πάσσω

English (LSJ)

Att. πάττω Ar.Nu.912: fut. πάσω [ᾰ] Crates Com. 14.10, Ar.Eq.99 (κατα-): aor.
A ἔπᾰσα LXX Ex.9.8 and in compds.:—Med., aor. ἐπᾰσάμην ib.3 Ma.1.18:—Pass., aor. ἐπάσθην (ἐπ-) Pl.R. 405e: pf. πέπασμαι LXX Es.1.6, etc.: plpf. ἐπέπαστο A.R.1.729, πέπαστο Longus 1.12: Hom. uses only pres. and impf., and these only in Il.:—sprinkle, ἐπὶ… ὀδυνήφατα φάρμακα πάσσων laying healing drugs upon a wound, Il.5.401,900, etc.; τὰ Δέλφιδος ὀστία πάσσω Theoc.2.21; esp. sprinkle salt, c. gen. partit., πάσσε δ' ἁλὸς θείοιο sprinkle some salt, Il. 9.214; π. τῶν ἁλῶν ἐὶ τὸ πῦρ Luc. DMeretr.4.5.
2 besprinkle, οὔκουν… σεαυτὸν ἁλσὶ πάσεις; Crates Com. l. c., cf. Thphr. Char.9.2; χρυσῷ, ῥόδοις π. τινά, Ar.Nu.912, 1330.
II Med., sprinkle oneself with ashes, LXX 3 Ma.1.18.

German (Pape)

[Seite 532] att. πάττω, fut. πάσω, perf. pass. πέπασμαι, – a) streuen, darauf od. darüber streuen, sprengen, sowohl von trockenen als flüssigen Dingen; φάρμακα, Heilmittel auf eine Wunde legen, Il. 5, 401. 900. 15, 394 u. sonst; mit dem gen., πάσσειν ἁλός, des Salzes oder vom Salze daraufstreuen, 9, 214; so auch folgde Dichter; θελκτήρια φάρμακ' ἔπασσεν αἰθέρι καὶ πνοιῇσι, Ap. Rh. 4, 442. – b) übertr. einstreuen, einweben, bes. von angebrachten Verzierungen, von gewirkter od. gestickter Arbeit; θρόνα πάσσειν, Blumen über eine Stickerei streuen, sie hie und da, wie darüber gestreut, hineinsticken, Il. 22, 441; eben so ἀέθλους, Kämpfe hie und da hineinsticken, 3, 126; χρυσῷ πάττων μ' οὐ γιγνώσκεις, Ar. Nubb. 912, wie πάττε πολλοῖς τοῖς ῥόδοις, 1330; u. in sp. Prosa, κόνις ἐπὶ τῇ κεφαλῇ πάσσεται, Luc. de luct. 12. – Adj. verb. παστέος, Ar. Pax 1074.

French (Bailly abrégé)

f. πάσω, ao. ἔπασα, pf. inus., Pass. ao. ἐπάσθην, pf. πέπασμαι;
1 verser, répandre τι qch ; avec le gén. ἁλός IL du sel ; τινά τινι répandre qch sur qqn, joncher qqn de qch;
2 broder, avec l'acc. de l'objet brodé (une bataille), ou de l'objet sur lequel on brode (un siège).
Étymologie: R. Παγ, fixer ; cf. πήγνυμι.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πάττω, Ion. πάσσω, fut. -πάσω (in compos.); aor. -επασα (in compos.); ptc. perf. med.-pass. πεπασμένος, bestrooien:. χρυσῷ πάττων μ’ οὐ γιγνώσκεις jij hebt niet door dat je mij met goud bestrooit Aristoph. Nub. 912; συκάμινον... ἀλφίτῷ πεπασμένον een moerbei bestrooid met gerstemeel Plut. Sull. 2.2.

