ἐπιτέμνω: Difference between revisions
Γαμεῖν δὲ μέλλων βλέψον εἰς τοὺς γείτονας → Quaeris maritus esse? Vicinos vide → Auf deine Nachbarn sieh, wenn du an Hochzeit denkst
(13_6a) |
m (Text replacement - "Theophrastus ''HP''" to "Thphr. ''HP''") |
||
(36 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=epitemno | |Transliteration C=epitemno | ||
|Beta Code=e)pite/mnw | |Beta Code=e)pite/mnw | ||
|Definition=Ion. ἐπιτάμνω, | |Definition=Ion. [[ἐπιτάμνω]], <span class="bld">A</span> fut. -τεμῶ Antyll. (v. infr.): aor. ἐπέτᾰμον: —[[cut upon the surface]], [[make an incision into]], [[gash]], τὸ ἔσω τῶν χειρῶν [[Herodotus|Hdt.]]3.8, cf. 4.70; κατὰ μῆκος τὰς σάρκας Id.6.75; φλέβα Hp.Aër. 22; ἐ. τὴν σαυτοῦ κεφαλήν Aeschin.2.93:—Med., ἐπεὰν ἐπιτάμωνται τοὺς βραχίονας ἐς τὴν ὁμοχροίην [[Herodotus|Hdt.]]1.74; [[κατά τι]] in a place, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]''1.8.4.<br><span class="bld">2</span> [[make a further incision]], opp. [[τέμνειν]], Antyll. ap. Orib. 44.23.2.<br><span class="bld">II</span> [[cut short]], τὰ λοιπὰ τῶν ἐπιχειρημάτων Arist.''SE''174b29; λέγοντα ἐ. τινά Plb.28.23.3; τὰς προφάσεις Id.35.4.6, cf. 5.58.3; [[prune]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 6.6.6.<br><span class="bld">2</span> [[abridge]], [[shorten]], [[epitomize]] a book, Plu. ''Art.''11:—Med., Luc.''Pr.Im.''16:—Pass., κεφαλαιωδέστατα -τετμημένα Epicur.''Ep.''1p.31U., cf. Phld.''D.'' 3.14.<br><span class="bld">3</span> [[cut off]] the view, Man.2.115:—Pass., to [[be cut short]], τὰ αὐτοσχέδια ἐ. Ph.2.582. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0991.png Seite 991]] (s. [[τέμνω]]), auf der Oberfläche einschneiden, ἐπιταμόντες μαχαίρῃ σμικρὸν τοῦ σώματος Her. 4, 70, einen kleinen Einschnitt in den Leib machen; τὸ ἔσω τῶν χειρῶν 3, 8; im med., τοὺς βραχίονας, sich aufritzen, 1, 74; τὴν κεφαλήν, ritzen, Dem. 40, 32, wie Aesch. 2, 93; beschneiden, verschneiden, Theophr.; übertr., abkürzen, zusammenziehen, Plut.; auch med., ἐπιτεμοῦμαι τὴν ἀπολογίαν Luc. pro imag. 16; – τὰς προειρημένας γνώμας, praecidit, machte sie zunicht, Pol. 5, 58, 3; ἐπιτεμέσθαι, Ael. N. A. 12, 32. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0991.png Seite 991]] (s. [[τέμνω]]), auf der Oberfläche einschneiden, ἐπιταμόντες μαχαίρῃ σμικρὸν τοῦ σώματος Her. 4, 70, einen kleinen Einschnitt in den Leib machen; τὸ ἔσω τῶν χειρῶν 3, 8; im med., τοὺς βραχίονας, sich aufritzen, 1, 74; τὴν κεφαλήν, ritzen, Dem. 40, 32, wie Aesch. 2, 93; beschneiden, verschneiden, Theophr.; übertr., abkürzen, zusammenziehen, Plut.; auch med., ἐπιτεμοῦμαι τὴν ἀπολογίαν Luc. pro imag. 16; – τὰς προειρημένας γνώμας, praecidit, machte sie zunicht, Pol. 5, 58, 3; ἐπιτεμέσθαι, Ael. N. A. 12, 32. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> ἐπιτεμῶ, <i>ao.2</i> ἐπέτεμον;<br /><b>I.</b> [[faire une incision]] : τι sur une partie du corps;<br /><b>II.</b> [[couper]] <i>en gén.