διάλυσις

English (LSJ)

εως, ἡ, (διαλύω)

   A separating, parting, δ. τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος Pl.Grg.524b; δ. τοῦ σώματος its dissolution, Id.Phd.88b, cf. Democr.297; τὴν τῶν γεφυρῶν οὐ δ. the failure to break the bridges, Th.1.137; disbanding of troops, X.Cyr.6.1.3; breaking up of an assembly, opp. συλλογή, Pl.Lg.758d; δ. ἀγορῆς the time of its breaking up, Hdt.3.104; τὴν δ. ἐποιήσαντο broke off the action, Th.1.51; χρεῶν δ. liquidation of debts, Pl.Lg.684d, cf. POxy.104.20 (i A. D.), etc.; δ. γάμου divorce, Plu.Sull.35, etc.; ἡ φθορὰ δ. οὐσίας Arist.Top.153b31: hence abs., dissolution, opp. σύνθεσις, Id.Cael.304b29, cf. Thphr. Ign.37; διάκρισις καὶ δ. Pl.Phlb.32a; opp. γένεσις, Phld.D.3.6; resolution into elements, e.g. of words into letters, D.H.Comp.14; dissolution of friendship, Arist.EN1164a9, 1 165b36; of partnerships, κοινωνίαι καὶ -σεις Pl.Lg.632b; συμμαχία καὶ δ. Arist.Pol.1298a5.    2 ending, cessation, κακῶν E.Ph.435; πολέμου Th.4.19, v.l. in Isoc.6.51: abs., cessation of hostilities, Com.Adesp.21.23 D.; settlement, compromise, IG12(2).6.20 (Mytilene, iv B.C.), PAmh.2.63.9 (iii A.D.), etc.: in pl., settlement of a dispute, ἠξίου δὲ καὶ πρὸς ἔμ' αὑτῷ . . γίγνεσθαι τὰς διαλύσεις D.21.119, cf. Phoenicid.1.    3 solution of a problem, A.D.Synt.243.11; χρησμῶν Luc.Alex.49.    4 refutation of an argument, S.E.P.2.238.    5 resolution of a diphthong: ἐν διαλύσει, = διαλελυμένως, A.D.Pron.29.13.    6 Rhet., asyndeton, Alex.Fig.2.12, etc.    7 discharge, χορηγιῶν PRyl. 181.10 (iii A.D.); τῶν χρεωστουμένων POxy.71.13 (iv A.D.).    8 deed of separation or divorce, PLips.39.10 (iv A.D.); ἔγγραφος δ. PMasp.153.16 (vi A.D.).    9 division of inheritance, Sammelb. 6000.22 (vi A.D.), etc.

Greek (Liddell-Scott)

διάλῠσις: -εως, ἡ, (διαλύω) ἡ ἐλευθέρωσίς τινος ἀπό τινος, χωρισμός, διαχώρισις, δ. τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος Πλάτ. Γοργ. 524Β· δ. τοῦ σώματος, ἡ διάλυσις αὐτοῦ εἰς τὰ ἐξ ὧν συνετέθη, ὁ αὐτ. Φαίδωνι 88Β· ἡ δ. τῆς γεφύρας, ἡ καταστροφὴ αὐτῆς, Θουκ. 1. 137· ἐπὶ διαλύσεως στρατευμάτων, Ξεν. Κύρ. 6. 1, 3· ἡ διάλυσις συνόδου, συλλογου, ἀντίθ. σύλλογος, Πλάτ. Νόμ. 758D· δ. ἀγορᾶς, ὁ καιρὸς καθ᾽ ὃν ἀπέρχονται οἱ ἄνθρωποι καὶ ἑπομένως παύει ἡ ἀγορά, Ἡρόδ. 3.104· τὴν δ. ἐποιήσαντο, ἐτελείωσαν τὴν μάχην, Θουκ. 1. 51· χρεῶν δ., πληρωμή, ἀπάλειψις, Πλάτ. Νόμ. 654D, πρβλ. διαλύω Ι. 7· δ. γάμου, διαζύγιον, Πλούτ. Σύλλ. 35, κτλ.·-ἡ φθορὰ δ. οὐσίας Ἀριστ. Τοπ. 7. 3, 7·-ἐντεῦθεν ἀπολ. , διάλυσις, ἀντίθ. σύνθεσις, ὁ αὐτ. Οὐρ. 3. 6, 2, πρβλ. Πλάτ. Φιλ. 32Α· διάρρηξις φιλίας, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 9. 1, 3., 9. 3, 5, πρβλ. Πλάτ. Νομ. 632Β. 3) τέλος, παῦσις, κακῶν Εὐρ.Φοιν. 435· πολέμου Θουκ. 4. 19, Ἰσοκρ. 126D· ἀπολ., παῦσις τῶν ἐχθροπραξιῶν, συνθήκη εἰρήνης, Ἀριστ. Πολ. 4. 14, 3· οὕτως ἐν τῷ πληθ., ἠξίου δὲ καὶ πρὸς ἐμὲ αὐτῷ… γίγνεσθαι τὰς διαλύσεις Δημ. 553. 20, πρβλ. Φοινικίδ. Αὐλ. 1.

