ἀρτέομαι: Difference between revisions
Λιμὴν πέφυκε πᾶσι παιδεία βροτοῖς → Omnibus doctrina portus est mortalibus → Ein Hafen ist die Bildung allen Sterblichen
m (LSJ1 replacement) |
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=") |
||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> as Pass. to be [[prepared]], get [[ready]], make [[ready]], c. inf., πολεμεῖν [[ἀρτέοντο]], [[ἀρτέετο]] ἐς πόλεμον Hdt.; also,<br /><b class="num">II.</b> as Mid., c. acc., ναυμαχίην ἀρτέεσθαι to [[prepare]] a sea-[[fight]], Hdt. [Akin to [[ἀρτύω]], not to [[ἀρτάω]].] | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἀρτέομαι''': {artéomai}<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[sich rüsten]], [[bereit machen]],<br />'''Composita''': auch in Komp. ἀν-, [[παραρτέομαι]] (Hdt., Arr.).<br />'''Derivative''': Ableitung [[ἄρτησις]] (Hdt. 1, 195; aber [[varia lectio|v.l.]] [[ἄρτισις]], von [[ἀρτίζω]]). — Daneben [[ἀρτίζω]] (vgl. [[αἰτέω]]: [[αἰτίζω]]) [[bereit machen]], [[ausrüsten]] (Theok., D. S. u. a., [[καταρτίζω]] Hdt. usw.), das indessen auch auf [[ἄρτι]] (s. d.) zurückgehen kann.<br />'''Etymology''': Letzten Endes geht [[ἀρτέομαι]] auf ἀρ- in [[ἀραρίσκω]] zurück; als Zwischenglied diente wohl eine nominale Bildung auf -τ-, vgl. Schwyzer 705f. Direkte Ableitung von [[ἄρτι]] ist nicht glaubhaft. Vgl. noch [[ἐπαρτής]] [[gerüstet]] (Od., A. R.), wohl von [[ἐπαρτίζω]] (Hp., A. R.). Ein neutrales Subst. *[[ἄρτος]] anzusetzen (Schwyzer 512), ist unnötig. — S. auch [[ἀρτέμων]].<br />'''Page''' 1,154 | |ftr='''ἀρτέομαι''': {artéomai}<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[sich rüsten]], [[bereit machen]],<br />'''Composita''': auch in Komp. ἀν-, [[παραρτέομαι]] (Hdt., Arr.).<br />'''Derivative''': Ableitung [[ἄρτησις]] (Hdt. 1, 195; aber [[varia lectio|v.l.]] [[ἄρτισις]], von [[ἀρτίζω]]). — Daneben [[ἀρτίζω]] (vgl. [[αἰτέω]]: [[αἰτίζω]]) [[bereit machen]], [[ausrüsten]] (Theok., D. S. u. a., [[καταρτίζω]] Hdt. usw.), das indessen auch auf [[ἄρτι]] (s. d.) zurückgehen kann.<br />'''Etymology''': Letzten Endes geht [[ἀρτέομαι]] auf ἀρ- in [[ἀραρίσκω]] zurück; als Zwischenglied diente wohl eine nominale Bildung auf -τ-, vgl. Schwyzer 705f. Direkte Ableitung von [[ἄρτι]] ist nicht glaubhaft. Vgl. noch [[ἐπαρτής]] [[gerüstet]] (Od., A. R.), wohl von [[ἐπαρτίζω]] (Hp., A. R.). Ein neutrales Subst. *[[ἄρτος]] anzusetzen (Schwyzer 512), ist unnötig. — S. auch [[ἀρτέμων]].<br />'''Page''' 1,154 | ||
}} | }} |
Revision as of 11:50, 3 March 2024
English (LSJ)
Ion. Verb, Pass.,
A to be prepared, make ready, c. inf., οἱ δὲ αὖτις πολεμέειν.. ἀρτέοντο Hdt.5.120; ἀρτέετο ἐς πόλεμον Id.8.97.
II Med., c. acc., οἳ οὐκ ἔων ναυμαχίην ἀρτέεσθαι Id.7.143. (Cf. ἀν-, παρ-αρτέομαι. Akin to ἀρτίζομαι, not to ἀρτάομαι.)
Spanish (DGE)
jón. prepararse, aprestarse a πολεμέειν Hdt.5.120, ἐς πόλεμον Hdt.8.97, ναυμαχίην Hdt.7.143.
• Etimología: Deriv. de la raíz *H2er- que da lugar a ἀραρίσκω, etc., y c. suf. -t-.
French (Bailly abrégé)
-οῦμαι;
être préparé ; être prêt.
