νύχιος: Difference between revisions
Πενία δ' ἄτιμον καὶ τὸν εὐγενῆ ποιεῖ → Pauper inhonorus, genere sit clarus licet → Die Armut nimmt selbst dem, der edel ist, die Ehr'
m (Text replacement - " :" to ":") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
||
Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0272.png Seite 272]] att. auch 2 Endgn, näch il i ch, bei nacht geschehend od. thuend; Hes. O. 521 Theog. 991; ὁ [[πρῶτος]] [[νύχιος]] [[ἄγγελος]] [[πυρός]], Aesch. Ag. 574, der auch den Hermes [[χθόνιος]] καὶ [[νύχιος]] nennt, Ch. 717; νυχίων ἐπιφθεγμάτων ἐπίσκοπε heißt Bacchus als Aufseher der nächtlichen Feier, Soph. Ant. 1133; ἀνὴρ δ' [[ἀνόμματος]] ἐκτέταται [[νύχιος]], in der Nacht, im Schlafe, Phil. 846; oft bei Eur., wie νύχιοι ὄνειροι, I. T. 1277; auch γόοι, El. 142; sp. D., νύχια θύεα, Ap. Rh. 4, 664; auch übertr., [[μοῖρα]] [[νύχιος]], das finstere Todesgeschick, Machon bei Ath. VIII, 341. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0272.png Seite 272]] att. auch 2 Endgn, näch il i ch, bei nacht geschehend od. thuend; Hes. O. 521 Theog. 991; ὁ [[πρῶτος]] [[νύχιος]] [[ἄγγελος]] [[πυρός]], Aesch. Ag. 574, der auch den Hermes [[χθόνιος]] καὶ [[νύχιος]] nennt, Ch. 717; νυχίων ἐπιφθεγμάτων ἐπίσκοπε heißt Bacchus als Aufseher der nächtlichen Feier, Soph. Ant. 1133; ἀνὴρ δ' [[ἀνόμματος]] ἐκτέταται [[νύχιος]], in der Nacht, im Schlafe, Phil. 846; oft bei Eur., wie νύχιοι ὄνειροι, I. T. 1277; auch γόοι, El. 142; sp. D., νύχια θύεα, Ap. Rh. 4, 664; auch übertr., [[μοῖρα]] [[νύχιος]], das finstere Todesgeschick, Machon bei Ath. VIII, 341. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=α, ον :<br /><b>1</b> qui vit, agit <i>ou</i> se fait pendant la nuit;<br /><b>2</b> plongé dans une obscurité semblable à celle de la nuit;<br /><b>3</b> sombre, obscur.<br />'''Étymologie:''' [[νύξ]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''νύχιος''': [ῠ], -α, -ον, καὶ -ος, -ον, Εὐρ. Ι. Τ. 1272, Μάχων παρ’ Ἀθην. 341D· - [[νυκτερινός]], δηλ., 1) ἐπὶ προσώπων, πράττων τι κατὰ τὴν νύκτα, ν. καταλέξεται Ἡσ. Ἔργ. καὶ Ἡμ. 521, πρβλ. Θεογ. 991, Αἰσχύλ. Ἀγ. 588, κτλ.· [[νύχιος]] ἢ καθ’ ἡμέραν Εὐρ. Ἠλ. 141· ἀνὴρ δ’ ἐκτέταται ν., ὡς ἐν νυκτερινῷ ὕπνῳ, Σοφ. Φιλ. 857. 