κόκκυ: Difference between revisions
Ἐφόδιον εἰς τὸ γῆρας αἰεὶ κατατίθου → Bonum senectae compara viaticum → Wegzehrung für das Alter sorge stets dir vor
mNo edit summary |
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=") |
||
(9 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=kokky | |Transliteration C=kokky | ||
|Beta Code=ko/kku | |Beta Code=ko/kku | ||
|Definition= | |Definition=[[cuckoo]]! the [[bird]]'s [[cry]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''505; as an [[exclamation]], [[now]]! [[quick]]! ([[ταχύ]] Suid.), κόκκυ, [[πεδίονδε]] ib.507; κόκκυ, [[μεθεῖτε]] = [[quick]]—[[let]] [[go]], Id.''Ra.''1384; [[οὐδὲ κόκκυ]] = [[οὐδὲ βραχύ]], ''AB''105. (Onomatop.) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1471.png Seite 1471]] drückt eigtl. den Kuckucksruf aus, ὁπόθ' ὁ [[κόκκυξ]] εἴποι [[κόκκυ]] Ar. Av. 505; übh. ein Zuruf, wie Ran. 1380, μὴ μεθῆσθον πρὶν ἂν ἐγὼ [[σφῷν]] κοκκύσω, nachher [[κόκκυ]] μεθεῖτε, kuckuck laßt los. In der Stelle der Av. wird als sprichwörtlich angeführt [[κόκκυ]], ψωλοὶ [[πεδίονδε]], auf ins Feld, die VLL. erkl. [[ταχύ]]; in B. A. 105, 22 οὐδὲ [[κόκκυ]], ἀντὶ τοῦ οὐδὲ βραχύ. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1471.png Seite 1471]] drückt eigtl. den Kuckucksruf aus, ὁπόθ' ὁ [[κόκκυξ]] εἴποι [[κόκκυ]] Ar. Av. 505; übh. ein Zuruf, wie Ran. 1380, μὴ μεθῆσθον πρὶν ἂν ἐγὼ [[σφῷν]] κοκκύσω, nachher [[κόκκυ]] μεθεῖτε, kuckuck laßt los. In der Stelle der Av. wird als sprichwörtlich angeführt [[κόκκυ]], ψωλοὶ [[πεδίονδε]], auf ins Feld, die VLL. erkl. [[ταχύ]]; in B. A. 105, 22 οὐδὲ [[κόκκυ]], ἀντὶ τοῦ οὐδὲ βραχύ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<i>interj.</i><br />« coucou », <i>cri de l'oiseau de ce nom ; p. ext.</i> allons !. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κόκκυ, onomat., koekoek, roep van de koekoek; interj. vooruit!:. κόκκυ, πεδίονδε vooruit, naar de vlakte! Aristoph. Av. 507. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''κόκκυ:''' interj. подраж. крику кукушки «[[куку]]» (ὁπόθ᾽ ὁ [[κόκκυξ]] εἴποι κ. Arph.). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[κόκκυ]] (Α)<br /><b>1.</b> κούκου, η [[φωνή]] του κόκκυγα, του κούκου<br /><b>2.</b> (ως επιφών.) [[εμπρός]], [[γρήγορα]] («[[κόκκυ]], | |mltxt=[[κόκκυ]] (Α)<br /><b>1.</b> κούκου, η [[φωνή]] του κόκκυγα, του κούκου<br /><b>2.</b> (ως επιφών.) [[εμπρός]], [[γρήγορα]] («[[κόκκυ]], μεθεῖτε» — [[εμπρός]], [[γρήγορα]], αφήστε, <b>Αριστοφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ανάγεται σε ΙΕ τ. <i>kuku</i> (που οφείλεται σε [[ονοματοποιία]] από [[μίμηση]] της φωνής του κούκου), προήλθε από [[ανομοίωση]] και συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>k</i><i>ō</i><i>kila</i> «[[κούκος]]», λατ. <i>cuc</i><i>ū</i><i>lus</i> και νέο άνω γερμ. <i>Kuckuck</i>]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''κόκκῡ:''' [[κυρίως]] κούκου! [[κραυγή]] πουλιού, που χρησιμοποιείται ως [[επιφώνημα]], [[τώρα]]! [[γρήγορα]]! [[κόκκυ]], [[πεδίονδε]], σε Αριστοφ.