Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

aerumna: Difference between revisions

From LSJ

Ζῆν οὐκ ἄξιος, ὅτῳ μηδὲ εἷς ἐστι χρηστὸς φίλοςLife is not worth living if you do not have at least one friend.

Democritus, DK 68b22
(6_1)
 
(D_1)
Line 1: Line 1:
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>aerumna</b>: ae (pleb. er-), f. contr. from [[aegrimonia]]; as to the suppressed g, cf. [[iumentum]] from [[iugum]], Doed. Syn. IV. p. 420. Others [[explain]] [[aerumna]] ([[with]] Paul. ex Fest. s. v. [[aerumnula]], p. 24 Müll.) orig. for a [[frame]] for [[carrying]] burdens [[upon]] the [[back]]; [[hence]] trop.,<br /><b>I</b> [[need]], [[want]], [[trouble]], [[toil]], [[hardship]], [[distress]], [[tribulation]], [[calamity]], etc. (objectively; [[while]] [[aegrimonia]], [[like]] [[aegritudo]], denotes, subjectively, the [[condition]] of [[mind]], Doed. 1. c.; for the [[most]] [[part]] [[only]] [[ante]]-[[class]]., [[except]] in Cic., [[who]] uses it [[several]] times, in [[order]] to [[designate]] by one [[word]] the [[many]] modifications and shadings of the [[condition]] of [[mental]] [[suffering]]; in Quintilian's [[time]] the [[word]] [[was]] [[obsolete]], v. Quint. 8, 3, 26): [[tibi]] sunt [[ante]] ferendae aerumnae, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.); cf.: [[Ilia]] dia [[nepos]], quas erumnas tetulisti, id. ap. [[Charis]]. p. 70 P. (Ann. v. 56 ib.): quantis cum aerumnis exantlavi diem, id. ap. Non. 292, 8 (Trag. v. 127 ib.): uno ut labore absolvat aerumnas duas (of the pains of [[parturition]]), Plaut. Am. 1, 2, 26: [[animus]] aequos optimum est aerumnae [[condimentum]], id. Rud. 2, 3, 71; id. Ep. 2, 1, 10; so, id. Capt. 5, 4, 12; id. Curc. 1, 2, 54; id. Pers. 1, 1, 1: lapit cor [[cura]], [[aerumna]] [[corpus]] conficit, Pac. ap. Non. 23, 8; Ter. Hec. 3, 1, 8; Lucr. 3, 50: [[aerumna]] gravescit, id. 4, 1065: quo pacto adversam aerumnam ferant, Ter. Phorm. 2, 1, 12: [[maeror]] est [[aegritudo]] [[flebilis]]: [[aerumna]] [[aegritudo]] laboriosa: [[dolor]] [[aegritudo]] crucians, Cic. Tusc. 4, 8, 18: Herculis aerumnas perpeti: sic [[enim]] majores nostri labores non fugiendos tristissimo [[tamen]] verbo aerumnas [[etiam]] in Deo nominaverunt, id. Fin. 2, 35; cf. id. ib. 5, 32, 95: [[mors]] est aerumnarum [[requies]], Sall. C. 51, 20; so id. J. 13, 22: Luculli [[miles]] [[collecta]] viatica multis Aerumnis, ad assem Perdiderat, [[with]] [[much]] [[difficulty]], * Hor. Ep. 2, 2, 26: multiplicabo aerumnas tuas, Vulg. Gen. 3, 16: in labore et aerumnā (fui), ib. 2 Cor. 11, 27.—<br /><b>II</b> In [[later]] Lat. for [[defeat]] (of an [[army]]), Amm. 15, 4; cf. id. 15, 8 al.!*? At a [[later]] [[period]], also, ĕrumna [[was]] written [[with]] [[short]] e, Paulin. Petric. Vit. D. Mart. 1, 66. Hence, Enn. ap. [[Charis]]. p. 76 P. derives it from eruere ([[quod]] mentem eruat). Cf. Doed. Syn. IV. p. 420.
