χρώννυμι: Difference between revisions
Ὁ κόσμος σκηνή, ὁ βίος πάροδος· ἦλθες, εἶδες, ἀπῆλθες → The world is a stage, life is a performance, you came, you saw, you departed
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
(CSV import) |
||
Line 27: | Line 27: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''χρώννῡμι:''' = [[χρῴζω]], σε Λουκ. | |lsmtext='''χρώννῡμι:''' = [[χρῴζω]], σε Λουκ. | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=ἀγγίζω, [[χρωματίζω]], [[μολύνω]]). Ἀπό τό οὐσ. [[χρώς]], χρωτός, ὁ (=ἐπιδερμίδα, [[δέρμα]]) πού παράγεται ἀπό τό [[χραύω]] (=ξύνω) καί εἶναι συγγενικό μέ τό [[χροιά]]. Θέμα χρωτ + jω = [[χρώζω]] καί χρώσ+νυ+μι = [[χρώννυμι]]. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[χρῶμα]], [[χρωματίζω]] (=βάφω), [[χρωματικός]], [[χρῶσις]], [[ἀπόχρωσις]], [[χρωστήρ]], [[χρωτίζω]], [[χρωματισμός]], [[ἀχρωμάτιστος]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 15:05, 14 October 2022
English (LSJ)
= χρῴζω (i.e. apply χρῶμα IV.2), τῇλέξει Luc.Hist.Conscr. 48:—Pass., Steph.in Hp.1.165; χρωννύω, = χρῴζω, Alex.Aphr. in de An.45.16, Lib.Decl.7.7.
German (Pape)
[Seite 1383] u. χρωννύω, 1) färben, Luc. imagg. 7 conscr. hist. 48; dah. – 2) beflecken, besudeln, Sp. – S. χρώζω.
French (Bailly abrégé)
seul. prés.
colorer, teindre.
Étymologie: χρώς.
Russian (Dvoretsky)
χρώννῡμι:
1) окрашивать: κυανώσει χρώννυσθαι Plut. окрашиваться в синий цвет;
2) писать красками (τι Luc.).
Greek (Liddell-Scott)
χρώννῡμι: χρώζω, Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 48· χρωνύω, Λιβάν.
Greek Monolingual
και χρωννύω, ΜΑ
1. χρωματίζω, βάφω, προσδίδω χρώμα σε κάτι (α. «χρωσάτω τὴν κόμην», Λουκιαν.
β. «τεχνητὸν ἔρευθος αὐτῇ τὰς παρειὰς χρώννυσιν», Θεμίστ.)
2. μτφ. (σχετικά με λόγο) προσδίδω ιδιαιτερότητα στο ύφος («εἶτα ἐπιθεὶς τὴν τάξιν, ἐπαγέτω τὸ κάλλος, καὶ χρωννύτω τῇ λέξει», λουκιαν.)
αρχ.
(κατά τον Ησύχ.) «χρώσειν
μολύνειν».
[ΕΤΥΜΟΛ. Αρχικοί τ. του ρηματ. αυτού συστήματος είναι οι τ. του παθ. αορ. ἐ-χρώσ-θην και του παθ. παρακμ. κέ-χρωσμαι, σχηματισμένοι από το θ. χρωσ-της λ. χρώς, από τους οποίους προήλθαν οι τ. της ενεργητικής φωνής χρώσω, ἔχρωσα, ἐπι-κέχρωκα και στη συνέχεια ο ενεστ. σε -ννυμι/-νύω].
Greek Monotonic
χρώννῡμι: = χρῴζω, σε Λουκ.
Mantoulidis Etymological
(=ἀγγίζω, χρωματίζω, μολύνω). Ἀπό τό οὐσ. χρώς, χρωτός, ὁ (=ἐπιδερμίδα, δέρμα) πού παράγεται ἀπό τό χραύω (=ξύνω) καί εἶναι συγγενικό μέ τό χροιά. Θέμα χρωτ + jω = χρώζω καί χρώσ+νυ+μι = χρώννυμι. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: χρῶμα, χρωματίζω (=βάφω), χρωματικός, χρῶσις, ἀπόχρωσις, χρωστήρ, χρωτίζω, χρωματισμός, ἀχρωμάτιστος.