Étymologie: DELG ἀραρίσκω.
Greek (Liddell-Scott)
ἀρτέομαι: μόνον ἐν τῷ παθητικῷ τύπῳ, παρασκευάζομαι, ἑτοιμάζομαι, μετ’ ἀπαρεμ., οἱ δὲ αὖτις πολεμεῖν... ἀρτέοντο Ἡρόδ. 5. 120· ὡσαύτως, ἀρτέετο ἐς πόλεμον 8. 97· - μετ’ αἰτ., οἳ οὐκ ἔων ναυμαχίην ἀρτέεσθαι (πρβλ. ναυμαχίην παρασκευασαμένους, ὀλίγον ἀνωτέρω), 7. 143· - τὸ ῥῆμα τοῦτο δυσκόλως δύναται νὰ εἶναι Ἰων. τύπος τοῦ ἀρτάομαι, μεθ’ οὗ οὐδεμίαν ἔχει σχέσιν κατὰ τὴν σημασίαν, καθότι εἶναι ἀκριβῶς ταὐτόσημον τῷ ἀρτύομαι ἢ ἀρτίζομαι: - ἀπαντᾷ ὡσαύτως καὶ ἐν τοῖς συνθέτοις ἀν-, παρ-, αρτέομαι, πρβλ. Veitch ἐν λ.
Greek Monolingual
ἀρτέομαι (Α)
ετοιμάζομαι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. αρτέομαι ανάγεται στη ρίζα αρ- «συνάπτω, συναρμόζω» του ρ. αραρίσκω, παρεκτεταμένη με ένα -τ- (πρβλ. άρτι). Προήλθε πιθ. από ένα ονοματικό παράγωγο της ρίζας, ενώ η υπόθεση ότι πρόκειται για απευθείας παράγωγο του άρτι δεν ευσταθεί.
ΠΑΡ. αρχ. άρτησις (II).
ΣΥΝΘ. αρχ. αναρτέομαι, παραρτέομαι.
Greek Monotonic
ἀρτέομαι: Ιων. ρημ.:
I. Παθ., είμαι προετοιμασμένος, είμαι έτοιμος, προετοιμάζομαι, με απαρ. πολεμεῖν ἀρτέοντο, ἀρτέετο ἐς πόλεμον, σε Ηρόδ.· επίσης,
II. Μέσ., με αιτ., ναυμαχίην ἀρτέεσθαι, προετοιμάζω ναυμαχία, στον ίδ. (συγγενές προς το ἀρτύω, όχι προς το ἀρτάω).
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: prepare, make ready (Hdt.)
Derivatives: ἄρτησις (Hdt.). - ἀρτίζω (cf. αἰτέω: αἰτίζω) prepare (Theoc.; καταρτίζω Hdt.). The s-stem in ἐπαρτής ready (Od.) does not require an s-stem noun.
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: From the root ἀρ- in ἀραρίσκω, through a noun in -τ-, cf. Schwyzer 705f.; not directly from ἄρτι.
Middle Liddell
I. as Pass. to be prepared, get ready, make ready, c. inf., πολεμεῖν ἀρτέοντο, ἀρτέετο ἐς πόλεμον Hdt.; also,
II. as Mid., c. acc., ναυμαχίην ἀρτέεσθαι to prepare a sea-fight, Hdt. [Akin to ἀρτύω, not to ἀρτάω.]
Frisk Etymology German
ἀρτέομαι: {artéomai}
Grammar: v.
Meaning: sich rüsten, bereit machen,
Composita: auch in Komp. ἀν-, παραρτέομαι (Hdt., Arr.).
Derivative: Ableitung ἄρτησις (Hdt. 1, 195; aber v.l. ἄρτισις, von ἀρτίζω). — Daneben ἀρτίζω (vgl. αἰτέω: αἰτίζω) bereit machen, ausrüsten (Theok., D. S. u. a., καταρτίζω Hdt. usw.), das indessen auch auf ἄρτι (s. d.) zurückgehen kann.
Etymology: Letzten Endes geht ἀρτέομαι auf ἀρ- in ἀραρίσκω zurück; als Zwischenglied diente wohl eine nominale Bildung auf -τ-, vgl. Schwyzer 705f. Direkte Ableitung von ἄρτι ist nicht glaubhaft. Vgl. noch ἐπαρτής gerüstet (Od., A. R.), wohl von ἐπαρτίζω (Hp., A. R.). Ein neutrales Subst. *ἄρτος anzusetzen (Schwyzer 512), ist unnötig. — S. auch ἀρτέμων.
Page 1,154