λῶμα: Difference between revisions
Ὅτι οὐδὲν ἧττον τὰ αὐτὰ ποιήσουσι, κἂν σὺ διαρραγῇς → You may break your heart, but men will still go on as before
(1ba) |
m (Text replacement - "τοῡ" to "τοῦ") |
||
Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=το (AM [[λώμα]], -ατος)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> [[σχοινί]] που ράβεται [[γύρω]] [[γύρω]] από το [[ιστίο]] για να το ενισχύσει και να το προφυλάξει από τον άνεμο, κν. [[γραντί]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κλωστή]], [[νήμα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[κράσπεδο]], η [[άκρη]] του ενδύματος, η [[ούγια]] («καὶ ποιήσεις ὑπὸ τὸ [[λῶμα]] | |mltxt=το (AM [[λώμα]], -ατος)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> [[σχοινί]] που ράβεται [[γύρω]] [[γύρω]] από το [[ιστίο]] για να το ενισχύσει και να το προφυλάξει από τον άνεμο, κν. [[γραντί]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κλωστή]], [[νήμα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[κράσπεδο]], η [[άκρη]] του ενδύματος, η [[ούγια]] («καὶ ποιήσεις ὑπὸ τὸ [[λῶμα]] τοῦ ὑποδύτου [[κάτωθεν]], [[ὡσεὶ]] ἐξανθούσης ῥόας ῥοΐσκους ἐξ ὑακίνθου», ΠΔ)<br /><b>2.</b> [[περιδέραιο]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Συνδέεται πιθ. με τον τ. [[εὔληρα]] (δωρ. τ. [[αὔληρα]]) «[[ηνία]]», λατ. <i>lorum</i> «[[ιμάντας]], [[λουρί]]» και αρμ. <i>lar</i> «[[δεσμός]], [[σχοινί]]». Κατ' άλλους, όμως, η λ. ανήκει στην [[οικογένεια]] της ΙΕ ρίζας <i>wel</i>- «[[στρέφω]], [[συστρέφω]], [[κυλίω]]» (<b>[[πρβλ]].</b> [[εἴλω]]). Έχουν διατυπωθεί, [[τέλος]], και απόψεις —όχι πολύ πιθανές— [[κατά]] τις οποίες η λ. [[λώμα]] συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>l</i><i>ū</i><i>na</i>- «αποκομμένος, αποχωρισμένος» ή με [[λώπη]] «[[ιμάτιο]], [[σάλι]]» ή με τσεχ. <i>lem</i> «κρόσι»]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |
Revision as of 12:40, 15 February 2019
English (LSJ)
ατος, τό,
A hem, fringe, border, of a robe, LXXEx.28.29(33), al.:—Dim. λωμάτιον, τό, AP11.210 (Lucill.).
German (Pape)
[Seite 76] τό, Saum, Vorstoß, unten am Kleide, LXX.; Hesych. auch ἐπίβλημα erkl.
Greek (Liddell-Scott)
λῶμα: τό, τὸ κράσπεδον, ἡ ᾤα, ἡ ἄκρα τοῦ ἐνδύματος, Ἑβδ. (Ἔξοδ. ΚΗ΄, 29), Ἐκκλ. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «λῶμα· ῥαφή, κλωσμός, ἡ εἰς τὸ κατώτερον τοῦ ἱματίου…». ― Κατὰ τὸν Μέγ. Ἐτυμολόγον (570. 53): «λῶμα τὸ γυναικεῖον, ὃ ὑπὸ Ἀττικῶν ὄχθοβος (ἢ ὄχθοιβος) λέγεται τὸ εἰς τὸ κατώτερον τοῦ ἱματίου ἐπίβλημα ἐκ βύσσου καὶ πορφύρας, κτλ.»· ― ὑποκοριστ. λωμάτιον, τό, Ἀνθ. Π. 11. 210.
French (Bailly abrégé)
ατος (τό) :
frange ou lisière, bordure d’un vêtement.
Étymologie: DELG étym. inconnue.
Greek Monolingual
το (AM λώμα, -ατος)
νεοελλ.
ναυτ. σχοινί που ράβεται γύρω γύρω από το ιστίο για να το ενισχύσει και να το προφυλάξει από τον άνεμο, κν. γραντί
μσν.
κλωστή, νήμα
αρχ.
1. το κράσπεδο, η άκρη του ενδύματος, η ούγια («καὶ ποιήσεις ὑπὸ τὸ λῶμα τοῦ ὑποδύτου κάτωθεν, ὡσεὶ ἐξανθούσης ῥόας ῥοΐσκους ἐξ ὑακίνθου», ΠΔ)
2. περιδέραιο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Συνδέεται πιθ. με τον τ. εὔληρα (δωρ. τ. αὔληρα) «ηνία», λατ. lorum «ιμάντας, λουρί» και αρμ. lar «δεσμός, σχοινί». Κατ' άλλους, όμως, η λ. ανήκει στην οικογένεια της ΙΕ ρίζας wel- «στρέφω, συστρέφω, κυλίω» (πρβλ. εἴλω). Έχουν διατυπωθεί, τέλος, και απόψεις —όχι πολύ πιθανές— κατά τις οποίες η λ. λώμα συνδέεται με αρχ. ινδ. lūna- «αποκομμένος, αποχωρισμένος» ή με λώπη «ιμάτιο, σάλι» ή με τσεχ. lem «κρόσι»].
Greek Monotonic
λῶμα: -ατος, τό, άκρη ενδύματος· υποκορ. λωμάτιον, τό, σε Ανθ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: n.
Meaning: hem, fringe, border of cloths (LXX Ex.)
Derivatives: -λωμάτιον (AP); acc. to EM = τὸ γυναικεῖον, ο ὑπὸ Ἀττικῶν ὄχθοβος λέγε-ται ... καὶ τὸ εἰς τὸ κατώτερον τοῦ ἱματίου ἐπίβλημα; acc. to H. also = ῥαφή, κλωσμός. - Besides ἀσύλλωτοι, of ὦμοι shoulders (Call. Dian. 213), prop. not fixed together, -twisted, i.e. uncovered; εὔλωστοι εὑυφεῖς, λωστοί ἐρραμμένοι, ἄλωστοι ἄρραφοι, λωισμόν λῶμα H.; s. Danielsson IF 4, 162ff.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: By Bezzenberger BB 5, 315 λῶμα is connected with εὔληρα, αὔληρα rein, Lat. lōrum id., with Arm. lar 'noose, cord'; on the suffixvariation λῶ-μα : lōrum cf. e.g. γνῶ-μα: γνώ-ρ-ιμος, κλῆ-μα: κλῆ-ρος. The words mentioned have all been connected with the root u̯el- turn, wind, twist, in Greek.further in εἰλέω (cf. Frisk Eranos 40, 87ff.; λῶμα: ἴλλω as πτῶμα: πίπτω. But εὐληρα is Pre-Greek, s.v. - Diff. on λῶμα Scheftelowitz KZ 53, 268 (to Skt. lūná- cut off), Specht KZ 68, 126 (to λώπη with variation π : μ, which is wrong), Machek Studia in hon. Acad. d. Děcev 51 (to Tchech. lem fringe); all unconvincing. Cf. λωτις, λωστυς. Not cognate is λώδιξ woven cover (from Lat. lōdīx; s. W.-Hofmann s. v.).
Middle Liddell
λῶμα, ατος, εος,
the border of a robe:—Dim. λωμάτιον, τό, Anth.