καταπλήξ: Difference between revisions
m (Text replacement - "s’" to "s'") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
||
Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1370.png Seite 1370]] ῆγος, erschrocken, bestürzt, schüchtern, bes. im Übermaaß; bei Arist. Eth. 2, 7 Ggstz von [[ἀναίσχυντος]], ὁ πάντα αἰδούμενος erkl.: πρὸς τοὺς φόβους μαλακὸν [[ὄντα]] καὶ καταπλῆγα Plut. Pericl. 27, der es auch mit [[περιδεής]] u. [[ἄτολμος]] verbindet, de educ. lib. 9 reip. ger. praec. 19. Harpocr. erkl. ὁ συνεχῶς πεπληγμένος in Bezug auf Lys. 6, 50, ἀλλ' ἐστὲ γὰρ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων [[ἤδη]] καταπλῆγες – ὥςτε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ εἶναι, ganz verblüfft, verdutzt. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1370.png Seite 1370]] ῆγος, erschrocken, bestürzt, schüchtern, bes. im Übermaaß; bei Arist. Eth. 2, 7 Ggstz von [[ἀναίσχυντος]], ὁ πάντα αἰδούμενος erkl.: πρὸς τοὺς φόβους μαλακὸν [[ὄντα]] καὶ καταπλῆγα Plut. Pericl. 27, der es auch mit [[περιδεής]] u. [[ἄτολμος]] verbindet, de educ. lib. 9 reip. ger. praec. 19. Harpocr. erkl. ὁ συνεχῶς πεπληγμένος in Bezug auf Lys. 6, 50, ἀλλ' ἐστὲ γὰρ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων [[ἤδη]] καταπλῆγες – ὥςτε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ εἶναι, ganz verblüfft, verdutzt. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ῆγος (ὁ, ἡ)<br /><b>I.</b> effrayé, épouvanté;<br /><b>II.</b> qui s'effraie facilement :<br /><b>1</b> peureux, timide;<br /><b>2</b> ombrageux.<br />'''Étymologie:''' [[καταπλήσσω]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''καταπλήξ''': ῆγος, ὁ, ἡ, ὁ καταπεπληγμένος, [[ὅστις]] τὰ πάντα φοβεῖται, ἔχων τὴν διάνοιαν ἐκπεπληγμένην, κ. καὶ ἄτολμος Πλούτ. 2, 7Β· κ. καὶ περιδεὴς [[αὐτόθι]] 814F· πρὸς τοὺς φόβους [[μαλακὸν]] [[ὄντα]] καὶ κ. ὁ αὐτ. ἐν Περικλ. 27· καταπλῆγες καὶ πτοίας ἀνάμεστοι Ἡλιόδ. 9. 5· ὁ Συνέσ. σ. 267D ἀντιτίθησι τοὺς καταπλῆγας τοῖς ἐρρωμένως ἐπιφερομένοις·― μὴ καταπλῆγες ὦσιν οἱ ἵπποι Αἰλ. π. Ζ. 16, 25, Ἁρποκρ.· ὁ συνεχῶς πεπληγμένος, ([[ὥστε]] ὁ [[νοῦς]] νὰ μὴ δύναται νὰ διακρίνῃ), (μετὰ τῆς ὑπὸ) ἀλλ᾿ ἐστὲ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων καταπλῆγες διὰ τὸ [[πολλάκις]] [[ἰδεῖν]] καὶ ἀκοῦσαι… [[ὥστε]] οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ [[εἶναι]] Λυσ. 107, 34. 2) ὁ [[ὑπὲρ]] τὸ [[δέον]] ἐντροπαλός, ὁ πάντα καὶ πρὸς πάντας εὐλαβούμενος, καὶ πρᾶξαι καὶ εἰπεῖν (ὁ πάντα καταπληττόμενος, ὁ [[τοιοῦτος]] δὲ ἄπρακτος) [[ἐναντίον]] τοῦ [[ἀναίσχυντος]], ὧν [[μεσότης]] [[εἶναι]] ὁ [[αἰδήμων]], Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 7, 14, Ἠθ. Ν. 3. 