τυφόω: Difference between revisions
Ὁ μὴ γαμῶν ἄνθρωπος οὐκ ἔχει κακά → Multis malis caret ille, qui uxorem haud habet → Der Mann, der ledig bleibt, kennt keinen Leidensdruck
(Bailly1_5) |
mNo edit summary |
||
| (32 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=tyfoo | |Transliteration C=tyfoo | ||
|Beta Code=tufo/w | |Beta Code=tufo/w | ||
|Definition=(τῦφος) < | |Definition=([[τῦφος]])<br><span class="bld">A</span> [[delude]], rare in Act., ἐτύφωσ' ἐκ δ' ἔλετο φρένας Alc. 68 (cj. Porson), cf. Plu.2.59a; τ. τινὰ εἰς [[ἐλπίς|ἐλπίδα]] μειζόνων πραγμάτων Hdn.6.5.10:—but mostly in pf. Pass. [[τετύφωμαι]] (aor. Pass. [[τυφωθείς]] S.E.''P.''3.193), to [[be crazy]], [[be demented]], ὦ τετυφωμένε σύ Pl.''Hp.Ma.''290a; [[ληρεῖν]] καὶ τετυφῶσθαι D.9.20; οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο· οὐχ οὕτω τετύφωμαι Id.18.11, cf. 24.158, Plb.3.81.1, Cic.''Att.''12.25.2, ''1 Ep.Ti.''6.4, al.; ἴσως ἔγωγε τετύφωμαι ταῦτα λέγων καὶ τὰ μὴ δεινὰ ἀξιῶ δεδιέναι D.H.6.52; ὁ [[οἶνος]] τετυφωμένους ποιεῖ Arist.''Pr.''873a23, cf. Phld.''Mus.''p.54 K.; γόητες καὶ σοφισταὶ καὶ τετυφωμένοι καὶ φαρμακεῖς Jul.''Or.''6.197d; ἀνόητος καὶ τετυφωμένος Luc.''Nigr.''1, cf. ''Icar.''7, Arr.''Epict.''4.1.150: c. dat. modi, [[τετυφωμένος]] τοσαύταις εὐτυχίαις [[demented]], [[rendered vain]], Str.15.1.5; ἐπὶ πλούτοις τε καὶ ἀρχαῖς [[filled with insane arrogance]], Luc.''Nec.''12: Harp. expl. [[τετύφωμαι]] by [[ἐμβεβρόντημαι]].<br><span class="bld">II</span> <b class="b3">τυφῶσαι· πνῖξαι, ἀπολέσαι</b>, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1166.png Seite 1166]] 1) Rauch, Dampf machen, räuchern, umnebeln. – 2) übertr., Dünkel, Einbildung erregen, hoffärthig, stolz machen, τετυφωμένος, im | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1166.png Seite 1166]] 1) Rauch, Dampf machen, räuchern, umnebeln. – 2) übertr., Dünkel, Einbildung erregen, hoffärthig, stolz machen, τετυφωμένος, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[μέτριος]], Luc. Nigr. 1; dah. auch = das Gemüth durch Dünkel od. Stolz benebeln, bethören, verblenden, τυφοῦν τινα εἰς ἐλπίδα μειζόνων πραγμάτων, Hdn. 6, 5, 24; – übh. dumm, stumpfsinnig machen, u. pass. betäubt, verdutzt werden, sein, bes. perf. τετυφῶσθαι, Dem. 24, 158 u. öfter; τετυφωμένος, ein Thor, Narr, nach Harpocr. von der [[plötzlich]] betäubenden u. der Sinne beraubenden Wirkung des [[τυφώς]] (w. m. s.); ὦ τετυφωμένε, Plat. Hipp. mai. 290 a; ἀγνοεῖ καὶ τετύφωται, Pol. 3, 81, 1. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=[[τυφῶ]] :<br />remplir de fumée, <i>particul.