νῶροψ: Difference between revisions
βορβόρῳ δ' ὕδωρ λαμπρὸν μιαίνων οὔποθ' εὑρήσεις ποτόν → once limpid waters are stained with mud, you'll never find a drink
m (Text replacement - " s.v. " to " s.v. ") |
m (Text replacement - "ποιεῑ" to "ποιεῖ") |
||
Line 23: | Line 23: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[νῶροψ]], -οπος, ό, ή (Α)<br /><b>1.</b> ([[κυρίως]] ως επίθ. του χαλκού) [[στιλπνός]], [[αστραφτερός]] («ἐν δ' αὐτὸς ἐδύσατο νώροπα χαλκόν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (γενικά) [[λαμπρός]], [[φωτεινός]]<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[νῶροψ]]<br />[[λαμπρός]], [[ὀξύφωνος]], [[ἔνηχος]], ἤ ὅτι τὴν ὄψιν ἀσθενῆ | |mltxt=[[νῶροψ]], -οπος, ό, ή (Α)<br /><b>1.</b> ([[κυρίως]] ως επίθ. του χαλκού) [[στιλπνός]], [[αστραφτερός]] («ἐν δ' αὐτὸς ἐδύσατο νώροπα χαλκόν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (γενικά) [[λαμπρός]], [[φωτεινός]]<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[νῶροψ]]<br />[[λαμπρός]], [[ὀξύφωνος]], [[ἔνηχος]], ἤ ὅτι τὴν ὄψιν ἀσθενῆ ποιεῖ».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[νῶροψ]] μαρτυρείται στον Όμηρο μόνο στη δοτ. και αιτ. <i>νώρ</i>-<i>οπι</i> και <i>νώρ</i>-<i>οπα</i> ως επίθ. του χαλκού και πολύ αργότερα του πέπλου με τη σημ. «[[λαμπρός]], [[οξύφωνος]], [[ένηχος]], αυτός που θαμπώνει την όψη». Φαίνεται ότι οι Αρχαίοι δεν ήταν σίγουροι για τη σημ. της λέξης, παρ' όλα αυτά θεώρησαν ότι σημαίνει «[[λαμπρός]]» αποδίδοντας αυτήν την [[ιδιότητα]] στον χαλκό, [[σημασία]] όμως που δεν βοηθά στην ετυμολόγησή της. Η λ. έχει συνδεθεί με το [[ἀνήρ]] και έχει αναχθεί σε αμάρτυρο τ. <i>νωρός με</i> σημ. «στέρεος, [[σταθερός]]» (> [[νωρεῖ]]), από όπου το [[νῶροψ]], [[κατά]] το [[αἶθοψ]] ως επίθ. προσδιοριστικό μετάλλου. Η [[μαρτυρία]] του μυκην. <i>noriwoko</i>, εξάλλου, δεν διευκολύνει την ετυμολ. της λέξης. Κατ' άλλους, η λ. έχει συνδεθεί με τη [[γλώσσα]] «<i>Νώρακος</i><br />[[πόλις]] Παννονίας ὅτι γίνεται ἐν Παννονίᾳ [[σίδηρος]]». Η [[σύνδεση]], [[τέλος]], της λέξης με το ρ. [[ἐρέπτομαι]] «[[τρώγω]]» δεν φαίνεται πιθανή]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |
Revision as of 06:45, 28 March 2021
English (LSJ)
οπος, ὁ, ἡ, Ep. epith. of χαλκός, A flashing, Il.2.578, al. ; later, simply, bright, ν. πέπλῳ Nonn.D.32.14.
German (Pape)
[Seite 273] οπος, bei Hom. öfters, immer in der Vrbdg νώροπι χαλκῷ oder νώροπα χαλκόν; die Alten leiten das Wort theils von νη – ὁρᾶν ab, nicht anzusehen, vor Glanz blendend, λαμπρός (vgl. Plut. Symp. 6, 7, 21, theils erklären sie ὀξύφωνος, ἔνηχος, von ὄψ, weniger wahrscheinlich.
Greek (Liddell-Scott)
νῶροψ: -οπος, ὁ, ἡ, συχν. παρ’ Ὁμ., ― ἀλλὰ μόνον ἐν τῇ φράσει νώροπι χαλκῷ ἢ νώροπα χαλκόν, στιλπνός, λαμπρός, ἐξαστράπτων χαλκός, Ἰλ. Β. 578, κτλ. (Κατὰ τὴν ἀρχαίαν ἐτυμολογίαν ἐκ τοῦ νη- καὶ ὁρᾶν, πάρα πολὺ στιλπνὸς ἢ ὥστε νὰ προσβλέπῃ τις αὐτόν, πρβλ. ἦνοψ). ― Καθ’ Ἡσύχ.: «νῶροψ· λαμπρός. ὀξύφωνος. ἔνηχος. ἢ ὅ,τι τὴν ὄψιν ἀσθενῆ ποιεῖ».
French (Bailly abrégé)
οπος (ὁ, ἡ)
dans les loc. νώροπι χαλκῷ et νώροπα χαλκόν IL, OD airain éblouissant, propr. dont on ne peut supporter la vue.
