ἐλεφαίρομαι

English (LSJ)

old Ep. Verb, perhaps connected with ὀλοφώϊος (q.v.),
A cheat with empty hopes, said of the false dreams that come through the ivory gate (with play on ἐλέφας, cf. κραίνω), οἱ μέν κ' ἔλθωσι διὰ πριστοῦ ἐλέφαντος, οἵ ἐλεφαίρονται Od.19.565: generally, cheat, overreach, ἐλεφηράμενος.. Τυδεΐδην Il.23.388.
II of the Nemean lion, ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων he used to destroy them, Hes.Th.330. (Act. only in Hsch., who also has aor. 1 ἐλεφῆραι· ἀπατῆσαι.)

Spanish (DGE)

• Morfología: [en v. act. Hsch.]
1 c. ac. de pers. perjudicar, dañar οὐδ' ἄρ' Ἀθηναίην ἐλεφηράμενος λάθ' Ἀπόλλων Τυδεΐδην Il.23.388, ὅ γ' οἰκείων ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων Hes.Th.330.
2 abs. defraudar, frustrar, resultar engañoso (ὄνειροι) οἵ ῥ' ἐλεφαίρονται, ἔπε' ἀκράαντα φέροντες Od.19.565, cf. en v. act. Hsch.s.uu. ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι.
• Etimología: Denom. de un neutro *ἔλεφαρ, quizá de ie. *u̯elbh-r- presente en ai. upa-valha-te ‘confundir’, aunque sin rastros de Ϝ en gr.

German (Pape)

[Seite 796] med., durch vergebliche, leere Hoffnung täuschen, von Träumen, mit Anspielung auf ἐλέφας, denn die nichtigen Träume kommen aus der elfenbeinernen Pforte, ἐλεφαίρονται, Od. 19, 565; ἐλεφηράμενοι Il. 23, 388, τινά. – Bei Hes. Th. 330, vom nemäischen Löwen, verletzen.

French (Bailly abrégé)

tromper par de vagues espérances, tromper, décevoir.
Étymologie: DELG pas d'étym. assurée.

Russian (Dvoretsky)

ἐλεφαίρομαι:
1 вводить в заблуждение, обманом завлекать (πύλαι ὀνείρων ἐλεφαίρονται Hom.): οὐκ Ἀθηναίην ἐλεφηράμενος λαθ᾽ Ἀπόλλων Τυδείδην Hom. от Афины не ускользнула хитрость, которой Аполлон хотел погубить Тидида;
2 уничтожать, губить (φῦλ᾽ ἀνθρώπων Hes.).

Greek (Liddell-Scott)

ἐλεφαίρομαι: παλαιὸν Ἐπ. ἀποθ. ῥῆμα (ἀμφιβόλου ἀρχῆς), ἐξαπατῶ διὰ ματαίων ἐλπίδων, λέγεται δὲ ἐπὶ τῶν ψευδῶν ὀνείρων, τῶν ἐρχομένων διὰ τῆς ἐλεφαντίνης πύλης, οἳ μέν κ’ ἔλθωσι διὰ πριστοῦ ἐλέφαντος, οἵ ρ’ ἐλεφαίρονται, ἔπε ’ ἀκράαντα φέροντες Ὀδ. Τ. 565, (ἔνθα παρατηρητέον τὴν μεταξὺ τῶν λέξεων ἐλέφας καὶ ἐλεφαίρομαι παρῳδίαν ὡς μεταξὺ τοῦ κέρας καὶ κραίνειν, γινομένου λόγου περὶ τῶν ἀληθῶν ὀνείρων τῶν ἐρχομένων διὰ τῆς κερατίνης πύλης, οἳ διὰ ξεστῶν κεράων ἔλθωσι θύραζε, οἵ ῥ’ ἔτυμα κραίνουσι αὐτόθι 566)· ― καθόλου, δι’ ἀπάτης βλάπτω, ἐλεφηράμενος... Τυδείδην Ἰλ. Ψ. 388. ΙΙ. παρ’ Ἡσ. περὶ τοῦ ἐν Νεμέᾳ λέοντος, ἐλεφαίρετο φῦλ’ ἀνθρώπων, κατέστρεφεν, Θ. 330.

