ὀνομαστικός: Difference between revisions
ἐν μὲν γὰρ εἰρήνῃ καὶ ἀγαθοῖς πράγμασιν αἵ τε πόλεις καὶ οἱ ἰδιῶται ἀμείνους τὰς γνώμας ἔχουσι διὰ τὸ μὴ ἐς ἀκουσίους ἀνάγκας πίπτειν → in peace and prosperity states and individuals have better sentiments, because they do not find themselves suddenly confronted with imperious necessities
(29) |
(3b) |
||
Line 21: | Line 21: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-ή, -ό (ΑΜ [[ὀνομαστικός]], -ή, -όν) [[ονομαστός]]<br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στο όνομα («ονομαστική [[εορτή]]»)<br /><b>2.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η ονομαστική</i><br /><b>γραμμ.</b> η πρώτη και βασική [[πτώση]] τών κλιτών [[μερών]] του λόγου η οποία λέγεται [[έτσι]] [[επειδή]] από αυτήν ονομάζονται τα πρόσωπα, τα ζώα, τα πράγματα, οι ιδιότητες και οι ποιότητες<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το ονομαστικό</i>(<i>ν</i>)<br />[[είδος]] ερανιστικού συγγράμματος που περιέχει ονόματα και ονομασίες, διατεταγμένα «καθ' ύλην», και στο οποίο προσδιορίζεται η [[σημασία]] και η [[χρήση]] τους<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (για κατάλογο) αυτός που περιέχει ονόματα, [[ιδίως]] προσώπων<br /><b>2.</b> αυτός που αναφέρεται σε συγκεκριμένο [[πρόσωπο]] ή αυτός ο [[οποίος]] ισχύει επ' [[ονόματι]] ορισμένου μόνον προσώπου (α. «[[ονομαστικός]] [[τίτλος]]»<br />[οικον.] [[δικαιόγραφο]] ή αξιόγραφο στο οποίο αναγράφεται το όνομα του δικαιούχου<br />β. «ονομαστική [[μετοχή]]»<br />[οικον.] [[μετοχή]] στην οποία αναγράφεται το όνομα του δικαιούχου και η οποία μεταβιβάζεται με [[εγγραφή]] σε [[βιβλίο]] μετοχών της ανώνυμης εταιρείας)<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <i>οι ονομαστικοί</i><br />οι νομιναλιστές, φιλόσοφοι, [[κυρίως]] του μεσαίωνα, οι οποίοι δεν δέχονταν την αντικειμενική ύπαρξη τών γενικών ή καθολικών εννοιών<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «ονομαστική [[αξία]]»<br /><b>(οικον.)</b> η [[αξία]] που αναγράφεται [[πάνω]] σε έναν τίτλο, όπως λ.χ. σε [[μετοχή]] ή [[ομολογία]], και η οποία ενδέχεται να διαφέρει από την πραγματική του [[αξία]], όπως αυτή καθορίζεται υπό την [[επίδραση]] του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης<br />β) «ονομαστική [[απόλυτος]]» — σόλοικη [[σύνταξη]] [[κατά]] την οποία η [[μετοχή]], της οποίας το [[υποκείμενο]] [[είναι]] διαφορετικό από το [[υποκείμενο]] και από το [[αντικείμενο]] του ρήματος της πρότασης, τίθεται σε ονομαστική [[αντί]] της κανονικής γενικής<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που [[είναι]] [[ικανός]] να ονομάζει<br /><b>2.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> η [[τέχνη]] του να προσδίδει [[κανείς]] ονόματα, η [[τέχνη]] της ονοματοθεσίας<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>Ὀνομαστικά</i><br />[[τίτλος]] έργου του Δημοκρίτου. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ονομαστικώς</i> και -<i>ά</i> (ΑΜ ὀνομαστικῶς)<br />με το όνομα του καθενός<br /><b>αρχ.</b><br />στην ονομαστική [[πτώση]]. | |mltxt=-ή, -ό (ΑΜ [[ὀνομαστικός]], -ή, -όν) [[ονομαστός]]<br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στο όνομα («ονομαστική [[εορτή]]»)<br /><b>2.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η ονομαστική</i><br /><b>γραμμ.