</i> :<br /><b>1</b> enlever en coupant, couper : τὴν κεφαλήν DÉM la tête;<br /><b>2</b> [[abréger]], [[raccourcir]], [[condenser]];<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐπιτέμνομαι]];<br /><b>1</b> [[inciser]], [[couper]] : τι faire une incision sur qch;<br /><b>2</b> [[abréger]], [[résumer]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[τέμνω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐπιτέμνω:''' ион. [[ἐπιτάμνω]] (fut. ἐπιτεμῶ, aor. ἐπέτᾰμον) тж. med.<br /><b class="num">1</b> [[надрезывать]], [[рассекать]] (μαχαίρῃ τι Her.; τὴν [[αὑτοῦ]] κεφαλήν Aeschin.);<br /><b class="num">2</b> [[разрезать]] (κατὰ μῆκός τι Her.);<br /><b class="num">3</b> [[отрезать]], [[отрубать]] (τὴν κεφαλήν Dem.);<br /><b class="num">4</b> [[урезывать]], [[сокращать]] (τὰ ἐπιχειρήματα Arst.);<br /><b class="num">5</b> [[перебивать]] (λέγοντά τινα Polyb.);<br /><b class="num">6</b> [[отбрасывать]], [[сводить к нулю]] (τὰς προφάσεις Polyb.). | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἐπιτέμνω''': Ἰων. -[[τάμνω]]: μέλλ. -τεμῶ: ἀόρ. β΄ ἐπέτεμον Ἀττ., ἐπέτᾰμον Ἰων. - Χαράττω τὴν ἐπιφάνειάν τινος δι’ ὀξέος ὀργάνου, λίθῳ ὀξέϊ τὸ ἔσω τῶν χειρῶν παρὰ τοὺς δακτύλους τοὺς μεγάλους ἐπιτάμνει Ἡρόδ. 3. 8· ἐπιταμόντες μαχαίρῃ 4. 70· [[σχίζω]], ἐπιτάμνων κατὰ [[μῆκος]] τὰς σάρκας ὁ αὐτ. 6. 75· [[φλέβα]] Ἱππ. π. Ἀέρ. 293· [[τραυματίζω]], ἐπ. τὴν [[σαυτοῦ]] κεφαλὴν Αἰσχίν. Περὶ Παραπρ. 33 ἐν τέλει. ― Μέσ., ἐπεὰν ἐπιτάμωνται τοὺς βραχίονας, ἐγχαράξωσιν, ὁ αὐτ. 1. 74· κατά τι, εἴς τι [[μέρος]], Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 8, 4. II. [[συντέμνω]], τὰ ἐπιχειρήματα Ἀριστ. Σοφ. Ἔλεγχ. 15, 8· [[διακόπτω]], ὁ δὲ [[βασιλεύς]], ἔτι λέγοντα τὸν πρεσβευτὴν ἐπιτεμών, οὐκ ἔφη προσδεῖσθαι, κτλ., Πολύβ. 28. 19, 3· ἀποσιωπῶ τι, τὰς προφάσεις ὁ αὐτ. 35. 4, 6, πρβλ. 5. 58, 3. 2) [[συντομεύω]], [[συντέμνω]], διηγοῦμαί τι ἐν συνόψει, Πλουτ. Ἀρτοξ. 11 (πρβλ. [[ἐπιτομή]]): ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, Λουκ. Ὑπὲρ τῶν Εἰκόν. 16. 3) [[ἀποκόπτω]] τὴν θέαν, Μανέθων 2. 115. ― Παθ., ἀποτέμνομαι, ἀπόλλυμαι, Φίλων 2. 582. ― Κατά Σουΐδ. «ἐπιτεμνόμενος, περικόψας». | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=(Α [[ἐπιτέμνω]], ιων. τ. [[ἐπιτάμνω]]) [[τέμνω]]<br />[[συντομεύω]], [[συμπτύσσω]], [[μικραίνω]] τη χρονική [[διάρκεια]] («ἡ δέ Κτησίου [[διήγησις]], ὡς ἐπιτέμνοντι [[πολλά]] [[συντόμως]] ἀπαγγεῖλαι», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[χαράζω]], [[σχίζω]], [[κάνω]] [[τομή]] («λίθῳ ὀξέι τὸ ἔσω τῶν χειρών [[παρά]] τοὺς δακτύλους τοὺς μεγάλους ἐπιτάμνει», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[τραυματίζω]] («ἐπιτεμών τήν σαυτοῦ κεφαλήν», Αισχίν.)<br /><b>3.</b> (για λόγο) [[κόβω]], [[αφαιρώ]], [[αποσιωπώ]] («καὶ τοιαύτας πορίζεσθαι προφάσεις, ὡς... ἐπιτέμνειν ἀδύνατον», <b>Πολ.</b>)<br /><b>4.</b> [[εμποδίζω]] τη θέα<br /><b>5.</b> [[διακόπτω]] τον ομιλητή («ὁ δέ [[βασιλεύς]], ἔτι λέγοντα τὸν πρεσβύτην, ἐπιτεμών», <b>Πολ.