πτίσσω

English (LSJ)

Pherecr.183, Ar.Fr.339, Att. πτίττω ib.271 (prob. l.), Luc.Herm.79, v.l. in Pherecr. l.c.: aor.

   A ἔπτῐσα Hdt.2.92:—Pass., aor. ἐπτίσθην Gp.12.23.2, (περι-) Thphr.HP4.4.10: pf. ἔπτισμαι Hp.VM14, Arist.HA595b10:—winnow grain, Hp. l.c. (Pass.), Pherecr. l.c., etc.; πτισσουσῶν ᾠδή the song of women winnowing, Ar.Fr.339.    II bray in a mortar, τὸ ἐκ μέσου τοῦ λωτοῦ Hdt. l.c., cf. D.L.9.59, Luc. l.c. (Cf. Lat. pinso, Skt. piná[snull ][tnull ]i 'pound'.)

German (Pape)

[Seite 810] fut. πτίσω, perf. pass. ἔπτισμαι, Gerste und andere Körner durch Stampfen enthülsen, schroten auf der Mühle, Arist. u. Folgde; Luc. Hermot. 79; übh. zerstampfen, zerschroten, Her. 2, 92; Diogen. L. epigr. (VII, 133). – Das alte Stammwort scheint πισσω zu sein, das lat. pinso, piso, davon πίτυρον.

Greek (Liddell-Scott)

πτίσσω: Φερεκ. ἐν Ἀδήλ. 18, Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 267, 323· ἀόρ. ἔπτῐσα Ἡρόδ. 2. 92. - Παθητ., ἀόρ. ἐπτίσθην, (περι-) Θεόφρ.· - πρκμ. ἔπτισμαι, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 7, 1 (πρβλ. περιπτίσσω). Ἐκλεπίζω, ἀποφλοιῶ σῖτον, Ἱππ. περὶ Ἀρχ. Ἰητρ. 9, Φερεκρ., κλπ.· πτισσουσῶν ᾠδή, ᾠδὴ ἣν ᾖδον αἱ εἰς τὴν ἐκλέπισιν ἢ τὸ καθάρισμα τῆς κριθῆς ἀπασχολούμεναι γυναῖκες, Ἀριστοφ. Ἀπομν. 323. ΙΙ. ἐκλεπίζω, ξεφλουδίζω, ἢ κοπανίζω ἐντὸς ὅλμου, τὸ ἐκ μέσου τοῦ λωτοῦ... πτίσαντες ποιεῦνται ἐξ αὐτοῦ ἄρτους ὀπτοὺς Ἡρόδ. 2. 92· - παρὰ Διογ. Λ. 9. 59, Λουκ. Ἑρμότ. 79, δέον νὰ ληφθῇ ἐν τῇ τελευταίᾳ ταύτῃ σημασίᾳ. (Πρβλ. τὸ Σανσκρ. pish (συντρίβω), ὅθεν pish-t-ka (χονδροκοπανιμένοι κόκκοι)· Λατ. pins-ere, pis-tor· Σλαυ. pis-eno (ἄλφιτον)· - ἡ συγγένεια τοῦ πίτυρον δὲν εἶναι τόσον φανερά, ὅρα Curt. Gr. Et. 365b.). - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 432.

French (Bailly abrégé)

f. inus., ao. ἔπτισα, pf. inus.
Pass. pf. ἔπτισμαι;
piler ; broyer, concasser, écraser.
Étymologie: R. Πτισ, plier ; cf. lat. pinsere, pistor.

English (Slater)

πτίσσω πυθμένα πτίξεις (nullo sensu codd.: πτάξεις coni. Edmonds: ποθ' ἥξεις Wil.) fr. 207.

