ὄναρ

English (LSJ)

τό, used only in nom. and acc. sg., the other cases being supplied by ὄνειρος (q. v.) :—

   A dream, vision in sleep, opp. a waking vision, οὐκ ὄ., ἀλλ' ὕπαρ ἐσθλόν Od.19.547, cf. 20.90 ; ἡλίῳ δείκνυσι τοὔναρ S.El.425 ; εἶδον ὄ. Ar.Eq.1090 ; ἄκουε δὴ ὄ. ἀντὶ ὀνείρατος dream for dream, Pl.Tht.201d ; ὥστε μηδὲ ὄ. ἰδεῖν, of profound sleep, Id.Ap. 40d : prov., τὸ ἐμόν γ' ἐμοὶ λέγεις ὄ. 'you are telling me what I know already', Id.R.563d, cf. Suid. s.v. ταὐτὸν πέπονθα (cf. ὄνειρος 1, ὄνειαρ II).    2 prov. of anything fleeting or unreal, ὀλιγοχρόνιον . . ὥσπερ ὄ. Thgn.1020 ; σε παρέρχεται ὡς ὄ. ἥβη Theoc.27.8 ; πόθος δέ μοι ὡς ὄ. ἔπτα Bion 1.58 : in Prose, ἡ ἐμὴ [σοφία]... ὥσπερ ὄ. οὖσα Pl. Smp.175e, cf. Men.85c ; ὡς ὄ. ἐλευθερίας ὁρῶντας Plu.Thes.32 ; and without ὡς, σκιᾶς ὄ. ἄνθρωπος Pi.P.8.95 ; ὄ. ἡμερόφαντον ἀλαίνει, of an old man, A.Ag.82 (anap.).    II in Trag. and Att. freq. as Adv., in a dream, in sleep, ὄ. γὰρ ὑμᾶς νῦν Κλυταιμνήστρα καλῶ Id.Eu.116 ; ὄ. διώκεις θῆρα ib.131 ; ὄ. πνεύσαντα νυκτός S.Fr.65 : freq. in Pl., ὄ. ἐπλουτήσαμεν Tht.208b ; ὄ. ὀνείρατα διηγεῖσθαι ib.158c, etc. ; also οὐδ' ὄ. not even in a dream, E.Fr.107, Herod.1.11 ; πολιτικὸς ἀνὴρ οὐδ' ὄ. Cic.Att.1.18.6 ; μηδ' ἰδὼν ὄ. not even in my dreams, E.IT518, cf. Pl. Tht.173d, Mosch.4.18 ; ἃ μηδ' ὄ. ἤλπισαν D.19.275 : hence freq. opp. ὕπαρ, v. ὕπαρ 11 ; κατ' ὄναρ in a dream, condemned by Phryn.395, but quoted by him from Polemo, is also found in Ev.Matt.1.20, Aristid. Or.47(23).21 : with sense, in consequence of a dream, in SIG1147 (Crete, ii/iii A. D.), Supp.Epigr.2.405 (Macedonia).

German (Pape)