</b>). | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἐπιτέμνω:''' Ιων. -[[τάμνω]], μέλ. <i>-τεμῶ</i>, αόρ. βʹ <i>ἐπέτᾰμον</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[χαράζω]] την [[επιφάνεια]], κάνω [[εντομή]], [[σχίζω]], [[τέμνω]], [[κόβω]], [[τραυματίζω]], [[μαχαιρώνω]], Λατ. incidere, σε Ηρόδ., Αισχίν. — Μέσ., <i>ἐπιτάμνεσθαι τοὺς [[βραχίονας]]</i>, να χαράξουν τα χέρια τους, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> [[περικόπτω]], [[διακόπτω]], [[συντομεύω]], [[συντέμνω]], σε Πλούτ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=ionic -[[τάμνω]] fut. -τεμῶ aor2 ἐπέτᾰμον<br /><b class="num">I.</b> to cut on the [[surface]], make an [[incision]] [[into]], [[gash]], Lat. incidere, Hdt., Aeschin.:—Mid., ἐπιτάμνεσθαι τοὺς βραχίονας to [[gash]] [[their]] [[arms]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> to cut [[short]], to [[abridge]], Plut. | |||
}} | }} |
Latest revision as of 21:20, 1 November 2024
English (LSJ)
Ion. ἐπιτάμνω, A fut. -τεμῶ Antyll. (v. infr.): aor. ἐπέτᾰμον: —cut upon the surface, make an incision into, gash, τὸ ἔσω τῶν χειρῶν Hdt.3.8, cf. 4.70; κατὰ μῆκος τὰς σάρκας Id.6.75; φλέβα Hp.Aër. 22; ἐ. τὴν σαυτοῦ κεφαλήν Aeschin.2.93:—Med., ἐπεὰν ἐπιτάμωνται τοὺς βραχίονας ἐς τὴν ὁμοχροίην Hdt.1.74; κατά τι in a place, Thphr. HP1.8.4.
2 make a further incision, opp. τέμνειν, Antyll. ap. Orib. 44.23.2.
II cut short, τὰ λοιπὰ τῶν ἐπιχειρημάτων Arist.SE174b29; λέγοντα ἐ. τινά Plb.28.23.3; τὰς προφάσεις Id.35.4.6, cf. 5.58.3; prune, Thphr. HP 6.6.6.
2 abridge, shorten, epitomize a book, Plu. Art.11:—Med., Luc.Pr.Im.16:—Pass., κεφαλαιωδέστατα -τετμημένα Epicur.Ep.1p.31U., cf. Phld.D. 3.14.
3 cut off the view, Man.2.115:—Pass., to be cut short, τὰ αὐτοσχέδια ἐ. Ph.2.582.
German (Pape)
[Seite 991] (s. τέμνω), auf der Oberfläche einschneiden, ἐπιταμόντες μαχαίρῃ σμικρὸν τοῦ σώματος Her. 4, 70, einen kleinen Einschnitt in den Leib machen; τὸ ἔσω τῶν χειρῶν 3, 8; im med., τοὺς βραχίονας, sich aufritzen, 1, 74; τὴν κεφαλήν, ritzen, Dem. 40, 32, wie Aesch. 2, 93; beschneiden, verschneiden, Theophr.; übertr., abkürzen, zusammenziehen, Plut.; auch med., ἐπιτεμοῦμαι τὴν ἀπολογίαν Luc. pro imag. 16; – τὰς προειρημένας γνώμας, praecidit, machte sie zunicht, Pol. 5, 58, 3; ἐπιτεμέσθαι, Ael. N. A. 12, 32.
French (Bailly abrégé)
f. ἐπιτεμῶ, ao.2 ἐπέτεμον;
I. faire une incision : τι sur une partie du corps;
II. couper en gén. :
1 enlever en coupant, couper : τὴν κεφαλήν DÉM la tête;
2 abréger, raccourcir, condenser;
Moy. ἐπιτέμνομαι;
1 inciser, couper : τι faire une incision sur qch;
2 abréger, résumer.
Étymologie: ἐπί, τέμνω.
Russian (Dvoretsky)
ἐπιτέμνω: ион. ἐπιτάμνω (fut. ἐπιτεμῶ, aor. ἐπέτᾰμον) тж. med.
1 надрезывать, рассекать (μαχαίρῃ τι Her.; τὴν αὑτοῦ κεφαλήν Aeschin.);
2 разрезать (κατὰ μῆκός τι Her.);
3 отрезать, отрубать (τὴν κεφαλήν Dem.);
4 урезывать, сокращать (τὰ ἐπιχειρήματα Arst.);
5 перебивать (λέγοντά τινα Polyb.);
6 отбрасывать, сводить к нулю (τὰς προφάσεις Polyb.).
