ἀποκαθίστημι

English (LSJ)

later

   A ἀπεκατέστησα PTeb.413.4 (ii/iii A.D.): pf. -καθέστᾰκα Plb.21.11.9

{{ |= Anon. Vat.40." }}

German (Pape)

[Seite 305] (s. ἵστημι), wieder in seine alte Lage setzen, wiederherstellen, Plat. Locr. 100 c; ἀποκατέστασε τὰν πάτριον πολιτείαν, Pseph. der Byz., Dem. 18, 90; τὸ πάτριον πολίτευμα Pol. 9, 36; τινὰ εἰς οἶκον 8, 29, u. öfter; zurückgeben, ὁμήρους 3, 98; intrans., ἀποκατέστησαν εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν 25, 1; absolut, 2, 41. Er braucht auch ἀποκαθέστακα als trans. Pers., 21, 9; πολίτας Plut. Alex. 7, in ihre alten Verhältnisse wieder einsetzen; ἑαυτὸν εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον, sich in jene Zeit zurückversetzen, Consol. ad ux. 8; pass., restituirt werden, D. Sic. 13, 92. – Med., von Krankheiten, aufhören, Hippocr.; κίνησις ἀποκαθισταμένη, die sich legt, Plut. S. N. V. 22.

Greek (Liddell-Scott)

ἀποκαθίστημι: μέλλ. -καταστήσω: πρκμ. -καθέστακα, Πολύβ. 21. 9, 9. Ἀποκαθιστῶ, δίδω τι εἰς ὃν ἀνήκει, ἤν που ἴδῃ ἵππον ὄντα, λαβὼν καὶ χρησάμενος καλῶς ἀποκαθίστησιν Ξεν. Λακ. 6. 3· ἐπαναφέρω τι εἰς τὴν προτέραν αὐτοῦ κατάστασιν, καὶ ἀποκατέστασε τὰν πάτριον πολιτείαν Ψήφισμ. Βυζαντίων παρὰ Δημ. 256. 3· πολίτας Πλουτ. Ἀλέξ. 7· ἀπ. τινί τι, ἐπιστρέφω τι εἴς τινα, ἀποδίδω, Πολύβ. 3. 98, 7, κτλ.· ἀπ. εἰς αὐτὰν (ἐνν. φύσιν) Τίμ. Λοκρ. 100C, πρβλ. Ἀριστ. Μεγ. Ἠθ. 2. 7, 11· εἰς τὸ αὐτὸ ὁ αὐτ. Μεταφ. ἔνθ’ ἀνωτ., ἀπ. ἑαυτὸν εἰς… φέρω ἐμαυτὸν ὀπίσω εἰς..., Πλούτ. 2, 660D· ἐπί..., Διόδ. 5. 23: - θεραπεύω, ἐπανορθῶ, Διοσκ. 1, 77, κτλ. ΙΙ. Παθ., μετὰ παθ. πρκμ. ἀποκαθέστᾰμαι, ἀόρ. -εστάθην [ᾰ]: ὡσαύτως ἀόρ. β΄ (φωνῆς ἐνεργ.) ἀποκατέστην: - ἀποκαθίσταμαι, Ἀριστ. Κατηγ. 8. 14 κ. ἀλλ.· ἀπ. εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν Πολύβ. 25. 1, 1· ἐπὶ ἀσθενειῶν, ὁκόσα ποδαγρικὰ νουσήματα γίνονται, ταῦτα ἀποφλεγμήναντα ἐν τεσσαράκοντα ἡμέρῃσιν ἀποκαθίστανται, πραΰνονται, ἐπανέρχονται εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν, Ἱππ. Ἀφ. 1258· ἀπ. εἴς τι καθίσταμαι τοῦτο ἢ ἐκεῖνο, Θεοφρ. Ἱστ. Φ. 4. 14, 5, πρβλ. Πολύβ. 2. 41, 14· ὡσαύτως, δένδρον τὸ ἔχον σκληρὸν τὸν φλοιὸν στεῖρον ἀποκαθίσταται, γίνεται, ἀποβαίνει ἄγονον, Ἀριστ. περὶ Φυτ. 1. 6, 6.