French (Bailly abrégé)

εως (ἡ) :
1 dissolution : τοῦ σώματος PLAT décomposition du corps ; γεφυρῶν THC rupture des ponts ; fig. διάλυσις γάμου PLUT rupture d’une union, divorce;
2 cessation, fin : πολέμου THC d’une guerre.
Étymologie: διαλύω.

Spanish (DGE)

(διάλῠσις) -εως, ἡ

• Morfología: [gen. -ιος Ocell.Fr.1, plu. ac. -λύσις SEG 36.752.31 (Mitilene IV a.C.), ICr.2.12.21.16 (Eleuterna III a.C.), gen. διαλυσίων SEG 34.1238.56 (Eólide III a.C.), dat. -λυσίεσσι SEG 36.752.3, 28 (Mitilene IV a.C.)]
A c. idea de separación
I frec. c. gen. de cosas y abstr.
1 separación δυοῖν πραγμάτοιν δ., τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος ref. a la muerte, Pl.Grg.524b, abs. op. κοινωνία Pl.Lg.828d, ἀπ' ἀλλήλων Plu.2.1112a
•división κατὰ μικρόν Thphr.Ign.37.
2 destrucción, ruptura τῶν γεφυρῶν Th.1.137
•disgregación, disolución τοῦ σώματος Pl.Phd.88b, Cra.419b, D.S.3.29, cf. M.Ant.4.21, τῆς φωνῆς Aristid.Quint.12.8
•pudrición (τῶν σπερμάτων) 1Ep.Clem.24.5
•frec. en fil. θνητῆς φύσεως Democr.B 297, ἡ φθορὰ δ. οὐσίας Arist.Top.153^b31, τῶν τοῦ ὅλου μερῶν Thphr.Fr.30.1, φθορὰ καὶ δ. τοῦ τε σώματος καὶ τῆς ψυχῆς Plu.2.109d, οὗτοι (θεοί) ... εἰσὶν ἀρετῆς ... δ., κακίας δὲ ... σύστασίς τε καὶ πῆξις Ph.1.92
•descomposición, disolución τῶν συγκρίσεων Epicur.Ep.[2] 41, cf. Fr.[27.1] 9, Posidon.97, Ocell.l.c., πάντων (τῶν στοιχείων) M.Ant.2.17, τῶν ἐν ταῖς ἀτόμοις ἀντεμπλοκῶν M.Ant.7.50, διάκρισις ... καὶ δ. ἡ παρὰ φύσιν Pl.Phlb.32a, op. σύνθεσις Arist.Cael.304^b29, Chrysipp.Stoic.2.311, Ath.Al.M.28.552B, Gr.Nyss.Eun.2.204, Paup.120.16, Pss.137.4, op. ἀφθαρσία Phld.D.3.13.1, Ph.2.497, op. γένεσις M.Ant.9.32
•resolución, descomposición τοῖς δ' ἄλλοις εἰς τὸ στοιχεῖον ἡ δ. en un razonamiento mat., Plu.2.1003f.
II de asociaciones humanas
1 disolución del matrimonio, separación de los esposos, divorcio E.Fr.502
•acta o acuerdo de divorcio γραψάμενος διάλυσιν τοῦ γάμου πρὸς αὐτήν Plu.Sull.35, cf. Charito 5.8.5, μετὰ τὸ δοθὲν αὐτῷ ῥεπούδιον ὑπ' ἐμοῦ μετὰ τὴν γενομένην μεταξὺ διάλυσιν PLips.39.10 (IV d.C.), ἔγγραφος δ. ἤτοι δίεσις PMasp.153.16 (VI d.C.), τὸ παρὸν τῆς διαλύσεως ῥεπούδιον POxy.129.1 (VI d.C.), cf. PMasp.153.36 (VI d.C.).
2 c. gen. de colect. disolución ἀγορῆς Hdt.3.104, de asambleas (c. el gen. implícito) συλλέγων ... καί διαλυσέων Pl.Lg.758d, τῶν πανηγύρεων καὶ τῶν στρατοπέδων Thphr.Fr.174.2, Ἰβηρίας ὅλης δ. App.Hisp.81, (τῶν συμποσίων) Plu.2.678c
•c. gen. subjet. de pers. dispersión, separación διαλύσεως τῶν ἀνδρῶν γενομένης I.AI 17.249, cf. Plu.Pomp.19
•ruptura φίλων Vett.Val.382.9
•partida, huida τούτων τὰς διαλύσεις ... ἐπετήρουν Ph.2.564.
3 en cont. milit. licencia, disolución τοῦ στρατεύματος X.Cyr.6.1.3, τῶν στρατοπέδων Plu.Pomp.54.
