ἔλδομαι: Difference between revisions
εἰπὼν ἃ θέλεις, ἀντάκουε ἃ μὴ θέλεις → if you say what you want, hear in response what you don't want
m (Text replacement - " :" to ":") |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (16 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=eldomai | |Transliteration C=eldomai | ||
|Beta Code=e)/ldomai | |Beta Code=e)/ldomai | ||
|Definition=and [[ἐέλδομαι]], poet. Verb, only pres. and impf., [[wish]], [[long]], c. inf., Il.13.638, Od.4.162, Pi.O.1.4: c. gen., [[long for]], σὴν [[ἄλοχος|ἄλοχον]] τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Od.5.210; ἐλδόμεναι πεδίοιο (of [[mule]]s) [[eager]] to [[reach]] it, Il.23.122: c.acc., [[desire]], ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος [[ἐελδόμενος]] Od.1.409, cf. Il.5.481: abs., νόστησας ἐελδομένοισι μάλ' ἡμῖν Od.24.400:—Pass. only once, νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] = [[be]] [[war]] [[now]] [[welcome]] to [[thee]], Il. 16.494. | |Definition=and [[ἐέλδομαι]], ''poet.'' Verb, only pres. and impf., [[wish]], [[long]], c. inf., Il.13.638, Od.4.162, Pi.O.1.4: c. gen., σοὶ δ' εἰ πλούτου θυμὸς ἐέλδεται Hes.Op.381 [[long for]], σὴν [[ἄλοχος|ἄλοχον]] τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Od.5.210; ἐλδόμεναι πεδίοιο (of [[mule]]s) [[eager]] to [[reach]] it, Il.23.122: c.acc., [[desire]], ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος [[ἐελδόμενος]] Od.1.409, cf. Il.5.481: abs., νόστησας ἐελδομένοισι μάλ' ἡμῖν Od.24.400:—Pass. only once, νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] = [[be]] [[war]] [[now]] [[welcome]] to [[thee]], Il. 16.494. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἐέλδομαι]] <i>Od</i>.1.409, 5.210<br />[[desear]], [[ansiar]], [[anhelar]] o simpl. [[buscar]] c. gen. ἐλδόμεναι πεδίοιο <i>Il</i>.23.122, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι <i>Od</i>.5.210, πλούτου Hes.<i>Op</i>.381, ὕπνοιο A.R.3.747, φιλότητος A.R.<i>Fr</i>.12.9, Opp.<i>C</i>.3.147, πολέμοιο Q.S.1.20, c. ac. κτήματα πολλά <i>Il</i>.5.481, ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος ἐελδόμενος <i>Od</i>.1.409, c. inf. ἐξ ἔρον εἶναι <i>Il</i>.13.638, ἰδέσθαι σε <i>Od</i>.4.162, εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι Pi.<i>O</i>.1.4, ἀναδῦναι Opp.<i>H</i>.3.515, ἐλδομένοισι Κυτηίδα γαῖαν ἀμεῖψαι Orph.<i>A</i>.821, εἰς Ἀχέροντα φέρειν τὸν νέον ἐλδόμενοι <i>ITyr</i> 150, en v. pas. νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος sea deseada por ti la guerra</i>, <i>Il</i>.16.494<br /><b class="num">•</b>frec. en part. [[anhelante]] ὡς δὲ θεὸς ναύτῃσιν ἐελδομένοισιν ἔδωκεν οὖρον <i>Il</i>.7.4, cf. 7, <i>Od</i>.24.400, <i>AP</i> 9.462, Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.6.17, Orph.<i>A</i>.475, Q.S.4.82, 1.272.<br /><b class="num">• Etimología:</b> La forma [[ἐέλδομαι]] sugiere una r. *<i>H1u̯el</i>- ‘[[querer]]’ con alarg. -<i>d</i>-, cf. [[ἔλπω]] c. otro alarg. y lat. <i>[[velle]]</i> sin alarg. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0793.png Seite 793]] (Fελδ), gew. [[ἐέλδομαι]], nur praes. u. impf., wünschen, [[verlangen]]; mit dem inf., ἐέλδετο γάρ σε ἰδέσθαι Od. 4, 162; Il. 13, 638; εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι φίλον [[ἦτορ]] Pind. Ol. 1, 4; mit dem gen., nach Etwas, πεδίοιο, nach der Ebene strebend, Il. 23, 122; ἐελδόμενός που ἐδωδῆς Od. 14, 42; Hes. O. 379 u. sp. D., wie Ap. Rh.; oder mit dem acc., κτήματα, τά τ' ἔλδεται ὅς κ' [[ἐπιδευής]] Il. 5, 481, vgl. Od. 1, 409; im partic. absolut, [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]], ich komme euch erwünscht, Od. 21, 209; Il. 7, 4. – Aber νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] [[κακός]] ist passivisch, Il. 16, 494. