.1.608,al.    2 c. inf., know how to do, οἶδ' ἐπὶ δεξιά, οἶδ' ἐπ' ἀριστερὰ νωμῆσαι βῶν 7.238, cf. S.Ph.1010, Ar.V.376; also, to be in a condition, be able, have the power, E.Med.664, D.4.40; of drugs, ὅσα λεπτύνειν οἶδε Alex. Trall.Febr.6; of a festival, οἶδε ἐκπέμπουσα δάκνειν Chor.p.124 B.; learn, ἵν' εἰδῇ μὴ 'πὶ τοῖς ἐμοῖς κακοῖς ὑψηλὸς εἶναι E.Hipp.729.    3 c. part., to know that such and such is the fact, the part. being in nom. when it is a predicate of the Subject of the Verb, ἴσθι μοι δώσων know that thou wilt give, A.Ag.1670; ἴστω ὑπὸ τοῦ ἀδελφεοῦ ἀποθανών Hdt.4.76; οὐ γὰρ οἶδα δεσπότας κεκτημένος E.Hec.397: in acc. when it is predicate of the Object, τοὺς φιλτάτους γὰρ οἶδα νῷν ὄντας πικρούς A.Ch.234; τὸν Μῆδον ἴσμεν ἐκ περάτων γῆς ἐλθόντα Th.1.69: with part. omitted, γῆν αὐτὰ οἶδεν ἀμφότερα (sc. ὄντα) Jul.Or.7.226a.    4 less freq.c.acc. et inf., πλήθους . . ἂν σάφ' ἴσθ' ἕκατι βάρβαρον ναυσὶν κρατῆσαι A.Pers.337, cf. S.Ph.1329; εὖ ἴσθι τοῦτον . . ἰσχυρῶς ἀνιᾶσθαι X.Cyr.8.3.44; also εὖ τόδ' ἴσθι, μηδάμ' ἡμέρᾳ μιᾷ πλῆθος τοσουτάριθμον ἀνθρώπων θανεῖν A.Pers.431; ἕν γ' ἀκούσασ' ἴσθι, μὴ ψευδῶς μ' ἐρεῖν E.IA1005.    5 c. acc. folld. by ὡς, ὅτι, etc., οἶδα κἀμαυτὴν ὅτι ἀλγῶ S.El.332; ἐάν τινα εἰδῶσιν ὅτι ἄδικός ἐστι Pl.Prt. 323b, etc.    6 οὐκ οἶδ' εἰ . . I know not whether, to express disbelief or doubt, sts. with ἄν transposed, οὐκ οἶδ' ἂν εἰ πείσαιμί σε E. Alc.48, cf. D.45.7: with Verb omitted after εἰ, as οὐκ οἶδ' εἴ τις ἄλλος perhaps no other, Isoc.6.1, 12.10.    7 in similar ellipses with other Conjunctions, οὐκ οἶδ' ὅπως I know not how, Pl.R.40cb; οὐκ οἶδ' ὁπόθεν Id.Cra.396d.    8 οἶδα, ἴσθι are freq. parenthetic, οἶδ' ἐγώ E.Med.948; σάφ' οἶδα ib.94,963; also οἶδ' ὅτι, οἶσθ' ὅτι, ἴσθ' ὅτι, πάρειμι δ' ἄκων οὐχ ἑκοῦσιν, οἶδ' ὅτι (sc. πάρειμι) I know it well, S.Ant. 276; οἶδ' ὅτι, freq. in D., as 9.1, al.; σάφ' ἴσθ' ὅτι Ar.Pl.889:—οἶσθ' ὅ, οἶσθ' ὡς, with imper., are common in Trag. and Com., οἶσθ' οὖν ὃ δρᾶσον; do—thou know'st what, i.e. make haste and do, Ar.Eq.1158, cf. Pax1051, etc.; οἶσθ' ὡς πόησον; S.OT543; also οἶσθ' . . ὡς νῦν μὴ σφαλῇς; Id.OC75; οἶσθα νῦν ἅ μοι γενέσθω; E.IT1203: rarely with the fut., οἶσθ' οὖν ὃ δράσεις (nisileg. δρᾶσον); Id.Cyc.131, cf. Med.600 codd.