III gram.
1 resolución de una vocal larga en dos breves κατὰ διάλυσιν Ἰωνικήν· Ξέρξην Ξέρξεα Choerob.in Theod.2.340.2, ἤλη· καὶ διαλύσει ἐάλη EM 307.14G., Sch.Er.Il.3.134a, tb. de un diptongo κλείς, καὶ ἐν διαλύσει κλέϊς An.Ox.1.229.21, cf. Tyrannio p.13, Vel.Long.57.24, Sch.Er.Il.1.104-5, τοῦ, καὶ διαλύσει Ἰωνικῇ τέο An.Ox.1.403.9, cf. EM 683.53G., Aristarch. en Sch.Er.Il.3.236b
•de una letra que representa dos sonidos EM 720.30G.
•de un compuesto en sus términos τὰ (τὸ τηλικοῦτος καὶ τὰ ... ὅμοια σύνθετα) ἐν διαλύσει φαμὲν τηλίκος οὗτος A.D.Pron.29.13, cf. Sch.Er.Il.6.88b, 23.523b (Aristarch.), Eust.626.49
•división de las palabras en letras, D.H.Comp.14.1.
2 separación de palabras, Hdn.Gr.2.855, Νικίας ὑφ' ἓν ἀνέγνω «παλιντροπάασθαι», Ἀπολλόδωρος δὲ κατὰ διάλυσιν Sch.Er.Il.16.95a, cf. 20.30b
•ref. a verbos c. preverbio tmesis Sch.Er.Il.3.440, 9.147a.
3 ret. asíndeton Demetr.Eloc.269, Alex.Fig.2.12 tít., Charis.283.9, Rutil.1.15
•paréntesis, inciso como una de las cinco formas de hipérbaton dialysis est cum ordo orationis interposita sententia diducitur Charis.275.12, cf. Diom.460.33.
B sin idea de separación de partes
I c. gen. de abstr.
1 fin, cese τῶνδε ... κακῶν E.Ph.435, πολέμου Th.4.19, Plb.5.24.11, ICr.l.c., D.H.2.55, Plu.2.826d, Luc.Zeux.8, App.Mith.98, τῶν σπονδῶν Th.5.36, τῆς εἰρήνης IG 4.556.13 (Argos IV a.C.), τῆς ἔχθρας Is.2.40, Ph.2.395, λιμοῦ Men.Mon.Pap.4.14, τῆς φιλίας Arist.EN 1164^a9, τῆς σπουδῆς D.H.Rh.11.8, τοῦ ζῆν ... καὶ τῆς ψυχῆς Hp.Hebd.17, c. el gen. implícito τὴν διάλυσιν ἐποιήσαντο pusieron fin (al combate), Th.1.51, κοινωνίαι καὶ διαλύσεις asociaciones y disoluciones Pl.Lg.632b, cf. Arist.EN 1165^b36, Pol.1298^a5, Chrysipp.Stoic.3.182
•medic. debilidad, debilitamiento Hp.Epid.4.45, Arist.Somn.Vig.454^b7, op. ὑγεία Ph.1.379
•fin de la vida, muerte Gr.Naz.M.35.1241C
•incumplimiento τῶν ὡμολογημένων Plu.TG 7.
2 solución, resolución de disputas, Isoc.2.17, D.C.52.37.9, ὅσας (τιμωρίας) ... ἔδοσαν οἱ πλεῖστοι νομοθέται τοῖς πονηροῖς διαλύσεις I.Ap.2.276
•interpretación de frases equívocas, A.D.Synt.243.11, cf. Gr.Nyss.Eun.1.406, ἐπὶ τῇ ἐξηγήσει καὶ διαλύσει αὐτῶν (τῶν χρησμῶν) Luc.Alex.49, τοῦ σημείου ref. a un sueño Vit.Aesop.G 84.
3 ret. refutación ἀδικημάτων καὶ ἁμαρτημάτων Anaximen.Rh.1426^b28, τοῦ λόγου S.E.P.2.238.
II teniendo como medio el diálogo, jur. acuerdo amistoso, conciliación gener. para evitar llegar a juicio o a la intervención de árbitros, frec. en plu. πρὸς ἔμ' αὑτῷ δι' ἐκείνου γίγνεσθαι τὰς διαλύσεις que por mediación de aquél tuviera lugar la reconciliación de él conmigo D.21.119, cf. 42.11, τὰς διαλύσεις ... πρὸς ἐμὲ ποιησάμενοι Is.2.38, γενέσθαι τὰν διάλυσιν τοῖς κατελθόντεσσι ... καὶ τοῖς ἐν τᾷ πόλι ἐόντεσσι SEG 36.752.41 (Mitilene IV a.C.), αἰ δέ κέ τις ... μὴ ἐμμένη ἐν ταῖς διαλυσίεσσι ταύταισι SEG 36.752.3 (Mitilene IV a.C.), cf. Plu.Arat.12, εἰς διάλυσιν ἀγίωχαν πάντα τὰ κατὰ τὴν ἀμφισβήτησιν SB 6611.27 (II d.C.)