</i> aveugler des fumées de l'orgueil, rendre fou ; <i>Pass. (pf.</i> τετυφῶσθαι) être aveuglé, affolé : [[οὐχ]] [[οὕτω]] τετύφωμαι DÉM je ne suis pas si fou;<br />[[NT]]: être enflé d'orgueil, être vaniteux.<br />'''Étymologie:''' [[τῦφος]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=τυφόω [τῦφος] pass. perf. verdwaasd zijn; ptc. dwaas:; ἀντὶ δὲ ἀνοήτου τε καὶ τετυφωμένου in plaats van dom en dwaas Luc. 8.1; verwaand zijn:. τετύφωται μηδὲν ἐπιστάμενος hij is verwaand hoewel hij geen enkele kennis bezir NT 1 Tim. 6.4; ἐπὶ πλούτοις τε καὶ ἀρχαῖς τετυφωμένος verwaand om hun rijkdom en macht Luc. 38.12. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''τῡφόω:'''<br /><b class="num">1</b> досл. окутывать дымом, перен. наполнять чванством (τινα Plut.): χαίρων καὶ τετυφωμένος Plut. ликующий и гордый; τετυφωμένη [[ἀπόκρισις]] Plut. надменный ответ;<br /><b class="num">2</b> [[помрачать]], [[сводить с ума]] (ὁ [[οἶνος]] τετυφωμένους ποιεῖ Arst.): ληρεῖν καὶ τετυφῶσθαι Dem. дурачиться и сумасбродствовать; οὐκ [[οὕτω]] τετύφωμαι Dem. я не настолько безумен. | |||
}} | |||
{{StrongGR | |||
|strgr=from a derivative of [[τύφω]]; to [[envelop]] [[with]] [[smoke]], i.e. ([[figuratively]]) to [[inflate]] [[with]] [[self-conceit]]: [[high-minded]], be lifted up [[with]] [[pride]], be [[proud]]. | |||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=[[τύφω]]: [[passive]], [[perfect]] τετυφωμαι; 1st aorist participle τυφωθείς; ([[τῦφος]], [[smoke]]; [[pride]]); [[properly]], to [[raise]] a [[smoke]], to [[wrap]] in a [[mist]]; used [[only]] [[metaphorically]]:<br /><b class="num">1.</b> to [[make]] [[proud]], [[puff]] up [[with]] [[pride]], [[render]] [[insolent]]; [[passive]], to be puffed up [[with]] [[haughtiness]] or [[pride]], Strabo, Josephus, ([[Diogenes]] Laërtius, others).<br /><b class="num">2.</b> to [[blind]] [[with]] [[pride]] or [[conceit]], to [[render]] [[foolish]] or [[stupid]]: beclouded, [[besotted]], [[Demosthenes]], [[Aristotle]], [[Polybius]], [[Plutarch]], others). | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''τῡφόω:''' μέλ. <i>τυφώσω</i>, ([[τῦφος]]), [[περιβάλλω]] με καπνό· μεταφ., στον Παθ. παρακ. <i>τετύφωμαι</i>, βρίσκομαι [[εκτός]] [[εαυτού]] εξαιτίας της αλαζονείας, είμαι [[παράφρονας]], έχω «βγει» έξω από τα λογικά μου, σε Πλάτ., Δημ. | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=τυφῶ, [[τυφόω]], ΝΑ [[τύφος]]<br />(<b>[[λόγιος]] τ.</b>) <b>μτφ.