αἰζηός: Difference between revisions
νύμφην τ' ἄνυμφον παρθένον τ' ἀπάρθενον → wife unwed and virgin that is no virgin | bride that is no bride, virgin that is virgin no more | virgin wife and widowed maid | unwed bride and ravished virgin
m (Text replacement - "<br /><br />" to "<br />") |
mNo edit summary |
||
| (17 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=aizios | |Transliteration C=aizios | ||
|Beta Code=ai)zho/s | |Beta Code=ai)zho/s | ||
|Definition= | |Definition=lengthened [[αἰζήϊος]] ([[quod vide|q.v.]]), ὁ, [[in full bodily strength]], [[vigorous]]; in Hom. as adjective, ἀνέρι… αἰζηῷ τε κρατερῷ τε Il.16.716, cf. 23.432; of a [[stout]], [[lusty]] [[slave]], [[τεσσερακονταέτης]] αἰζηός Hes.''Op.''441, cf. ''Th.''863:—freq. as [[substantive]], Il.2.660, Od.12.440, Call.''Jov.''70, A.R.4.268, Nic.''Al.'' 176, etc.; κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.95. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=-οῦ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. [[αἰζαός]] Hsch.; [[αἰζήϊος]] <i>Il</i>.17.520, <i>Od</i>.12.83, Hes.<i>Sc</i>.408<br /><b class="num">I</b> [[que está en la flor de la vida]], [[robusto]], [[ἀνήρ]] <i>Il</i>.16.716, 23.432, <i>Od</i>.12.83<br /><b class="num">•</b>[[vigoroso]] pred. ὃν ... δονέων αἰζηὸς ἰάλλει volteando el cual (el disco) lo lanza vigoroso Nonn.<i>D</i>.37.438.<br /><b class="num">II</b> subst. ὁ αἰζηός<br /><b class="num">1</b> [[joven vigoroso]], [[joven]] gener. en plu. ἀρηϊθόων αἰζηῶν <i>Il</i>.8.298, cf. 2.660, 3.26, 15.66, Hes.<i>Th</i>.863, Call.<i>Iou</i>.70, <i>Fr</i>.551, A.R.4.268, Nic.<i>Al</i>.176, ὅτ' αἰζηοὶ Δημήτερα κωλοτομεῦσι cuando los jóvenes abren la tierra (con el arado o la azada)</i>, Hom.<i>Fr</i>.15, irón. κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.102<br /><b class="num">•</b>en sg. τεσσαρακονταέτης αἰζηός = un hombre robusto de unos cuarenta años Hes.<i>Op</i>.441.<br /><b class="num">2</b> otro n. del [[mediodía]] Hsch.l.c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. 1 [[ἄζω]] o quizá rel. c. chipr. ὑϝαῖς ζᾶν. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=οῦ;<br /><i>adj.</i><br />qui est dans la force de | |btext=οῦ;<br /><i>adj.</i><br />qui est dans la force de l'âge, [[fort]], [[robuste]] ; <i>subst.</i> [[homme robuste]].<br />'''Étymologie:''' DELG origine inconnue ; étym. pop. ant. [[ἀεί]], [[ζῆν]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=[[αἰζηός]] en [[αἰζήϊος]] -ον [[met volle lichaamskracht]], [[volwassen]]; subst. ὁ αἰζηός (krachtige) man. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{pape | ||