•frec. en pap. en repartos de herencias y otros conflictos legales, esp. ref. al propio documento acuerdo, acta de conciliación κυρίαν αὐτοῖς εἶναι τὴν διάλυσιν PTeb.933.9 (III a.C.), πρὸς ἀσφάλειαν σου ἐξέδωκά σοι τήν δε τὴν διάλυσιν κυρίαν οὖσαν καὶ βεβαίαν PLips.14.12 (IV d.C.), cf. SB 11896.12 (V d.C.), PLond.1008.4 (VI d.C.), ἐμμενοῦσιν ταύτῃ τῇ ὁμολογίᾳ τῆς διαλύσεως καὶ οὐδαμοῦ ταύτην παρασαλεύσουσιν SB 7033.69 (V d.C.), ἀρραγῆ καὶ ἀσάλευτον εἶναι ταύτην τὴν ἐνώμοτον ὁμολογίαν τῆς διαλύσεως SB 9763.47, cf. 37 (V d.C.), PPrincet.79.5 (IV d.C.), PLond.113.1.63 (VI d.C.), SB 6000.22 (VI d.C.), CSyr. (518-19) Act.p.99.16
•acuerdo, pacto διαλύσει διελύσαμεν πρὸς σέ hicimos un pacto contigo LXX 2Es.11.7
•esp. político-militar acuerdo, tratado, Com.Adesp.1014.26, εἰς ἀδύνατον ἐκβάλλοντες τὴν διάλυσιν imposibilitando cualquier tipo de arreglo Plb.1.68.10, πρὸς τὸν Ἀρχίδαμον Plb.5.37.3, cf. 1.69.5, D.H.6.71, ποιεῖσθαι τὰς διαλύσεις alcanzar un acuerdo, hacer la paz Plb.4.17.7, cf. 1.84.11, 5.105.1, D.S.12.75, Plu.Pyrrh.20, ἀπογινώσκειν τὰς διαλύσεις descartar el acuerdo D.S.19.75, 20.84, πρεσβεύεσθαι περὶ διαλύσεως negociar la paz D.S.14.116, 18.17, τὰς διαλύσεις συντιθεμένους componiendo un arreglo Phoenicid.1, πρεσβευόντων ἐπὶ τὰς διαλύσεις enviando delegaciones para llegar a un acuerdo Plb.2.39.4, cf. Str.11.8.3, Plu.Brut.10, D.S.12.46, I.AI 15.155, App.Pun.112, Mac.18, D.C.43.8, λαλεῖν ὕπερ διαλύσεων καὶ συνθηκῶν Plb.14.6.11, πρὸς τὰς διαλύσεις ἥδιον ἔσχεν se mostró más dispuesto a llegar a un acuerdo Plu.Publ.17, προκαλούμενος εἰς διαλύσεις τὸν ἕτερον Plu.Sull.28, cf. I.AI 14.86, BI 4.256, D.S.15.17, Plu.Aem.7, Flam.9, Ages.35, D.Chr.10.119, 40.17.
III teniendo como medio el pago
1 cancelación, condonación χρεῶν Pl.Lg.684d, χρεῶν ... ἢ φόρων I.BI 1.428
•liquidación, pago de deudas, D.38.13, δανείων Plu.Cic.41
•en pap. amortización, pago de préstamos u otro tipo de deudas κατὰ συγγραφὴν διαλύσεως PBaden 8.13 (II a.C.), ὑπὲρ διαλύσεως καὶ συμφωνίας περὶ τῶν ὀφειλομένων ὑπ' ἐμοῦ τῷ ... Ἀτρῇ POxy.104.20 (I d.C.), cf. 1034ue (II d.C.), 71.1.3 (IV d.C.), συνεφωνήσαμεν πρὸς ὑμᾶς ὥστε λαβεῖν ἀπότακτον (ἀρτάβας) κ ὑπὲρ διαλύσεως πασῶν τῶν χορηγιῶν PRyl.181.10 (III d.C.), cf. POxy.3758.94, 3757.19 (ambos IV d.C.)
•fig. ἡ δ. τοῦ φιλανθρωπεύματος la devolución del favor Plu.Demetr.6.
2 crist. expiación ἁμαρτημάτων Chrys.M.57.177.
IV concr. desarrollo, expansión τῆς σπείρας de los anillos de una serpiente, D.S.3.37.