</b> [[καθιστώ]] κάποιον αλαζόνα, ματαιόδοξο, κενόδοξο («τετυφωμένον ταῖς τοσαύταις εὐτυχίαις», <b>Στράβ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[περιβάλλω]] ή [[γεμίζω]] [[κάτι]] με καπνό<br /><b>2.</b> (συν. στον παθ. παρακμ.) <i>τετύφωμαι</i><br />[[είμαι]] [[παράφρονας]] από υπερβολική [[αλαζονεία]] («οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο<br />οὐχ οὕτω τετύφωμαι», <b>Πλάτ.</b>). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''τῡφόω''': ([[τῦφος]]) [[περιβάλλω]] διὰ καπνοῦ, πληρῶ καπνοῦ· ἀλλ’ ἐν χρήσει μόνον μεταφ., πληρῶ τὴν κεφαλήν τινος τύφου, ἀλαζονείας, [[ἐπισκοτίζω]] τὴν διάνοιάν τινος, ἀλαζονείαν καὶ τῦφον ἐμποιῶ (πρβλ. [[τῦφος]]). Πλούτ. 2. 59Α· τ. τινα εἰς ἐλπίδα μειζόνων πραγμάτων Ἡρῳδιαν. 6. 5· - ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πρκμ. τετύφωμαι, εἶμαι [[πλήρης]] τύφου καὶ ἀλαζονείας, εἶμαι ἐκτὸς [[ἐμαυτοῦ]] δι’ ὑπερηφανίαν, εἶμαι [[παράφρων]] (πρβλ. [[τυφώδης]]), ὦ τετυφωμένε Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 290Α· ληρεῖν καὶ τετυφῶσθαι Δημ. 116. 6 οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο· οὐχ οὕτω τετύφωμαι ὁ αὐτ. 229. 1, πρβλ. 719. 16· ἐπὶ τῶν ἀποτελεσμάτων τοῦ οἴνου, Ἀριστ. Προβλ. 3. 16· | |lstext='''τῡφόω''': ([[τῦφος]]) [[περιβάλλω]] διὰ καπνοῦ, πληρῶ καπνοῦ· ἀλλ’ ἐν χρήσει μόνον μεταφ., πληρῶ τὴν κεφαλήν τινος τύφου, ἀλαζονείας, [[ἐπισκοτίζω]] τὴν διάνοιάν τινος, ἀλαζονείαν καὶ τῦφον ἐμποιῶ (πρβλ. [[τῦφος]]). Πλούτ. 2. 59Α· τ. τινα εἰς ἐλπίδα μειζόνων πραγμάτων Ἡρῳδιαν. 6. 5· - ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πρκμ. τετύφωμαι, εἶμαι [[πλήρης]] τύφου καὶ ἀλαζονείας, εἶμαι ἐκτὸς [[ἐμαυτοῦ]] δι’ ὑπερηφανίαν, εἶμαι [[παράφρων]] (πρβλ. [[τυφώδης]]), ὦ τετυφωμένε Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 290Α· ληρεῖν καὶ τετυφῶσθαι Δημ. 116. 6 οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο· οὐχ οὕτω τετύφωμαι ὁ αὐτ. 229. 1, πρβλ. 719. 16· ἐπὶ τῶν ἀποτελεσμάτων τοῦ οἴνου, Ἀριστ. Προβλ. 3. 16· μετὰ δοτικ. τρόπου ἢ ὀργάνου, τετυφωμένος τοσαύταις εὐτυχίαις Στράβ. 686· ἐπὶ πλούτοις τε καὶ ἀρχαῖς Λουκ. Νεκυομ. 12. (Ὁ Ἁρποκρ. ἑρμηνεύει τὸ τετύφωμαι διὰ τοῦ ἐμβεβρόντημαι, ὡς εἰ ἡ [[μανία]] ἣν σημαίνει τὸ [[ῥῆμα]] [[εἶναι]] [[ἀποτέλεσμα]] τυφῶνος [[ἤτοι]] θυέλλης μετὰ βροντῶν). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=τῡφόω, fut. -ώσω [[τῦφος]]<br />to [[wrap]] in [[smoke]]; metaph. in perf. [[pass]]. τετύφωμαι, to be in the clouds, to be [[crazed]], [[demented]], Plat., Dem. | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 21:20, 12 October 2024
English (LSJ)
(τῦφος)
