πλημυρίς: Difference between revisions
Κύριε, σῶσον τὸν δοῦλον σου κτλ. → Lord, save your slave ... (mosaic inscription from 4th cent. church in the Negev)
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+)\.<br" to "$1 $2.<br") |
|||
(7 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=plimyris | |Transliteration C=plimyris | ||
|Beta Code=plhmuri/s | |Beta Code=plhmuri/s | ||
|Definition= | |Definition=πλημυρίδος, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[rise of the sea]], as at [[flood-tide]], <b class="b3">πλημῠρὶς ἐκ πόντοιο</b> of the [[wave]] caused by the rock thrown by the Cyclops, Od.9.486; [[flood-tide]], opp. [[ἄμπωτις]] (ebb), π. τῆς θαλάσσης μεγάλη [[Herodotus|Hdt.]]8.129; π. πόντου B.''Fr.''30; ἡ ἔξω π. [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''366a20, cf. Str.3.3.7 (pl.), S.E.''M.''9.79 (pl.).<br><span class="bld">2</span> generally, [[flood]], [[deluge]], Arist.''Mu.''397a28 (pl.); of tears, σταγόνες… δυσχίμου πλημῡρίδος A. ''Ch.''186; ὀφθαλμοτέγκτῳ δεύεται πλημῡρίδι [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''184.<br><span class="bld">3</span> [[redundance]], [[congestion]] of the fluids of the body, Hp.''Acut.''62. [ῠ Hom. [[l.c.]], and prob. in B.l.c.; ῡ Trag., but ῠ in later Ep., cf. A.R.4.1269, 1241: in [[πλήμυρα]], [[πλημυρέω]], [[πλημύρω]], ῡ always.] (The spelling <b class="b3">πλημμ-</b> in this word and its cognates commonly found in codd. arises from the false etymology from <b class="b3">πλήν, μύρομαι</b>; the correct spelling is found in B.5.107, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1409.17, ''OGI''666.8 (v. [[πλημύρω]]), etc., and good Mss. of Hp.''Acut.''62, ''AP''5.203 (Mel.), cf. Archil. 97.) | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext= | |btext=πλημυρίδος (ἡ) :<br /><i>mieux que</i> [[πλημμυρίς]];<br /><b>1</b> [[flot de la mer]] ; flux, <i>p. opp. au reflux</i>;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> déluge de larmes.<br />'''Étymologie:''' [[πίμπλημι]]. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten= | |auten=πλημυρίδος: [[rise]] of the [[sea]], [[swell]], [[flood]], Od. 9.486†. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=πλημυρίς, πλημυρίδος, ἡ [πλήμη: vloed] Hom. -μῠ-, trag. -μῡ-, later -μῠ- en -μῡ- [[vloed]], [[vloedgolf]]. [[stroom]]:. σταγόνες... δυσχίμου πλημυρίδος druppels van een gruwelijke tranenstroom Aeschl. Ch. 186. opeenhoping van vocht. Hp. Acut. 62. | |||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt= | |mltxt=[[πλημμυρίδα]], η / [[πλημμυρίς]], πλημμυρίδος, ΝΜΑ, και [[πλήμυρις]] Α<br />η [[φάση]] της παλίρροιας [[κατά]] την οποία η [[στάθμη]] της θάλασσας ανυψώνεται.