| | |ptext=<i>der [[jugendliche]], rüstige Mann</i>, Hes. <i>O</i>. 441 τεσσαρακονταετὴς [[αἰζηός]] (vgl. [[ζάω]], [[ζέω]]); Hom. oft, [[zweimal]] als adjekt. und [[mitten]] im [[Verse]], <i>Il</i>. 16.716 ἀνέρι εἰσάμενος αἰζηῷ τε κρατερῷ τε, Ἀσίῳ, ὃς [[μήτρως]] ἦν Ἕκτορος, 23.432 δίσκου, ὅντ' αἰζηὸς ἀφῆκεν ἀνὴρ πειρώμενος ἥβης, [[sonst]] [[immer]] als subst. und Versende, κύνες μετεκίαθον ἠδ' αἰζηοί <i>Il</i>. 18.581, ἔργα κατήριπε κάλ' αἰζηῶν 5.92, δικαζομένων αἰζηῶν <i>Od</i>. 12.440, δαϊκταμένων αἰζ. <i>Il</i>. 21.146, 301, ἀρηιθόων αἰζ. <i>Il</i>. 8.298, 15.315, 20.167, διοτρεφέων αἰζ. <i>Il</i>. 2.660, 4.280, θαλερῶν αἰζ. <i>Il</i>. 14.4, 10.259, κύνες θαλεροί τ' αἰζηοί <i>Il</i>. 3.26, 11.414, κύνας θαλερούς τ' αἰζηούς Li. 17.282, πολέας ὀλέσαντ' αἰζηούς <i>Il</i>. 15.66; – Hes. <i>Th</i>. 863 [[κασσίτερος]] ὡς τέχνῃ, ὑπ' αἰζηῶν ὑπό τ' εὐτρήτου χοάνοιο [[θαλφθείς]]; – Ap.Rh. 4.268 προτερηγενέων αἰζηῶν. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''αἰζηός:'''<br /><b class="num">I</b> и [[αἰζήϊος]], ου adj. m полный сил, крепкий, бодрый ([[ἀνήρ]], κύνες Hom.).<br /><b class="num">II</b> ὁ силач, удалец, молодец Hom., Hes. | |elrutext='''αἰζηός:'''<br /><b class="num">I</b> и [[αἰζήϊος]], ου adj. m [[полный]] сил, [[крепкий]], [[бодрый]] ([[ἀνήρ]], κύνες Hom.).<br /><b class="num">II</b> ὁ [[силач]], [[удалец]], [[молодец]] Hom., Hes. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 32: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=[[strong]], [[lusty]], [[vigorous]], Hom. [deriv. uncertain]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{Autenrieth | ||
| | |auten=[[vigorous]]; [[with]] [[ἀνήρ]], and as subst. (Od. 12.440); esp. pl., θαλεροί, ἀρηίθοοι αἰζηοί, ‘[[lusty]],’ ‘[[doughty]] [[youth]]s.’ | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''αἰζηός:''' εκτεταμ. [[τύπος]] [[αἰζήϊος]], <i>ὁ</i>, [[δυνατός]], [[ρωμαλέος]], [[εύρωστος]], [[σφριγηλός]], [[γερός]], [[σθεναρός]], σε Όμηρ. (αμφίβ. προέλ.). | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''αἰζηός''': ἐκτεταμ. [[αἰζήϊος]], ὁ πλήρη ἔχων τὴν σωματικὴν ῥώμην, σφριγῶν, [[δραστήριος]], παρ’ Ὁμήρ. ἐπὶ βασιλέων καὶ πολεμιστῶν [[καθόλου]]· περὶ τοῦ ἀδελφοῦ τῆς Ἑκάβης, Ἰλ. Π. 716· περὶ ῥωμαλέου καὶ ὀργῶντος δούλου· τεσσαρακονταετὴς [[αἰζηός]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 439· πρβλ. Θ. 863: - ὡς οὐσιαστ., [[πολεμιστής]], Κρατῖνος ἐν «Λάκωσι», 1: - ἢ [[ἁπλῶς]] = [[ἀνήρ]], Ἀπολλ. Ρόδ. 4. 268. Τὰ χωρία [[ταῦτα]] δεικνύουσιν ὅτι ἡ [[συνήθης]] [[ἑρμηνεία]] τῆς λέξεως = [[νέος]], [[νεανικός]], [[νεαρός]], [[εἶναι]] [[ἀκατάλληλος]], ἐκτὸς [[μέχρι]] τοῦ βαθμοῦ τοῦ ἐπιτρεπομένου εἰς τὰς ἀντιστοίχους Λατ. juvenis, junior (συνεκδοχικῶς δηλ.), ἴδε Γλάδστ. Ὅμ. 3, 41 κἑξ. (Ἡ παραγωγὴ τῆς λ. δὲν [[εἶναι]] [[εἰσέτι]] βεβαία· ἴδε Κουρτ. Ἑλλ. Ἐτυμ. σ. 615). | |||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''αἰζηός''': {aizēós}<br />'''Forms''': auch [[αἰζήϊος]], Nebenform [[αἰζήεις]] (Theopomp. Kol.), [[αἰζᾶεν]] | |ftr='''αἰζηός''': {aizēós}<br />'''Forms''': auch [[αἰζήϊος]], Nebenform [[αἰζήεις]] (Theopomp. Kol.), [[αἰζᾶεν]]· εὐτραφὲς [[βλάστημα]] H.