πυγή: Difference between revisions
τὸν αὐτὸν ἔρανον ἀποδοῦναι → pay him back in his own coin, repay him in his own coin, pay someone back in their own coin, pay back in someone's own coin, give tit for tat, pay back in kind
m (Text replacement - "d’" to "d'") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
||
Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0813.png Seite 813]] ἡ, 1) der Hintere; Ar. oft, ἐς κυνὸς πυγὴν ὁρᾶν, Eccl. 255; oft in der Anth., bes. Strat.; im plur., Rufin. 2 (V, 35), u. in Prosa, εἰς τὰς πυγὰς νάρθηκι παιόμενος, Luc. Peregr. 17; bei Ar. Th. 1187 sagt der Scythe τὸ [[πυγή]]; u. einen acc. sing. πῦγα hat Arist. physiogn. 6. – 2) übertr. der feisteste, fetteste Theil, z. B. ἀγροῦ, Paroem. App. 1, 3; Eust. 310, 2. – Ἅλλεσθαι πρὸς πυγήν, ein alter Tanz der lacedämonischen Jungfrauen, Ar. Lys. 82; vgl. Poll. 4, 102 u. Antyll. Oribas. p. 121, Matthaei. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0813.png Seite 813]] ἡ, 1) der Hintere; Ar. oft, ἐς κυνὸς πυγὴν ὁρᾶν, Eccl. 255; oft in der Anth., bes. Strat.; im plur., Rufin. 2 (V, 35), u. in Prosa, εἰς τὰς πυγὰς νάρθηκι παιόμενος, Luc. Peregr. 17; bei Ar. Th. 1187 sagt der Scythe τὸ [[πυγή]]; u. einen acc. sing. πῦγα hat Arist. physiogn. 6. – 2) übertr. der feisteste, fetteste Theil, z. B. ἀγροῦ, Paroem. App. 1, 3; Eust. 310, 2. – Ἅλλεσθαι πρὸς πυγήν, ein alter Tanz der lacedämonischen Jungfrauen, Ar. Lys. 82; vgl. Poll. 4, 102 u. Antyll. Oribas. p. 121, Matthaei. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ῆς (ἡ) :<br />fesse ; [[αἱ]] πυγαί le derrière.<br />'''Étymologie:''' DELG pas d'étym. assurée, terme vulg. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''πῡγή''': ῆς, ἡ· (ἴδε πυγὼν ἐν τέλει)· - ὁ [[πρωκτός]], οἱ γλουτοί, τὰ ὀπίσθια, Ἀρχίλ. 84, Ἀριστοφ. Ἱππ. 365, κτλ.· ἐν τῷ πληθ., Λουκ. Περεγρ. 17· - τὸ πυγὴ Ἀριστοφ. Θεσμ. 1187 [[εἶναι]] [[βαρβαρισμός]]· ἀλλ’ ὑπάρχει ἑτερόκλ. ἑνικ. αἰτ. πῦγα ἐν Ἀριστ. Φυσιογν. 6. 6· - πρὸς πυγὴν [[ἅλλομαι]], [[ἀνεγείρω]] τοὺς πόδας πρὸς τὰ ὁπίσω ἢ [[λακτίζω]] τόσον ὑψηλά, [[ὥστε]] διὰ τῆς πτέρνης [[ἐγγίζω]] τοὺς γλουτούς, [[γύμνασμα]] τῶν κορασίων ἐν Σπάρτῃ, Ἀριστοφ. Λυσ. 82· πρβλ. [[πυδαρίζω]]· 2) μεταφορ., πυγὴ ἀγροῦ, ἐπὶ παχείας, λιπαρᾶς, εὐφόρου γῆς, ὡς τὸ [[οὖθαρ]], Εὐστ. 310. 2. ΙΙ. = [[οὐρά]], «σεισοπυγὶς... παρὰ τὸ σείειν τὴν πυγήν, ὅ ἐστι τὴν οὐρὰν» Ἐτυμ. Μέγ. 513. 14. | |lstext='''πῡγή''': ῆς, ἡ· (ἴδε πυγὼν ἐν τέλει)· - ὁ [[πρωκτός]], οἱ γλουτοί, τὰ ὀπίσθια, Ἀρχίλ. 84, Ἀριστοφ. Ἱππ. 365, κτλ.· ἐν τῷ πληθ., Λουκ. Περεγρ. 17· - τὸ πυγὴ Ἀριστοφ. Θεσμ. 1187 [[εἶναι]] [[βαρβαρισμός]]· ἀλλ’ ὑπάρχει ἑτερόκλ. ἑνικ. αἰτ. πῦγα ἐν Ἀριστ. Φυσιογν. 6. 6· - πρὸς πυγὴν [[ἅλλομαι]], [[ἀνεγείρω]] τοὺς πόδας πρὸς τὰ ὁπίσω ἢ [[λακτίζω]] τόσον ὑψηλά, [[ὥστε]] διὰ τῆς πτέρνης [[ἐγγίζω]] τοὺς γλουτούς, [[γύμνασμα]] τῶν κορασίων ἐν Σπάρτῃ, Ἀριστοφ. Λυσ. 82· πρβλ. [[πυδαρίζω]]· 2) μεταφορ., πυγὴ ἀγροῦ, ἐπὶ παχείας, λιπαρᾶς, εὐφόρου γῆς, ὡς τὸ [[οὖθαρ]], Εὐστ. 310. 2. ΙΙ. = [[οὐρά]], «σεισοπυγὶς... παρὰ τὸ σείειν τὴν πυγήν, ὅ ἐστι τὴν οὐρὰν» Ἐτυμ. Μέγ. 513. 14. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml |
Revision as of 08:45, 2 October 2022
English (LSJ)
ῆς, ἡ, heterocl. acc. A πῦγα Arist.Phgn.810b1 (τὸ πυγή is a barbarism in Ar.Th.1187):—rump, buttocks, Archil.91, Ar.Eq.365, Sor.2.60, etc.; pl., Luc.Peregr.17; ποτὶ πυγὰν ἅλλεσθαι to kick up the heels so as to strike the buttock in dancing, dance the fling, a girls' exercise at Sparta, Ar.Lys.82, cf. Antyll. ap. Orib.6.31.2; πρὸς π. πηδῆσαι Hp. Nat.Puer.13 (cited as πρὸς πυγὰς πηδᾶν by Sor.1.60). 2 metaph. of fat, swelling land, Eust.310.2. II = οὐρά, EM513.14.
