Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

adhibeo

From LSJ
Revision as of 06:31, 14 August 2017 by Spiros (talk | contribs) (D_1)

Λύπης ἰατρός ἐστιν ἀνθρώποις λόγος – For men reason is a healer of grief – Für Menschen ist der Trauer Arzt allein das WortMaeroris unica medicina oratio.

Menander, Sententiae, 452

Latin > English (Lewis & Short)

ăd-hĭbĕo: ŭi, ĭtum, 2, v. a. habeo,
I to hold toward or to, to turn, bring, add to; with ad, in, dat. or absol.
I In gen.
   A Lit.: cur non adhibuisti, dum istaec loquereris, tympanum, Plaut. Poen. 5, 5, 38: huc adhibete aurīs (ad ea) quae ego loquar, id. Ps. 1, 2, 20: ad mea formosos vultus adhibete carmina, Ov. Am. 2, 1, 37; cf. ib. 13, 15: manus medicas ad vulnera, Verg. G. 3, 455: odores ad deos, Cic. N. D. 1, 40: quos negat ad panem adhibere quidquam, praeter nasturtium, to eat with it, Cic. Tusc. 5, 34: alicui calcaria, id. Brut. 56 (cf. addere calcar, v. addo): manus genibus adhibet, i. e. admovet, genua amplexatur, Ov. M. 9, 216: vincula captis, to put them on them, id. F. 3, 293.—
   B Trop.: metum ut mihi adhibeam, Plaut. Men. 5, 6, 20; cf. Quint. 1, 3, 15: nunc animum nobis adhibe veram ad rationem, Lucr. 2, 1023; Cic. Har. Resp. 10, 20: vacuas aurīs adhibe ad veram rationem, Lucr. 1, 51; cf. Ov. M. 15, 238; Verg. A. 11, 315: ut oratio, quae lumen adhibere rebus debet, ea obscuritatem afferat, Cic. de Or. 3, 13, 50: est ea (oratio) quidem utilior, sed raro proficit neque est ad vulgus adhibenda, id. Tusc. 4, 28, 60: adhibere cultus, honores, preces, diis immortalibus, id. N. D. 1, 2; cf. Tac. A. 14, 53: alicui voluptates, Cic. Mur. 35: consolationem, id. Brut. 96: omnes ii motus, quos orator adhibere volet judici, which the orator may wish to communicate to the judge, id. de Or. 2, 45 al.—Hence = addere, adjungere, to add to: uti quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam non adhiberet, Cic. Ac. 1, 11, 39: ad domesticorum majorumque morem etiam hanc a Socrate adventitiam doctrinam adhibuerunt, id. Rep. 3, 3.
II Esp.
   A Of persons, to bring one to a place, to summon, to employ (cf. the Engl. to have one up): hoc temere numquam amittam ego a me, quin mihi testes adhibeam, Ter. Ph. 4, 5, 2; so Cic. Fin. 2, 21; Tac. A. 15, 14: medicum, Cic. Fat. 12: leges, ad quas (sc. defendendas) adhibemur, we are summoned, id. Clu. 52: nec, quoniam apud Graecos judices res agetur, poteris adhibere Demosthenem, id. Tusc. 1, 5, 10: adhibebitur heros, shall be brought upon the stage, Hor. A. P. 227: castris adhibere socios et foedera jungere, Verg. A. 8, 56: aliquem in partem periculi, Ov. M. 11, 447: in auxilium, Just. 3, 6.—
   B Adhibere ad or in consilium, to send for one in order to receive counsel from him, to consult one: neque hos ad concilium adhibendos censeo, Caes. B. G. 7, 77, 3: in consilium, Plin. Ep. 6, 11, 1; so also absol.: a tuis reliquis non adhibemur, we are not consulted, Cic. Fam. 4, 7; so ib. 10, 25; 11, 7; id. Off. 3, 20; id. Phil. 5, 9; Caes. B. G. 1, 20; Suet. Claud. 35; cf. Cortius ad Sall. J. 113, and ad Cic. Fam. 4, 7, 15.—But sometimes adhibere in consilium = admittere in cons., to admit to a consultation. —So trop.: est tuum, sic agitare animo, ut non adhibeas in consilium cogitationum tuarum desperationem aut timorem, Cic. Fam. 6, 1.—
