Διονύσια
δυσφορέω περὶ τὰς ἀναστάσιας → feel ill on getting up
English (LSJ)
(sc. ἱερά), τά, festival of Dionysus, IG12.57, Foed. ap. Th.5.23, etc.; τὰ ἐν ἄστει IG22.1299.31; τὰ ἀστικά Th.5.20; τὰ μεγάλα IG22.654.41; τὰ κατ' ἀγρούς Ar.Ach.202, Aeschin.1.157; τὰ ἐπὶ Ληναίῳ IG2.741.10; elsewhere, SIG285.14 (Erythrae), IG12(1).6.3 (Rhodes, from Erythrae), etc.; Δ. παίδων ib.11 (2).105 (Delos, iii B. C.), al.
Wikipedia EN
The Dionysia (/daɪəˈnaɪsiə/) was a large festival in ancient Athens in honor of the god Dionysus, the central events of which were the theatrical performances of dramatic tragedies and, from 487 BC, comedies. It was the second-most important festival after the Panathenaia. The Dionysia actually consisted of two related festivals, the Rural Dionysia and the City Dionysia, which took place in different parts of the year. They were also an essential part of the Dionysian Mysteries.
German (Pape)
[Seite 634] u. die anderen von Διόνυσος abgeleiteten Wörter, s. nom. pr.
Spanish (DGE)
-ων, τά
• Alolema(s): -εια ICos EV 218.21, IPr.113.103 (ambas I a.C.), IEphesos 2071.7 (II d.C.)
• Prosodia: [-ῡ-]
Dionisias, fiestas de Dioniso celebradas en múltiples localidades de Grecia, frec. cada dos años
I en Atenas
1 Δ. o Δ. τὰ μεγάλα Grandes Dionisias celebradas en el mes de Elafebolión (Marzo), Th.5.23, Ar.Pax 530, Th.747, IG 13.61.25 (V a.C.), Aeschin.2.151, D.21 argumen.2.2, IG 22.448.25 (IV a.C.), SEG 32.117.27 (Atenas III a.C.), IG 5(2).118.1 (Tegea III a.C.), Aesop.5, Sch.Aeschin.3.67
•tb. llamadas Dionisias Urbanas Δ. τὰ ἀστικά Th.5.20, Δ. τὰ ἐν ἄστει D.21.10, Aeschin.1.43, IG 22.1496.80 (IV a.C.), 1299.31 (III a.C.)
•frec. como indicador temp. πρὸ Διονυσίων antes de las Dionisias And.Myst.98, Ael.VH 2.30, μετὰ τὰ Δ. τὰ ἐν ἄστει Aeschin.2.61, ἐν τοῖς Διονυσίοις X.Eq.Mag.3.2, cf. Pl.R.475d.
2 τὰ Δ. ἐπὶ Ληναίῳ Dionisias del Leneo, otro n. de las Leneas celebradas en el mes de Gamelión (Enero) en el Leneo IG 22.1496.74, 105 (IV a.C.), Sch.Ar.Ach.504b.
3 τὰ κατ' ἀγροὺς Δ. Dionisias Campestres celebradas en el mes de Posidón (Diciembre) en los demos del Ática, Ar.Ach.202, 250, Aeschin.1.157, tb. llamadas Δ. τὰ μικρά Pequeñas Dionisias D.21 argumen.2.2, en Mirrinunte IG 22.1183.37 (IV a.C.), en Eleusis IG 22.1193.15 (IV a.C.), 1235.17 (III a.C.), en Salamina IG 22.1227.31 (II a.C.), siendo esp. importantes las del Pireo Δ. τὰ ἐν Πειραιεῖ IG 22.1496.70, 136 (IV a.C.), cf. 1214.20 (III a.C.).
4 τὰ ἀρχαιότατα Δ. Antiguas Dionisias otro n. de las Antesterias celebradas en el mes de Antesterión (Febrero), Th.2.15.