Greek Monolingual

και πτίττω Α
1. εκλεπίζω, αποφλοιώνω, ξεφλουδίζω κριθάρι ή άλλα δημητριακά
2. κοπανίζω μέσα σε γουδί.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αρχ. λ., όρος της γεωργίας, η οποία ανάγεται στην ΙΕ ρίζα peis-/ pis- «λειανίζω, συντρίβω, κοπανίζω, αλέθω σε γουδί» και συνδέεται με: αρχ. ινδ. pi-na-sti «συνθλίβω» (με έρρινο ένθημα), λατ. pin-so «κοπανίζω», pistor «μυλωνάς», piso «γουδί», λιθουαν. paisaũ «κοπανίζω σπόρους», καθώς και με τ. νεώτερων γλωσσών (πρβλ. αγγλ. pestle «γουδοχέρι», ιταλ. pestare «κοπανίζω»). Ο ελλ. τ. πτίσσω εμφανίζει αρκτικό συμφωνικό σύμπλεγμα πτ- (αντί π-), το οποίο απαντά σε αρκετές ελλ. λ., πρβλ. πτέρνη, πτύον (βλ. και λ. πόλεμος) και κατάλ. -σσω, πιθ. αναλογικά προς τα πάσσω, πλάσσω. Ο αττ. τ. πτίττω δεν απαντά συχνά (βλ. και λ. πτύσσω)].

Greek Monotonic

πτίσσω: αόρ. αʹ ἔπτῐσα — Παθ., αόρ. αʹ ἐπτίσθην, παρακ. ἔπτισμαι· αποφλοιώνω, ξεφλουδίζω ή θρυμματίζω, κοπανίζω σε γουδί, σε Ηρόδ.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πτίσσω Ion. voor πτίττω.

Russian (Dvoretsky)

πτίσσω: атт. πτίττω (aor. ἔπτῐσα; pass.: aor. ἐπτίσθην, pf. ἔπτισμαι) (пестом) дробить, толочь (τὸ μέσον ἐκ τοῦ λωτοῦ Her.; χριθαὶ ἐπτισμέναι Arst.): ὕδωρ ὑπέρῳ σιδηρῶ π. погов. Luc. толочь воду железным пестом.

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: to shell, grind grains by stamping (IA.).
Other forms: Att. also πτίττω, aor. πτίσαι, pass. πτισθῆναι, perf. midd. ἔπτισμαι.
Compounds: Rarely wit prefix like περι- and κατα-.
Derivatives: πτισ-άνη f. (-ανον n. Nic.) peeled barley, barley-gruel (Hp., com., pap. a.o.); -μός m. winnowing (corn.), -μα n. peeled barley (Str.; περιπ[τ]ίσματα pl. sch.; Jacobsohn KZ 42, 276), -ις f. skin (Gal. a.o.), -τικός fit for skinning (com.).
Origin: IE [Indo-European] [796] *tpis- stamp, smash
Etymology: Old expression of agriculture, retained in several languages, though exact agreements of the Greek forms are not found. Note however ἄ-πτισ-τος unstamped (Hp.): Skt. piṣ-ṭá-, Lat. pis-tus smashed, with πτιστικός fit for skinning (com.). Also all other both nominal and verbal forms are based on πτισ- (s. above) except the present πτίσσω, which was innovated after πλάσσω, πάσσω a.o. (cf. Schwyzer 692 w. lit. and ref. of other interpretations). The other languages deviate formally: Skt. and Lat. with the nasalpresents pi-ná-ṣṭi (perf. pi-péṣ-a, pi-piṣ-e; cf. ἔ-πτισ-μαι), pī-n-sō (with innovated pīns(u)ī ; beside it pis-tor etc.) smash; Balt. and Slav. with the secondary formations Lith. pais-aũ, -ýti beat off the beards (beside the primary pis-ù, -ti coire cum femina), Slav., e.g. Russ. pich-áju, -átь thrust, stamp (beside the primary pšeno millet from *pьšenъ ptc. stamped). On πτ- against p- elsewhere cf. on πτέρνη. -- Furher forms w. lit. in WP. 2, 1 ff., Pok. 796 and the special dictionaries of the separate languages.

Middle Liddell

to winnow: to peel or to bray in a mortar, Hdt.