2) [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, ν. φθέγματα ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1147· ἐνοπαί, ὄνειροι, γόοι Εὐρ. Ι. Τ. 1273, 1277, κτλ. 3) ἐπὶ τόπων, σκοτεινὸς ὡς ἡ νύξ, [[ζοφερός]], νυχίαν πλάκα Αἰσχύλ. Πέρσ. 952 (Ἕρμανν. μυχίαν)· δι’ ἅλα ν. Εὐρ. Μήδ. 211, πρβλ. Ἀνδρ. 1224· ὑπὸ μέλαθρα νύχια, δηλ. εἰς τὸν [[κάτω]] κόσμον, ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 11· [[χάος]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 698· πρβλ. [[ῥιπή]]. | |lstext='''νύχιος''': [ῠ], -α, -ον, καὶ -ος, -ον, Εὐρ. Ι. Τ. 1272, Μάχων παρ’ Ἀθην. 341D· - [[νυκτερινός]], δηλ., 1) ἐπὶ προσώπων, πράττων τι κατὰ τὴν νύκτα, ν. καταλέξεται Ἡσ. Ἔργ. καὶ Ἡμ. 521, πρβλ. Θεογ. 991, Αἰσχύλ. Ἀγ. 588, κτλ.· [[νύχιος]] ἢ καθ’ ἡμέραν Εὐρ. Ἠλ. 141· ἀνὴρ δ’ ἐκτέταται ν., ὡς ἐν νυκτερινῷ ὕπνῳ, Σοφ. Φιλ. 857. 2) [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, ν. φθέγματα ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1147· ἐνοπαί, ὄνειροι, γόοι Εὐρ. Ι. Τ. 1273, 1277, κτλ. 3) ἐπὶ τόπων, σκοτεινὸς ὡς ἡ νύξ, [[ζοφερός]], νυχίαν πλάκα Αἰσχύλ. Πέρσ. 952 (Ἕρμανν. μυχίαν)· δι’ ἅλα ν. Εὐρ. Μήδ. 211, πρβλ. Ἀνδρ. 1224· ὑπὸ μέλαθρα νύχια, δηλ. εἰς τὸν [[κάτω]] κόσμον, ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 11· [[χάος]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 698· πρβλ. [[ῥιπή]]. | ||
}} | }} | ||
{{eles | {{eles |
Revision as of 21:54, 1 October 2022
English (LSJ)
[ῠ], α, ον, also ος, ον E.IT1273 (lyr.), Tim.Fr.II, parodied by Macho ap.Ath.8.341d:—A nightly, i.e. 1 of persons, doing a thing by night, ν. καταλέξεται Hes.Op.523 (v.l.), cf.Th.991, A.Ag. 588, etc.; ἀνὴρ δ' ἐκτέταται ν. as in nightly sleep, S.Ph.857 (lyr.). 2 belonging to night, ν. φθέγματα Id.Ant.1147 (lyr.); ἐνοπαί, γόοι, E.IT 1277, El.141 (both lyr.): in late Prose, ν. θεός Dam.Pr.273. 3 of places, dark as night, gloomy, νυχίαν πλάκα A.Pers.953 (lyr.); δι' ἅλα ν. E.Med.211 (lyr.); ἄντρα Id.Andr.1224 (lyr.); ὑπὸ μέλαθρα νύχια, i.e. into the nether world, Id.Hel.177 (lyr.); χάος Ar.Av. 698: in later Prose, τὸ τῶν ἄντρων ν. Porph.Antr.9.
German (Pape)
[Seite 272] att. auch 2 Endgn, näch il i ch, bei nacht geschehend od. thuend; Hes. O. 521 Theog. 991; ὁ πρῶτος νύχιος ἄγγελος πυρός, Aesch. Ag. 574, der auch den Hermes χθόνιος καὶ νύχιος nennt, Ch. 717; νυχίων ἐπιφθεγμάτων ἐπίσκοπε heißt Bacchus als Aufseher der nächtlichen Feier, Soph. Ant. 1133; ἀνὴρ δ' ἀνόμματος ἐκτέταται νύχιος, in der Nacht, im Schlafe, Phil. 846; oft bei Eur., wie νύχιοι ὄνειροι, I. T. 1277; auch γόοι, El. 142; sp. D., νύχια θύεα, Ap. Rh. 4, 664; auch übertr., μοῖρα νύχιος, das finstere Todesgeschick, Machon bei Ath. VIII, 341.
French (Bailly abrégé)
α, ον :
1 qui vit, agit ou se fait pendant la nuit;
2 plongé dans une obscurité semblable à celle de la nuit;
3 sombre, obscur.
