χηρεύω: Difference between revisions

From LSJ

τὸ γὰρ βραχύ τι τοῦτο πᾶσαν ὑμῶν ἔχει τὴν βεβαίωσιν καὶ πεῖραν τῆς γνώμης → this trifle contains the whole seal and trial of your resolution

Source
(6)
m (Text replacement - "E.''Alc.''" to "E.''Alc.''")
 
(28 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=chireyo
|Transliteration C=chireyo
|Beta Code=xhreu/w
|Beta Code=xhreu/w
|Definition=intr., <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">to be without, lack</b>, c. gen., νῆσος ἀνδρῶν χ. <span class="bibl">Od.9.124</span>, cf. <span class="bibl">Plu. <span class="title">Pomp.</span>28</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>4.59</span>: γῆ χ. τῶν ἐκπονούντων <span class="bibl">Alciphr.3.25</span>; ὁλκὰς τῶν ἐμπλεόντων χηρεύουσα <span class="bibl">Hld.1.1</span>; <b class="b3">τῶν τῆς Ἀφροδίτης ὀργίων χ</b>. Ach. Tat.<span class="bibl">4.1</span>; οὐδέποτε χ. τῶν ὄντων τινὸς ὁ κόσμος Herm. ap. Stob.1.41.6; χ. ἀπό τινος <span class="bibl">Steph. <span class="title">in Hp.</span>1.219</span> D. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> abs. of a woman, <b class="b2">to be widowed, live in widowhood</b>, <span class="bibl">Is.6.51</span>, <span class="bibl">D.30.11</span>,33; of birds, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Fr.</span>347</span>; also of men, <b class="b2">to be a widower</b>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cat.Ma.</span>24</span>:—Med., χηρεύσῃ λέχος <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>1089</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">live in solitude</b>, of a fugitive, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>479</span> (anap.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> trans., <b class="b2">bereave</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>440</span>; πεσὼν χηρεύσει σύνοικον <span class="bibl">Aphth.<span class="title">Prog.</span>13</span>.</span>
|Definition=intr.,<br><span class="bld">A</span> to [[be without]], [[lack]], c. gen., νῆσος ἀνδρῶν χ. Od.9.124, cf. Plu. ''Pomp.''28, Ael.''NA''4.59: γῆ χ. τῶν ἐκπονούντων Alciphr.3.25; ὁλκὰς τῶν ἐμπλεόντων χηρεύουσα Hld.1.1; <b class="b3">τῶν τῆς Ἀφροδίτης ὀργίων χ.</b> Ach. Tat.4.1; οὐδέποτε χ. τῶν ὄντων τινὸς ὁ κόσμος Herm. ap. Stob.1.41.6; χ. ἀπό τινος Steph. ''in Hp.''1.219 D.<br><span class="bld">2</span> abs. of a woman, to [[be widowed]], [[live in widowhood]], Is.6.51, D.30.11,33; of birds, Arist. ''Fr.''347; also of men, to [[be a widower]], Plu.''Cat.Ma.''24:—Med., χηρεύσῃ λέχος [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''1089.<br><span class="bld">3</span> [[live in solitude]], of a fugitive, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''479 (anap.).<br><span class="bld">II</span> trans., [[bereave]], E.''Cyc.''440; πεσὼν χηρεύσει σύνοικον Aphth.''Prog.''13.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1354.png Seite 1354]] 1) intrans., leer od. öde sein, τινός, [[νῆσος]] ἀνδρῶν χηρεύει Od. 9, 124; bes. des Gatten od. der Eltern beraubt, also verwittwe't, verwais't sein, im Wittwenstande leben, Is. 6, 51 Dem. 30, 11 u. sam sein, [[μέλεος]] μελέῳ ποδὶ χηρεύων Soph. O. R. 479; Eur. Alc. 1092. – 2) trans., leer, öde machen, berauben, bes. zur Wittwe od. Waise machen, τινά τινος, Sp., wie man auch Eur. Cycl. 440 nehmen kann.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1354.png Seite 1354]] 1) intrans., leer od. öde sein, τινός, [[νῆσος]] ἀνδρῶν χηρεύει Od. 9, 124; bes. des Gatten od. der Eltern beraubt, also verwittwe't, verwais't sein, im Wittwenstande leben, Is. 6, 51 Dem. 30, 11 u. sam sein, [[μέλεος]] μελέῳ ποδὶ χηρεύων Soph. O. R. 479; Eur. Alc. 1092. – 2) trans., leer, öde machen, berauben, bes. zur Wittwe od. Waise machen, τινά τινος, Sp., wie man auch Eur. Cycl. 440 nehmen kann.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> [[être vide]] : [[ἀνδρῶν]] OD d'hommes;<br /><b>2</b> [[être veuf]] <i>ou</i> veuve;<br /><b>3</b> [[être solitaire]], [[vivre dans la solitude]].<br />'''Étymologie:''' [[χῆρος]].
}}
{{elru