English (Autenrieth)

delude, deceive, Il. 23.388; with a play upon ἐλέφᾶς, Od. 19.565.

Greek Monolingual

ἐλεφαίρομαι (Α)
1. εξαπατώ με ψεύτικες ελπίδες
2. εξαπατώ, παραπλανώ
3. (για το λιοντάρι της Νεμέας) κατασπαράζω.

Greek Monotonic

ἐλεφαίρομαι: μτχ. αορ. αʹ ἐλεφηράμενος, Επικ. αποθ.,
I. εξαπατώ με άδειες, κενές, μάταιες, φρούδες ελπίδες, λέγεται για τα απατηλά, ψεύτικα όνειρα που έρχονται μέσω της ελεφάντινης πύλης (ἐλέφας), σε Ομήρ. Οδ.· γενικά, εξαπατώ, βλάπτω, πληγώνω, σε Ομήρ. Ιλ.
II. καταστρέφω, σε Ησίοδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: deceive (Ψ 388, τ 565), also damage, destroy (Hes. Th. 330).
Other forms: Aor. ptc. ἐλεφηράμενος
Dialectal forms: Myc. erepairo? /Elephairon?/
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: In H. also active forms (ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι), explained with (ἐξ)απατᾶν, βλάπτειν, ἀδικεῖν. Old, rarely occurring epic expression with unstable meaning, of unclear formation und uncertain etymology. The ending -αίρω seems to point to an r-stem (*ἔλεφαρ?), but could also be suffixal. The stem recurs in PN Ἐλεφ-ήνωρ, but could stand for *Ελεφηρ-ήνωρ with dissimilatory shortening (Sommer Nominalkomp. 170 n.2). From Greek one compares ὀλοφώϊος deceiving, noxious, which is itself unclear. An acceptable connection would be Lith. vìlbinti allure, befool. Cf. Bechtel Lex. s. v., and Schwyzer 724 w. n. 11. Goto, Kuryɫowicz Memorial Volume 1, 1995, 365-370 suggests to connect Skt. upa-valha-te to puzzle, confuse by means of riddle (the Skt. -h- does not agree).

Middle Liddell

I. epic Dep. to cheat with empty hopes, said of the false dreams that come through the ivory gate (ἐλέφασ), Od.: generally, to cheat, overreach, Il.
II. to destroy, Hes.

Frisk Etymology German

ἐλεφαίρομαι: {elephaíromai}
Forms: Aor. Ptz. ἐλεφηράμενος
Grammar: v.
Meaning: etwa betrügen, täuschen (Ψ 388, τ 565), auch etwa schädigen, zerstören (Hes. Th. 330).
Etymology: Bei H. auch aktive Formen (ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι), mit (ἐξ)απατᾶν, βλάπτειν, ἀδικεῖν erklärt. Alter, spärlich belegter epischer Ausdruck mit schwankender Bedeutung, unklarer Bildung und unsicherer Etymologie. Der Ausgang -αίρω scheint mit einem r-Stamm in Verbindung zu stehen (*ἔλεφαρ?), könnte aber auch suffixal sein. Der Stamm kehrt im PN Ἐλεφήνωρ wieder, der aber für *Ελεφηρήνωρ mit dissimilatorischer Kürzung stehen kann (Sommer Nominalkomp. 170A.2). Aus dem Griechischen bietet das selbst dunkle ὀλοφώϊος ‘trügerisch, verderblich o. ä.’ eine annehmbare Anknüpfung, hinzu kommt lit. vìlbinti locken, äffen, zum Besten haben. WP. 1, 298 m. Lit., bes. Bechtel Lex. s. v., außerdem Schwyzer 724 m. A. 11 und Lit.
Page 1,493