obtestor
κρεῖττον εἶναι φιλοσόφως ἀποθανεῖν ἢ ἀφιλοσόφως ζῆν → that it is better to die in manner befitting a philosopher than to live unphilosophically
Latin > English
obtestor obtestari, obtestatus sum V DEP :: call to witness; implore
Latin > English (Lewis & Short)
ob-testor: ātus, 1, v. dep.,
I to call as a witness to any thing; to protest or assert by a person or thing (syn.: testor, obsecro, supplico; class.).
I In gen.: necessitudinem nostram tuamque in me benevolentiam obtestans, Cic. ad Brut. 1, 13, 1: deūm hominumque fidem, Liv. 2, 10: sacra regni, deos et hospitales mensas, Tac. A. 2, 65: summam rempublicam agi obtestans, id. ib. 12, 5: aut militum se manibus aut suis moriturum obtestans, id. H. 3, 10; Suet. Calig. 15 fin.—
II Transf., to conjure by calling to witness; to entreat, beseech, supplicate, implore: per ego haec genua te, Plaut. Rud. 3, 2, 13; id. Aul. 4, 9, 4: per omnes deos te obtestor, ut, etc., Cic. Att. 11, 2, 2; Verg. A. 9, 260: vos judices, Cic. Cael. 32, 78: vos obtestor atque obsecro, ut, etc., id. Sest. 69, 147: id sibi ne eripiatis, vos obtestatur, id. Sull. 32, 89: obsistens obtestansque deum et hominum fidem testabatur, nequiquam eos fugere, Liv. 2, 10, 3. —With double acc.: illud te ... Pro Latio obtestor, ne, etc., Verg. A. 12, 819.—Part.: obtestātus, a, um, in the pass. signif., earnestly entreated, supplicated, implored: obtestatus prece impensā, Amm. 31, 9, 4: obtestatā fide, App. M. 2, p. 125, 11.
Latin > French (Gaffiot 2016)
obtestor,¹⁰ ātus sum, ārī, tr.,
1 attester, prendre à témoin : deos Tac. Ann. 2, 65, invoquer les dieux ; necessitudinem nostram obtestans Brut. d. Cic. ad Br. 1, 13, 1, faisant appel à notre amitié, cf. Mur. 86 ; Liv. 2, 10, 3
2 supplier, conjurer : per omnes deos te obtestor ut Cic. Att. 11, 2, 2, au nom de tous les dieux, je t’adjure de ; oro obtestorque vos, judices, ut Cic. Cæl. 78, je vous prie, je vous conjure, juges, de ; [avec ne ] Cic. Sulla 89, conjurer de ne pas ; [avec subj. seul] obtestamur, consulatis Sall. C. 33, 5, nous vous conjurons de veiller aux intérêts de... || multa de salute sua Pomptinum obtestatus Sall. C. 45, 4, ayant adjuré longuement Pomptinus de le sauver ; illud te obtestor ne Virg. En. 12, 820, voici une prière que je t’adresse, c’est de ne pas...
3 [avec prop. inf.] affirmer solennellement que, protester que : Tac. Ann. 12, 5 ; 14, 7 ; H. 3, 10. part. obtestatus avec sens pass., instamment prié, adjuré : Amm. 31, 9, 4 ; Apul. M. 2, 24 ; Aug. Serm. 116, 6.