· [[κόκκυ]], [[μεθεῖτε]], [[εμπρός]]! αφήστε! στον ίδ. | |lsmtext='''κόκκῡ:''' [[κυρίως]] κούκου! [[κραυγή]] πουλιού, που χρησιμοποιείται ως [[επιφώνημα]], [[τώρα]]! [[γρήγορα]]! [[κόκκυ]], [[πεδίονδε]], σε Αριστοφ.· [[κόκκυ]], [[μεθεῖτε]], [[εμπρός]]! αφήστε! στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κόκκῡ''': [[κυρίως]] ἡ κραυγὴ τοῦ κόκκυγος (κοινῶς «[[κούκκου]]»)· ― ἀλλ’ ἐν χρήσει μόνον ὡς [[ἐπιφώνημα]], = ἐμπρός, γρήγορα ! (ταχὺ Σουΐδ.), [[κόκκυ]], [[πεδίονδε]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 507· [[κόκκυ]], μεθεῖτε, ἐμπρὸς ἄφετε, Βάτρ. 1384· «οὐδὲ [[κόκκυ]], ἀντὶ τοῦ οὐδὲ βραχὺ» Α. Β. 105, 22. (Ὀνοματ., πρβλ. κοΐ, [[κοάξ]]· [[ἐντεῦθεν]] [[κόκκυξ]], [[κοκκύζω]]· Σανσκρ. kôkilas, Λατ. [[cuculus]]· Ἀρχ. Γερ. [[gauh]] (Σκωτικ. gouh), Γερμ. [[kukuk]], Λιθ. kukúti ([[κοκκύζειν]]), κτλ.) | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=[[properly]] [[cuckoo]]! the [[bird]]'s cry, used as an [[exclamation]], now! [[quick]]! [[κόκκυ]], [[πεδίονδε]] Ar.; [[κόκκυ]], [[μεθεῖτε]] [[quick]]— let go, Ar. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κόκκυ''': {kókkũ̄}<br />'''Meaning''': Ruf des Kuckucks, auch als Ausruf im allg. (Ar.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied in [[κοκκυβόας]] [[ὄρνις]] Ben. des Hahns (S. ''Fr''. 791; codd. Eust. κοκκο- nach den ο-Stämmen; richtig?).<br />'''Derivative''': Davon [[κοκκύζω]] vom Ruf des Kuckucks und des Hahns (seit Hes.; vgl. Fraenkel Glotta 4, 34) mit [[κοκκυσμός]] [[schrilles Geschrei]] (Nikom. Math.), [[κοκκυστής]] [[Schreihals]] (Timo); [[κόκκυξ]], -υγος m. [[Kuckuck]] (seit Hes., -υγος Nom. Alk.), auch übertr., u. a. als N. eines Fisches (Hp., Arist. u. a.), einer Feigenart (Nik.); dazu Strömberg Fischnamen 116, bzw. Pflanzennamen 73. Von [[κόκκυξ]]: Κοκκύγιον N. eines Berges (Paus.); κοκκυγία· [[ἀνεμώνη]]. [[Κροτωνιᾶται]] H. ("Kuckucksblume"; Strömberg a. a. O.); [[κοκκυγέα]] Baumname, [[Rhus cotinus]] (Plin.; coni. in Thphr. ''HP'' 3, 16, 6). Daneben mit labialer Bildung die PN Κόκκυψ, Κοκκουβίας (böot.; vgl. Bechtel Dial. 1, 262f.). Hierher noch [[κόκκυς]]· [[λόφος]] (d. i. [[Hahnenkamm]]) H.? (voridg. nach Alessio Studi etr. 18, 125 und Hubschmid 3<sup>me</sup> Congr. intern. de topon. 2, 186f.; nach v. Windekens Le Pélasgique 103 "pelasgisch"). — Zu [[κοκκύμηλον]] s. bes.<br />'''Etymology''' : Wohl zunächst aus ''kuku'' dissimiliert (Schwyzer 258 u. 423). Onomatopoetisch wie aind. ''kokilá''- [[Kuckuck]], ''kukkuṭá''- [[Hahn]], lat. ''cucūlus'', nhd. ''Kuckuck'' usw. usw.; s. z. B. WP. 1, 466f., Pok. 627, W.-Hofmann s. ''cucūlus''. Zu [[κόκκυξ]] ausführlich Thompson Birds s. v.<br />'''Page''' 1,895-896 | |ftr='''κόκκυ''': {kókkũ̄}<br />'''Meaning''': Ruf des Kuckucks, auch als Ausruf im allg. (Ar.).<br />'''Composita''': Als Vorderglied in [[κοκκυβόας]] [[ὄρνις]] Ben. des Hahns (S. ''Fr''. 791; codd. Eust. κοκκο- nach den ο-Stämmen; richtig?).