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. παράγεται από τον τ. [[πλήμη]] «[[πλημμυρίδα]]» (<span style="color: red;"><</span> [[πίμπλημι]]) πιθ. μέσω ενός αμάρτυρου επιθ. <i>πλημυρός</i> [[κατά]] το [[σχήμα]] [[ἁλμυρίς]]: [[ἁλμυρός]]: [[ἅλμη]]. Η ορθή [[γραφή]] της λ. [[είναι]] [[πλημυρίς]], ενώ οι τ. με δύο -<i>μμ</i>-, που επικράτησαν, προέρχονται από την παρετυμολογική [[θεώρηση]] της λ. ως σύνθ. <span style="color: red;"><</span> [[πλήν]] <span style="color: red;">+</span> [[μύρομαι]] «[[χύνω]] δάκρυα, [[κλαίω]]» ([[πρβλ]]. [[πλημμελής]]). Το -<i>υ</i>- του τ. [[είναι]] κανονικά βραχύ, όπως απαντά στον Όμ., εμφανίζεται, όμως και ως μακρό, [[μάλλον]] κατ' [[αναλογία]] [[προς]] το -<i>ῡ</i>- των <i>πλήμῡρα</i> (<span style="color: red;"><</span> <i>πλημυρ</i>-<i>jα</i>), <i>πλημῡρω</i>. Τέλος, ο [[αναβιβασμός]] του τόνου στον τ. <i>πλήμυρις</i> [[είναι]] αναλογικός [[προς]] το <i>ἀνάπτωτις</i> και πιθ. το [[πλήμυρα]]. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx= | |etymtx=πλημυρίδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[high tide of the sea]], [[flood]] (ι 486, Ion. poet., hell.).<br />Other forms: Acc. also <b class="b3">-ιν</b> (cf. bel.); <b class="b3">-μμ-</b> [[mss]].<br />Derivatives: <b class="b3">πλημύρ-ω</b> [[to have flood]], [[to overflow]], [[to submerge]] (Archil., B., Call.) with [[πλήμυρα]] f. = [[πλημυρίς]] (hell.); byform <b class="b3">-έω</b> <b class="b2">id.</b> (Hp., Plu.; like <b class="b3">κύρ-ω</b>: <b class="b3">-έω</b> etc., Schwyzer 721) with <b class="b3">-ίη</b>, <b class="b3">-ία</b> f. (Aret., sch.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: As <b class="b3">ἁλμ-υρίς</b> is built from [[ἅλμη]], <b class="b3">πλημ-υρίς</b> goes back on <b class="b3">πλήμ-η</b> (fist hell., but [[πλήσμη]] already Hes.; cf. also [[πλήμνη]]). From there (or from <b class="b3">*πλημυρός</b> like [[ἁλμυρός]]?) [[πλημύρω]] with further derivv. From [[πλημύρω]] a.o. the vowellength was also introduced in [[πλημυρίς]]. Bechtel Lex.s. v. -- The geminate [[μμ]], usual in mss., is introduced from [[πλημμελής]] and other compp. (Schwyzer 280). The accentuation [[πλήμυρις]], <b class="b3">-ιν</b> (sch. as alternative, EM; cf. Wackernagel Gött. Nachr. 1914, 107 [Kl. Schr. 2, 1164] n. 1) can come from the opposite [[ἄμπωτις]] (and von [[πλήμυρα]]?). -- The usual connection with [[μύρομαι]] is to be rejected. -- The suffix <b class="b3">-υρ-</b> is Pre-Greek, and so may be the whole word. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=ἡ, s. [[unter]] [[πλημμυρίς]]. | |ptext=ἡ, s. [[unter]] [[πλημμυρίς]]. | ||
}} | }} |
Latest revision as of 12:54, 25 October 2024
English (LSJ)
πλημυρίδος, ἡ,
A rise of the sea, as at flood-tide, πλημῠρὶς ἐκ πόντοιο of the wave caused by the rock thrown by the Cyclops, Od.9.486; flood-tide, opp. ἄμπωτις (ebb), π. τῆς θαλάσσης μεγάλη Hdt.8.129; π. πόντου B.Fr.30; ἡ ἔξω π. Arist.Mete.366a20, cf. Str.3.3.7 (pl.), S.E.M.9.79 (pl.).
2 generally, flood, deluge, Arist.Mu.397a28 (pl.); of tears, σταγόνες… δυσχίμου πλημῡρίδος A. Ch.186; ὀφθαλμοτέγκτῳ δεύεται πλημῡρίδι E.Alc.184.