Latin > German (Georges)
ob-tēstor, ātus sum, ārī, I) zum Zeugen (Zeugnis) anrufen, sacra regni, eiusdem familiae deos et hospitales mensas, Tac.: deûm hominumque fidem, Liv.: necessitudinem nostram tuamque in me benevolentiam, Brut. in Cic. ep. – mit folg. Acc. u. Infin., clare obtestatus deos neque legisse neque attigisse quicquam, Suet. Cal. 15, 4. – II) übtr.: 1) feierlich anrufen, beschwören, inständig bitten, flehen, anflehen, multum ac diu obtestans, Liv.: per ego haec genua te obtestor, Plaut.: quem obtester? quem implorem? Cic.: suos obtestari, Caes. – m. folg. ut u. Konj., Iovem maximum obtestatus, ut sceleris atque perfidiae Bocchi testis adesset, Sall.: nunc te obtestor, ut mihi ignoscas, Plaut.: obtestatur, ut suae salutis rationem habeat, Caes.: morte me ut vindices a Romanorum arbitrio, oro obtestorque, Liv.: passis manibus obtestabantur Romanos, ut sibi parcerent neu, sicut Avarici fecissent, ne a mulieribus quidem atque infantibus abstinerent, Caes.: quam ob rem a te peto vel potius omnibus te precibus oro et obtestor, ut etc., Cic.: ita te obtestor per senectutem illam (bei deinem grauen Haupte), ut etc., Plaut.: per omnes deos te obtestor, ut etc., Cic. u. Caes.: per tot tropaea regum oro et obtestor, ut etc., Curt.: per hanc dextram, per regni fidem moneo obtestorque te, uti... neu etc., Sall.: oro et obtestor, primum ut etc.... deinde ut etc., Plin. pan. – m. folg. ne u. Konj., set te obtestor, Hegio, ne tuum animum avariorem faxint divitiae meae, Plaut.: quā re oro obtestorque vos, indices, ne etc., Cic.: quaeso immo et obtestor, ne umquam pro me vota res publica invita suscipiat, Plin. pan.: per deos atque homines ego te obtestor, ne tu istunc hominem perduis, Plaut.: per tuam fidem perque huius solitudinem te obtestor, ne abs te hanc segreges neu deseras, Ter.: lacrimans obtestatur per amicitiam perque sua ante feliciter facta, ne etc., Sall. – m. folg. bl. Coniunctiv, obsecro vos ego, mi auxilio, oro obtestor, sitis, Plaut. aul. 715: te et senatum obtestamur, consulatis miseris civibus, Sall. Cat. 33, 5. – m. folg. Imperat. (statt des Coniunctivs), nunc te obtestor, celere sancto subveni censorio! Pacuv. praet. 3. p. 280 R.2: vos publicā voce obtestor atque precor, custodite, servate, protegite hunc statum, hanc pacem, Vell. 2, 131, 1 (u. so auch Tac. ann. 4, 8 extr.): wechselnd mit Imperat. u. Coniunctiv, per hanc fidem invictam oro et obtestor, in nostris castris tibi tabernaculum statue, nos corporis tui custodes esse patiaris, Curt. 5, 11 (30), 6. – m. Acc. pers. u. allg. Acc. rei od. bl. m. Acc. rei (um), eadem suum quisque contubernalem, amicum, notum prosequens erat obtestatus, Auct. b. Alex. 16, 4: multa obtestatus de salute sua Pomptinum, beschwor den Pomptinus lange um seine Rettung, Sall. Cat. 45, 4: haec monendo obtestandoque, Liv. 10, 19, 4; zugl. m. folg. ne u. Konj., illud te pro Latio obtestor, ne etc., Verg. Aen. 12, 820. – absol., multam ac diu obtestans, Liv.: pro cuiusque ingenio pollicendo minitando obtestando alium alio modo excitare, Sall. – Partiz. Perf. passiv, beschworen, inständig gebeten, ni obtestatus pepercisset, Amm. 31, 9, 4: obtestato nomine salvatoris, Augustin. serm. 216, 6: obtestatā fide, Apul. met. 2, 24. – 2) beteuern, heilig versichern, m. Acc. u. Infin., obtestans se adversus omne fas ac nefas a te equite Romano esse trucidatum, Val. Max. 6, 2, 8: summam rem publicam agi obtestans, Tac. ann. 12, 5: iam iamque adfore(Agrippinam) obtestans, ibid. 14, 7: aut militum se manibus aut suis moriturum obtestans, Tac. hist. 3, 10: cum Solem intuens obtestaretur ignarum cladis Numeriani se fuisse, Aur. Vict. de Caes. 39, 13.
Latin > Chinese
obtestor, aris, ari. d. :: 求神。懇求。提成動之緣以求。Deos obtestor 吾呼號諸神。Obsecro te tuam benevolentiam in me obtestans 汝念愛我之心而准此。Illud te pro majestate tuorum obtestor 汝憶九族之誼而准此爲幸。