λίστρον
English (LSJ)
τό, tool for levelling or smoothing, spade, shovel, Od.22.455, Lyc. 1348, Mosch.4.101:—later also λίστρος, ὁ, Sch.Nic.Th.29, EM587.43.
German (Pape)
[Seite 53] τό, 1) Werkzeug zum Aufgraben u. Ebenen des Erdreichs, Schurfeifen, λίστροισιν δάπεδον πύκα ποιητοῖο δόμοιο ξῦον, Od. 22, 455; Spaten, Mosch. 4, 101; Lycophr. 1348. – Auch ὁ λίστρος, Schol. Nic. Th. 29 u. E. M 587, 43. – 2) Löffel, Poll. 10, 98.
French (Bailly abrégé)
ου (τό) :
I. instrument de jardinier :
1 bêche ou hoyau;
2 batte ou pelle;
II. cuiller.
Étymologie: DELG étym. obscure.
Russian (Dvoretsky)
λίστρον: τό
1 лопата или заступ Hom.;
2 Arph. = λίστριον.
Greek (Liddell-Scott)
λίστρον: τό, (ἴδε λίς, ἡ) ἐργαλεῖον πρὸς ἐξομάλυνσιν ἢ ἐπιπέδωσιν, σκαπάνη, εἶδος πτύου σιδηροῦ, Ὀδ. Χ. 455, Μόσχ. 4. 101, Λυκόφρ. 1348· παρὰ μεταγεν. ὡσαύτως λίστρος, ὁ, Σχόλ. εἰς Νικ. Θηρ. 29, Ἐτυμολ. Μέγ. 587. 43· ― ὑποκορ. λιστρίον (γράφεται καὶ λίστριον), τό, = κοχλιάριον, Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 639, Ἡσύχ. Α. Β. 51, 9, Πολυδ. ϛ΄, 89. ― Ἐντεῦθεν λιστρεύω, κυρίως περισκάπτω, φυτὸν λ., σκάπτω περί τι φυτόν, Ὀδ. Ω. 227· ― παρὰ τῷ Σουΐδ. ὡσαύτως λιστραίνω· παρ’ Εὐστ. 1229. 26, λιστρόω· ὁπόθεν ῥηματ. ἐπίθετ. λιστρωτός, Νικ. Θηρ. 29.
English (Autenrieth)
hoe or scraper, used in cleaning the floor of a hall, Od. 22.455†.
Greek Monotonic
λίστρον: τό, εργαλείο για εξομάλυνση ή λείανση, σκαπάνη, τσάπα, είδος φτυαριού, σε Ομήρ. Οδ., Μόσχ. (αμφίβ. προέλ.).
Frisk Etymological English
Grammatical information: n. (-ος m.)
Meaning: tool for levelling, spade, shovel etc.' (χ 455, Lyc., Mosch.).
Derivatives: Diminut. λίστριον n. (Ar. Fr. 809, inscr. Lebadea), λιστρωτός flattened, smoothed (Nic.) with λιστρόω (Eust.), λιστρεύω dig round (ω 227), λιστραίνω id. (Suid.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Instrument name in -τρον without explanation. May belong as *λίτ-τρον to λίς, λιτ-ός smooth, even (Curtius 367). Against connection with Latv. lîdu, lîst, Lith. lýdyti dig up, unearth, smoothen (Bezzenberger-Fick BB 6, 240; s. Specht KZ 66, 220) Fraenkel Wb. s.v.; against connecting Lat. līra furrow (Niedermann IF 18 Anz. 80) Bq, WP. 2, 379, W.-Hofmann s. v.
Middle Liddell
λίστρον, ου, τό,
a tool for levelling or smoothing, a spade, a kind of shovel, Od., Mosch. [deriv. uncertain]
Frisk Etymology German
λίστρον: {lístron}
Grammar: n. (-ος m.)
Meaning: Eisen zum Schürfen, Ebnen, Graben (χ 455, Lyk., Mosch. u. a.).
Derivative: Davon λίστριον n. platte Kelle, Schürfeisen (Ar. Fr. 809, Inschr. Lebadea), λιστρωτός geebnet (Nik.) mit λιστρόω (Eust.), λιστρεύω etwa umgraben (ω 227), λιστραίνω ib. (Suid.).
Etymology: Gerätebezeichnung auf -τρον ohne sichere Erklärung. Kann als *λίττρον zu λίς, λιτός glatt, eben gehören (Curtius 367). Gegen Verbindung mit lett. lîdu, lîst, lit. lýdyti roden, glätten (Bezzenberger-Fick BB 6, 240; zuletzt Specht KZ 66, 220) Fraenkel Wb. s.v.; gegen Anknüpfung an lat. līra Furche (Niedermann IF 18 Anz. 80) Bq, WP. 2, 379, W.-Hofmann s. v.
Page 2,130