A delude, rare in Act., ἐτύφωσ' ἐκ δ' ἔλετο φρένας Alc. 68 (cj. Porson), cf. Plu.2.59a; τ. τινὰ εἰς ἐλπίδα μειζόνων πραγμάτων Hdn.6.5.10:—but mostly in pf. Pass. τετύφωμαι (aor. Pass. τυφωθείς S.E.P.3.193), to be crazy, be demented, ὦ τετυφωμένε σύ Pl.Hp.Ma.290a; ληρεῖν καὶ τετυφῶσθαι D.9.20; οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο· οὐχ οὕτω τετύφωμαι Id.18.11, cf. 24.158, Plb.3.81.1, Cic.Att.12.25.2, 1 Ep.Ti.6.4, al.; ἴσως ἔγωγε τετύφωμαι ταῦτα λέγων καὶ τὰ μὴ δεινὰ ἀξιῶ δεδιέναι D.H.6.52; ὁ οἶνος τετυφωμένους ποιεῖ Arist.Pr.873a23, cf. Phld.Mus.p.54 K.; γόητες καὶ σοφισταὶ καὶ τετυφωμένοι καὶ φαρμακεῖς Jul.Or.6.197d; ἀνόητος καὶ τετυφωμένος Luc.Nigr.1, cf. Icar.7, Arr.Epict.4.1.150: c. dat. modi, τετυφωμένος τοσαύταις εὐτυχίαις demented, rendered vain, Str.15.1.5; ἐπὶ πλούτοις τε καὶ ἀρχαῖς filled with insane arrogance, Luc.Nec.12: Harp. expl. τετύφωμαι by ἐμβεβρόντημαι.
II τυφῶσαι· πνῖξαι, ἀπολέσαι, Hsch.
German (Pape)
[Seite 1166] 1) Rauch, Dampf machen, räuchern, umnebeln. – 2) übertr., Dünkel, Einbildung erregen, hoffärthig, stolz machen, τετυφωμένος, im Gegensatz von μέτριος, Luc. Nigr. 1; dah. auch = das Gemüth durch Dünkel od. Stolz benebeln, bethören, verblenden, τυφοῦν τινα εἰς ἐλπίδα μειζόνων πραγμάτων, Hdn. 6, 5, 24; – übh. dumm, stumpfsinnig machen, u. pass. betäubt, verdutzt werden, sein, bes. perf. τετυφῶσθαι, Dem. 24, 158 u. öfter; τετυφωμένος, ein Thor, Narr, nach Harpocr. von der plötzlich betäubenden u. der Sinne beraubenden Wirkung des τυφώς (w. m. s.); ὦ τετυφωμένε, Plat. Hipp. mai. 290 a; ἀγνοεῖ καὶ τετύφωται, Pol. 3, 81, 1.
French (Bailly abrégé)
τυφῶ :
remplir de fumée, particul. aveugler des fumées de l'orgueil, rendre fou ; Pass. (pf. τετυφῶσθαι) être aveuglé, affolé : οὐχ οὕτω τετύφωμαι DÉM je ne suis pas si fou;
NT: être enflé d'orgueil, être vaniteux.
Étymologie: τῦφος.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
τυφόω [τῦφος] pass. perf. verdwaasd zijn; ptc. dwaas:; ἀντὶ δὲ ἀνοήτου τε καὶ τετυφωμένου in plaats van dom en dwaas Luc. 8.1; verwaand zijn:. τετύφωται μηδὲν ἐπιστάμενος hij is verwaand hoewel hij geen enkele kennis bezir NT 1 Tim. 6.4; ἐπὶ πλούτοις τε καὶ ἀρχαῖς τετυφωμένος verwaand om hun rijkdom en macht Luc. 38.12.
Russian (Dvoretsky)
τῡφόω:
1 досл. окутывать дымом, перен. наполнять чванством (τινα Plut.): χαίρων καὶ τετυφωμένος Plut. ликующий и гордый; τετυφωμένη ἀπόκρισις Plut. надменный ответ;
2 помрачать, сводить с ума (ὁ οἶνος τετυφωμένους ποιεῖ Arst.): ληρεῖν καὶ τετυφῶσθαι Dem. дурачиться и сумасбродствовать; οὐκ οὕτω τετύφωμαι Dem. я не настолько безумен.