<br />'''Meaning''': episches Adjektiv unbekannter Bedeutung (etwa [[kräftig]], [[rüstig]]).<br />'''Etymology''': Trotz der eingehenden Behandlung von Danielsson De voce [[αἰζηός]] quaestio etymologica (Upsala 1892) unerklärt. Andere Deutungsversuche s. Bq.<br />'''Page''' 1,36 | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 13:32, 3 November 2024
English (LSJ)
lengthened αἰζήϊος (q.v.), ὁ, in full bodily strength, vigorous; in Hom. as adjective, ἀνέρι… αἰζηῷ τε κρατερῷ τε Il.16.716, cf. 23.432; of a stout, lusty slave, τεσσερακονταέτης αἰζηός Hes.Op.441, cf. Th.863:—freq. as substantive, Il.2.660, Od.12.440, Call.Jov.70, A.R.4.268, Nic.Al. 176, etc.; κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.95.
Spanish (DGE)
-οῦ
• Alolema(s): dór. αἰζαός Hsch.; αἰζήϊος Il.17.520, Od.12.83, Hes.Sc.408
I que está en la flor de la vida, robusto, ἀνήρ Il.16.716, 23.432, Od.12.83
•vigoroso pred. ὃν ... δονέων αἰζηὸς ἰάλλει volteando el cual (el disco) lo lanza vigoroso Nonn.D.37.438.
II subst. ὁ αἰζηός
1 joven vigoroso, joven gener. en plu. ἀρηϊθόων αἰζηῶν Il.8.298, cf. 2.660, 3.26, 15.66, Hes.Th.863, Call.Iou.70, Fr.551, A.R.4.268, Nic.Al.176, ὅτ' αἰζηοὶ Δημήτερα κωλοτομεῦσι cuando los jóvenes abren la tierra (con el arado o la azada), Hom.Fr.15, irón. κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.102
•en sg. τεσσαρακονταέτης αἰζηός = un hombre robusto de unos cuarenta años Hes.Op.441.
2 otro n. del mediodía Hsch.l.c.
• Etimología: Cf. 1 ἄζω o quizá rel. c. chipr. ὑϝαῖς ζᾶν.
French (Bailly abrégé)
οῦ;
adj.
qui est dans la force de l'âge, fort, robuste ; subst. homme robuste.
Étymologie: DELG origine inconnue ; étym. pop. ant. ἀεί, ζῆν.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
αἰζηός en αἰζήϊος -ον met volle lichaamskracht, volwassen; subst. ὁ αἰζηός (krachtige) man.
German (Pape)
der jugendliche, rüstige Mann, Hes. O. 441 τεσσαρακονταετὴς αἰζηός (vgl. ζάω, ζέω); Hom. oft, zweimal als adjekt. und mitten im Verse, Il. 16.716 ἀνέρι εἰσάμενος αἰζηῷ τε κρατερῷ τε, Ἀσίῳ, ὃς μήτρως ἦν Ἕκτορος, 23.432 δίσκου, ὅντ' αἰζηὸς ἀφῆκεν ἀνὴρ πειρώμενος ἥβης, sonst immer als subst. und Versende, κύνες μετεκίαθον ἠδ' αἰζηοί Il. 18.581, ἔργα κατήριπε κάλ' αἰζηῶν 5.92, δικαζομένων αἰζηῶν Od. 12.440, δαϊκταμένων αἰζ. Il. 21.146, 301, ἀρηιθόων αἰζ. Il. 8.298, 15.315, 20.167, διοτρεφέων αἰζ. Il. 2.660, 4.280, θαλερῶν αἰζ. Il. 14.4, 10.259, κύνες θαλεροί τ' αἰζηοί Il. 3.26, 11.414, κύνας θαλερούς τ' αἰζηούς Li. 17.282, πολέας ὀλέσαντ' αἰζηούς Il. 15.66; – Hes. Th. 863 κασσίτερος ὡς τέχνῃ, ὑπ' αἰζηῶν ὑπό τ' εὐτρήτου χοάνοιο θαλφθείς; – Ap.Rh. 4.268 προτερηγενέων αἰζηῶν.