3 redundance, congestion of the fluids of the body, Hp.Acut.62. [ῠ Hom. l.c., and prob. in B.l.c.; ῡ Trag., but ῠ in later Ep., cf. A.R.4.1269, 1241: in πλήμυρα, πλημυρέω, πλημύρω, ῡ always.] (The spelling πλημμ- in this word and its cognates commonly found in codd. arises from the false etymology from πλήν, μύρομαι; the correct spelling is found in B.5.107, POxy.1409.17, OGI666.8 (v. πλημύρω), etc., and good Mss. of Hp.Acut.62, AP5.203 (Mel.), cf. Archil. 97.)
French (Bailly abrégé)
πλημυρίδος (ἡ) :
mieux que πλημμυρίς;
1 flot de la mer ; flux, p. opp. au reflux;
2 fig. déluge de larmes.
Étymologie: πίμπλημι.
English (Autenrieth)
πλημυρίδος: rise of the sea, swell, flood, Od. 9.486†.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πλημυρίς, πλημυρίδος, ἡ [πλήμη: vloed] Hom. -μῠ-, trag. -μῡ-, later -μῠ- en -μῡ- vloed, vloedgolf. stroom:. σταγόνες... δυσχίμου πλημυρίδος druppels van een gruwelijke tranenstroom Aeschl. Ch. 186. opeenhoping van vocht. Hp. Acut. 62.
Greek Monolingual
πλημμυρίδα, η / πλημμυρίς, πλημμυρίδος, ΝΜΑ, και πλήμυρις Α
η φάση της παλίρροιας κατά την οποία η στάθμη της θάλασσας ανυψώνεται.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. παράγεται από τον τ. πλήμη «πλημμυρίδα» (< πίμπλημι) πιθ. μέσω ενός αμάρτυρου επιθ. πλημυρός κατά το σχήμα ἁλμυρίς: ἁλμυρός: ἅλμη. Η ορθή γραφή της λ. είναι πλημυρίς, ενώ οι τ. με δύο -μμ-, που επικράτησαν, προέρχονται από την παρετυμολογική θεώρηση της λ. ως σύνθ. < πλήν + μύρομαι «χύνω δάκρυα, κλαίω» (πρβλ. πλημμελής). Το -υ- του τ. είναι κανονικά βραχύ, όπως απαντά στον Όμ., εμφανίζεται, όμως και ως μακρό, μάλλον κατ' αναλογία προς το -ῡ- των πλήμῡρα (< πλημυρ-jα), πλημῡρω. Τέλος, ο αναβιβασμός του τόνου στον τ. πλήμυρις είναι αναλογικός προς το ἀνάπτωτις και πιθ. το πλήμυρα.
Frisk Etymological English
πλημυρίδος
Grammatical information: f.
Meaning: high tide of the sea, flood (ι 486, Ion. poet., hell.).
Other forms: Acc. also -ιν (cf. bel.); -μμ- mss.
Derivatives: πλημύρ-ω to have flood, to overflow, to submerge (Archil., B., Call.) with πλήμυρα f. = πλημυρίς (hell.); byform -έω id. (Hp., Plu.; like κύρ-ω: -έω etc., Schwyzer 721) with -ίη, -ία f. (Aret., sch.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: As ἁλμ-υρίς is built from ἅλμη, πλημ-υρίς goes back on πλήμ-η (fist hell., but πλήσμη already Hes.; cf. also πλήμνη). From there (or from *πλημυρός like ἁλμυρός?) πλημύρω with further derivv. From πλημύρω a.o. the vowellength was also introduced in πλημυρίς. Bechtel Lex.s. v. -- The geminate μμ, usual in mss., is introduced from πλημμελής and other compp. (Schwyzer 280). The accentuation πλήμυρις, -ιν (sch. as alternative, EM; cf. Wackernagel Gött. Nachr. 1914, 107 [Kl. Schr. 2, 1164] n. 1) can come from the opposite ἄμπωτις (and von πλήμυρα?). -- The usual connection with μύρομαι is to be rejected. -- The suffix -υρ- is Pre-Greek, and so may be the whole word.