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0793.png Seite 793]] (Fελδ), gew. [[ἐέλδομαι]], nur praes. u. impf., wünschen, [[verlangen]]; mit dem inf., ἐέλδετο γάρ σε ἰδέσθαι Od. 4, 162; Il. 13, 638; εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι φίλον [[ἦτορ]] Pind. Ol. 1, 4; mit dem gen., nach Etwas, πεδίοιο, nach der Ebene strebend, Il. 23, 122; ἐελδόμενός που ἐδωδῆς Od. 14, 42; Hes. O. 379 u. sp. D., wie Ap. Rh.; oder mit dem acc., κτήματα, τά τ' ἔλδεται ὅς κ' [[ἐπιδευής]] Il. 5, 481, vgl. Od. 1, 409; im partic. absolut, [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]], ich komme euch erwünscht, Od. 21, 209; Il. 7, 4. – Aber νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] [[κακός]] ist passivisch, Il. 16, 494. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>seul. prés. et impf.</i><br /><b>1</b> [[aspirer à]], [[souhaiter]], [[désirer]] : τινος, τι, qch;<br /><b>2</b> <i>Pass.</i> [[être désiré]].<br />'''Étymologie:''' R. Ϝελ = [[volo]], [[vouloir]], [[désirer]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἔλδομαι:''' эп.-ион. тж. [[ἐέλδομαι]] (только praes. и impf.)<br /><b class="num">1</b> med. [[желать]], [[жаждать]] (τινος Hom., Hes. и τι Hom.; [[ἰδέσθαι]] τινά Hom.; ἄεθλα γαρύεν Pind.): [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]] οἴοσι Hom. только вам обоим и желателен мой приход;<br /><b class="num">2</b> med. [[стремиться]], [[устремляться]] (πεδίοιο ἐλδόμενος Hom.);<br /><b class="num">3</b> pass. [[быть предметом желания]], [[быть угодным]] (τινι Hom.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἔλδομαι''': καὶ [[ἐέλδομαι]], Ἐπ. ἀποθ., ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ., ἐπιθυμῶ, ποθῶ, μετ’ ἀπαρ., Ἰλ. Ν. 638, Ὀδ. Δ. 162, οὕτω καὶ Πίνδ. ἐν Ο. 1. 6: ― μετὰ γεν., ἐπιθυμῶ [[σφόδρα]], ποθῶ, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Ὀδ. Ε. 210· ἐλδόμεναι πεδίοιο (ἐπὶ ἡμιόνων), ποθοῦσαι νὰ φθάσωσιν εἰς αὐτό, Ἰλ. Ψ. 122· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ., ἐφίεμαι, ἑὸν | |lstext='''ἔλδομαι''': καὶ [[ἐέλδομαι]], Ἐπ. ἀποθ., ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ., ἐπιθυμῶ, ποθῶ, μετ’ ἀπαρ., Ἰλ. Ν. 638, Ὀδ. Δ. 162, οὕτω καὶ Πίνδ. ἐν Ο. 1. 6: ― μετὰ γεν., ἐπιθυμῶ [[σφόδρα]], ποθῶ, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Ὀδ. Ε. 210· ἐλδόμεναι πεδίοιο (ἐπὶ ἡμιόνων), ποθοῦσαι νὰ φθάσωσιν εἰς αὐτό, Ἰλ. Ψ. 122· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ., ἐφίεμαι, ἑὸν αὐτοῦ [[χρεῖος]] ἐελδόμενος Ὀδ. Α. 409, πρβλ. Ἰλ. Ε. 481· ἀπολ., νοστήσας ἐελδομένοισι μάλ’ ἡμῖν Ὀδ. Ω. 400· - ὡς παθ. μόνον [[ἅπαξ]], νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]], «ἐπιθυμείσθω» (Σχόλ.), Ἰλ. Π. 494. (Τοὺς τύπους [[ἐέλδομαι]] καὶ ἐέλδωρ πρέπει νὰ ἀναγάγωμεν εἰς τὴν √ ΕΛ, πιθαν. τὴν αὐτὴν τῇ √ΒΟΛ, ἐξ ἧς τὸ [[βούλομαι]], κτλ., Λατ. VEL-LE). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 23: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ἔλδομαι]] | |sltr=[[ἔλδομαι]] [[wish]] c. inf. εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι, φίλον [[ἦτορ]] (O. 1.4) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 33: | Line 36: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἔλδομαι:''' Επικ. [[ἐέλδομαι]], μόνο σε ενεστ. και παρατ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]] να κάνω [[κάτι]], με απαρ., σε Όμηρ.