<br />'''Derivative''': Davon [[κοκκύζω]] vom Ruf des Kuckucks und des Hahns (seit Hes.; vgl. Fraenkel Glotta 4, 34) mit [[κοκκυσμός]] [[schrilles Geschrei]] (Nikom. Math.), [[κοκκυστής]] [[Schreihals]] (Timo); [[κόκκυξ]], -υγος m. [[Kuckuck]] (seit Hes., -υγος Nom. Alk.), auch übertr., u. a. als N. eines Fisches (Hp., Arist. u. a.), einer Feigenart (Nik.); dazu Strömberg Fischnamen 116, bzw. Pflanzennamen 73. Von [[κόκκυξ]]: Κοκκύγιον N. eines Berges (Paus.); κοκκυγία· [[ἀνεμώνη]]. [[Κροτωνιᾶται]] H. ("Kuckucksblume"; Strömberg a. a. O.); [[κοκκυγέα]] Baumname, [[Rhus cotinus]] (Plin.; coni. in Thphr. ''HP'' 3, 16, 6). Daneben mit labialer Bildung die PN Κόκκυψ, Κοκκουβίας (böot.; vgl. Bechtel Dial. 1, 262f.). Hierher noch [[κόκκυς]]· [[λόφος]] (d. i. [[Hahnenkamm]]) H.? (voridg. nach Alessio Studi etr. 18, 125 und Hubschmid 3<sup>me</sup> Congr. intern. de topon. 2, 186f.; nach v. Windekens Le Pélasgique 103 "pelasgisch"). — Zu [[κοκκύμηλον]] s. bes.<br />'''Etymology''': Wohl zunächst aus ''kuku'' dissimiliert (Schwyzer 258 u. 423). Onomatopoetisch wie aind. ''kokilá''- [[Kuckuck]], ''kukkuṭá''- [[Hahn]], lat. ''cucūlus'', nhd. ''Kuckuck'' usw. usw.; s. z. B. WP. 1, 466f., Pok. 627, W.-Hofmann s. ''cucūlus''. Zu [[κόκκυξ]] ausführlich Thompson Birds s. v.<br />'''Page''' 1,895-896 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[the sound of the cuckoo]] | |woodrun=[[the sound of the cuckoo]] | ||
}} | }} |
Latest revision as of 11:20, 3 March 2024
English (LSJ)
cuckoo! the bird's cry, Ar.Av.505; as an exclamation, now! quick! (ταχύ Suid.), κόκκυ, πεδίονδε ib.507; κόκκυ, μεθεῖτε = quick—let go, Id.Ra.1384; οὐδὲ κόκκυ = οὐδὲ βραχύ, AB105. (Onomatop.)
German (Pape)
[Seite 1471] drückt eigtl. den Kuckucksruf aus, ὁπόθ' ὁ κόκκυξ εἴποι κόκκυ Ar. Av. 505; übh. ein Zuruf, wie Ran. 1380, μὴ μεθῆσθον πρὶν ἂν ἐγὼ σφῷν κοκκύσω, nachher κόκκυ μεθεῖτε, kuckuck laßt los. In der Stelle der Av. wird als sprichwörtlich angeführt κόκκυ, ψωλοὶ πεδίονδε, auf ins Feld, die VLL. erkl. ταχύ; in B. A. 105, 22 οὐδὲ κόκκυ, ἀντὶ τοῦ οὐδὲ βραχύ.
French (Bailly abrégé)
interj.
« coucou », cri de l'oiseau de ce nom ; p. ext. allons !.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κόκκυ, onomat., koekoek, roep van de koekoek; interj. vooruit!:. κόκκυ, πεδίονδε vooruit, naar de vlakte! Aristoph. Av. 507.
Russian (Dvoretsky)
κόκκυ: interj. подраж. крику кукушки «куку» (ὁπόθ᾽ ὁ κόκκυξ εἴποι κ. Arph.).
Greek Monolingual
κόκκυ (Α)
1. κούκου, η φωνή του κόκκυγα, του κούκου
2. (ως επιφών.) εμπρός, γρήγορα («κόκκυ, μεθεῖτε» — εμπρός, γρήγορα, αφήστε, Αριστοφ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Ανάγεται σε ΙΕ τ. kuku (που οφείλεται σε ονοματοποιία από μίμηση της φωνής του κούκου), προήλθε από ανομοίωση και συνδέεται με αρχ. ινδ. kōkila «κούκος», λατ. cucūlus και νέο άνω γερμ. Kuckuck].
Greek Monotonic
κόκκῡ: κυρίως κούκου! κραυγή πουλιού, που χρησιμοποιείται ως επιφώνημα, τώρα! γρήγορα! κόκκυ, πεδίονδε, σε Αριστοφ.· κόκκυ, μεθεῖτε, εμπρός! αφήστε! στον ίδ.
