ῥαίω: Difference between revisions
Σύμβουλος οὐδείς ἐστι βελτίων χρόνου → Consultor homini tempus utilissimus → Kein besserer Berater zeigt sich als die Zeit
(SL_2) |
(35) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ῥαίω]] <br /> <b>1</b> [[shatter]] αἰὼν δὲ δἰ ὀστέων ἐρραίσθη (codd.: ἐραίσθη Christ) fr. 111. 5. | |sltr=[[ῥαίω]] <br /> <b>1</b> [[shatter]] αἰὼν δὲ δἰ ὀστέων ἐρραίσθη (codd.: ἐραίσθη Christ) fr. 111. 5. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=Α<br />(<b>ποιητ. τ.</b>)<br /><b>1.</b> [[συνθλίβω]], [[τσακίζω]], [[συντρίβω]] («νῆα... ῥαισέμεναι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[προκαλώ]] [[ναυάγιο]]<br /><b>3.</b> [[εξολοθρεύω]], [[εξαφανίζω]]<br /><b>4.</b> <b>παθ.</b> <i>ῥαίομαι</i><br />καταβάλλομαι από τα παθήματα που [[υφίσταμαι]]<br /><b>5.</b> (η μτχ. παθ. ενεστ. ως ουσ.) <i>ὁ ῥαιόμενος</i><br />[[ναυαγός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος άγνωστης ετυμολ. Ο [[φωνηεντισμός]] του ρ. θυμίζει τα: [[παίω]], [[πταίω]] ενώ έχει διατυπωθεί η [[άποψη]] ότι το ρ. [[ῥαίω]] [[είναι]] [[προϊόν]] συμφυρμού τών ρ. [[ῥήγνυμι]] και [[παίω]]. Προβλήματα γεννά [[επίσης]] το -<i>σ</i>-τών συνθ. σε -<i>ραίστης</i> και τών ρηματ. επιθ. [[ῥαιστήρ]]/ [[ῥαίστωρ]], ενώ τα σύνθ. σε -<i>ραίστης</i> εμφανίζουν και [[μορφή]] -<i>ραϊστής</i> (<b>πρβλ.</b> [[θυμοραϊστής]]). Η [[δισυλλαβία]] [[μάλιστα]] -<i>ραϊ</i>- του -<i>ραι</i>- μαρτυρείται και στον μυκην. τ. <i>warawita</i> (= <i>FραFιτα</i> ή <i>FραFιστα</i>) ενώ και τα [[ίδια]] τα δεδομένα της Μυκηναϊκής γεννούν προβλήματα ως [[προς]] την [[παρουσία]] και [[απουσία]] αρκτικού <i>w</i>/<i>F</i> στους τ. <i>warawita</i> και <i>opiratere</i> (= <i>ὀπιραιστήρες</i>, <b>βλ. λ.</b> [[ῥαιστήρ]])]. | |||
}} | }} |
Revision as of 12:25, 29 September 2017
English (LSJ)
poet. subj.
A ῥαίῃσι Od.5.221: fut. ῥαίσω (διαρ-) 2.49; Ep. inf. ῥαισέμεναι (v.l. ῥαίσεσθαι) 8.569: aor. ἔρραισα, subj. ῥαίσῃ 23.235:— Pass., fut. (in med. form) ῥαίσομαι (διαρ-) Il.24.355: aor. ἐρραίσθην 16.339:—break, shiver, shatter, ῥ. νῆα wreck a ship, Od.8.569, 13.151, 23.235; ῥ. τινά cause one to suffer shipwreck, 5.221:—in Pass., ῥαιόμενος suffering shipwreck, 6.326; νηῦς ῥαισθεῖσα A.R.2.1112; also φάσγανον ἐρραίσθη it was shivered, Il.16.339; τῷ κέ οἵ ἐγκέφαλός γε διὰ σπέος . . ῥαίοιτο πρὸς οὔδεϊ his brain would be dashed on the ground throughout the cavern, Od.9.459; so αἰὼν δι' ὀστέων ἐρραίσθη the marrow spurted through the bones, Pi.Fr.111. II generally, destroy, A.R.1.617:—Pass., to be broken down, crushed by suffering, ὅταν . . ῥαισθῇ A.Pr.191, AP7.529 (Theodorid.), etc. (anap.), cf. S.Tr.268.
German (Pape)
[Seite 833] aor. pass. ἐῤῥαίσθην, zerstören, zerbrechen, zertrümmern; νῆα, Od. 5, 221. 23, 235 u. öfter, das Schiff scheitern lassen; dah. ῥαιόμενος, der Gescheiterte, Schiffbrüchige, 6, 326, wo darauf folgt ὅτε μ' ἔῤῥαιε Ἐννοσίγαιος; φάσγανον ἐῤῥαίσθη, Il. 16, 339; ἐγκέφαλος ῥαίοιτο διὰ σπέος πρὸς οὔδεϊ, möchte sein Gehirn durch die Höhle hin gegen den Boden geschmettert werden, Od. 9, 459, αἰὼν ἐῤῥαίσθη, Pind. frg. 77, 3; übh. ins Verderben stürzen, ὅταν ταύτῃ ῥαισθῇ, Aesch. Prom. 189; δοῦλος ἀνδρὸς ὡς ἐλευθέρου ῥαίοιτο, Soph. Trach. 267; Hesych. erkl. φθείροιτο, geplagt, gemißhandelt werden; sp. D.: ναῦς ῥαισθεῖσα, An. Rh. 2, 1113, tödten, 1, 617; u. in der Anth.