</b> η πρώτη και βασική [[πτώση]] τών κλιτών [[μερών]] του λόγου η οποία λέγεται [[έτσι]] [[επειδή]] από αυτήν ονομάζονται τα πρόσωπα, τα ζώα, τα πράγματα, οι ιδιότητες και οι ποιότητες<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το ονομαστικό</i>(<i>ν</i>)<br />[[είδος]] ερανιστικού συγγράμματος που περιέχει ονόματα και ονομασίες, διατεταγμένα «καθ' ύλην», και στο οποίο προσδιορίζεται η [[σημασία]] και η [[χρήση]] τους<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (για κατάλογο) αυτός που περιέχει ονόματα, [[ιδίως]] προσώπων<br /><b>2.</b> αυτός που αναφέρεται σε συγκεκριμένο [[πρόσωπο]] ή αυτός ο [[οποίος]] ισχύει επ' [[ονόματι]] ορισμένου μόνον προσώπου (α. «[[ονομαστικός]] [[τίτλος]]»<br />[οικον.] [[δικαιόγραφο]] ή αξιόγραφο στο οποίο αναγράφεται το όνομα του δικαιούχου<br />β. «ονομαστική [[μετοχή]]»<br />[οικον.] [[μετοχή]] στην οποία αναγράφεται το όνομα του δικαιούχου και η οποία μεταβιβάζεται με [[εγγραφή]] σε [[βιβλίο]] μετοχών της ανώνυμης εταιρείας)<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <i>οι ονομαστικοί</i><br />οι νομιναλιστές, φιλόσοφοι, [[κυρίως]] του μεσαίωνα, οι οποίοι δεν δέχονταν την αντικειμενική ύπαρξη τών γενικών ή καθολικών εννοιών<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «ονομαστική [[αξία]]»<br /><b>(οικον.)</b> η [[αξία]] που αναγράφεται [[πάνω]] σε έναν τίτλο, όπως λ.χ. σε [[μετοχή]] ή [[ομολογία]], και η οποία ενδέχεται να διαφέρει από την πραγματική του [[αξία]], όπως αυτή καθορίζεται υπό την [[επίδραση]] του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης<br />β) «ονομαστική [[απόλυτος]]» — σόλοικη [[σύνταξη]] [[κατά]] την οποία η [[μετοχή]], της οποίας το [[υποκείμενο]] [[είναι]] διαφορετικό από το [[υποκείμενο]] και από το [[αντικείμενο]] του ρήματος της πρότασης, τίθεται σε ονομαστική [[αντί]] της κανονικής γενικής<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που [[είναι]] [[ικανός]] να ονομάζει<br /><b>2.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> η [[τέχνη]] του να προσδίδει [[κανείς]] ονόματα, η [[τέχνη]] της ονοματοθεσίας<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>Ὀνομαστικά</i><br />[[τίτλος]] έργου του Δημοκρίτου. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ονομαστικώς</i> και -<i>ά</i> (ΑΜ ὀνομαστικῶς)<br />με το όνομα του καθενός<br /><b>αρχ.</b><br />στην ονομαστική [[πτώση]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ὀνομαστικός:''' <b class="num">1)</b> искусный в обозначениях, удачно придумывающий названия Plat.;<br /><b class="num">2)</b> номенклатурный ([[τέχνη]] Plat.). | |||
}} | }} |
Revision as of 09:36, 31 December 2018
English (LSJ)
ή, όν,
A skilful at naming, Pl.Cra.424a ; of or belonging to naming, hence ἡ τέχνη ἡ ὀνομαστική ib.423d ; ἡ -κή alone, ib.425a. II ἡ -κή (sc. πτῶσις) the nominative case, Str.14.1.41, D.T.636.5, A.D.Synt.107.4(pl.). III τὸ -κόν (sc. βιβλίον) vocabulary, arranged acc. to the subjects, and not alphabetically as in a λεξικόν, such as the work of Jul. Pollux : -κά, τά, title of work by Democr. (Fr.26a). IV Adv. -κῶς by a special name, Ath.14.646a ; in the nominative case, Hermog.Inv. 4.4.
German (Pape)
[Seite 349] zum Namen, bes. zum Nomen substantivum gehörig, substantivisch, S. Emp. adv. gramm. 239; auch adv., ibid. den Namen betreffend; ὁ ὀν., der im Namengeben erfahren, geschickt ist, Plat. Crat. 424 a; τέχνη ὀνομαστική, die Kunst des Namengebens, 423 d; τὸ ὀνομαστικόν, ein Namen- oder Wörterverzeichniß, in welchem die Wörter sachlich verzeichnet sind, wie das des Pollux; – ἡ ὀνομαστική, ac. πτῶσις, der Nominativus, Gramm; – auch adv., ὀνομαστικῶς, mit einem eigenen Namen, Schol. Il. 10, 160; κριβάνας πλακοῦντάς τινας ὀνομαστικῶς Ἀπολλόδωρος παρ' Ἀλκμᾶνι, Ath. XIV, 646 a.