Russian (Dvoretsky)

πάσσω: атт. πάττω (fut. πάσω с ᾰ, эп. 3 л. sing. impf. πάσσε; pass.: aor. ἐπάσθην, pf. πέπασμαι)
1 посыпать, насыпать (φάρμακα Hom.): π. ἁλός Hom. посыпать солью; тж. вообще осыпать (τοῖς ῥόδοις τινά Arph.);
2 перен. там и сям рассыпать, т. е. вышивать (θρόνα, ἀέθλους Hom.).

Greek (Liddell-Scott)

πάσσω: Ἀττικ. πάττω, Ἀριστοφ.: μέλλ· πάσω [ᾰ] Κράτης ἔνθα κατωτ., Ἀριστοφ. (κατα-): ἀόρ. ἔπᾰσα (ἴδε δια-, κατα-, ὑπο-πάσσω) - Μέσ., ἀόρ. ἐπᾰσάμην Ἑβδ. (Ἔξοδ. Θ΄, 8). - Παθητι., ἀόρ. ἐπάσθην (ἐπ-) Πλάτ. Πολ. 405Ε· πρκμ. πέπασμαι, Πλούτ., κλ.· ὑπερσ. ἐπέπαστο Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 729. - Ὁ Ὅμηρος χρῆται μόνον τῷ ἐνεστ. καὶ παρατ. καὶ τούτοις μόνον ἐν τῇ Ἰλ. Ἐπιπάσσω, ὀδυνήφατα φάρμακα πάσσων, ἐπιπάσσων θεραπευτικὰ φάρμακα, ἐπὶ τραύματος, Ἰλ. Ε. 401, 900· κτλ.: - ἰδίως ἐπιπάσσω ἅλας, μετὰ γεν. διαιρετ., πάσσε δ’ ἁλὸς θείοιο, ὀλίγον ἅλας, Ι. 214· π. τῶν ἁλῶν ἐπὶ τὸ πῦρ Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ.· ἀπολ., Θεόκρ. 2. 21. 2) πάσσω τινὰ (πρβλ. διαπάσσω, παστέρος, παστός), οὔκουν ... σεαυτὸν ἁλσὶ πάσεις; Κράτης ἐν «Θηρίοις» 1· χρυσῷ, ῥόδοις π. τινὰ Ἀριστοφ. Νεφ. 912, 1330· πρβλ. παστέος. ΙΙ. μεταφορ., διακοσμῶ, κεντῶ, ἐν δὲ θρόνα ποικίλ’ ἔπασσε Ἰλ. Χ. 441 (ἴδε ἐν θρόνον)· πολέας δ’ ἐνέπασσεν ἀέθλους, ἐνεποίκιλλεν, ἐνέπλεκε πολλὰ πολεμικὰ ἀνδραγαθήματα, Γ. 126· πρβλ. ἐμπάσσω. - Ἴδε Χατζιδάκι Βιβλιοκρισίαν ἐν Ἀθηνᾶς τ. ΙΓ΄, σ. 467, Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ ἐν Ἀθηνᾶς τ. ΙΕ΄, σ. 374 κ.ἑξ.

English (Autenrieth)

ipf. ἔπασσε, πάσσε: strew, sprinkle; fig., of weaving, ἐν (adv.) δὲ θρόνα ποικίλ' ἔπασσεν, ‘worked in,’ Il. 22.441.