[Seite 344] τό, der Traum, nur im nom. u. acc. (vgl. ὄνειρος); καὶ γάρ τ' ὄναρ ἐκ Διός ἐστιν, Il. 1, 63, vgl. 10, 496; οὐκ ὄναρ, ἀλλ' ὕπαρ ἐσθλον, Od. 19, 547, vgl. 20, 90; σκιᾶς ὄναρ ἄνθρωπος, Pind. P. 8, 99, wie ὄνειρος das Nichtige, schnell Vorübergehende bezeichnend; Aesch. Ch. 519 Ag. 82; ἡνίχ' ἡλίῳ δείκνυσι τοὔναρ, Soph. El. 417; τοὔ. ναρ ὧδε ξυμβάλλω τόδε, Eur. I. T. 55, öfter; εἶδον ὄναρ, Ar. Equ. 1086; Vesp. 13; Plat. Conv. 75 e u. öfter, u. einzeln bei den Folgdn; auch, wie ὄνειρος, für alles Nichtige, trugvoller Schein, Schatten, ἐλευθερίας, Plut. Thes. 32. – Bei den Att. adverbial gebraucht, im Traume, im Schlafe, ὄναρ γὰρ ὑμᾶς νῦν Κλυταιμνήστρα καλῶ Aesch. Eum. 116, ὄναρ διώκεις θῆρα 126; u. so oft Plat., Ggstz von ὕπαρ, τὸ ἀγνοεῖν ὕπαρ τε καὶ ὄναρ δικαίων τε καὶ ἀδίκων πέρι, Phaedr. 277 e; Theaet. 158 b; οὔτε δὴ ὄναρ, οὔθ' ὕπαρ οὐδεὶς δοκεῖ χαίρειν, d. i. ganz u. gar nicht, Phil. 36 e, vgl. 65 e; καὶ οὕτως ὕπαρ ἡμῖν ἡ πόλις οἰκήσεται, ἀλλ' οὐκ ὄναρ, Rep. VII, 520 c (vgl. ὕπαρ); οὐδ' ὄναρ πράττειν προσίσταται αὐτοῖς, nicht einmal im Traume, Theaet. 173 d; ὄναρ δὴ ἐπλουτήσαμεν, 208 b; Sp., τὰ δ' οὐδ' ὄναρ ἤλυθεν ἄλλῳ, Mosch. 4, 18; οὐδ' ὄναρ οἶδα φόβον, Philodem. 16 (V, 25); vgl. Callimach. 15 (V, 23); u. in Prosa, οὐδὲ ὄναρ ποτὲ ἀνιέναι ἑαυτόν, Luc. Hermot. 2; auch ὄναρ πλουτεῖν, im Traume reich sein, Tim. 20; – Phot. verwirft κατ' ὄναρ dafür als ganz barbarisch, D. L. 10, 32. – Nach Hermann's Conj. steht es H. h. Cer. 269 für ὄνειαρ. – Die Casus ὀνείρατος u. s. w. s. unter ὄνειραρ.

Greek (Liddell-Scott)

ὄναρ: τό, ἐν χρήσει μόνον κατ’ ὀνομ. καὶ αἰτ. τοῦ ἑνικ., αἱ δὲ ἄλλαι πτώσεις παραλαμβάνονται ἐκ τοῦ ὄνειρος (ὃ ἴδε)˙ ― ὄνειρον ὃ βλέπει τις καθ’ ὕπνους, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ ὅραμα ὃ βλέπει τις ἐγρηγορὼς (ὕπαρ, ὃ ἴδε), Ὀδ. Τ. 547, Υ. 90 ἡλίῳ δείκνυσι τοὔναρ Σοφ. Ἠλ. 425˙ εἶδον ὄναρ Ἀριστοφ. Ἱππ. 1090˙ ἄκουε δὴ ὄναρ ἀντ’ ὀνείρατος Πλάτ. Θεαίτ. 201D˙ ὥστε μηδ’ ὄναρ ἰδεῖν, ἐπὶ βαθέος ὕπνου, ὁ αὐτ. ἐν Ἀπολ. 40D˙ 2) παροιμ., ἐπὶ παντὸς παρερχομένου, ἀβεβαίου, καὶ οὐχὶ πραγματικοῦ πράγματος, ὀλιγοχρόνιον... ὥσπερ ὄναρ Θέογν. 1014˙ παρέρχεται ὡς ὄναρ ἥβη Θεόκρ. 27. 8˙ πόθος δή μοι ὡς ὄναρ ἔπτη Βίων 1. 58˙ οὕτω καὶ ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, ἡ ἐμὴ [[[σοφία]]]..., ὥσπερ ὄναρ οὖσα Πλάτ. Συμπ. 175Ε, πρβλ. Μένωνα 85C˙ ὡς ὄναρ ἐλευθερίας ὁρῶντας Πλάτ. Θησ. 32˙ ― καὶ ἄνευ τοῦ ὡς, σκιᾶς ὄναρ ἄνθρωποι Πινδ. Π. 8. 136˙ ὄναρ ἡμερόφαντον ἀλαίνει, ἐπὶ γέροντος, Αἰσχύλ. Ἀγ. 82. ΙΙ. παρ’ Ἀττ. ὄναρ ἦν ἐν χρήσει κατὰ τὸ πλεῖστον ὡς ἐπίρρ., ἐν ὀνείρῳ, καθ’ ὕπνους, κατ’ ὄναρ, ὄναρ γὰρ ὑμᾶς νῦν Κλυταιμνήστρα καλῶ Αἰσχύλ. Εὐμ. 116˙ ὄναρ διώκεις θῆρα αὐτόθι 131˙ ὄναρ πνεύσαντα νυκτὸς Σοφ. Ἀποσπ. 63 συχν. παρὰ Πλάτ., ὄναρ ἐπλουτήσαμεν Θεαίτ. 208Β˙ ὄναρ ὀνείρατα διηγεῖσθαι αὐτόθι 158C, ὡσαύτως οὐδὲ ὄναρ, οὐδὲ καθ’ ὕπνους, Εὐρ. Ἀποσπ. 108 μηδ’ ἰδὼν ὄναρ, μηδὲ εἰς τὸ ὄνειρόν μου, ὁ αὐτ. ἐν Ι. Τ. 518, πρβλ. Πλάτ. Θεαίτ. 173D, Μοσχ. 4. 18˙ ἃ μηδ’ ὄναρ ἤλπισαν Δημ. 429˙ 19˙ ― ἐντεῦθεν συχνάκις ἀντίθετον τῷ ὕπαρ, ἴδε ἐν λ. ὕπαρ ΙΙ. ΙΙΙ. ἀντὶ ὄνειαρ, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δημ. 270, ἀθανάτοις θνητοῖσί τ’ ὄναρ καὶ χάρμα τέτυκται, ὡς ἀναγινώσκει ὁ Ἕρμανν. ἀντὶ ὄνειαρ, ἐν ᾧ ὁ Voss καὶ ὁ Ιl\@en προτείνουσιν ὄνεαρ.