   C Adhibere aliquem cenae, epulis, etc., to invite to a dinner, to a banquet, etc., to entertain: adhibete Penatīs et patrios epulis, etc., Verg. A. 5, 62; so Hor. C. 4, 5, 32; Suet. Caes. 73; Aug. 74: in convivium, Nep. praef. 7.—And absol., to receive, to treat: quos ego universos adhiberi liberaliter dico oportere, Cic. Q. Fr. 1, 5: Quintum filium severius adhibebo, id. Att. 10, 12.—
   D Adhibere se ad aliquid, to betake or apply one's self to a thing, i. e. to devote attention to it: adhibere se remotum a curis veram ad rationem, Lucr. 1, 44 (cf. above I. A.); and absol.: adhibere se, to appear or to behave one's self in any manner: permagni est hominis, sic se adhibere in tanta potestate, ut nulla alia potestas ab iis, quibus ipse praeest, desideretur, Cic. Q. Fr. 1, 1, 7.—
   E Adhibere aliquid ad aliquid, alicui rei, or with in and abl., to put a thing to a determinate use, to apply, to use or employ for or in any thing definite (therefore, with intention and deliberation; on the contr., usurpare denotes merely momentary use; cf. Cic. Lael. 2, 8; and uti, use that arises from some necessity, Herz. ad Caes. B. G. 1, 20): adhibere omnem diligentiam ad convalescendum, Cic. Fam. 16, 9; cf. ib. 6; Nep. Att. 21: cautionem privatis rebus suis, Cic. Att. 1, 19: medicinam aegroto, id. ib. 16, 15: humatis titulum, i. e. inscriptionem addere, Liv. 26, 25: belli necessitatibus patientiam, id. 5, 6: fraudem testamento, Suet. Dom. 2: curam viis, id. Vesp. 5: fidem et diligentiam in amicorum periculis, Cic. Clu. 42, 118: misericordiam in fortunis alicujus et sapientiam in salute reip., id. Rab. Perd. 2: flores in causis, id. Or. 19: curam in valetudine tuenda, Cels. 3, 18; and with de: curam de aliqua re, Cic. Fam. 2, 7, 3: modum, to set a limit to, to set bounds to: vitio, Cic. Tusc. 4, 17: sumptibus, Suet. Ner. 16: cf. id. Aug. 100; id. Tib. 34: voluptati, Quint. 9, 3, 74: memoriam contumeliae, to retain it in memory, Nep. Epam. 7.—
   F Adhibere aliquid, in gen., to use, employ, exercise: neque quisquam parsimoniam adhibet, Plaut. Most. 1, 3, 79: fidem, id. Rud. 4, 3, 104: celeritatem, Cic. Fam. 10, 21, 2: calumniam, fraudem, dolum, id. Auct. Or. pro Dom. 14, 36: modum quemdam, Cic. Tusc. 4, 17, 38; Suet. Calig. 2: nulla arte adhibita, Caes. B. C. 3, 26: sollertiam, Tibull. 3, 4, 75: querelas, Plin. Ep. 1, 12: adhibere moram = differre, Pompon. Dig. 18, 6, 16.—
In later Lat.: alicui aliquem, to bring up, quote one to another as authority for an assertion: is nos aquam multam ex diluta nive bibentis coërcebat, severiusque increpabat adhibebatque nobis auctoritates nobilium medicorum, Gell. 19, 5, 3.

Latin > French (Gaffiot 2016)

ădhĭbĕō,⁸ bŭī, bĭtum, ēre (ad et habeo), tr., [suppose toujours application, relation à un objet] : mettre à, appliquer à, employer à
1 [avec ad ] : ad consilium (aliquem) Cæs. G. 1, 40, 1 ; ad convivia Cic. Verr. 2, 5, 137, faire participer à un conseil [à une assemblée], à des banquets ; ad majores causas adhiberi Cic. Br. 301, être employé à des causes plus importantes [procès]; quem cibum, quos odores adhibebis ad deos ? Cic. Nat. 1, 112, de quel genre d’aliments, de parfums feras-tu offrande aux dieux ?