|lshtext=<b>aerumna</b>: ae (pleb. er-), f. contr. from [[aegrimonia]]; as to the suppressed g, cf. [[iumentum]] from [[iugum]], Doed. Syn. IV. p. 420. Others [[explain]] [[aerumna]] ([[with]] Paul. ex Fest. s. v. [[aerumnula]], p. 24 Müll.) orig. for a [[frame]] for [[carrying]] burdens [[upon]] the [[back]]; [[hence]] trop.,<br /><b>I</b> [[need]], [[want]], [[trouble]], [[toil]], [[hardship]], [[distress]], [[tribulation]], [[calamity]], etc. (objectively; [[while]] [[aegrimonia]], [[like]] [[aegritudo]], denotes, subjectively, the [[condition]] of [[mind]], Doed. 1. c.; for the [[most]] [[part]] [[only]] [[ante]]-[[class]]., [[except]] in Cic., [[who]] uses it [[several]] times, in [[order]] to [[designate]] by one [[word]] the [[many]] modifications and shadings of the [[condition]] of [[mental]] [[suffering]]; in Quintilian's [[time]] the [[word]] [[was]] [[obsolete]], v. Quint. 8, 3, 26): [[tibi]] sunt [[ante]] ferendae aerumnae, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.); cf.: [[Ilia]] dia [[nepos]], quas erumnas tetulisti, id. ap. [[Charis]]. p. 70 P. (Ann. v. 56 ib.): quantis cum aerumnis exantlavi diem, id. ap. Non. 292, 8 (Trag. v. 127 ib.): uno ut labore absolvat aerumnas duas (of the pains of [[parturition]]), Plaut. Am. 1, 2, 26: [[animus]] aequos optimum est aerumnae [[condimentum]], id. Rud. 2, 3, 71; id. Ep. 2, 1, 10; so, id. Capt. 5, 4, 12; id. Curc. 1, 2, 54; id. Pers. 1, 1, 1: lapit cor [[cura]], [[aerumna]] [[corpus]] conficit, Pac. ap. Non. 23, 8; Ter. Hec. 3, 1, 8; Lucr. 3, 50: [[aerumna]] gravescit, id. 4, 1065: quo pacto adversam aerumnam ferant, Ter. Phorm. 2, 1, 12: [[maeror]] est [[aegritudo]] [[flebilis]]: [[aerumna]] [[aegritudo]] laboriosa: [[dolor]] [[aegritudo]] crucians, Cic. Tusc. 4, 8, 18: Herculis aerumnas perpeti: sic [[enim]] majores nostri labores non fugiendos tristissimo [[tamen]] verbo aerumnas [[etiam]] in Deo nominaverunt, id. Fin. 2, 35; cf. id. ib. 5, 32, 95: [[mors]] est aerumnarum [[requies]], Sall. C. 51, 20; so id. J. 13, 22: Luculli [[miles]] [[collecta]] viatica multis Aerumnis, ad assem Perdiderat, [[with]] [[much]] [[difficulty]], * Hor. Ep. 2, 2, 26: multiplicabo aerumnas tuas, Vulg. Gen. 3, 16: in labore et aerumnā (fui), ib. 2 Cor. 11, 27.—<br /><b>II</b> In [[later]] Lat. for [[defeat]] (of an [[army]]), Amm. 15, 4; cf. id. 15, 8 al.!*? At a [[later]] [[period]], also, ĕrumna [[was]] written [[with]] [[short]] e, Paulin. Petric. Vit. D. Mart. 1, 66. Hence, Enn. ap. [[Charis]]. p. 76 P. derives it from eruere ([[quod]] mentem eruat). Cf. Doed. Syn. IV. p. 420.
}}
{{Gaffiot
|gf=<b>ærumna</b>,¹⁰ æ, f., peines, tribulations, misères, épreuve : ærumna ([[est]]) ægritudo laboriosa Cic. Tusc. 4, 18, ærumna [[est]] une forme de la tristesse où entre l’idée de peiner || [en part.] les travaux d’Hercule : Herculis ærumnæ Cic. Fin. 2, 118, les tribulations d’Hercule, cf. Domo 134 ; Pl. Epid. 179 [au sing.] ; Pers. 2 || sociorum ærumna Cic. Prov. 17, les misères des alliés, cf. Sest. 7 ; 49 ; Att. 3, 14, 1 ; 3, 11, 2 || [plur., même sens] Cic. Inv. 2, 102 ; Att. 3, 8, 2 ; Par. 18 ; Sall. C. 51, 20 ; J. 14, 6 ; 14, 23, etc.; Liv. 29, 16, 7 || v. Quint. 8, 3, 26.
}}
}}