French (Bailly abrégé)

(τὸ) ; seul. nom. et acc. sg.
1 songe, rêve, particul. rêve nocturne ; adv. • ὄναρ ESCHL en songe;
2 p. ext. rêve, rêverie.
Étymologie: cf. ὄνειραρ.

English (Autenrieth)

dream, vision; opp. ὕπαρ, ‘reality,’ Od. 19.547, Od. 20.90.

English (Slater)

ὄναρ
   1 dream σκιᾶς ὄναρ ἄνθρωπος (P. 8.95)

English (Strong)

of uncertain derivation; a dream: dream.

English (Thayer)

τό (an indeclinable noun, used only in the nominative and accusative singular; the other cases are taken from ὄνειρος) (from Homer down); a dream: κατ' ὄναρ, in a dream, ὄναρ without κατά (which see II:2); see Lob. ad Phryn., p. 422ff; (Photius, Lex., p. 143,25f).

Greek Monotonic

ὄνᾰρ: τό, χρησιμ. μόνο σε ονομ. και αιτ. ενικ. (οι υπόλοιπες πτώσεις από το ὄνειρος)·
I. 1. όνειρο κατά τη διάρκεια του ύπνου, σε αντίθ. προς όραμα που εμφανίζεται στον ξύπνιο (ὕπαρ), σε Ομήρ. Οδ., Σοφ. κ.λπ.· ὥστε μηδ' ὄναρ ἰδεῖν, λέγεται για βαθύ, ήρεμο ύπνο, σε Πλάτ.
2. παροιμ., λέγεται για οτιδήποτε πρόσκαιρο ή αβέβαιο, ψευδές, ὀλιγοχρόνιον ὥσπερ ὄναρ, σε Θέογν.· παρέρχεται ὡς ὄναρ ἥβη, σε Θεόκρ.
II. ὄναρ ως επίρρ., στο όνειρο, στον ύπνο, ὄναρ ὑμᾶς καλῶ, σε Αισχύλ.· μηδ' ἰδὼν ὄναρ, ούτε καν στα όνειρά μου, σε Ευρ. κ.λπ.· πρβλ. ὕπαρ.