Greek (Liddell-Scott)
κόκκῡ: κυρίως ἡ κραυγὴ τοῦ κόκκυγος (κοινῶς «κούκκου»)· ― ἀλλ’ ἐν χρήσει μόνον ὡς ἐπιφώνημα, = ἐμπρός, γρήγορα ! (ταχὺ Σουΐδ.), κόκκυ, πεδίονδε Ἀριστοφ. Ὄρν. 507· κόκκυ, μεθεῖτε, ἐμπρὸς ἄφετε, Βάτρ. 1384· «οὐδὲ κόκκυ, ἀντὶ τοῦ οὐδὲ βραχὺ» Α. Β. 105, 22. (Ὀνοματ., πρβλ. κοΐ, κοάξ· ἐντεῦθεν κόκκυξ, κοκκύζω· Σανσκρ. kôkilas, Λατ. cuculus· Ἀρχ. Γερ. gauh (Σκωτικ. gouh), Γερμ. kukuk, Λιθ. kukúti (κοκκύζειν), κτλ.)
Frisk Etymological English
Grammatical information: interj.
Meaning: cry of the cuckoo; also as cry in gen. (Ar.).
Compounds: As 1. member in κοκκυ-βόας ὄρνις name of the cock (S. Fr. 791; codd. Eust. κοκκο- after the ο-stems; correct?).
Derivatives: κοκκύζω of the call of the cuckoo and of the cock (Hes.; cf. Fraenkel Glotta 4, 34) with κοκκυσμός shrill cry (Nicom. Math.), κοκκυστής cry-er (Timo); κόκκυξ, -υγος m. cuckoo (Hes., -υγος nom. Alc.), also metaph., a. o. as name of a fish (Hp., Arist.), a fig (Nic.); s. Strömberg Fischnamen 116, resp. Pflanzennamen 73. From κόκκυξ: Κοκκύγιον name of a mountain (Paus.); κοκκυγία ἀνεμώνη. Κροτωνιᾶται H. ("cuckooflower"; Strömberg l. c.); κοκκυγέα a tree, Rhus cotinus (Plin.; coni. in Thphr. HP 3, 16, 6). With labial the PN Κόκκυψ, Κοκκουβίας (Boeoot.; cf. Bechtel Dial. 1, 262f.). Here also κόκκυς λόφος (i. e. cocks comb) H.? (non-IE. after Alessio Studi etr. 18, 125 and Hubschmid 3me Congr. intern. de topon. 2, 186f..
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably], ONOM [onomatopoia, and other elementary formations]
Etymology: On κοκκύμηλον s. v. Prob. dissim. from kuku (Schwyzer 258 a. 423). Onomatopoetic like Skt. kokilá- cucko, kukkuṭá- cock, Lat. cucūlus, NHG Kuckuck etc.; Pok. 627, W.-Hofmann s. cucūlus. On κόκκυξ Thompson Birds s. v. The word could well be Pre-Greek.
Middle Liddell
properly cuckoo! the bird's cry, used as an exclamation, now! quick! κόκκυ, πεδίονδε Ar.; κόκκυ, μεθεῖτε quick— let go, Ar.
Frisk Etymology German
κόκκυ: {kókkũ̄}
Meaning: Ruf des Kuckucks, auch als Ausruf im allg. (Ar.).
Composita: Als Vorderglied in κοκκυβόας ὄρνις Ben. des Hahns (S. Fr. 791; codd. Eust. κοκκο- nach den ο-Stämmen; richtig?).
Derivative: Davon κοκκύζω vom Ruf des Kuckucks und des Hahns (seit Hes.; vgl. Fraenkel Glotta 4, 34) mit κοκκυσμός schrilles Geschrei (Nikom. Math.), κοκκυστής Schreihals (Timo); κόκκυξ, -υγος m. Kuckuck (seit Hes., -υγος Nom. Alk.), auch übertr., u. a. als N. eines Fisches (Hp., Arist. u. a.), einer Feigenart (Nik.); dazu Strömberg Fischnamen 116, bzw. Pflanzennamen 73. Von κόκκυξ: Κοκκύγιον N. eines Berges (Paus.); κοκκυγία· ἀνεμώνη. Κροτωνιᾶται H. ("Kuckucksblume"; Strömberg a. a. O.); κοκκυγέα Baumname, Rhus cotinus (Plin.; coni. in Thphr. HP 3, 16, 6). Daneben mit labialer Bildung die PN Κόκκυψ, Κοκκουβίας (böot.; vgl. Bechtel Dial. 1, 262f.). Hierher noch κόκκυς· λόφος (d. i. Hahnenkamm) H.? (voridg. nach Alessio Studi etr. 18, 125 und Hubschmid 3me Congr. intern. de topon. 2, 186f.; nach v. Windekens Le Pélasgique 103 "pelasgisch"). — Zu κοκκύμηλον s. bes.
Etymology: Wohl zunächst aus kuku dissimiliert (Schwyzer 258 u. 423). Onomatopoetisch wie aind. kokilá- Kuckuck, kukkuṭá- Hahn, lat. cucūlus, nhd. Kuckuck usw. usw.; s. z. B. WP. 1, 466f., Pok. 627, W.-Hofmann s. cucūlus. Zu κόκκυξ ausführlich Thompson Birds s. v.
Page 1,895-896