Greek (Liddell-Scott)

οἶδα: Αἰολ. ὄϊδα Ἀλκαῖ. 141, ἴδε ἐν λ. *εἴδω Β. - ἴδε Κόντου Φιλολ. Ποικίλα ἐν Ἀθηνᾶς τ. Α΄, σ. 117.

French (Bailly abrégé)

οἶσθα, οἶδε, ἴσμεν, ἴστε, ἴσασι, ἴστον, ἴστον;
impér. ἴσθι, sbj. εἰδῶ, opt. εἰδείην, inf. εἰδέναι, part. εἰδώς;
pf.2 de *εἴδω : savoir :
1 être informé de, instruit de, etc. : τι, savoir, connaître qch ; περί τινος, être bien renseigné sur qqn ; ᾔδει βασιλέα ὅτι μέσον ἔχοι τοῦ στρατεύματος XÉN il savait que le roi occupait le centre de l’armée ; τὸν Μῆδον ἴσμεν ἐκ περάτων γῆς ἐλθόντα THC nous savons que le Mède est venu du bout du monde ; ὡς μηδὲν εἰδότ’ ἴσθι μ’ ὧν ἀνιστορεῖς SOPH sache que je ne sais rien de ce que tu racontes ; ἴσθι μοι δώσων ESCHL sache que tu me donneras ; οἶδα κεκτημένος EUR je sais que j’ai gagné, que j’ai, etc. ; dans des loc. nég. οὐκ οἶδ’ ὅπως, ὅπη, etc. je ne sais comment, par quel moyen ; οὐκ οἶδ’ εἰ, je ne sais si ; οὐκ οἶδ ἢ … ἤ IL je ne sais si … ou si ; abs. au part. μετ’ εἰδόσιν ἀγορεύειν IL ou ἐν εἰδόσιν THC parler au milieu de gens qui savent ; ἴστω νῦν Ζεύς IL en ce moment que Zeus sache, càd en ce moment j’atteste Zeus ; οἶδ’ ὅτι, εὖ οἶδ’ ὅτι, je le sais, litt. je sais, je sais bien que (cela est) ; σάφ’ ἴσθ’ ὅτι AR sache-le bien ; οἶσθ’ ὡς, οἶσθ’ ὅ, avec un impér. οἶσθ’ ὡς ποίησον ; SOPH sais-tu ce que tu as à faire (litt. fais sais-tu quoi ?) ; οἶσθ’ οὖν ὃ δρᾶσον ; EUR sais-tu donc ce que tu as à faire ?;
2 savoir, être habile à ou dans, gén. : εἰδέναι τεράων IL être habile à interpréter les prodiges ; τόξων εὖ εἰδώς IL, οἰωνῶν σάφα εἰδώς OD habile à manier l’arc, à interpréter le vol des oiseaux ; μάχης εὖ εἰδότε πάσης IL ayant tous deux l’expérience de toute sorte de combats ; avec un inf. : savoir, être habile à, etc.
3 être en état de, pouvoir, avec l’inf.;
4 avoir tels ou tels sentiments, avec un acc. pl. neutre : πειτνυμένα, κεχαρισμένα εἰδέναι, etc. HOM être prudent, reconnaissant, etc. ; φίλα εἰδέναι τινί OD avoir des sentiments d’amitié pour qqn : χάριν εἰδέναι τινί IL savoir gré, être reconnaissant à qqn.
Étymologie: v. *εἴδω.

English (Autenrieth)

see εἴδω, II.

English (Slater)