II en otros lugares, y en época rom. frec. ref. a las Bacanales: Argos, Plu.2.671e, Micenas IG 4.497.12 (II a.C.), Esparta, Hsch.s.u. Διονύσια, Mégara IG 7.21.35 (II a.C.), Tebas de Beocia IEphesos l.c., Queronea IG 7.3409, Delfos FD 3.220.32, 224.11 (ambas III a.C.), Lócride τὰ τριετηρικὰ Δ. SEG 27.145 (imper.), Dion de Macedonia SEG 27.279 (IV/III a.C.), en el monte Pangeo, Clitonymus 3, Abdera SIG 656.29 (II a.C.), Dionisópolis IGBulg.12.13.45 (I a.C.), Priene IPr.l.c., Eritras IEryth.21.14 (IV a.C.), 119.3 (III a.C.), Calcedón IKalchedon 1.70 (II a.C.), Delos Δ. παίδων IG 11(2).105.6, ID 318.7 (ambas III a.C.), Quíos FD 3.214.23, 215.21 (ambas III a.C.), Pepareto IG 12(8).640.32 (II a.C.), Astipalea de Amorgos IG 12(3).169.16 (III/II a.C.), Teos ICos l.c., Tasos SEG 29.771.6 (II a.C.), Cos SEG 27.511.17, IC 5.19 (ambas III a.C.), SIG 538A.30 (Delfos III a.C.), Náucratis, Herm.Hist. en Ath.149d, en Roma ref. a las Bacanales, Plu.Caes.56, tb. en Tarento, Ath.156a, D.C.39.5.
French (Bailly abrégé)
ων (τά) :
s.e. ἱερά;
les Dionysies, fêtes de Dionysos ; à Rome fêtes de Bacchus.
Étymologie: Διόνυσος.
Russian (Dvoretsky)
Διονύσια: (ῡ) τά Дионисии (празднества в честь Диониса-Вакха, справлявшиеся четыре раза в году)
1 τὰ Δ. (тж. τὰ Δ. ἀστικά или ἐν ἄστει, τὰ μεγάλα Δ., τὰ τῶν Διονυσίων и ἡ τῶν Διονυσίων ἑορτή) Thuc., Xen., Plat., Aeschin., Arst., Dem., Plut. Большие или Городские Дионисии (в месяце элафеболионе);
2 τὰ κατ᾽ ἀγροὺς или ἐν ἀγροῖς Δ. и τὰ μικρὰ Δ. Arph., Aeschin., Dem. Малые или Полевые (Сельские) Дионисии (в месяце посидеоне);
3 τὰ Δ. Λήναια или τὰ ἐν Λίμναις Arph. Ленейские Дионисии (в месяце гамелионе);
4 τὰ Δ. Ἀνθεστήρια или ἀρχαιότερα Thuc. Древние Дионисии (в месяце антестерионе).
Greek (Liddell-Scott)
Διονύσια: [ῡ], (ἐνν. ἱερά), τά, ἑορτὴ τοῦ Διονύσου ἢ Βάκχου· τοιαῦται ἐν Ἀθήναις ὑπῆρχον τέσσαρες κατὰ τέσσαρας διαδοχικῶς μῆνας· δηλ. 1) τὰ κατ’ ἀγροὺς (Ἀριστοφ. Ἀχ. 202, Αἰσχίν. 22. 26), τὰ ἐν ἀγροῖς (Σχόλ. Ἀριστοφ. Ἀχ. 503), ἢ τὰ μικρά, ἐν μηνὶ Ποσειδεῶνι (τέλ. Δεκεμβρ. ― μέσ. Ἰανουαρ.)· κατ’ αὐτὰ παλαιαὶ τραγῳδίαι καὶ κωμῳδίαι ἀναπαρίσταντο. 