French (Bailly abrégé)

1 tr. (aux prés., impf., f. ἀποκαταστήσω, ao. ἀποκατέστησα) remettre en l’état antérieur, rétablir : πολιτείαν DÉM un gouvernement ; πολίτας PLUT des citoyens dans leur situation;
2 intr. (aux temps suiv. : ao.2 ἀποκατέστην, pf. καθέστηκα, et au Moy.) se reposer, cesser.
Étymologie: ἀπό, καθίστημι.

Spanish (DGE)

• Morfología: aor. ind. dór. ἀπεκατεστάσαμες TEracl.2.22, cf. 27, tard. ἀπεκατέστησα PTeb.413.4 (II/III d.C.); fut. ind. dór. ἀποκαταστάσοντι TEracl.1.149, cf. 174, inf. délf. ἀποκαταστασεῖν FD 1.358.9 (III a.C.); perf. ind. ἀποκαθέστακα Plb.21.11.9, inf. ἀποκατεστηκέναι PCair.Isidor.94.11 (IV d.C.)
I tr. en v. act., incluido el aor. sigmático
1 tr. c. idea de tiempo, en gener. restituir al estado anterior c. ac. y cont. que a veces indica un estado anterior, a veces tb. c. εἰς y ac. τὰν ... πολιτείαν Decr. en D.18.90, τὰς ἐκείνου εἰκόνας Hdn.2.6.11, τοὺς διαφυγόντας ... τῶν πολιτῶν Plu.Alex.7, συνθήκας ... εἰς τὸ ἐξ ἀρχῆς D.H.3.23.19, εἰς τὸ αὐτὸ ... τὴν πρώτην σφαῖραν Arist.Metaph.1074^a3, σεαυτὴν ... εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον Plu.2.610d, (Τιγράνης) μετέστειλε τὸν Τιβέριον, ὅπως τὸν μὲν ἐκβάλῃ τῆς βασιλείας, τὸν δὲ ἐς αὐτὴν ἀποκαταστήσῃ (Tigranes) mandó llamar a Tiberio para que echase a uno del trono y restableciese al otro en el mismo D.C.54.9.4, ὡμολόγει δὲ καὶ τὸ οἴκημα τὸ ἐνοικοδομημένον ἀποκαταστασεῖν ἐν τὸν ξενῶνα se avino a reconvertir la parte de la casa habitada para estancia de huéspedes, FD 1.358.9 (III a.C.), τὰ ... ἐκλελειμμένα πάντα ἐν τοῖς πρότερον χρόνοις ἀποκατέστησεν εἰς τὴν καθήκουσαν τάξιν OGI 90.18, ὅπως ἀποκαταστήσω αὐτὴν ὡς ἦν τὸ πρότερον LXX 1Ma.15.3, Ἠλίας μὲν ἔρχεται καὶ ἀποκαταστήσει πάντα Eu.Matt.17.11, cf. Eu.Marc.9.12, de Cristo ἀποκαταστήσειν (τὴν ψυχήν) οὐ νῦν προάγει Clem.Al.Ex.Thdot.61 (p.127.15)
•abs. curar αὐτὸς (ὁ κύριος) γὰρ ἀλγεῖν ποιεῖ, καὶ πάλιν ἀποκαθίστησιν LXX Ib.5.18, cf. 1Ep.Clem.56.6, Origenes Cels.2.24, en v. pas. ἐκέλευσεν ... ταύτας (ἀμπέλους) ἐκκόπτεσθαι καὶ εἰς τὸ ἀρχαῖον ἀποκατασταθῆναι (τὴν γῆν) ha ordenado que éstas (viñas) sean cortadas y que (la finca) sea restituida a su estado antiguo, BGU 2060.14 (II a.C.), ὅταν ... ἀποκατασταθῇ σου ἡ ψυχή PMag.4.631, αἱ θυγατέρες αὐτῆς ἀποκατασταθήσονται καθὼς ἦσαν ἀπ' ἀρχῆς LXX Ez.16.55, ἀπεκατεστάθη ὑγιής Eu.Matt.12.13, θαρροῦντες δ' ἐροῦμεν ὅτι οὐδ' ἀποκατασταθήσονται animosamente diremos que no serán restituidos al estado anterior de los judíos, una vez que mataron a Jesucristo, Origenes Cels.4.22, ὁ θεῖος ἔρως ... ὥσπερ τις ἀΐδιος κύκλος ... ἀπλανεῖ συνελίξει περιπορευόμενος καὶ ἀποκαθιστάμενος Dion.Ar.M.3.713A