7, 2· ἄνθρωπον καταπλῆγα καὶ ἐν παντὶ καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐρυθριῶντα Ἰαμβλ. Προτρ. σ. 372· «[[καταπλήξ]], ὁ καταπεπληγώς» Ἡσύχ. | |lstext='''καταπλήξ''': ῆγος, ὁ, ἡ, ὁ καταπεπληγμένος, [[ὅστις]] τὰ πάντα φοβεῖται, ἔχων τὴν διάνοιαν ἐκπεπληγμένην, κ. καὶ ἄτολμος Πλούτ. 2, 7Β· κ. καὶ περιδεὴς [[αὐτόθι]] 814F· πρὸς τοὺς φόβους [[μαλακὸν]] [[ὄντα]] καὶ κ. ὁ αὐτ. ἐν Περικλ. 27· καταπλῆγες καὶ πτοίας ἀνάμεστοι Ἡλιόδ. 9. 5· ὁ Συνέσ. σ. 267D ἀντιτίθησι τοὺς καταπλῆγας τοῖς ἐρρωμένως ἐπιφερομένοις·― μὴ καταπλῆγες ὦσιν οἱ ἵπποι Αἰλ. π. Ζ. 16, 25, Ἁρποκρ.· ὁ συνεχῶς πεπληγμένος, ([[ὥστε]] ὁ [[νοῦς]] νὰ μὴ δύναται νὰ διακρίνῃ), (μετὰ τῆς ὑπὸ) ἀλλ᾿ ἐστὲ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων καταπλῆγες διὰ τὸ [[πολλάκις]] [[ἰδεῖν]] καὶ ἀκοῦσαι… [[ὥστε]] οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ [[εἶναι]] Λυσ. 107, 34. 2) ὁ [[ὑπὲρ]] τὸ [[δέον]] ἐντροπαλός, ὁ πάντα καὶ πρὸς πάντας εὐλαβούμενος, καὶ πρᾶξαι καὶ εἰπεῖν (ὁ πάντα καταπληττόμενος, ὁ [[τοιοῦτος]] δὲ ἄπρακτος) [[ἐναντίον]] τοῦ [[ἀναίσχυντος]], ὧν [[μεσότης]] [[εἶναι]] ὁ [[αἰδήμων]], Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 7, 14, Ἠθ. Ν. 3. 7, 2· ἄνθρωπον καταπλῆγα καὶ ἐν παντὶ καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐρυθριῶντα Ἰαμβλ. Προτρ. σ. 372· «[[καταπλήξ]], ὁ καταπεπληγώς» Ἡσύχ. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml |
Revision as of 21:32, 1 October 2022
English (LSJ)
ῆγος, ὁ, ἡ, A stricken, struck, ὑπὸ τῶν γυναικῶν Theopomp. Com.59: usually metaph., stricken with amazement, astounded, ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων Lys.6.50; ἄτολμος καὶ κ. Plu.2.7b; κ. καὶ περιδεής ib.814f; μὴ ὦσιν οἱ ἵπποι καταπλῆγες Ael.NA16.25. 2 shy, bashful, opp. ἀναίσχυντος, Arist.EN1108a34, EE1233b28, Jul. Or.7.233b. 3 c. gen., nervous, apprehensive of, πολλῶν Plu. Fab.14codd. 4 Medic., fixed, ὀφθαλμός (in paralysis) Hp.Epid. 5.50.
German (Pape)
[Seite 1370] ῆγος, erschrocken, bestürzt, schüchtern, bes. im Übermaaß; bei Arist. Eth. 2, 7 Ggstz von ἀναίσχυντος, ὁ πάντα αἰδούμενος erkl.: πρὸς τοὺς φόβους μαλακὸν ὄντα καὶ καταπλῆγα Plut. Pericl. 27, der es auch mit περιδεής u. ἄτολμος verbindet, de educ. lib. 9 reip. ger. praec. 19. Harpocr. erkl. ὁ συνεχῶς πεπληγμένος in Bezug auf Lys. 6, 50, ἀλλ' ἐστὲ γὰρ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων ἤδη καταπλῆγες – ὥςτε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ εἶναι, ganz verblüfft, verdutzt.