· με γεν., [[λαχταρώ]], [[επιθυμώ]] διακαώς [[κάτι]], στον ίδ.· με αιτ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], στον ίδ. — ως Παθ., [[νῦν]] [[τοι]] ἐελδέσθω [[πόλεμος]], ας είναι [[τώρα]] ο [[πόλεμος]] [[ευπρόσδεκτος]], σε Ομήρ. Ιλ. | |lsmtext='''ἔλδομαι:''' Επικ. [[ἐέλδομαι]], μόνο σε ενεστ. και παρατ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]] να κάνω [[κάτι]], με απαρ., σε Όμηρ.· με γεν., [[λαχταρώ]], [[επιθυμώ]] διακαώς [[κάτι]], στον ίδ.· με αιτ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], στον ίδ. — ως Παθ., [[νῦν]] [[τοι]] ἐελδέσθω [[πόλεμος]], ας είναι [[τώρα]] ο [[πόλεμος]] [[ευπρόσδεκτος]], σε Ομήρ. Ιλ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
Latest revision as of 09:09, 25 August 2023
English (LSJ)
and ἐέλδομαι, poet. Verb, only pres. and impf., wish, long, c. inf., Il.13.638, Od.4.162, Pi.O.1.4: c. gen., σοὶ δ' εἰ πλούτου θυμὸς ἐέλδεται Hes.Op.381 long for, σὴν ἄλοχον τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Od.5.210; ἐλδόμεναι πεδίοιο (of mules) eager to reach it, Il.23.122: c.acc., desire, ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος ἐελδόμενος Od.1.409, cf. Il.5.481: abs., νόστησας ἐελδομένοισι μάλ' ἡμῖν Od.24.400:—Pass. only once, νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος = be war now welcome to thee, Il. 16.494.
Spanish (DGE)
• Alolema(s): ἐέλδομαι Od.1.409, 5.210
desear, ansiar, anhelar o simpl. buscar c. gen. ἐλδόμεναι πεδίοιο Il.23.122, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Od.5.210, πλούτου Hes.Op.381, ὕπνοιο A.R.3.747, φιλότητος A.R.Fr.12.9, Opp.C.3.147, πολέμοιο Q.S.1.20, c. ac. κτήματα πολλά Il.5.481, ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος ἐελδόμενος Od.1.409, c. inf. ἐξ ἔρον εἶναι Il.13.638, ἰδέσθαι σε Od.4.162, εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι Pi.O.1.4, ἀναδῦναι Opp.H.3.515, ἐλδομένοισι Κυτηίδα γαῖαν ἀμεῖψαι Orph.A.821, εἰς Ἀχέροντα φέρειν τὸν νέον ἐλδόμενοι ITyr 150, en v. pas. νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος sea deseada por ti la guerra, Il.16.494
•frec. en part. anhelante ὡς δὲ θεὸς ναύτῃσιν ἐελδομένοισιν ἔδωκεν οὖρον Il.7.4, cf. 7, Od.24.400, AP 9.462, Nonn.Par.Eu.Io.6.17, Orph.A.475, Q.S.4.82, 1.272.
• Etimología: La forma ἐέλδομαι sugiere una r. *H1u̯el- ‘querer’ con alarg. -d-, cf. ἔλπω c. otro alarg. y lat. velle sin alarg.
German (Pape)
[Seite 793] (Fελδ), gew. ἐέλδομαι, nur praes. u. impf., wünschen, verlangen; mit dem inf., ἐέλδετο γάρ σε ἰδέσθαι Od. 4, 162; Il. 13, 638; εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι φίλον ἦτορ Pind. Ol. 1, 4; mit dem gen., nach Etwas, πεδίοιο, nach der Ebene strebend, Il. 23, 122; ἐελδόμενός που ἐδωδῆς Od. 14, 42; Hes. O. 379 u. sp. D., wie Ap. Rh.; oder mit dem acc., κτήματα, τά τ' ἔλδεται ὅς κ' ἐπιδευής Il. 5, 481, vgl. Od. 1, 409; im partic. absolut, σφῶϊν ἐελδομένοισιν ἱκάνω, ich komme euch erwünscht, Od. 21, 209; Il. 7, 4. – Aber νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος κακός ist passivisch, Il. 16, 494.
French (Bailly abrégé)
seul. prés. et impf.
1 aspirer à, souhaiter, désirer : τινος, τι, qch;
2 Pass. être désiré.
Étymologie: R. Ϝελ = volo, vouloir, désirer.