•c. dat. de pers. devolver, restituir τὰν αὐτὰν μορφὰν ... τῷ γεννήσαντι πατέρι Philol.B 21, τοῖς μὲν πολίταις τὴν δημοκρατίαν D.S.20.32, σοι δίαιταν δικαιοσύνης (ὁ κύριος) LXX Ib.8.6.
2 reponer árboles TEracl.1.149, cf. 174
•de un texto restituir ὁ δὲ θέλων ἀποκαταστῆσαι τὰ κατὰ τὸν τόπον χωρὶς σολοικίας, σκέψαι εἰ μὴ βιάσεται οὕτως τὴν φράσιν ἀποκαταστάς Origenes Comm.in Eph.3.17-19 (p.411)
•medic. curar δασυσμοὺς φωνῆς Dsc.1.64, en v. pas. ἀπεκατεστάθη ἡ χεὶρ αὐτοῦ Eu.Marc.3.5, Eu.Luc.6.10.
3 c. idea de mov. devolver c. ac. y a veces c. dat. o εἰς y ac. ταύταν (una tierra) τᾷ Ἀθάνᾳ TEracl.2.22, cf. 27, ἵππον X.Lac.6.3, αὐτὸν εἰς οἶκον Plb.8.27.6, ἐὰν ... τοὺς ὁμήρους ἀποκαταστήσῃ τοῖς γονεῦσι Plb.3.98.7, τιμὴν ... Ὀλυμπιάδι D.S.18.65, ὥστ' ἐκείνας (νῆας) ... ἀποκαταστῆσαι D.C.Epit.8.16.3, ὃς (Elias) ἀποκαταστήσει καρδίαν πατρὸς πρὸς υἱόν LXX Ma.3.23, διὰ τὸ μετὰ καλῆς πίστεως ταῦτά σε ἀποκατεστηκέναι por haberlos devuelto tú de buena fe, PCair.Isidor.94.11 (IV d.C.), τοῦτο αὐτῷ ἀποκαταστήσω se lo devolveré yo a él, POxy.2726.33 (II d.C.), cf. PYale 36.16 (III a.C.), ἀποκαταστήσω αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν αὐτῶν LXX Ie.16.15, 23.8, cf. I.AI 11.2, ἀποκαταστήσω σοι πάντα ἀγρόν LXX 2Re.9.7, τό τε διάδημα πάλιν ἀποκαθίστησιν αὐτῷ I.AI 15.195, en v. pas. τὰ ἱερὰ σκεύη ... ἀποκατασταθῆναι εἰς τὸν οἶκον τὸν ἐν Ιερουσαλημ LXX 1Es.6.25, ἀλλ' ὀλίγον χρόνον θλιβήσῃ, καὶ πάλιν ἀποκατασταθήσῃ εἰς τὸν οἶκόν σου Herm.Sim.7.6, ἀποκατεστάθη μοι ὁ υἱὸς Ἀπίων me fue devuelto mi hijo Apión, POxy.38.12 (I d.C.), κρίνομεν τό τε ἱερὸν ἀποκατασταθῆναι αὐτοῖς LXX 2Ma.11.25, ἵνα τάχειον ἀποκατασταθῶ ὑμῖν para que yo os sea devuelto con toda rapidez, Ep.Hebr.13.19, ὅπως ταῦτα πάντα αὐτοῖς εἰς ἀκέραιον ἀποκατασταθῇ IUrb.Rom.1.14 (I a.C.)
•de dinero, deudas, etc., pagar τῇ πατρίδι ὑμῶν τὸ ἐνδέον τοῦ χρυσίου POxy.1117.8 (II d.C.), Αβρααμ τῷ Εφρων τὸ ἀργύριον LXX Ge.23.16, ἐπαναγκασθῆναι τοὺς προειρημένους ἀποκαταστῆσαί μοι τὰ προκεί μενα πάντα que las personas antedichas sean obligadas a devolverme todos los préstamos antedichos, PCair.Isidor.74.18 (IV d.C.), cf. POxy.2713.23 (III d.C.)