2) τὰ ἐν Λίμναις ἢ Λήναια (ἐν Λίμναις, ἔνθα ὑπῆρχε τὸ Λήναιον), ἐν μηνὶ Γαμηλιῶνι (τέλ. Ἰανουαρ. ― μέσ. Φεβρ.), ὁπότε ὁ οἶνος ἦτο πλέον παρεσκευασμένος, οἱ δὲ ληνοὶ κεκαθαρισμένοι ἐκ τῆς ἑορτῆς ταύτης· ὁ μὴν ἐκαλεῖτο πρότερον Ληναιών, ὅπερ ὄνομα διετήρησαν οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ Ἴωνες. ― Κατὰ ταῦτα τινὲς τῶν νέων τραγῳδιῶν καὶ κωμῳδιῶν παριστάνοντο καὶ βραβεῖον ἐδίδετο ἐκ νέου οἴνου· ἴδε ληναῖος καὶ λίμνη ΙΙ. 3) τὰ Ἀνθεστήρια (ὃ ἴδε) ἐν μηνὶ Ἀνθεστηριῶνι (τέλ. Φεβρ. ― μέσ. Μαρτ.), ὧν ἡ πρώτη ἡμέρα πιθοίγια (καθ’ ἣν ἐγίνετο τὸ πρῶτον ἄνοιγμα τῶν πίθων τοῦ νέου οἴνου)· ἡ δευτέρα χόες καὶ ἴσως ἡ τρίτη χύτραι ἐκ τῆς δημοσίᾳ γινομένης εὐωχίας. ― Ἄγνωστον δὲ ὁποῖαι δραματικαὶ παραστάσεις παρηκολούθουν εἰς τὴν ἑορτὴν ταύτην. 4) τὰ αστικὰ (Θουκ.) 5. 20), τὰ κατ’ ἄστυ, ἐν ἄστει (Σχόλ. εἰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 503), τὰ μεγάλα ἢ ἁπλῶς τὰ Διονύσια (Συνθήκ. παρὰ Θουκ. 5. 23), ἐν μηνὶ Ἐλαφηβολιῶνι (τέλ. Μαρτίου ― μέσ. Ἀπριλ.), ὁπότε ἡ πόλις ἦτο μεστὴ ξένων ἐξ ἁπάσης τῆς Ἑλλάδος, καὶ τὰ λαμπρότατα θεάματα ἐγίνοντο (ἴδε Ἀριστοφ. Ἀχ. 502 κἑξ)· ― διὰ ταῦτα δὲ ἐφυλάττοντο τὰ πλεῖστα τῶν νέων δραμάτων. ― Ὁ Böckh πρῶτος (Abhandl. Berl. Akad. 1816, σ. 47 - 124) διελεύκανε καὶ ἐβεβαίωσε τὴν ἀλήθειαν ὅτι ὑπῆρχον τέσσαρα Διονύσια· μέχρι αὐτοῦ ἐνομίζετο ὅτι τὰ Λήναια καὶ τὰ Ἀνθεστήρια ἦσαν τὰ αὐτά· ἴδε Philol. Mus. 2. 573 κἑξ.
Greek Monolingual
τα (Α διονύσιος, -α, -ον)
τα Διονύσια
γιορτές προς τιμήν του Διονύσου που περιλάμβαναν θεατρικές παραστάσεις και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις
νεοελλ.
ονομασία θεάτρων και κινηματογράφων
αρχ.
1. ως επίθ. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στον Διόνυσο
2. το αρσ. ως ουσ. ο πους παλιμβάκχειος
3. το ουδ. ως ουσ. α) ο κισσός
β) ιερό του Διονύσου.
Greek Monotonic
Δῐονύσια: [ῠ] (ενν. ἱερά), τά, γιορτή του Διονύσου ή του Βάκχου στην Αθήνα. Υπήρχαν τέσσερις τέτοιες γιορτές, δηλ.:
1. τὰ κατ' ἀγρούς ή τὰ μικρά, τον μήνα Ποσειδεώνα (Δεκέμβριος),
2. τὰ ἐν Λίμναις ή τὰ Λήναια (στο προάστιο Λίμναι, εκεί όπου βρισκόταν το Λήναιον), τον μήνα Γαμηλιώνα (Ιανουάριος),
3. τὰ Ἀνθεστήρια, τον μήνα Ανθεστηρίωνα (Φεβρουάριος),
4. τὰ ἀστικά ή τὰ κατ' ἄστυ, που ονομάζονταν επίσης τὰ μεγάλα ή απλώς τὰ Διονύσια, τον μήνα Ελαφηβολιώνα (Μάρτιος), όπου η Αθήνα ήταν γεμάτη από ξένους, και παρουσιάζονταν νέα δράματα, σε Λουκ.
Middle Liddell
n
sc. ἱερά, τά the feast of Dionysus or Bacchus at Athens, of which there were four: viz.
1. τὰ κατ' ἀγρούς or τὰ μικρά, in Poseideon (December).
2. τὰ ἐν Λίμναις or τὰ Λήναια (in the suburb Λίμναι, where the Λήναιον stood), in Gamelion (January).
3. τὰ Ἀνθεστήρια in Anthesterion (February).
4. τὰ ἀστικά or τὰ κατ' ἄστυ, also called τὰ μέγαλα or simply τὰ Διονύσια, in Elaphebolion (March), when Athens was full of strangers, and new Dramas were performed.