υφίημι: Difference between revisions
Ὅπου βία πάρεστιν, οὐ σθένει νόμος → Quo vis irrumpit, ibi nihil leges valent → Da, wo Gewalt obherrscht, ist kein Gesetz in Kraft
m (Text replacement - " πᾱν " to " πᾶν ") |
m (Text replacement - "εῑ" to "εῖ") |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και ιων. τ. [[ὑπίημι]] Α [[ἵημι]]<br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ιστίο]]) [[κατεβάζω]]<br /><b>2.</b> (για ραβδούχο) [[κατεβάζω]] την ράβδο μου [[μπροστά]] σε κάποιον σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] [[άλλο]] («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> ([[ιδίως]]) [[βάζω]] τα νεογνά [[κάτω]] από τη [[μητέρα]] για να θηλάσουν<br /><b>5.</b> [[στέλνω]] κάποιον σε έναν [[τόπο]] [[κρυφά]] για ιδιοτελή σκοπό ή [[σχεδιάζω]] μηχανορραφίες [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μετριάζω]], [[κατευνάζω]] («ὑφιέναι τὸ [[ἄγαν]] τινός», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[παραιτούμαι]] από [[κάτι]] («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[υποχωρώ]]<br />(«[[ἐπεὶ]] [[τοίνυν]] [[οὐδέν]] ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾶν ἐθέλετε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[παραδίδω]] ( | |mltxt=και ιων. τ. [[ὑπίημι]] Α [[ἵημι]]<br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ιστίο]]) [[κατεβάζω]]<br /><b>2.</b> (για ραβδούχο) [[κατεβάζω]] την ράβδο μου [[μπροστά]] σε κάποιον σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] [[άλλο]] («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> ([[ιδίως]]) [[βάζω]] τα νεογνά [[κάτω]] από τη [[μητέρα]] για να θηλάσουν<br /><b>5.</b> [[στέλνω]] κάποιον σε έναν [[τόπο]] [[κρυφά]] για ιδιοτελή σκοπό ή [[σχεδιάζω]] μηχανορραφίες [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μετριάζω]], [[κατευνάζω]] («ὑφιέναι τὸ [[ἄγαν]] τινός», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[παραιτούμαι]] από [[κάτι]] («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[υποχωρώ]]<br />(«[[ἐπεὶ]] [[τοίνυν]] [[οὐδέν]] ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾶν ἐθέλετε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[παραδίδω]] («κεῖται δ' [[ἄσιτος]], σῶμ' ὑφεῖσ' ἀλγηδόσι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>9.</b> (μέσ. και παθ.) <i>ὑφίεμαι</i><br />α) (για [[μητέρα]]) [[θηλάζω]]<br />β) [[καλύπτω]], [[προστατεύω]] («οὓς ὑπὸ πτεροῖς [[σῴζω]] νεοσσοὺς [[ὄρνις]] ὣς ὑφειμένη», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) [[εισχωρώ]] [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]], [[τρυπώνω]] («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», <b>Σοφ.</b>)<br />δ) [[είμαι]] [[κατώτερος]]·ε) (<b>για πράγμ.</b>) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ [[ὕδωρ]]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br />στ) (<b>για πρόσ.</b>) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) <i>ὑφείμενος</i>, -<i>ένη</i>, -<i>ον</i><br />α) χαλαρωμένος, [[άτονος]]<br />β) (με απρμφ.) [[πρόθυμος]], [[έτοιμος]] για [[κάτι]]<br /><b>11.</b> (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) <i>τὸ ὑφείμενον</i><br />[[μείωση]], [[ελάττωση]]<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.). | ||
}} | }} |
Latest revision as of 10:02, 13 October 2022
Greek Monolingual
και ιων. τ. ὑπίημι Α ἵημι
1. (σχετικά με ιστίο) κατεβάζω
2. (για ραβδούχο) κατεβάζω την ράβδο μου μπροστά σε κάποιον σε ένδειξη σεβασμού
3. τοποθετώ κάτι κάτω από κάτι άλλο («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», Ομ. Ιλ.)
4. (ιδίως) βάζω τα νεογνά κάτω από τη μητέρα για να θηλάσουν
5. στέλνω κάποιον σε έναν τόπο κρυφά για ιδιοτελή σκοπό ή σχεδιάζω μηχανορραφίες χωρίς να γίνομαι αντιληπτός («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», Σοφ.)
6. μετριάζω, κατευνάζω («ὑφιέναι τὸ ἄγαν τινός», Πλούτ.)
7. (αμτβ.) α) παραιτούμαι από κάτι («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», Ηρόδ.)
β) υποχωρώ
(«ἐπεὶ τοίνυν οὐδέν ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾶν ἐθέλετε», Ηρόδ.)
8. μτφ. παραδίδω («κεῖται δ' ἄσιτος, σῶμ' ὑφεῖσ' ἀλγηδόσι», Ευρ.)
9. (μέσ. και παθ.) ὑφίεμαι
α) (για μητέρα) θηλάζω
β) καλύπτω, προστατεύω («οὓς ὑπὸ πτεροῖς σῴζω νεοσσοὺς ὄρνις ὣς ὑφειμένη», Ευρ.)
γ) εισχωρώ χωρίς να γίνομαι αντιληπτός, τρυπώνω («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», Σοφ.)
δ) είμαι κατώτερος·ε) (για πράγμ.) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ ὕδωρ]», Ηρόδ.)
στ) (για πρόσ.) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) ὑφείμενος, -ένη, -ον
α) χαλαρωμένος, άτονος
β) (με απρμφ.) πρόθυμος, έτοιμος για κάτι
11. (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) τὸ ὑφείμενον
μείωση, ελάττωση
12. φρ. «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.).