|elrutext='''χηρεύω:'''<br /><b class="num">1</b> [[быть лишенным]], [[не иметь]] ([[νῆσος]] [[ἀνδρῶν]] χηρεύει Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[быть вдовым]], [[вдоветь]] (ἡ γυνὴ ἐχήρευε Dem.);<br /><b class="num">3</b> [[быть одиноким]]: φοιτᾷ χηρεύων Soph. он бродит одиноко;<br /><b class="num">4</b> [[отнимать]], [[лишать]]: χηρεύεσθαί τι Eur. быть лишенным чего-л.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''χηρεύω''': ([[χῆρος]]) ἀμετάβ., στεροῦμαι, [[μετὰ]] γεν., [[νῆσος]] ἀνδρῶν χ. Ὀδ. Ι. 124· χηρεύσει πολλῶν Θέογν. 956Β, καὶ παρὰ μεταγεν. πεζογράφοις. 2) ἀπολ, στεροῦμαι τοῦ ἀνδρός μου, [[χηρεύω]], ζῶ ἐν χηρείᾳ, Ἰσαῖος 61. 22, Δημ. 867, 4., 873. 11, Ἀριστ. Ἀποσπ. 271, κλπ.· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἀνδρῶν, εἶμαι [[χῆρος]], Πλάτ. Κάτων Πρεσβύτ. 24· χηρεύσει [[λέχος]] Εὐρ. Ἄλκ. 1089. 3) ζῶ ἐν ἐρημίᾳ, ἐπὶ ἐξορίστου, Σοφ. Ο. Τ. 479. ΙΙ. μεταβ., στερῶ, ἀποστερῶ, Εὐρ. Κύκλ. 440 (ἴδε ἐν λ. [[σίφων]])· - ἡ [[χρῆσις]] ἡ ἐν Ρήτορσι (Walz) τ. 1. σ. 543 [[εἶναι]] ἀμφίβ.
|lstext='''χηρεύω''': ([[χῆρος]]) ἀμετάβ., στεροῦμαι, μετὰ γεν., [[νῆσος]] ἀνδρῶν χ. Ὀδ. Ι. 124· χηρεύσει πολλῶν Θέογν. 956Β, καὶ παρὰ μεταγεν. πεζογράφοις. 2) ἀπολ, στεροῦμαι τοῦ ἀνδρός μου, [[χηρεύω]], ζῶ ἐν χηρείᾳ, Ἰσαῖος 61. 22, Δημ. 867, 4., 873. 11, Ἀριστ. Ἀποσπ. 271, κλπ.· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἀνδρῶν, εἶμαι [[χῆρος]], Πλάτ. Κάτων Πρεσβύτ. 24· χηρεύσει [[λέχος]] Εὐρ. Ἄλκ. 1089. 3) ζῶ ἐν ἐρημίᾳ, ἐπὶ ἐξορίστου, Σοφ. Ο. Τ. 479. ΙΙ. μεταβ., στερῶ, ἀποστερῶ, Εὐρ. Κύκλ. 440 (ἴδε ἐν λ. [[σίφων]])· - ἡ [[χρῆσις]] ἡ ἐν Ρήτορσι (Walz) τ. 1. σ. 543 [[εἶναι]] ἀμφίβ.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> être vide : [[ἀνδρῶν]] OD d’hommes;<br /><b>2</b> être veuf <i>ou</i> veuve;<br /><b>3</b> être solitaire, vivre dans la solitude.<br />'''Étymologie:''' [[χῆρος]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ [[χήρα]]<br /><b>(αμτβ.)</b> στερούμαι τον ή την σύζυγό μου λόγω θανάτου, [[είμαι]] [[χήρος]] ή [[χήρα]] (α. «χήρεψε πολύ [[νέος]]» β. «τοσοῡτον ἄν χρόνον χηρεύουσ' ἠνείχετ' ἐξὸν ἄλλῳ συνοικεῑν», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>(αμτβ.)</b> <b>μτφ.</b> (για [[λειτούργημα]], [[αξίωμα]], [[θέση]]) [[παραμένω]] [[κενός]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>(αμτβ.)</b> [[είμαι]] [[άδειος]], [[έρημος]] («χήρευον δὲ μέλαθρα... Ἀχέροντος», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>(μτβ.)</b> [[καθιστώ]] [[κάτι]] άδειο, έρημο<br /><b>2.</b> <b>(αμτβ.)</b> <b>μτφ.</b> (για εξόριστο) ζω απομονωμένος στην [[ερημιά]].
|mltxt=ΝΜΑ [[χήρα]]<br /><b>(αμτβ.)</b> στερούμαι τον ή την σύζυγό μου λόγω θανάτου, [[είμαι]] [[χήρος]] ή [[χήρα]] (α. «χήρεψε πολύ [[νέος]]» β. «τοσοῦτον ἄν χρόνον χηρεύουσ' ἠνείχετ' ἐξὸν ἄλλῳ συνοικεῖν», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>(αμτβ.)</b> <b>μτφ.</b> (για [[λειτούργημα]], [[αξίωμα]], [[θέση]]) [[παραμένω]] [[κενός]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>(αμτβ.)</b> [[είμαι]] [[άδειος]], [[έρημος]] («χήρευον δὲ μέλαθρα... Ἀχέροντος», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>(μτβ.)</b> [[καθιστώ]] [[κάτι]] άδειο, έρημο<br /><b>2.</b> <b>(αμτβ.)</b> <b>μτφ.</b> (για εξόριστο) ζω απομονωμένος στην [[ερημιά]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''χηρεύω:''' μέλ. <i>-σω</i> ([[χήρα]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> αμτβ., στερούμαι κάποιον ή [[κάτι]], με γεν., σε Ομήρ. Οδ., Θέογν.<br /><b class="num">2.</b> απόλ., στερούμαι σύζυγο, είμαι [[χήρος]], ζω σε [[κατάσταση]] χηρείας, σε Δημ. κ.λπ.· λέγεται για άντρα, είμαι [[χήρος]], σε Πλούτ.· ομοίως, χηρεύσει [[λέχος]], σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> ζω στην [[απομόνωση]] εξαιτίας εξορίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> μτβ., στερούμαι, σε Ευρ.
|lsmtext='''χηρεύω:''' μέλ. <i>-σω</i> ([[χήρα]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> αμτβ., στερούμαι κάποιον ή [[κάτι]], με γεν., σε Ομήρ. Οδ., Θέογν.<br /><b class="num">2.</b> απόλ., στερούμαι σύζυγο, είμαι [[χήρος]], ζω σε [[κατάσταση]] χηρείας, σε Δημ. κ.λπ.· λέγεται για άντρα, είμαι [[χήρος]], σε Πλούτ.· ομοίως, χηρεύσει [[λέχος]], σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> ζω στην [[απομόνωση]] εξαιτίας εξορίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> μτβ., στερούμαι, σε Ευρ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[χηρεύω]], fut. -σω [[χήρα]]<br /><b class="num">I.</b> intr. to be bereaved of a [[person]] or [[thing]], c. gen., Od., Theogn.<br /><b class="num">2.</b> absol. to be bereaved of a [[husband]], to be [[widowed]], [[live]] in [[widowhood]], Dem., etc.;—of a man, to be a widower, Plut.; so, χηρεύσει [[λέχος]] Eur.<br /><b class="num">3.</b> to [[live]] in [[solitude]], of an [[exile]], Soph.<br /><b class="num">II.</b> [[transitive|trans.]] to bereave, Eur.
}}
}}