French (Bailly abrégé)
ῆγος (ὁ, ἡ)
I. effrayé, épouvanté;
II. qui s'effraie facilement :
1 peureux, timide;
2 ombrageux.
Étymologie: καταπλήσσω.
Greek (Liddell-Scott)
καταπλήξ: ῆγος, ὁ, ἡ, ὁ καταπεπληγμένος, ὅστις τὰ πάντα φοβεῖται, ἔχων τὴν διάνοιαν ἐκπεπληγμένην, κ. καὶ ἄτολμος Πλούτ. 2, 7Β· κ. καὶ περιδεὴς αὐτόθι 814F· πρὸς τοὺς φόβους μαλακὸν ὄντα καὶ κ. ὁ αὐτ. ἐν Περικλ. 27· καταπλῆγες καὶ πτοίας ἀνάμεστοι Ἡλιόδ. 9. 5· ὁ Συνέσ. σ. 267D ἀντιτίθησι τοὺς καταπλῆγας τοῖς ἐρρωμένως ἐπιφερομένοις·― μὴ καταπλῆγες ὦσιν οἱ ἵπποι Αἰλ. π. Ζ. 16, 25, Ἁρποκρ.· ὁ συνεχῶς πεπληγμένος, (ὥστε ὁ νοῦς νὰ μὴ δύναται νὰ διακρίνῃ), (μετὰ τῆς ὑπὸ) ἀλλ᾿ ἐστὲ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων καταπλῆγες διὰ τὸ πολλάκις ἰδεῖν καὶ ἀκοῦσαι… ὥστε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ εἶναι Λυσ. 107, 34. 2) ὁ ὑπὲρ τὸ δέον ἐντροπαλός, ὁ πάντα καὶ πρὸς πάντας εὐλαβούμενος, καὶ πρᾶξαι καὶ εἰπεῖν (ὁ πάντα καταπληττόμενος, ὁ τοιοῦτος δὲ ἄπρακτος) ἐναντίον τοῦ ἀναίσχυντος, ὧν μεσότης εἶναι ὁ αἰδήμων, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 7, 14, Ἠθ. Ν. 3. 7, 2· ἄνθρωπον καταπλῆγα καὶ ἐν παντὶ καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐρυθριῶντα Ἰαμβλ. Προτρ. σ. 372· «καταπλήξ, ὁ καταπεπληγώς» Ἡσύχ.
Greek Monolingual
καταπλήξ, -ήγος, ὁ, ἡ (AM)
μσν.
χτυπημένος
αρχ.
1. μτφ. εμβρόντητος, φοβισμένος, θορυβημένος
2. υπερβολικά ντροπαλός
3. αυτός που ταράσσεται, περιδεής, ταραγμένος
4. (για μάτια) ακίνητος, εκστατικός («ὀφθαλμὸς καταπλήξ», Ιπποκρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < κατ(α)- + -πλήξ (< πλήξ < πλήσσω), πρβλ. αμφιπλήξ, παραπλήξ].
Greek Monotonic
καταπλήξ: -ῆγος, ὁ, ἡ,
1. αυτός που έχει πληγεί από έκπληξη, κατάπληκτος, σε Λυσ.
2. ντροπαλός, συνεσταλμένος, σεμνός, σε Αριστ.
Russian (Dvoretsky)
καταπλήξ: ῆγος adj.
1) перепуганный, приведенный в ужас (ὑπὸ τῶν ἁμαρτημάτων Lys.);
2) робкий, стыдливый, застенчивый, Arst., Plut.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
καταπλήξ, gen. -ῆγος [καταπλήσσω] verbijsterd:. ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων... καταπλῆγες verbijsterd over diens misdaden Lys. 6.50. bedeesd, verlegen:. ὡς ὁ καταπλὴξ ὁ πάντα αἰδούμενος zoals een bedeesd persoon die voor alles terugdeinst Aristot. EN 1108a34. geneesk. onbeweeglijk, verlamd.
Middle Liddell
[from καταπλήσσω
1. stricken with amazement, astounded, Lys.
2. shy, bashful, Arist.