Σπάρτη
νεκρὸν ἐάν ποτ' ἴδηις καὶ μνήματα κωφὰ παράγηις κοινὸν ἔσοπτρον ὁρᾶις· ὁ θανὼν οὕτως προσεδόκα → whenever you see a body dead, or pass by silent tombs, you look into the mirror of all men's destiny: the dead man expected nothing else | if you ever see a corpse or walk by quiet graves, that's when you look into the mirror we all share: the dead expected this
English (LSJ)
Dor. Σπάρτα, ἡ, Sparta in Laconia, Il.2.582, etc.:—hence Advbs., Σπάρτηθεν,
A from Sparta, Od.2.327; Σπάρτηνδε, to Sparta, 1.285:—Σπαρτιάτης [ᾱ], ου, ὁ, a Spartan, E.Or.457, Th.1.128, etc.; Ion. Σπαρτι-ήτης, εω, Hdt.1.65:—fem. Σπαρτι-ᾶτις, ιδος, ἡ, a Spartan woman, E. Andr.596, etc.; also (sc. χώρα) Laconia, Plu.2.219f; also as Adj., Σ. γυνή, χθών, E.Hel.115, Or.537, etc.; also Σπαρτιάς, άδος, St. Byz.:—Adj. Σπαρτιᾱτικός, ή, όν, Spartan, Paus.6.4.10, Luc.Salt. 46, etc.
French (Bailly abrégé)
ης (ἡ) :
Sparte, capitale de la Laconie.
Étymologie: DELG étym. obscure, pê σπάρτη, σπάρτος, ou substrat.
English (Autenrieth)
Sparta, the principal city of Laconia, residence of Menelāus and Helen. Epith., εὐρεῖα, καλλιγύναιξ, Od. 11.460, Od. 13.412, Il. 2.582, Il. 4.52, Od. 1.93, Od. 2.214, 3.—Σπάρτηθεν, from Sparta, Od. 2.327, Od. 4.10 .—Σπάρτηνδε, to Sparta, Od. 1.285.
Greek Monolingual
η, ΝΜΑ, και δωρ. τ. Σπάρτα Α
πόλη της Πελοποννήσου, πρωτεύουσα σήμερα του νομού Λακωνίας, πρωτεύουσα, στην αρχαιότητα, της επικράτειας τών Λακεδαιμονίων, η οποία ονομαζόταν και Λακεδαίμων ή Λακωνική ή Λακεδαιμονία ή Λάκαινα ή Λακωνίς ή Σπαρτιάτις, η δεύτερη, μαζί με την Αθήνα, ονομαστή πόλη - κράτος της ελληνικής αρχαιότητας.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η λ. Σπάρτη πρέπει να συνδεθεί με το ρ. σπείρω ή με τις λ. σπάρτη «σχοινί», σπάρτος / σπάρτον, και να θεωρηθεί ως όρος του προελληνικού γλωσσικού υποστρώματος. Οι λ. Σπάρτη, Σπαρτιάτης διατηρούν τον χαρακτήρα του τοπωνυμίου και διακρίνονται από τους τ. Λακεδαίμων, Λακεδαιμόνιος, οι οποίοι έχουν, περισσότερο, πολιτική χροιά και αναφέρονται στο κράτος, στο πολίτευμα της Σπάρτης και στους Σπαρτιάτες ως πολίτες].
Greek Monotonic
Σπάρτη: Δωρ. Σπάρτα, ἡ, η πόλη της Πελοποννήσου Σπάρτη, σε Όμηρ. κ.λπ.· απ' όπου, επιρρήματα, Σπάρτηθεν, από τη Σπάρτη, σε Ομήρ. Οδ.· Σπάρτηνδε, προς τη Σπάρτη, στο ίδ.· Σπαρτιάτης [ᾱ], -ου, ὁ, αυτός που κατοικεί σε ή κατάγεται από τη Σπάρτη, σε Ευρ., Θουκ.· Ιων. -ήτης, -εω, σε Ηρόδ.· θηλ. -ᾶτις, -ιδος (ενν. γυνή), η Σπαρτιάτισσα γυναίκα, σε Ευρ. κ.λπ.· (ενν. χώρα), η Λακωνία, σε Πλούτ.· επίσης, ως επίθ., Σπαρτιᾶτις γυνή, χθών, γῆ, σε Ευρ.