Latest revision as of 12:55, 25 October 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: χηρεύω Medium diacritics: χηρεύω Low diacritics: χηρεύω Capitals: ΧΗΡΕΥΩ
Transliteration A: chēreúō Transliteration B: chēreuō Transliteration C: chireyo Beta Code: xhreu/w

English (LSJ)

intr.,
A to be without, lack, c. gen., νῆσος ἀνδρῶν χ. Od.9.124, cf. Plu. Pomp.28, Ael.NA4.59: γῆ χ. τῶν ἐκπονούντων Alciphr.3.25; ὁλκὰς τῶν ἐμπλεόντων χηρεύουσα Hld.1.1; τῶν τῆς Ἀφροδίτης ὀργίων χ. Ach. Tat.4.1; οὐδέποτε χ. τῶν ὄντων τινὸς ὁ κόσμος Herm. ap. Stob.1.41.6; χ. ἀπό τινος Steph. in Hp.1.219 D.
2 abs. of a woman, to be widowed, live in widowhood, Is.6.51, D.30.11,33; of birds, Arist. Fr.347; also of men, to be a widower, Plu.Cat.Ma.24:—Med., χηρεύσῃ λέχος E.Alc.1089.
3 live in solitude, of a fugitive, S.OT479 (anap.).
II trans., bereave, E.Cyc.440; πεσὼν χηρεύσει σύνοικον Aphth.Prog.13.

