εὐπάθεια: Difference between revisions
Καλὸν φέρουσι καρπὸν οἱ σεμνοὶ τρόποι → Mores decori frugis est pulchrae seges → Ein ehrbarer Charakter bringt willkommne Frucht
(Bailly1_2) |
(15) |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> <i>litt.</i> sensation <i>ou</i> impression agréable, <i>d’où</i><br /><b>1</b> jouissance, plaisir, félicité;<br /><b>2</b> régime de vie délicat;<br /><b>II.</b> sensibilité.<br />'''Étymologie:''' [[εὐπαθής]]. | |btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> <i>litt.</i> sensation <i>ou</i> impression agréable, <i>d’où</i><br /><b>1</b> jouissance, plaisir, félicité;<br /><b>2</b> régime de vie délicat;<br /><b>II.</b> sensibilité.<br />'''Étymologie:''' [[εὐπαθής]]. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=η (ΑΜ [[εὐπάθεια]], Α και ιων. τ. [[εὐπαθίη]]) [[ευπαθής]]<br />(για νόσους) η [[έλλειψη]] αντοχής του οργανισμού, η [[ευαισθησία]] στις παθήσεις, στις νόσους («[[ευπάθεια]] στομάχου»)<br /><b>νεοελλ.</b><br />(για [[φυσικά]] όργανα ή συσκευές) η [[ιδιότητα]] μιας συσκευής να σημειώνει και τις ελάχιστες εξωτερικές αλλοιώσεις ή επιδράσεις, η [[ευαισθησία]] («[[ευπάθεια]] βαρομέτρου, ζυγού κ.λπ.»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[απόλαυση]] αγαθών, [[ησυχία]], [[άνεση]], [[ευμάρεια]]<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>αἱ εὐπάθειαι</i><br />α) [[τέρψη]], [[τρυφή]], [[αισθητική]] [[ηδονή]], [[απόλαυση]]<br />β) ορεκτικό εδώδιμο, [[λίχνευμα]], [[άρτυμα]], ηδυντικό<br />γ) (στους Στωικούς) ευχάριστη [[διάθεση]]<br /><b>3.</b> ψυχική [[ανακούφιση]], [[ευχαρίστηση]], [[ικανοποίηση]]<br /><b>4.</b> [[ευεργεσία]]<br /><b>5.</b> (για πρόσωπα) η [[ιδιότητα]] του να συλλαμβάνει [[κανείς]] εύκολα τις εξωτερικές εντυπώσεις<br /><b>6.</b> (για πράγματα) το να παθαίνει ένα [[πράγμα]] εύκολα [[κάτι]], η [[αλλοίωση]]<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «εὐπαθείας [[ἐπιτηδεύω]]» — επιδίδομαι σε τέρψεις, σε απολαύσεις<br />β) «ἐν εὐπαθείαις [[εἰμί]]» — [[διασκεδάζω]], [[γλεντοκοπώ]], βρίσκομαι σε [[ευθυμία]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 06:37, 29 September 2017
English (LSJ)
[πᾰ], Ion. εὐπαθ-είη, ἡ, (εὐπᾰθής)
A comfort, ease, X.Ages.9.3; οὐ καρτερίαν τὴν ἀρετὴν ἀλλ' εὐ. νομίζειν ib.11.9, cf. Plu.2.132c: esp. in pl., enjoyments, luxuries, ἐν εὐπαθείῃσι εἶναι enjoy oneself, make merry, Hdt.1.22,191, 8.99; εὐπαθείας ἐπιτηδεύειν Id.1.135; also, delicacies, dainties, εὐπαθείας ἐκ τῆς ἀγορᾶς πολυτελεῖς πορίζεσθαι X.Ap.18, cf. Pl.R.404d. 2 pl. in Stoic Philos., innocent emotions, opp. πάθη, Stoic.3.105,al. 3 = τὸ εὖ πάσχειν, receipt of benefits, Arist.EN 1159a21. 4 sensitiveness to impressions, Alex.Aphr.Pr.2.53; to disease, Gal.8.205, al.; passivity, Plu.2.589.