Greek (Liddell-Scott)
ἐπιτέμνω: Ἰων. -τάμνω: μέλλ. -τεμῶ: ἀόρ. β΄ ἐπέτεμον Ἀττ., ἐπέτᾰμον Ἰων. - Χαράττω τὴν ἐπιφάνειάν τινος δι’ ὀξέος ὀργάνου, λίθῳ ὀξέϊ τὸ ἔσω τῶν χειρῶν παρὰ τοὺς δακτύλους τοὺς μεγάλους ἐπιτάμνει Ἡρόδ. 3. 8· ἐπιταμόντες μαχαίρῃ 4. 70· σχίζω, ἐπιτάμνων κατὰ μῆκος τὰς σάρκας ὁ αὐτ. 6. 75· φλέβα Ἱππ. π. Ἀέρ. 293· τραυματίζω, ἐπ. τὴν σαυτοῦ κεφαλὴν Αἰσχίν. Περὶ Παραπρ. 33 ἐν τέλει. ― Μέσ., ἐπεὰν ἐπιτάμωνται τοὺς βραχίονας, ἐγχαράξωσιν, ὁ αὐτ. 1. 74· κατά τι, εἴς τι μέρος, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 8, 4. II. συντέμνω, τὰ ἐπιχειρήματα Ἀριστ. Σοφ. Ἔλεγχ. 15, 8· διακόπτω, ὁ δὲ βασιλεύς, ἔτι λέγοντα τὸν πρεσβευτὴν ἐπιτεμών, οὐκ ἔφη προσδεῖσθαι, κτλ., Πολύβ. 28. 19, 3· ἀποσιωπῶ τι, τὰς προφάσεις ὁ αὐτ. 35. 4, 6, πρβλ. 5. 58, 3. 2) συντομεύω, συντέμνω, διηγοῦμαί τι ἐν συνόψει, Πλουτ. Ἀρτοξ. 11 (πρβλ. ἐπιτομή): ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, Λουκ. Ὑπὲρ τῶν Εἰκόν. 16. 3) ἀποκόπτω τὴν θέαν, Μανέθων 2. 115. ― Παθ., ἀποτέμνομαι, ἀπόλλυμαι, Φίλων 2. 582. ― Κατά Σουΐδ. «ἐπιτεμνόμενος, περικόψας».
Greek Monolingual
(Α ἐπιτέμνω, ιων. τ. ἐπιτάμνω) τέμνω
συντομεύω, συμπτύσσω, μικραίνω τη χρονική διάρκεια («ἡ δέ Κτησίου διήγησις, ὡς ἐπιτέμνοντι πολλά συντόμως ἀπαγγεῖλαι», Πλούτ.)
αρχ.
1. χαράζω, σχίζω, κάνω τομή («λίθῳ ὀξέι τὸ ἔσω τῶν χειρών παρά τοὺς δακτύλους τοὺς μεγάλους ἐπιτάμνει», Ηρόδ.)
2. τραυματίζω («ἐπιτεμών τήν σαυτοῦ κεφαλήν», Αισχίν.)
3. (για λόγο) κόβω, αφαιρώ, αποσιωπώ («καὶ τοιαύτας πορίζεσθαι προφάσεις, ὡς... ἐπιτέμνειν ἀδύνατον», Πολ.)
4. εμποδίζω τη θέα
5. διακόπτω τον ομιλητή («ὁ δέ βασιλεύς, ἔτι λέγοντα τὸν πρεσβύτην, ἐπιτεμών», Πολ.).
Greek Monotonic
ἐπιτέμνω: Ιων. -τάμνω, μέλ. -τεμῶ, αόρ. βʹ ἐπέτᾰμον·
I. χαράζω την επιφάνεια, κάνω εντομή, σχίζω, τέμνω, κόβω, τραυματίζω, μαχαιρώνω, Λατ. incidere, σε Ηρόδ., Αισχίν. — Μέσ., ἐπιτάμνεσθαι τοὺς βραχίονας, να χαράξουν τα χέρια τους, σε Ηρόδ.
II. περικόπτω, διακόπτω, συντομεύω, συντέμνω, σε Πλούτ.
Middle Liddell
ionic -τάμνω fut. -τεμῶ aor2 ἐπέτᾰμον
I. to cut on the surface, make an incision into, gash, Lat. incidere, Hdt., Aeschin.:—Mid., ἐπιτάμνεσθαι τοὺς βραχίονας to gash their arms, Hdt.
II. to cut short, to abridge, Plut.