Russian (Dvoretsky)

ὄνᾰρ:
I τό (только nom. и acc. sing.)
1) сновидение (εἶδον ὄ. Arph.): ἐπειδάν τις καθεύδων μηδ᾽ ὄ. μηδὲν ὁρᾷ Plat. когда спят, не видя никаких снов; κατ᾽ ὄ. NT во сне;
2) перен. сон, призрак: σκιᾶς ὄ. Pind. призрак тени, т. е. ничто.
II adv. во сне, в сновидении: ὄ. τε καὶ ὕπαρ и ὕπαρ τε καὶ ὄ. Plat. во сне и наяву.

Frisk Etymological English

Grammatical information: nom. acc. n.
Meaning: dream, esp. fortune-telling dream, vision (Il.), as adv. in a dream (trag., Att.).
Compounds: Several compp., e.g. ὀνειρο-πόλος m. dream reader (Il.), εὑ-όνειρος with good dreams (Str., Plu.).
Derivatives: ὄνειρος m. god of dreams, dream (Il.), -ον n., gen. sg. etc. ὀνείρ-ατος, -ατι, -ατα etc. vision, phantom (Od.); from there ὄνειαρ n. (Call., AP); Aeol. ὄνοιρος m. (Sapph.); Cret. ἄναιρον ὄνειρον, ἄναρ ὄναρ H. -- 1. Dimin. ὀνειρ-άτιον (Sch.). 2. Adj. ὀνείρ-ειος (δ 809, Babr.), -ήεις (Orph.), -ατικός (Arist.-Comm.) concerning the dream, belonging to the dream, -ώδης dream-like (Philostr.). 3. Verbs: ὀνειρ-ώσσω, -ώττω (ἐξ-) to dream, to have a seminal discharge whilst sleeping (Hp., Pl., Arist.) with (ἐξ-)ονείρ-ωξις f. (Pl., medic.), -ωγμός m. (Arist.), -ωκτικός (Arist., Thphr.); ἐξ-ονειρόω id. (Hp.); *ἐξονειρ-ιάζω in ἐξονειριασμός m. (Diocl. Med.).
Origin: IE [Indo-European] [779] *h₃en-(e)r dream (or *h₂en-?)
Etymology: Beside the zerograde ὄναρ there are with personifiing ιο-suffix full grade ὄνειρος from *ὀνερ-ι̯ος (cf. on ἥλιος) and with zero grade ὄνοιρος, ἄναιρον. Through cross of *ὄνατος etc. (ἧπαρ : ἥπατος) and ὄνειρος arose ὀνείρ-ατος, -ατι etc.; thus for ὄναρ the late and rare ὄνειαρ; ὄνειρον after εἴδωλον, ἐνύπνιον (Egli Heteroklisie 113 ff.). -- Old word for deceiving dream, dream, which is however limited to two neigbouring languages and in both appears only with i̯o-suffix: Arm. anurǰ < *onōr-i̯o- (cf. τέκμωρ : τέκμαρ; a- as in anun : ὄνομα a.o. , Alb. âdërrë (Geg.), ëndërrë (Tosc.); basis in detail debated. Note also Cret. ἄναιρος, of which the α- is unexplained (cf. Beekes, Sprache 1972, 126). Through the rise of ὄναρ a. cogn. the meaning of old ὕπαρ shifted, s. v. -- Details w. lit. in Schwyzer 57, 471, 518, WP. 1, 180, Pok. 779; also Porzig Gliederung 179f. (partly diff.). To be rejecte v. Velten JournofEngland GermPhil. 39, 446f., cf. Huisman KZ 71, 101 n. 1.

Middle Liddell

only used in nom. and acc. sg., the other cases being supplied by ὄνειρος
I. a dream, vision in sleep, opp. to a waking vision (ὕπαῤ, Od., Soph., etc.; ὥστε μηδ' ὄναρ ἰδεῖν, to express profound sleep, Plat.
2. proverb. of anything fleeting or unreal, ὀλιγοχρόνιον ὥσπερ ὄναρ Theogn.; παρέρχεται ὡς ὄναρ ἥβη Theocr.
II. ὄναρ as adv., in a dream, in sleep, ὄναρ ὑμᾶς καλῶ Aesch.; μηδ' ἰδὼν ὄναρ not even in my dreams, Eur., etc.; cf. ὕπαρ.