•en v. pas. ser prestado ἀποδότω (πυρόν) ... ἀποκαθεσταμένον εἰς οἶκον πρὸς αὐτήν que devuelva (el trigo) a ella prestado en casa de un préstamo en especie PAmh.2.46.6 (II a.C.)
•c. compl. de personas buscadas por la ley entregar ἐὰν δὲ ἀποκαταστήσῃ ... Διονύσιον ἄκυρος ἔστω y si entrega a Dionisio, que (éste) sea privado de derechos, PHib.93.7 (III a.C.), ἀποκατα(σ)τῆσαι τὸ σῶμα ἐπί σε entregarte el esclavo a tí de un esclavo fugitivo PSI 359.9 (III a.C.), προσαγγέλλω ὑμῖν ... τοὺς ... γεγραμμένους ἀποκαταστῆσαι os ordeno entregar a los culpables, SB 9677.4 (II d.C.)
•en sent. milit. devolver a la antigua formación ἀποκατάστησον (σεαυτόν) Ascl.Tact.12.11
•geom. restituir a la posición inicial en v. pas. εἴ κα εὐθεῖα ... γραμμὰ ... περιενεχθείσα ... ἀποκατασταθῇ πάλιν, ὅθεν ὥρμασεν si una línea recta, tras ser hecha girar, es restituida a su posición inicial, de donde partió Archim.Spir.11 def., cf. Con.Sph.praef.
4 c. compl. de pers. y de lugar llevar, acompañar τοὺς ἀπιέναι φάσκοντας ... ἀποκαταστῆσαι εἰς τὴν οἰκίαν Thphr.Char.7.5, πάντων τῶν χριστιανῶν καὶ τοῦ ὁσίου ἐπισκόπου ἀποκαταστησάντων αὐτόν Marc.Diac.V.Porph.62, fig. ὅπως ... ἐπὶ τὴν σεμνὴν τῆς φιλαδελφίας ἡμῶν ἀγνὴν ἀγωγὴν ἀποκαταστήσῃ ἡμᾶς 1Ep.Clem.48.1, τοὺς συνήθεις αὕτη (ἡ φιλία) ἀποκατέστησεν ὥστε φιλεῖσθαι ὑπ' ἀλλήλων ella (la amistad) es la que acompaña a los amigos de modo que se amen los unos a los otros, PLugd.Bat.17.14.11, en v. pas. οἱ γὰρ ἐξ ἀνθρώπων εἰς ἀγγέλους μεταστάντες χίλια ἔτη μαθητεύονται ὑπὸ τῶν ἀγγέλων, εἰς τελειότητα ἀποκαθιστάμενοι pues quienes de hombres pasan a ser ángeles, durante mil años son instruidos por los ángeles siendo conducidos a la perfección Clem.Al.Ecl.57 (p.154.9), ὅπως ἀποκατασταθῶσιν πάλιν τῷ θεῷ SIG 459.7 (Berea III a.C.).
5 nombrar en v. pas. γράψω τῷ τοῦ νόμου στρατηγ ῷ ἵνα τοῖς παιδίοις δύο ἐπίτροποι ἀποκατασταθῶσι Mitteis Chr.2.88.2.18 (II d.C.).
II intr., en v. med. y aor. rad. y med.-pas.