οἶδα (οιλτ;γτ;δ（α), οἶσθα, οἶδε（ν); εἰδείην; ἴσθι, ἴστω, ἴστ（ε); εἰδώς, -ότι, -ότες, ἰδυῖα coni.: also ᾰσᾶμι, ᾰςᾰμεν; ᾰσάντι:
   1 ϝει- (O. 2.86), ϝι- (P. 3.29), ϝοι- (N. 4.43) ) know
   a abs./c. acc. εἰ δὲ τις οἶδεν τὸ μέλλον (O. 2.56) σοφὸς ὁ πολλὰ εἰδὼς φυᾷ (O. 2.86) τὸ διδάξασθαι δέ τοι εἰδότι ῥᾴτερον (O. 8.60) ἴσθι νῦν, Ἀρχεστράτου παῖ, κελαδήσω (O. 11.11) πάντα ἰσάντι νόῳ (P. 3.29) “ἀλλὰ τούτων μὲν κεφάλαια λόγων ἴστε” (P. 4.117) “εἰδότι τοι ἐρέω” (P. 4.142) καί τινα οἶμον ἴσαμᾰ βραχύν (P. 4.248) “κύριον ὃς πάντων τέλος οἶσθα καὶ πάσας κελεύθους” (P. 9.45) ἴσθι, γλυκεῖάν τοι Μενάνδρου σὺν τύχᾳ μόχθων ἀμοιβὰν ἐπαύρεο (N. 5.48) ἔργοις δὲ καλοῖς ἔσοπτρον ἴσαμεν ἑνὶ σὺν τρόπῳ (N. 7.14) ἴστε μὰν Κλεωνύμου δόξαν παλαιὰν ἅρμασιν (I. 3.15) ἴστε μὰν Αἴαντος ἀλκάν (I. 4.35) ἀλλὰ παρθένοι γάρ, ἴσθ' ὅτι, Μοῖσαι, πάντα (i. e. ὅτι ἴστε) Πα. . . ε]ἰδότες οἵαν Βρομίου [τελε]τὰν ἵσταντι Δ. 2. . ]τ' ἴσθ ἐνειπ[ Δ. 4. b. 2. ]Ζεὺς οἶδ' Παρθ. 2. 33. οἶδε μὲν βίου τελευτάν, οἶδεν δὲ διόσδοτον ἀρχάν fr. 137. 1—2. ὢ πόποι, ο ἀπατᾶται φροντὶς ἐπαμερίων οὐκ ἰδυῖα (Boeckh: εἰδυῖα codd.) fr. 182.
   b c. part. ἴστω γὰρ ἐν τούτῳ πεδίλῳ δαιμόνιον πόδ' ἔχων Σωστράτου υἱός (O. 6.8) μανθάνων οἶσθα προτέρων (P. 3.80) ἴστω λαχὼν πρὸς δαιμόνων θαυμαστὸν ὄλβον (N. 9.45) ἴστω γὰρ σαφὲς ἀστῶν γενεᾷ μέγιστον κλέος αὔξων (I. 7.27)
   c c. inf., know how to ὡς μὰν σαφὲς οὐκ ἂν εἰδείην λέγειν ποντιᾶν ψάφων ἀριθμόν (O. 13.46) ἐλαφρὸν ὄρχημ' οἶδα ποδῶν μειγνύμεν (ἀοιδᾷ coni. Bergk) *fr. 107b. 1.*
   d c. ὅτι & ind. εὖ οἶδ' ὅτι χρόνος ἕρπων πεπρωμέναν τελέσει (N. 4.43)
   e c. indir. quest. καίπερ ἐφαμερίαν οὐκ εἰδότες οὐδὲ μετὰ νύκτας ἄμμε πότμος ἅντιν' ἔγραψε δραμεῖν ποτὶ στάθμαν (N. 6.6)

English (Abbott-Smith)

οἶδα, (from same root as εἶδον, q.v.), [in LXX chiefly for ידע;] pf. with pres. meaning (plpf. as impf.; on irregular tense-forms, v. App.),
to have seen or perceived, hence, to know, have knowledge of: c. acc. rei, Mt 25:13, Mk 10:19, Jo 10:4, Ro 7:7, al.; c. acc. pers., Mt 26:72, Jo 1:31, Ac 3:16, al.; τ. θεόν, I Th 4:5, Tit 1:16, al.; c. acc. et inf., Lk 4:41, al.; seq. ὅτι, Mt 9:6, Lk 20:21, Jo 3:2, Ro 2:2 11:2, al.; seq. quaest. indir., Mt 26:70, Jo 9:21, Eph 1:18, al.; c. inf., to know how (cl.), Mt 7:11, Lk 11:13, Phl 4:12, I Th 4:4, al.; in unique sense of respect, appreciate: I Th 5:12 (but v. also ICC on I Th 4:4).SYN.: v.s. γινώσκω.