Étymologie: νύξ.
Greek (Liddell-Scott)
νύχιος: [ῠ], -α, -ον, καὶ -ος, -ον, Εὐρ. Ι. Τ. 1272, Μάχων παρ’ Ἀθην. 341D· - νυκτερινός, δηλ., 1) ἐπὶ προσώπων, πράττων τι κατὰ τὴν νύκτα, ν. καταλέξεται Ἡσ. Ἔργ. καὶ Ἡμ. 521, πρβλ. Θεογ. 991, Αἰσχύλ. Ἀγ. 588, κτλ.· νύχιος ἢ καθ’ ἡμέραν Εὐρ. Ἠλ. 141· ἀνὴρ δ’ ἐκτέταται ν., ὡς ἐν νυκτερινῷ ὕπνῳ, Σοφ. Φιλ. 857. 2) οὕτως ἐπὶ πραγμάτων, ν. φθέγματα ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 1147· ἐνοπαί, ὄνειροι, γόοι Εὐρ. Ι. Τ. 1273, 1277, κτλ. 3) ἐπὶ τόπων, σκοτεινὸς ὡς ἡ νύξ, ζοφερός, νυχίαν πλάκα Αἰσχύλ. Πέρσ. 952 (Ἕρμανν. μυχίαν)· δι’ ἅλα ν. Εὐρ. Μήδ. 211, πρβλ. Ἀνδρ. 1224· ὑπὸ μέλαθρα νύχια, δηλ. εἰς τὸν κάτω κόσμον, ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 11· χάος Ἀριστοφ. Ὄρν. 698· πρβλ. ῥιπή.
Spanish
Greek Monolingual
νύχιος, -ία, -ον, θηλ. και νύχιος και, κατά δ. γρφ., νύχειος, -εία, -ον (Α)
1. αυτός που γίνεται, που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της νύχτας, νυχτερινός («ἰὼ πῡρ πνεόντων χοράγ' ἄστρων, νυχίων φθεγμάτων ἐπίσκοπε», Σοφ.)
2. αυτός που κάνει κάτι κατά τη νύχτα («ὅτ' ἧλθ' ὁ πρῶτος νύχιος ἄγγελος πυρός», Αισχύλ.)
3. μτφ. σκοτεινός σαν τη νύχτα («νύχια ἄντρα», Ευρ.)
4. το ουδ. ως ουσ. τὸ νύχιον
το σκοτάδι
5. φρ. «νύχια μέλαθρα» — ο Κάτω Κόσμος.
[ΕΤΥΜΟΛ. < θ. νυχ- του νύξ, νυκτός με δασύ σύμφωνο (βλ. λ. νύχτα) + κατάλ. -(ε)ιος].
Greek Monotonic
νύχιος: [ῠ], -α, -ον και -ος, -ον, νυχτερινός,
1. λέγεται για πρόσωπα, αυτός που έχει ενασχόληση τη νύχτα, σε Ησίοδ., Αισχύλ. κ.λπ.
2. λέγεται για πράγματα, αυτός που συμβαίνει νύχτα, σε Σοφ., Ευρ.
3. λέγεται για τόπους, σκοτεινός όπως η νύχτα, ζοφερός, σε Αισχύλ., Ευρ.
Russian (Dvoretsky)
νύχιος: (ῠ)
1) ночной (ὄνειροι Eur.; φθέγματα Soph.; ν. ἢ καθ᾽ ἡμέραν Eur.): ν. ἦλθε Aesch. он явился в ночное время; ἐκτέταται ν. Soph. он вытянулся (словно) объятый ночным сном;
2) мрачный, темный (ἅλς Eur.; χάος Arph.): ὑπὸ μέλαθρα νύχια Eur. под мрачные своды (подземного царства).
Middle Liddell
νῠ́χιος, η, ον
nightly, i. e.
1. of persons, doing a thing by night, Hes., Aesch., etc.
2. of things, happening by night, Soph., Eur.
3. of places, dark as night, gloomy, Aesch., Eur.