Revision as of 06:31, 14 August 2017

Latin > English (Lewis & Short)

aerumna: ae (pleb. er-), f. contr. from aegrimonia; as to the suppressed g, cf. iumentum from iugum, Doed. Syn. IV. p. 420. Others explain aerumna (with Paul. ex Fest. s. v. aerumnula, p. 24 Müll.) orig. for a frame for carrying burdens upon the back; hence trop.,
I need, want, trouble, toil, hardship, distress, tribulation, calamity, etc. (objectively; while aegrimonia, like aegritudo, denotes, subjectively, the condition of mind, Doed. 1. c.; for the most part only ante-class., except in Cic., who uses it several times, in order to designate by one word the many modifications and shadings of the condition of mental suffering; in Quintilian's time the word was obsolete, v. Quint. 8, 3, 26): tibi sunt ante ferendae aerumnae, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.); cf.: Ilia dia nepos, quas erumnas tetulisti, id. ap. Charis. p. 70 P. (Ann. v. 56 ib.): quantis cum aerumnis exantlavi diem, id. ap. Non. 292, 8 (Trag. v. 127 ib.): uno ut labore absolvat aerumnas duas (of the pains of parturition), Plaut. Am. 1, 2, 26: animus aequos optimum est aerumnae condimentum, id. Rud. 2, 3, 71; id. Ep. 2, 1, 10; so, id. Capt. 5, 4, 12; id. Curc. 1, 2, 54; id. Pers. 1, 1, 1: lapit cor cura, aerumna corpus conficit, Pac. ap. Non. 23, 8; Ter. Hec. 3, 1, 8; Lucr. 3, 50: aerumna gravescit, id. 4, 1065: quo pacto adversam aerumnam ferant, Ter. Phorm. 2, 1, 12: maeror est aegritudo flebilis: aerumna aegritudo laboriosa: dolor aegritudo crucians, Cic. Tusc. 4, 8, 18: Herculis aerumnas perpeti: sic enim majores nostri labores non fugiendos tristissimo tamen verbo aerumnas etiam in Deo nominaverunt, id. Fin. 2, 35; cf. id. ib. 5, 32, 95: mors est aerumnarum requies, Sall. C. 51, 20; so id. J. 13, 22: Luculli miles collecta viatica multis Aerumnis, ad assem Perdiderat, with much difficulty, * Hor. Ep. 2, 2, 26: multiplicabo aerumnas tuas, Vulg. Gen. 3, 16: in labore et aerumnā (fui), ib. 2 Cor. 11, 27.—
II In later Lat. for defeat (of an army), Amm. 15, 4; cf. id. 15, 8 al.!*? At a later period, also, ĕrumna was written with short e, Paulin. Petric. Vit. D. Mart. 1, 66. Hence, Enn. ap. Charis. p. 76 P. derives it from eruere (quod mentem eruat). Cf. Doed. Syn. IV. p. 420.

Latin > French (Gaffiot 2016)

ærumna,¹⁰ æ, f., peines, tribulations, misères, épreuve : ærumna (est) ægritudo laboriosa Cic. Tusc. 4, 18, ærumna est une forme de la tristesse où entre l’idée de peiner