German (Pape)
[Seite 813] ἡ, 1) der Hintere; Ar. oft, ἐς κυνὸς πυγὴν ὁρᾶν, Eccl. 255; oft in der Anth., bes. Strat.; im plur., Rufin. 2 (V, 35), u. in Prosa, εἰς τὰς πυγὰς νάρθηκι παιόμενος, Luc. Peregr. 17; bei Ar. Th. 1187 sagt der Scythe τὸ πυγή; u. einen acc. sing. πῦγα hat Arist. physiogn. 6. – 2) übertr. der feisteste, fetteste Theil, z. B. ἀγροῦ, Paroem. App. 1, 3; Eust. 310, 2. – Ἅλλεσθαι πρὸς πυγήν, ein alter Tanz der lacedämonischen Jungfrauen, Ar. Lys. 82; vgl. Poll. 4, 102 u. Antyll. Oribas. p. 121, Matthaei.
French (Bailly abrégé)
ῆς (ἡ) :
fesse ; αἱ πυγαί le derrière.
Étymologie: DELG pas d'étym. assurée, terme vulg.
Greek (Liddell-Scott)
πῡγή: ῆς, ἡ· (ἴδε πυγὼν ἐν τέλει)· - ὁ πρωκτός, οἱ γλουτοί, τὰ ὀπίσθια, Ἀρχίλ. 84, Ἀριστοφ. Ἱππ. 365, κτλ.· ἐν τῷ πληθ., Λουκ. Περεγρ. 17· - τὸ πυγὴ Ἀριστοφ. Θεσμ. 1187 εἶναι βαρβαρισμός· ἀλλ’ ὑπάρχει ἑτερόκλ. ἑνικ. αἰτ. πῦγα ἐν Ἀριστ. Φυσιογν. 6. 6· - πρὸς πυγὴν ἅλλομαι, ἀνεγείρω τοὺς πόδας πρὸς τὰ ὁπίσω ἢ λακτίζω τόσον ὑψηλά, ὥστε διὰ τῆς πτέρνης ἐγγίζω τοὺς γλουτούς, γύμνασμα τῶν κορασίων ἐν Σπάρτῃ, Ἀριστοφ. Λυσ. 82· πρβλ. πυδαρίζω· 2) μεταφορ., πυγὴ ἀγροῦ, ἐπὶ παχείας, λιπαρᾶς, εὐφόρου γῆς, ὡς τὸ οὖθαρ, Εὐστ. 310. 2. ΙΙ. = οὐρά, «σεισοπυγὶς... παρὰ τὸ σείειν τὴν πυγήν, ὅ ἐστι τὴν οὐρὰν» Ἐτυμ. Μέγ. 513. 14.
Greek Monolingual
η, ΝΑ
1. Ο πρωκτός μαζί με τους γλουτούς, ο πισινός, τα πισινά, ο κώλος (α. «ἐγὼ δὲ σ' ἐξελῶ σε τῆς πυγῆς θύραζε κύβδα», Αριστοφ.
β. «παίων καὶ παιόμενον νάρθηκι εἰς τὰς πυγάς», Λουκ.)
2. η ουρά («σεισοπυγίς... παρὰ τὸ σείειν τὴν πυγήν, ὅ ἐστι τὴν οὐράν», ΕΜ)
αρχ.
το πιο παχύ, το πιο εύφορο μέρος αγρού.