1 intr. volver al estado anterior o normal c. εἰς o ἐπί y ac. εἰς φύσιν Arist.MM 1204^b37, οἱ Μεσσήνιοι ... ἀποκατέστησαν εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς κατάστασιν Plb.23.17.1, πάλιν ἀπεκατέστη εἰς τὴν χρόαν τῆς σαρκὸς αὐτοῦ LXX Ex.4.7, ἀποκατέστη ἡ τοῦ Λαζάρου ψυχὴ ἐπὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ Origenes Io.28.6 (p.395.31), εἰς αὐτάν (sc. φύσιν) Ti.Locr.100c, εἰς τοὺς ... ἀπείρους Porph.Antr.34, abs. ῥᾳδίως Arist.Cat.9^b25
•de ahí depositarse de un sedimento, Dsc.5.89
•de enfermedades calmarse, cesar Hp.Aph.6.49
•de personas o partes del cuerpo curarse οὕτως ἀποκατέστη (ἡ παῖς) Aristodem.8.1, ἐξιλασάμενος τὸν θεὸν ... ἀποκατέστη Aristeas 316, cf. Eu.Marc.8.25
•arreglarse τὰ πράγματα Wilcken Chr.1.10.5 (II a.C.)
•reincorporarse a una federación los carineos, Plb.2.41.14.
2 convertirse en (οἱ σκώληκες) πάντες ... εἰς κεράστην ἀποκαθίστανται Thphr.HP 4.14.5, νῆσον ἀποκαταστῆναι Anon.Vat.39
•cambiar de estado ἐὰν δὲ ἀποκαταστῇ ὁ χρὼς ὁ ὑγιὴς καὶ μεταβάλῃ λευκή pero si la piel sana cambia de estado y se convierte en blanca en la lepra, LXX Le.13.16.
3 volver a la posición inicial πάλιν ἐπὶ τὴν ἐκ ἀρχῆς ὑπάρχουσαν ... καμπήν de un resorte, Ph.Bel.70.46, Ἀφροδίτη ... εἰς ταὐτὸν (ἥλιον) ἀποκαθίσταται Cleom.2.7.126, de las estrellas, Phlp.in Mete.112.11
•ser devuelto, volver εἰς τὴν κώμην POxy.2721.25 (III d.C.), ἰς Ἀλεξάνδριαν PPetaus 57.6 (V d.C.), de unos prisioneros, Vett.Val.68.24, ἐς ὀρθόν de soldados a la posición correcta, Ael.Tact.26.3, del retorno periódico del ciclo cósmico, Chrysipp.Stoic.2.190.
4 trasladarse τὴν [θαλαμηγόν] ... δοῦναι Πλειστάρχῳ ὅπως ἀποκατασταθῇ εἰς ... PRyl.558.2 (III a.C.).

English (Strong)

from ἀπό and καθίστημι; to reconstitute (in health, home or organization): restore (again).

Greek Monotonic

ἀποκαθίστημι: μέλ. -καταστήσω, αόρ. αʹ -κατέστησα· αποκαθιστώ, επαναφέρω, στην προηγούμενή του κατάσταση, επανακτώ, επανορθώνω, επανιδρύω, σε Ξεν.

Russian (Dvoretsky)

ἀποκᾰθίστημι: 1) восстанавливать, возвращать в прежнее состояние (πολιτείαν Dem., Plut. и πολίτευμα Polyb.): ἀ. τινα εἴς τι Polyb., Plut. вернуть кого-л. куда-л.; ἀ. τινα Plut. восстанавливать кого-л. в его правах;
2) возвращать (τοὺς ὁμήρους Polyb.; ἑαυτὸν εἰς ἐκεῖνον τὸν χρόνον Plut.);
3) восстанавливаться, возвращаться (εἰς τὴν ἑξ ἀρχῆς κατάστασιν Polyb.);
4) med. прекращаться, приостанавливаться (κίνησις ἀποκαθισταμένη Plut.);
5) med. становиться, делаться (δένδρον ἀποκαθίσταται στεῖρον Arst.).