Russian (Dvoretsky)
ἔλδομαι: эп.-ион. тж. ἐέλδομαι (только praes. и impf.)
1 med. желать, жаждать (τινος Hom., Hes. и τι Hom.; ἰδέσθαι τινά Hom.; ἄεθλα γαρύεν Pind.): σφῶϊν ἐελδομένοισιν ἱκάνω οἴοσι Hom. только вам обоим и желателен мой приход;
2 med. стремиться, устремляться (πεδίοιο ἐλδόμενος Hom.);
3 pass. быть предметом желания, быть угодным (τινι Hom.).
Greek (Liddell-Scott)
ἔλδομαι: καὶ ἐέλδομαι, Ἐπ. ἀποθ., ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ., ἐπιθυμῶ, ποθῶ, μετ’ ἀπαρ., Ἰλ. Ν. 638, Ὀδ. Δ. 162, οὕτω καὶ Πίνδ. ἐν Ο. 1. 6: ― μετὰ γεν., ἐπιθυμῶ σφόδρα, ποθῶ, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Ὀδ. Ε. 210· ἐλδόμεναι πεδίοιο (ἐπὶ ἡμιόνων), ποθοῦσαι νὰ φθάσωσιν εἰς αὐτό, Ἰλ. Ψ. 122· ὡσαύτως μετ’ αἰτ., ἐφίεμαι, ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος ἐελδόμενος Ὀδ. Α. 409, πρβλ. Ἰλ. Ε. 481· ἀπολ., νοστήσας ἐελδομένοισι μάλ’ ἡμῖν Ὀδ. Ω. 400· - ὡς παθ. μόνον ἅπαξ, νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος, «ἐπιθυμείσθω» (Σχόλ.), Ἰλ. Π. 494. (Τοὺς τύπους ἐέλδομαι καὶ ἐέλδωρ πρέπει νὰ ἀναγάγωμεν εἰς τὴν √ ΕΛ, πιθαν. τὴν αὐτὴν τῇ √ΒΟΛ, ἐξ ἧς τὸ βούλομαι, κτλ., Λατ. VEL-LE).
English (Autenrieth)
(ϝελδ.), ἐέλδομαι: desire, long for; τινός, Ξ 2, Od. 5.210, etc.; also τὶ, Od. 1.409, and w. inf., Il. 13.638, Od. 20.35; in pass. signif., Il. 16.494.
English (Slater)
ἔλδομαι wish c. inf. εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι, φίλον ἦτορ (O. 1.4)
Greek Monolingual
ἔλδομαι και ἐέλδομαι (Α)
επιθυμώ, ποθώ.
Greek Monotonic
ἔλδομαι: Επικ. ἐέλδομαι, μόνο σε ενεστ. και παρατ., επιθυμώ, ποθώ να κάνω κάτι, με απαρ., σε Όμηρ.· με γεν., λαχταρώ, επιθυμώ διακαώς κάτι, στον ίδ.· με αιτ., επιθυμώ, ποθώ, στον ίδ. — ως Παθ., νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος, ας είναι τώρα ο πόλεμος ευπρόσδεκτος, σε Ομήρ. Ιλ.
Frisk Etymological English
See also: s. ἐέλδομαι
Middle Liddell
to wish, long to do a thing, c. inf., Hom: —c. gen. to long for, Hom.: c. acc. to desire, Hom.:—as Pass., νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος be war now welcome, Il. only in pres. and imperf.]
Frisk Etymology German
ἔλδομαι: {éldomai}
Forms: gew. ἐέλδομαι nur Präsensstamm
Grammar: v.
Meaning: sich sehnen, wünschen, verlangen (ep. poet. seit Il.),
Composita: ἐπιέλδομαι (A. R. 4, 783).
Derivative: Davon ἐέλδωρ n. (nur Nom.-Akk.) Wunsch, Verlangen (ep. seit Il.; ἔλδωρ Hdn., H.), auch ἐέλδω f. (Ibyk. 18; richtig?). Aus (ϝ)έλδομαι, ἐ-(ϝ)έλδομαι (Chantraine Gramm. hom. 1, 133 und 182).
Etymology: Keine außergriechische Entsprechung. Durch Zerlegung in (ϝ)ἐλδ-ομαι (mit präsensbildendem -δ-, Schwyzer 701f.) wird Anschluß erreicht an lat. vel-le usw.; Näheres s. ἔλπομαι. Nicht mit van Blankenstein IF 23, 134f., Brugmann Grundr.2 2: 3, 376 zu got. swiltan hinsterben usw., s. WP. 1, 294.
Page 1,485