English (Strong)
from a derivative of τύφω; to envelop with smoke, i.e. (figuratively) to inflate with self-conceit: high-minded, be lifted up with pride, be proud.
English (Thayer)
τύφω: passive, perfect τετυφωμαι; 1st aorist participle τυφωθείς; (τῦφος, smoke; pride); properly, to raise a smoke, to wrap in a mist; used only metaphorically:
1. to make proud, puff up with pride, render insolent; passive, to be puffed up with haughtiness or pride, Strabo, Josephus, (Diogenes Laërtius, others).
2. to blind with pride or conceit, to render foolish or stupid: beclouded, besotted, Demosthenes, Aristotle, Polybius, Plutarch, others).
Greek Monotonic
τῡφόω: μέλ. τυφώσω, (τῦφος), περιβάλλω με καπνό· μεταφ., στον Παθ. παρακ. τετύφωμαι, βρίσκομαι εκτός εαυτού εξαιτίας της αλαζονείας, είμαι παράφρονας, έχω «βγει» έξω από τα λογικά μου, σε Πλάτ., Δημ.
Greek Monolingual
τυφῶ, τυφόω, ΝΑ τύφος
(λόγιος τ.) μτφ. καθιστώ κάποιον αλαζόνα, ματαιόδοξο, κενόδοξο («τετυφωμένον ταῖς τοσαύταις εὐτυχίαις», Στράβ.)
αρχ.
1. περιβάλλω ή γεμίζω κάτι με καπνό
2. (συν. στον παθ. παρακμ.) τετύφωμαι
είμαι παράφρονας από υπερβολική αλαζονεία («οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο
οὐχ οὕτω τετύφωμαι», Πλάτ.).
Greek (Liddell-Scott)
τῡφόω: (τῦφος) περιβάλλω διὰ καπνοῦ, πληρῶ καπνοῦ· ἀλλ’ ἐν χρήσει μόνον μεταφ., πληρῶ τὴν κεφαλήν τινος τύφου, ἀλαζονείας, ἐπισκοτίζω τὴν διάνοιάν τινος, ἀλαζονείαν καὶ τῦφον ἐμποιῶ (πρβλ. τῦφος). Πλούτ. 2. 59Α· τ. τινα εἰς ἐλπίδα μειζόνων πραγμάτων Ἡρῳδιαν. 6. 5· - ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πρκμ. τετύφωμαι, εἶμαι πλήρης τύφου καὶ ἀλαζονείας, εἶμαι ἐκτὸς ἐμαυτοῦ δι’ ὑπερηφανίαν, εἶμαι παράφρων (πρβλ. τυφώδης), ὦ τετυφωμένε Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 290Α· ληρεῖν καὶ τετυφῶσθαι Δημ. 116. 6 οὐ δὴ ποιήσω τοῦτο· οὐχ οὕτω τετύφωμαι ὁ αὐτ. 229. 1, πρβλ. 719. 16· ἐπὶ τῶν ἀποτελεσμάτων τοῦ οἴνου, Ἀριστ. Προβλ. 3. 16· μετὰ δοτικ. τρόπου ἢ ὀργάνου, τετυφωμένος τοσαύταις εὐτυχίαις Στράβ. 686· ἐπὶ πλούτοις τε καὶ ἀρχαῖς Λουκ. Νεκυομ. 12. (Ὁ Ἁρποκρ. ἑρμηνεύει τὸ τετύφωμαι διὰ τοῦ ἐμβεβρόντημαι, ὡς εἰ ἡ μανία ἣν σημαίνει τὸ ῥῆμα εἶναι ἀποτέλεσμα τυφῶνος ἤτοι θυέλλης μετὰ βροντῶν).
Middle Liddell
τῡφόω, fut. -ώσω τῦφος
to wrap in smoke; metaph. in perf. pass. τετύφωμαι, to be in the clouds, to be crazed, demented, Plat., Dem.