Greek Monotonic

διάλῠσις: [ῠ], -εως, ἡ (διαλύω),·
I. απελευθέρωση αποδέσμευση του ενός από το άλλο, διαχωρισμός, ξεχώρισμα, τῆςψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, σε Πλάτ.· δ. τοῦ σώματος, η αποσύνθεσή του, στον ίδ.· ἡ δ. τῆς γεφύρας, η κατάρρευση της γέφυρας, σε Θουκ.· λέγεται για διασκόρπιση στρατευμάτων, σε Ξεν.· ἡ δ. τῆς ἀγορᾶς, η ώρα της διάλυσής της, σε Ηρόδ.· τὴν δ. ἐποιήσαντο, διέκοψαν, τελείωσαν τη μάχη, σε Θουκ.· δ. γάμου, διαζύγιο, σε Πλούτ.
II. τέλος, παύση, διακοπή, λήξη, κακῶν, σε Ευρ.· πολέμου, σε Θουκ.· απόλ., κατάπαυση εχθροπραξιών, συνθηκολόγηση, ειρήνη, σε Δημ.

Russian (Dvoretsky)

διάλῠσις: εως ἡ1) разложение, распадение (ἡ δ. καὶ πάλιν ἡ σύνθεσις Arst.; σώματος Plat.);
2) прекращение, расторжение (φιλίας Arst.; γάμου Plut.);
3) прекращение, окончание (κακῶν Eur.; πολέμου Thuc., Isocr.);
4) разрушение, слом (γεφύρας Thuc.; οἴκου Plut.);
5) разделение (τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος Plat.);
6) погашение, уплата (χρεῶν Plat.; δανείων Plut.);
7) (о собрании или армии) роспуск (τοῦ στρατεύματος Xen.; σύλλογοι καὶ διαλύσεις Plat.; διαλύσεις καὶ πάλιν συνδρομαὶ τῶν ἀνθρώπων Plut.): ἀγορῆς δ. Her. время закрытия рынка;
8) преимущ. pl. прекращение враждебных действий (βουλεύεσθαι περὶ διαλύσεως Arst.); заключение мира, примирение (πρός τινα Dem., Plut.).