Greek (Liddell-Scott)
ὀνομαστικός: -ή, -όν, ὁ ἐπιτήδειος εἰς τὸ ὀνομάζειν, Πλάτ. Κρατ. 424Α· ὁ ἀνήκων εἰς τὸ ὀνομάζειν, ὅθεν ἡ τέχνη ὀνομαστική αὐτόθι 423D· ἡ ὀνομαστική (ἁπλῶς) 425Α. ΙΙ. ὡσαύτως ἡ ὀνομαστικὴ (ἐξυπ. πτῶσις), Στράβ. 648. ΙΙΙ. τὸ ὀνομαστικὸν (δηλ. βιβλίον), λεξικὸν κατατεταγμένον καθ’ ὕλην καὶ οὐχὶ κατ’ ἀλφάβητον (ὡς τὰ νῦν κυρίως λεξικά), οἷον εἶναι τὸ σύγγραμμα τοῦ Ἰουλ. Πολυδεύκους. IV. Ἐπίρρ. ὀνομαστικῶς, Ἀθήν. 646Α.
French (Bailly abrégé)
ή, όν :
propre à donner un nom ; t. de gramm. ἡ ὀνομαστική (πτῶσις) le nominatif.
Étymologie: ὀνομάζω.
Greek Monolingual
-ή, -ό (ΑΜ ὀνομαστικός, -ή, -όν) ονομαστός
1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στο όνομα («ονομαστική εορτή»)
2. το θηλ. ως ουσ. η ονομαστική
γραμμ. η πρώτη και βασική πτώση τών κλιτών μερών του λόγου η οποία λέγεται έτσι επειδή από αυτήν ονομάζονται τα πρόσωπα, τα ζώα, τα πράγματα, οι ιδιότητες και οι ποιότητες
3. το ουδ. ως ουσ. το ονομαστικό(ν)
είδος ερανιστικού συγγράμματος που περιέχει ονόματα και ονομασίες, διατεταγμένα «καθ' ύλην», και στο οποίο προσδιορίζεται η σημασία και η χρήση τους
νεοελλ.
1. (για κατάλογο) αυτός που περιέχει ονόματα, ιδίως προσώπων
2. αυτός που αναφέρεται σε συγκεκριμένο πρόσωπο ή αυτός ο οποίος ισχύει επ' ονόματι ορισμένου μόνον προσώπου (α. «ονομαστικός τίτλος»
[οικον.] δικαιόγραφο ή αξιόγραφο στο οποίο αναγράφεται το όνομα του δικαιούχου
β. «ονομαστική μετοχή»
[οικον.] μετοχή στην οποία αναγράφεται το όνομα του δικαιούχου και η οποία μεταβιβάζεται με εγγραφή σε βιβλίο μετοχών της ανώνυμης εταιρείας)
3. το αρσ. ως ουσ. οι ονομαστικοί
οι νομιναλιστές, φιλόσοφοι, κυρίως του μεσαίωνα, οι οποίοι δεν δέχονταν την αντικειμενική ύπαρξη τών γενικών ή καθολικών εννοιών
4. φρ. α) «ονομαστική αξία»
(οικον.) η αξία που αναγράφεται πάνω σε έναν τίτλο, όπως λ.χ. σε μετοχή ή ομολογία, και η οποία ενδέχεται να διαφέρει από την πραγματική του αξία, όπως αυτή καθορίζεται υπό την επίδραση του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης
β) «ονομαστική απόλυτος» — σόλοικη σύνταξη κατά την οποία η μετοχή, της οποίας το υποκείμενο είναι διαφορετικό από το υποκείμενο και από το αντικείμενο του ρήματος της πρότασης, τίθεται σε ονομαστική αντί της κανονικής γενικής
αρχ.
1. αυτός που είναι ικανός να ονομάζει
2. το θηλ. ως ουσ. η τέχνη του να προσδίδει κανείς ονόματα, η τέχνη της ονοματοθεσίας
3. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) Ὀνομαστικά
τίτλος έργου του Δημοκρίτου.
επίρρ...
ονομαστικώς και -ά (ΑΜ ὀνομαστικῶς)
με το όνομα του καθενός
αρχ.
στην ονομαστική πτώση.
Russian (Dvoretsky)
ὀνομαστικός: 1) искусный в обозначениях, удачно придумывающий названия Plat.;
2) номенклатурный (τέχνη Plat.).