Étymologie: νη-, ὁράω, ὤψ.
English (Autenrieth)
οπος: epithet of χαλκός, shining, glittering. (Il. and Od. 24.467, 500.)
Greek Monolingual
νῶροψ, -οπος, ό, ή (Α)
1. (κυρίως ως επίθ. του χαλκού) στιλπνός, αστραφτερός («ἐν δ' αὐτὸς ἐδύσατο νώροπα χαλκόν», Ομ. Ιλ.)
2. (γενικά) λαμπρός, φωτεινός
3. (κατά τον Ησύχ.) «νῶροψ
λαμπρός, ὀξύφωνος, ἔνηχος, ἤ ὅτι τὴν ὄψιν ἀσθενῆ ποιεῖ».
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. νῶροψ μαρτυρείται στον Όμηρο μόνο στη δοτ. και αιτ. νώρ-οπι και νώρ-οπα ως επίθ. του χαλκού και πολύ αργότερα του πέπλου με τη σημ. «λαμπρός, οξύφωνος, ένηχος, αυτός που θαμπώνει την όψη». Φαίνεται ότι οι Αρχαίοι δεν ήταν σίγουροι για τη σημ. της λέξης, παρ' όλα αυτά θεώρησαν ότι σημαίνει «λαμπρός» αποδίδοντας αυτήν την ιδιότητα στον χαλκό, σημασία όμως που δεν βοηθά στην ετυμολόγησή της. Η λ. έχει συνδεθεί με το ἀνήρ και έχει αναχθεί σε αμάρτυρο τ. νωρός με σημ. «στέρεος, σταθερός» (> νωρεῖ), από όπου το νῶροψ, κατά το αἶθοψ ως επίθ. προσδιοριστικό μετάλλου. Η μαρτυρία του μυκην. noriwoko, εξάλλου, δεν διευκολύνει την ετυμολ. της λέξης. Κατ' άλλους, η λ. έχει συνδεθεί με τη γλώσσα «Νώρακος
πόλις Παννονίας ὅτι γίνεται ἐν Παννονίᾳ σίδηρος». Η σύνδεση, τέλος, της λέξης με το ρ. ἐρέπτομαι «τρώγω» δεν φαίνεται πιθανή].
Greek Monotonic
νῶροψ: -οπος, ὁ, ἡ, αστραφτερός, γυαλιστερός, λέγεται για μέταλλα, σε Ομήρ. Ιλ. (αμφίβ. προέλ.).
Russian (Dvoretsky)
νῶροψ: οπος adj. (только dat. и acc. sing.) сверкающий, блистающий (χαλκός Hom.).
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: ?
Other forms: only in νώρ-οπι, -οπα as adjunct of χαλκῳ̃, -όν (Horn.); after this νώροπι πέπλῳ (Nonn.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: Adjective of unknown meaning (cf. H. νῶροψ λαμπρός, ὀξύφωνος, ἔνηχος. η ὅτι την ὄψιν ἀσθενῆ ποιεῖ), so without explanation. Often connected with ἀνήρ, so esp. by Kuiper (s. ἀνήρ). Acc. to Bechtel Lex. s.v. to νωρεῖ ἐνεργεῖ H., Lith. nóriu, -ė́ti will etc., which have also been compared with with ἀνήρ; s. except Kuiper l.c. WP. 2, 332f., Pok. 765, W.-Hofmann s. neriōsus. (But one would expect *nuoras, Fraenkel s.v.) Quite diff. Kretschmer Glotta 32, 3 ff. with Epaphroditos of Chaeroneia: to Νώρακος πόλις Παννονὶας, "ὅτι γίνεται ἐν Παννονίᾳ σίδηρος". - The suffix -οπ- may point to a Pre-Greek word (Kuiper suggest ed that it was taken from αἴθοπι.)
Middle Liddell
νῶροψ, οπος,
flashing, gleaming, of metal, Il. [deriv. uncertain]
Frisk Etymology German
νῶροψ: {nō̃rops}
Forms: nur in νώροπι, -οπα
Meaning: als Beiwort von χαλκῳ̃, -όν (Horn.); danach νώροπι πέπλῳ (Nonn.).
Etymology : Adjektiv unbekannter Bed. (vgl. H. νῶροψ· λαμπρός, ὀξύφωνος, ἔνηχος. ἢ ὅτι τὴν ὄψιν ἀσθενῆ ποιεῖ), mithin ohne sichere Erklärung. Oft zu ἀνήρ gezogen, so namentlich von Kuiper (s. ἀνήρ). Nach Bechtel Lex. s.v. zu νωρεῖ· ἐνεργεῖ H., lit. nóriu, -ė́ti wollen usw., die übrigens auch mit ἀνήρ in Verbindung gebracht worden sind; s. außer Kuiper a.a.O. WP. 2, 332f., Pok. 765, W.-Hofmann s. neriōsus. Ganz anders Kretschmer Glotta 32, 3 ff. mit Epaphroditos aus Chaeroneia: zu Νώρακος· πόλις Παννονὶας, "ὅτι γίνεται ἐν Παννονίᾳ σίδηρος".
Page 2,331