Greek Monolingual

αττ. τ. πάττω, Α
1. πασπαλίζω κάτι τριμμένο, επιπάσσω («θελκτήρια φάρμακ' ἔπασσεν αἰθέρι καὶ πνοῆσιν», Απολλ. Ρόδ.)
2. ραίνω, ραντίζω με κάτι ρευστό
3. μτφ. διακοσμώ («ἱστὸν ὕφαινε... δίπλακα πορφυρέην, ἐν δὲ θρόνα ποικίλλ' ἔπασσε», Ομ. Ιλ.)
4. φρ. «πάσσω ἅλας» — αλατίζω.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ. Η σύνδεση του ρήματος πάσσω (< πάτ-jω) με το λατ. quatio «τινάσσω, σείω, πάλλω» δεν φαίνεται πιθανή. Μορφολογικά προβλήματα, εξάλλου, παρουσιάζει και η σχέση ανάμεσα στο ρ. πάσσω και στο αρχαϊκό πῆ και πῆν (πρβλ. δατέομαι: δῆμος, πῆμα και λατ. patior, λήθω και λατ. lateo). To ρ. πάσσω, από αρχική σημ. «πασπαλίζω, επιθέτω κάτι τριμμένο πάνω σε κάτι άλλο», αφ' ενός, περιορίστηκε στη σημ. «αλατίζω» (πρβλ. παστός [II]), αφ' ετέρου διευρύνθηκε στη σημ. «εγκατασπείρω, ενυφαίνω, διακοσμώ ιδίως με πρόσθετα στολίδια, ποικίλλω, κεντώ» (πρβλ. παστός [Ι])].

Greek Monotonic

πάσσω: Αττ. πάττω, μέλ. πάσω [ᾰ], αόρ. αʹ ἔπᾰσα — Παθ., αόρ. αʹ ἐπάσθην, παρακ. πέπασμαι·
I. 1. ραντίζω, φάρμακα πάσσων, απλώνοντας αλοιφές πάνω από τραύμα, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν. διαιρ., πάσσε ἁλός, ρίχνοντας λίγο αλάτι, στο ίδ.
2. ραίνω, χρυσῷ ῥόδοις πάσσω τινά, σε Αριστοφ.
II. μεταφ., κεντώ, διακοσμώ, σε Ομήρ. Ιλ.· πάσσω ἀέθλους, κατορθώνω πολεμικά ανδραγαθήματα, στο ίδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: to strew, to sprinkle (Il.), also of figures on a cloth, to embroider (on the meaning Bowra JHSt. 54, 70 f., Wace AmJArch 52, 51 ff).
Other forms: Att. (Ar.) πάττω, aor. πάσ-αι, -ασθαι, πασ-θῆναι (Att.), perf. midd. πέπασμαι (LXX, A. R.).
Compounds: Very often w. prefix, e.g. κατα-, ἐπι- (προ-επι-, παρ-επι-, προσ-επι-), ἐν- (συν-εν-, παρ-εν-, προσ-εν-).
Derivatives: πασ-τός strewn, sprinkled (Hp.), χρυσό-παστος knitted, shot with gold (A.), κατά-παστος bestrewn, decorated (with figures) (Ar.); subst. m. παστός knitted curtain, blanket, bridal bed, also bridal chamber (hell.), cf. παστάς and Solmsen Wortforsch. 4 n. 2, IF 31, 485ff.; παστόω to build a bridal chamber (Aq.); (κατά-, ἐπί-, διά-, σύμ-)πάσμα n. (medicinal) powder (Thphr., medic.); πάστρια f. embroiderer (sch.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Beside πάσσω from *πάτ-ι̯ω stands πῆ-ν in πῆ καὶ πῆν ἐπὶ τοῦ κατάπασσε καὶ καταπάσσειν H.; to note esp. ἐπιπῆν φάρμακον (insc. Epid.) and ἐπι ... φάρμακα πάσσεν (Ε 900). With πῆ-ν: *πάτ-ι̯ω one can compare: λή-θω: Lat. lat-eō; Skt. dā́-ti cut off, δᾶ-μος: δατ-έομαι (s.v. and δαίομαι, δῆμος); prob. also πῆ-μα: Lat. patior; s. also on πατέομαι and Bechtel Lex. s.v. (w. older lit.). Here perhaps also πήτεα πίτυρα, πητῖται πιτύρινοι ἄρτοι. Λάκωνες H. -- Further isolated. The connecttion with Lat. quatiō shake is both phonetically and semantically unconvincing; further combinations to be rejected in Bq, WP. 1, 511 and W.-Hofmann s. quatiō, all w. rich lit. Semantically good, but phonetically very uncertain is the comparison with Toch. AB kat-, kät- strew (s. v. Windekens Orbis 12, 464 w. lit.).