German (Pape)

[Seite 1354] 1) intrans., leer od. öde sein, τινός, νῆσος ἀνδρῶν χηρεύει Od. 9, 124; bes. des Gatten od. der Eltern beraubt, also verwittwe't, verwais't sein, im Wittwenstande leben, Is. 6, 51 Dem. 30, 11 u. sam sein, μέλεος μελέῳ ποδὶ χηρεύων Soph. O. R. 479; Eur. Alc. 1092. – 2) trans., leer, öde machen, berauben, bes. zur Wittwe od. Waise machen, τινά τινος, Sp., wie man auch Eur. Cycl. 440 nehmen kann.

French (Bailly abrégé)

1 être vide : ἀνδρῶν OD d'hommes;
2 être veuf ou veuve;
3 être solitaire, vivre dans la solitude.
Étymologie: χῆρος.

Russian (Dvoretsky)

χηρεύω:
1 быть лишенным, не иметь (νῆσος ἀνδρῶν χηρεύει Hom.);
2 быть вдовым, вдоветь (ἡ γυνὴ ἐχήρευε Dem.);
3 быть одиноким: φοιτᾷ χηρεύων Soph. он бродит одиноко;
4 отнимать, лишать: χηρεύεσθαί τι Eur. быть лишенным чего-л.

Greek (Liddell-Scott)

χηρεύω: (χῆρος) ἀμετάβ., στεροῦμαι, μετὰ γεν., νῆσος ἀνδρῶν χ. Ὀδ. Ι. 124· χηρεύσει πολλῶν Θέογν. 956Β, καὶ παρὰ μεταγεν. πεζογράφοις. 2) ἀπολ, στεροῦμαι τοῦ ἀνδρός μου, χηρεύω, ζῶ ἐν χηρείᾳ, Ἰσαῖος 61. 22, Δημ. 867, 4., 873. 11, Ἀριστ. Ἀποσπ. 271, κλπ.· - ὡσαύτως ἐπὶ ἀνδρῶν, εἶμαι χῆρος, Πλάτ. Κάτων Πρεσβύτ. 24· χηρεύσει λέχος Εὐρ. Ἄλκ. 1089. 3) ζῶ ἐν ἐρημίᾳ, ἐπὶ ἐξορίστου, Σοφ. Ο. Τ. 479. ΙΙ. μεταβ., στερῶ, ἀποστερῶ, Εὐρ. Κύκλ. 440 (ἴδε ἐν λ. σίφων)· - ἡ χρῆσις ἡ ἐν Ρήτορσι (Walz) τ. 1. σ. 543 εἶναι ἀμφίβ.

English (Autenrieth)

(χήρη): be deprived of, without; ἀνδρῶν, Od. 9.124†.

Greek Monolingual

ΝΜΑ χήρα
(αμτβ.) στερούμαι τον ή την σύζυγό μου λόγω θανάτου, είμαι χήρος ή χήρα (α. «χήρεψε πολύ νέος» β. «τοσοῦτον ἄν χρόνον χηρεύουσ' ἠνείχετ' ἐξὸν ἄλλῳ συνοικεῖν», Δημοσθ.)
νεοελλ.
(αμτβ.) μτφ. (για λειτούργημα, αξίωμα, θέση) παραμένω κενός
μσν.-αρχ.
(αμτβ.) είμαι άδειος, έρημος («χήρευον δὲ μέλαθρα... Ἀχέροντος», Ανθ. Παλ.)
αρχ.
1. (μτβ.) καθιστώ κάτι άδειο, έρημο
2. (αμτβ.) μτφ. (για εξόριστο) ζω απομονωμένος στην ερημιά.

Greek Monotonic

χηρεύω: μέλ. -σω (χήρα
I. 1. αμτβ., στερούμαι κάποιον ή κάτι, με γεν., σε Ομήρ. Οδ., Θέογν.
2. απόλ., στερούμαι σύζυγο, είμαι χήρος, ζω σε κατάσταση χηρείας, σε Δημ. κ.λπ.· λέγεται για άντρα, είμαι χήρος, σε Πλούτ.· ομοίως, χηρεύσει λέχος, σε Ευρ.
3. ζω στην απομόνωση εξαιτίας εξορίας, σε Σοφ.
II. μτβ., στερούμαι, σε Ευρ.

Middle Liddell

χηρεύω, fut. -σω χήρα
I. intr. to be bereaved of a person or thing, c. gen., Od., Theogn.
2. absol. to be bereaved of a husband, to be widowed, live in widowhood, Dem., etc.;—of a man, to be a widower, Plut.; so, χηρεύσει λέχος Eur.
3. to live in solitude, of an exile, Soph.
II. trans. to bereave, Eur.