[ΕΤΥΜΟΛ. Λ. του αρχαίου καθημερινού λεξιλογίου, αβέβαιης ετυμολ. Η λ., κατά μία άποψη που δεν φαίνεται πιθανή, ανάγεται στην ΙΕ ρίζα peu- / pu- «φουσκώνω» (πρβλ. πύννος) με ουρανικό ένθημα -g-. Λιγότερο πιθανές φαίνονται εξάλλου οι συνδέσεις της λ. με το αρχ. ινδ. pūga- «μάζα, σωρός», τα πύξ, πυγμή και το πύματος.
Greek Monotonic
πῡγή: -ῆς, ἡ, γλουτοί, οπίσθια, σε Αριστοφ. κ.λπ.
Russian (Dvoretsky)
πῡγή: ἡ (реже pl.) анат. зад Arph., Luc.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πυγή -ῆς, ἡ achterste, kont; plur. billen.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: behind, rump (Archil.).
Compounds: Several compp., e.g. πυγο-στόλος decorating the rump (Hes.; Martinazzoli Par. del Pass. 15, 209ff.), κατά-πυγος (H., Phot.) with -πυγότερος, -πυγότατος (Sophr., Epigr. Gr.), and -πύγων, -ωνος m. voluptuous, lewd (Arist.); f. κατα-πύγαινα (Att. amphora; Ed. Fraenkel Glotta 34, 42ff. w. lit.); on the insect-name πυγο-λαμπίς (Arist.) s. Strömberg Wortstud. 13f.
Derivatives: 1. Diminutives πυγ-ίον n. (Tab. Defix.), -ίδιον n. (Ar.); 2. subst. πυγ-αῖον n. the behind (Hp., Arist.), -εών, -ῶνος m. buttocks, arse (Hippon. 92; after κενεών, cf. Masson ad loc.); 3. Adv. -ηδόν with the behind foremost, arse to arse (Arist.), -ιστί meaning unclear (Hippon. 92; cf. Masson ad loc..); 4. Verb -ίζω paedico (Ar.) with -ισμα (Theoc.). Hypostasis ἐμ-πύγ-ια n. pl. behind, region of the buttocks (pap. Ia).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: Word of everyday-language, completely avoided by feeling of decency in the ep. poetry and the higher lit. (Wackernagel Unt. 225 f.). -- No convincing etymology. The phonetic identity with Skt. pūga- multitude, mass etc. (Wood IF 18, 29, Persson Beitr. 1, 244 f.) does not mean much; s. Mayrhofer s.v. and below on πύννος. After Holthausen IF 20, 329 however to πύξ, πυγμή (s.v.) like NHG Steiß to stoßen, semant. certainly acceptable, but nevertheless, a. o. because of the vowellength, doubtful. Diff. Bezzenberger BB 27, 176f. (to πύματος etc.; s.v.). Combinations with German. to be rejected by Holthausen KZ 74,244. -- Prob. a Pre-Greek word (not in Furnée).
Middle Liddell
Frisk Etymology German
πυγή: {pūgḗ}
Grammar: f.
Meaning: der Hintere, Steiß (seit Archil.).
Composita: Mehrere Kompp., z.B. πυγοστόλος den Steiß schmückend (Hes.; Martinazzoli Par. del Pass. 15, 209ff.), κατάπυγος (H., Phot.) mit -πυγότερος, -πυγότατος (Sophr., Epigr. Gr.), sonst -πύγων, -ωνος m. wollüstig, geil (Arist. u.a.); f. καταπύγαινα (att. Amphora; Ed. Fraenkel Glotta 34, 42ff. m. Lit.); zum Insektennamen πυγολαμπίς (Arist. u.a.) s. Strömberg Wortstud. 13f.
Derivative: Davon 1. die Deminutiva πυγίον n. (Tab. Defix.), -ίδιον n. (Ar.); 2. die Subst. πυγαῖον n. der Hintere (Hp., Arist. u.a.), -εών, -ῶνος m. Gesäß, After (Hippon. 92; nach κενεών, vgl. Masson z.St.); 3. die Adv. -ηδόν mit dem Hinteren voran, After gegen After (Arist.), -ιστί Bed. unklar (Hippon. 92; vgl. Masson z.St.); 4. das Verb -ίζω paedico (Ar. u.a.) mit -ισμα (Theok.).
Etymology: Hypostase ἐμπύγια n. pl. Aftergegend (Pap. Ia). Wort der Alltagssprache, vom Anstandsgefühl der ep. Dichtung und der höheren Lit. im ganzen vermieden (Wackernagel Unt. 225 f.). — Ohne überzeugende Etymologie. Auf die lautliche Identität mit aind. pūga- Menge, Masse usw. (Wood IF 18, 29, Persson Beitr. 1, 244 f.) ist nicht viel zu geben; s. Mayrhofer s.v. und unten zu πύννος. Nach Holthausen IF 20, 329 dagegen zu πύξ, πυγμή (s.d.) wie nhd. Steiß zu stoßen, semantisch gewiß vorzuziehen, aber trotzdem, u. a. wegen der Vokallänge, zweifelhaft. Noch anders Bezzenberger BB 27, 176f. (zu πύματος usw.; s.d.). Abzulehnende Kombinationen mit dem German. bei Holthausen KZ 74,244.
Page 2,618-619