German (Pape)
[Seite 1086] ἡ, ion. εὐπαθίη, Her. 8, 99, das Wohlergehen, sinnliches Behagen, Sinnengenuß, χορεύειν καὶ ἐν εὐπαθίῃσιν εἶναι, 1, 22. 191. 8, 99; εὐπαθείας παντοδαπὰς ἐπιτηδεύουσιν 1, 135; vgl. Xen. Ages. 9, 3, der auch οὐ καρτερίαν τὴν ἀρετὴν ἀλλ' εὐπάθειαν νομίζειν sagt, ibd. 11, 9; ὡς σημείῳ τῆς εὐπαθείας χαίρουσι τῇ τιμῇ Arist. Eth. 8, 9; Plat. Rep. III, 404 d ἀττικῶν πεμμάτων τὰς δοκούσας εὐπαθείας; X, 615 a. Bes. bei den Stoikern, auch den Epikuräern, Ausdruck für ἡδονή im guten Sinne, D. L. 7, 115; Plut. – Allgemein, leichte Empfänglichkeit für äußere Eindrücke, τὴν γῆν προδιαλύομεν καὶ μαλάττομεν, ἵνα κοπεῖσα μεταβάλλῃ δι' εὐπάθειαν Plut. Symp. 2, 6, 3.
Greek (Liddell-Scott)
εὐπάθεια: Ἰων. -ίη, ἡ, (εὐπᾰθὴς) ἡ ἀπόλαυσις ἀγαθῶν, ἀπόλαυσις ἡσυχίας καὶ ἀναπαύσεως, Ξεν. Ἀγησ. 9. 3, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 8. 8, 2: - ἰδίως ἐν τῷ πληθ., ἀπολαύσεις, τέρψεις, τρυφαί, ἐν εὐπαθίῃσι (οὕτως ἀναγνωστέον ἀντὶ -είῃσι, πρβλ. 8. 99), διατελεῖν ἐν τρυφῇ καὶ ἐν εὐθυμίᾳ, Ἡρόδ. 1. 22, 191· εὐπαθείας ἐπιτηδεύειν αὐτόθι 135· ὡσαύτως λιχνεύματα, ἡδύσματα, εὐπαθείας ἐκ τῆς ἀγορᾶς πολυτελεῖς πορίζεσθαι Ξεν. Ἀπολ. 18, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 404D. 2) παρὰ τοῖς Στωϊκοῖς, μακαρία κατάστασις τῆς ψυχῆς, Διογ. Λ. 17. 115· πρβλ. Ξεν. Ἀγησ. 11, 9, οὐ καρτερίαν τὴν ἀρετὴν ἀλλ’ εὐπ. νομίζειν: - καθόλου, εὐαισθησία, Πλούτ. 2. 589C, κτλ. πρβλ. Wyttenb. ἐν 132C.
French (Bailly abrégé)
ας (ἡ) :
I. litt. sensation ou impression agréable, d’où
1 jouissance, plaisir, félicité;
2 régime de vie délicat;
II. sensibilité.
Étymologie: εὐπαθής.
Greek Monolingual
η (ΑΜ εὐπάθεια, Α και ιων. τ. εὐπαθίη) ευπαθής
(για νόσους) η έλλειψη αντοχής του οργανισμού, η ευαισθησία στις παθήσεις, στις νόσους («ευπάθεια στομάχου»)
νεοελλ.
(για φυσικά όργανα ή συσκευές) η ιδιότητα μιας συσκευής να σημειώνει και τις ελάχιστες εξωτερικές αλλοιώσεις ή επιδράσεις, η ευαισθησία («ευπάθεια βαρομέτρου, ζυγού κ.λπ.»)
αρχ.
1. απόλαυση αγαθών, ησυχία, άνεση, ευμάρεια
2. στον πληθ. αἱ εὐπάθειαι
α) τέρψη, τρυφή, αισθητική ηδονή, απόλαυση
β) ορεκτικό εδώδιμο, λίχνευμα, άρτυμα, ηδυντικό
γ) (στους Στωικούς) ευχάριστη διάθεση
3. ψυχική ανακούφιση, ευχαρίστηση, ικανοποίηση
4. ευεργεσία
5. (για πρόσωπα) η ιδιότητα του να συλλαμβάνει κανείς εύκολα τις εξωτερικές εντυπώσεις
6. (για πράγματα) το να παθαίνει ένα πράγμα εύκολα κάτι, η αλλοίωση
7. φρ. α) «εὐπαθείας ἐπιτηδεύω» — επιδίδομαι σε τέρψεις, σε απολαύσεις
β) «ἐν εὐπαθείαις εἰμί» — διασκεδάζω, γλεντοκοπώ, βρίσκομαι σε ευθυμία.