Middle Liddell

I. to sprinkle, φάρμακα πάσσων laying salves upon a wound, Il.: —c. gen. partit., πάσσε ἁλός sprinkle some salt, Il.
2. to besprinkle, χρυσῶι, ῥόδοις π. τινά Ar.
II. metaph. to embroider, broider, Il.; π. ἀέθλους to work battles in embroidery, Il.

Frisk Etymology German

πάσσω: (seit Il.),
{pássō}
Forms: att. (Ar. u.a.) πάττω, Aor. πάσαι, -ασθαι, πασθῆναι (att. usw.), Perf. Med. πέπασμαι (LXX, A. R. u.a.).
Grammar: v.
Meaning: streuen, sprengen, auch von Figuren auf ein Kleid hineinweben (zur Bed. Bowra JHSt. 54, 70 f., Wace AmJArch 52, 51 ff).
Composita: sehr oft m. Präfix, z.B. κατα-, ἐπι- (προεπι-, παρεπι-, προσεπι-), ἐν- (συνεν-, παρεν-, προσεν-),
Derivative: Davon παστός bestreut, besprengt (Hp. u.a.), χρυσόπαστος ‘goldgewirkt, -gestickt’ (A.), κατάπαστος ‘(mit Figuren) bestreut, geschmückt’ (Ar. u.a.); Subst. m. παστός gestickter Vorhang, Decke, Brautbett, auch Brautkammer (hell. u. sp.), vgl. παστάς und Solmsen Wortforsch. 4 A. 2, IF 31, 485ff.; παστόω eine Brautkammer bauen (Aq.); (κατά-, ἐπί-, διά-, σύμ-)πάσμα n. ‘(Arznei)pulver, Puder’ (Thphr., Mediz. u.a.); πάστρια f. Stickerin (Sch.).
Etymology: Neben πάσσω aus *πάτι̯ω steht πῆν in πῆ καὶ πῆν ἐπὶ τοῦ κατάπασσε καὶ καταπάσσειν H.; zu bemerken besonders ἐπιπῆν φάρμακον (Insc. Epid.) und ἐπι ... φάρμακα πάσσεν (Ε 900). Mit πῆν: *πάτι̯ω lassen sich vergleichen: λήθω: lat. lăt-eō; aind. dā́-ti abschneiden, δᾶμος: δατέομαι (s.d. und δαίομαι, δῆμος); wohl auch πῆμα: lat. păt-ior; s. noch zu πατέομαι und Bechtel Lex. s.v. (m. älterer Lit.). Hierher vielleicht auch πήτεα· πίτυρα, πητῖται· πιτύρινοι ἄρτοι. Λάκωνες H. — Sonst isoliert. Die Verbindung mit lat. quatiō schütteln ist sowohl lautlich wie semantisch unbefriedigend; weitere abzulehnende Kombinationen bei Bq, WP. 1, 511 und W.-Hofmann s. quatiō, überall m. reicher Lit. Semantisch gut, aber lautlich natürlich sehr unsicher ist der Vergleich mit toch. AB kat-, kät- streuen (s. v. Windekens Orbis 12, 464 m. Lit.).
Page 2,478

Mantoulidis Etymological

(=πασπαλίζω). Ἀβέβαιη ἡ ἐτυμολογία του. Συγγενεύει μέ τό λατ. quatio (=σείω, τραντάζω) καί πιθ. τό πίτυρον.
Παράγωγα: παστέος, παστός (=ἁλατισμένος) καί τά σύνθ. ἐμπάσσω, ἐπιπάσσω, ὑποπάσσω.