Russian (Dvoretsky)
αἰζηός:
I и αἰζήϊος, ου adj. m полный сил, крепкий, бодрый (ἀνήρ, κύνες Hom.).
II ὁ силач, удалец, молодец Hom., Hes.
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: unknown; strong? (Il.).
Other forms: Also αἰζήϊος; αἰζήεις (Theopomp. Col.), αἰζᾶεν εὑτραφες βλάστημα H
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Danielsson De voce αἰζηός (Upsala 1892) gives no definitive answer. The gloss suggests connection with ἀεὶ and ζῆν, which may be folk etymology (DELG). (Wrong Fur. 234: to Αἴσηπος.)
Middle Liddell
strong, lusty, vigorous, Hom. [deriv. uncertain].
English (Autenrieth)
vigorous; with ἀνήρ, and as subst. (Od. 12.440); esp. pl., θαλεροί, ἀρηίθοοι αἰζηοί, ‘lusty,’ ‘doughty youths.’
Greek Monotonic
αἰζηός: εκτεταμ. τύπος αἰζήϊος, ὁ, δυνατός, ρωμαλέος, εύρωστος, σφριγηλός, γερός, σθεναρός, σε Όμηρ. (αμφίβ. προέλ.).
Greek (Liddell-Scott)
αἰζηός: ἐκτεταμ. αἰζήϊος, ὁ πλήρη ἔχων τὴν σωματικὴν ῥώμην, σφριγῶν, δραστήριος, παρ’ Ὁμήρ. ἐπὶ βασιλέων καὶ πολεμιστῶν καθόλου· περὶ τοῦ ἀδελφοῦ τῆς Ἑκάβης, Ἰλ. Π. 716· περὶ ῥωμαλέου καὶ ὀργῶντος δούλου· τεσσαρακονταετὴς αἰζηός, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 439· πρβλ. Θ. 863: - ὡς οὐσιαστ., πολεμιστής, Κρατῖνος ἐν «Λάκωσι», 1: - ἢ ἁπλῶς = ἀνήρ, Ἀπολλ. Ρόδ. 4. 268. Τὰ χωρία ταῦτα δεικνύουσιν ὅτι ἡ συνήθης ἑρμηνεία τῆς λέξεως = νέος, νεανικός, νεαρός, εἶναι ἀκατάλληλος, ἐκτὸς μέχρι τοῦ βαθμοῦ τοῦ ἐπιτρεπομένου εἰς τὰς ἀντιστοίχους Λατ. juvenis, junior (συνεκδοχικῶς δηλ.), ἴδε Γλάδστ. Ὅμ. 3, 41 κἑξ. (Ἡ παραγωγὴ τῆς λ. δὲν εἶναι εἰσέτι βεβαία· ἴδε Κουρτ. Ἑλλ. Ἐτυμ. σ. 615).
Frisk Etymology German
αἰζηός: {aizēós}
Forms: auch αἰζήϊος, Nebenform αἰζήεις (Theopomp. Kol.), αἰζᾶεν· εὐτραφὲς βλάστημα H.
Meaning: episches Adjektiv unbekannter Bedeutung (etwa kräftig, rüstig).
Etymology: Trotz der eingehenden Behandlung von Danielsson De voce αἰζηός quaestio etymologica (Upsala 1892) unerklärt. Andere Deutungsversuche s. Bq.
Page 1,36