Greek (Liddell-Scott)
ῥαίω: ποιητ. ὑποτ. ῥαίῃσι Ὀδ. Ε. 221· μέλλ. ῥαίσω (διαρ-) Ὅμ., Ἐπικ. ἀπαρ. ῥαισέμεναι Ὀδ. Θ. 569: ἀόρ. ἔρραισα, ὑποτακτ. ῥαίσῃ Ψ. 235 ― Παθ., μέλλ. ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ ῥαίσομαι (διαρ-) Ἰλ. Ω. 355: ἀόρ. ἐρραίσθην Ὅμ. (Ἴσως συγγενὲς τῷ ῥήγνυμι, πρβλ. ῥαιβός). Θραύω, συντρίβω, κατασυντρίβω, ῥ. νῆα, κατασυντρίβω πλοῖον. Ὀδ. Θ. 569, Ν. 151, Ψ. 235 ῥ. τινα, ἐπιφέρω ναυάγιον εἴς τινα, Ε. 221. ― ἐν τῷ παθ., ῥαιόμενος, ὁ ναυαγῶν, Ὀδ. Ζ. 326· ναῦς ῥαισθεῖσα Ἀπολλ. Ρόδ. Β 1113· ὡσαύτως, φάσγανον ἐρραίσθη, ἐθραύσθη, συνετρίβη, Ἰλ. Π. 339· τῷ κὲ οἱ ἐγκέφαλός γε διὰ σπέος ... ῥαίοιτο πρὸς οὔδεϊ, ὁ ἐγκέφαλός του ἤθελε σκορπισθῆ κατὰ γῆς καθ’ ὅλον τὸ σπήλαιον, Ὀδ. Ι. 459 (ὁ Εὐρ. τὴν ἔννοιαν ταύτην ἐκφέρει διὰ τοῦ ῥαίνω, ἴδε ῥαίνω ΙΙ)· οὕτως, αἰὼν δι’ ὀστέων ἐρραίσθη ὁ νωτιαῖος μυελὸς ἐξῆλθεν ὁρμητικῶς ἐκ τῶν ὀστῶν, Πινδ. Ἀποσπ. 77. ΙΙ. καθόλου καταστρέφω, Ἀπολλ. Ρόδ. Α 617, Ἀνθ. Π. 7. 529, κτλ. ― Παθ., κατασυντρίβομαι, καταβάλλομαι ἐκ τῶν παθημάτων, ὅταν ... ῥαισθῇ Αἰσχύλ. Πρ. 189, πρβλ. Σοφ. Τρ. 268.
French (Bailly abrégé)
impf. ἔρραιον, f. ῥαίσω, ao. ἔρραισα, pf. inus.
Pass. ao. ἐρραίσθην;
1 briser (un vaisseau, une arme, etc.) acc. ; en parl. de pers. ruiner par un naufrage ; Pass. être naufragé ; fig. briser de souffrances;
2 maltraiter, outrager.
Étymologie: R. Ϝραγ briser ; cf. ῥήγνυμι.
English (Autenrieth)
fut. inf. ῥαισέμεναι, aor. subj. ῥαίσῃ, inf. ῥαι<<><>>σαι, pass. pres. opt. ῥαίο- ιτο, aor. ἐρραίσθη: shatter, dash (in pieces), πρὸς οὔδεϊ, Od. 9.459; ‘wreck,’ Od. 6.326, Od. 5.221.
English (Slater)
ῥαίω
1 shatter αἰὼν δὲ δἰ ὀστέων ἐρραίσθη (codd.: ἐραίσθη Christ) fr. 111. 5.
Greek Monolingual
Α
(ποιητ. τ.)
1. συνθλίβω, τσακίζω, συντρίβω («νῆα... ῥαισέμεναι», Ομ. Οδ.)
2. προκαλώ ναυάγιο
3. εξολοθρεύω, εξαφανίζω
4. παθ. ῥαίομαι
καταβάλλομαι από τα παθήματα που υφίσταμαι
5. (η μτχ. παθ. ενεστ. ως ουσ.) ὁ ῥαιόμενος
ναυαγός.
[ΕΤΥΜΟΛ. Τεχνικός όρος άγνωστης ετυμολ. Ο φωνηεντισμός του ρ. θυμίζει τα: παίω, πταίω ενώ έχει διατυπωθεί η άποψη ότι το ρ. ῥαίω είναι προϊόν συμφυρμού τών ρ. ῥήγνυμι και παίω. Προβλήματα γεννά επίσης το -σ-τών συνθ. σε -ραίστης και τών ρηματ. επιθ. ῥαιστήρ/ ῥαίστωρ, ενώ τα σύνθ. σε -ραίστης εμφανίζουν και μορφή -ραϊστής (πρβλ. θυμοραϊστής). Η δισυλλαβία μάλιστα -ραϊ- του -ραι- μαρτυρείται και στον μυκην. τ. warawita (= FραFιτα ή FραFιστα) ενώ και τα ίδια τα δεδομένα της Μυκηναϊκής γεννούν προβλήματα ως προς την παρουσία και απουσία αρκτικού w/F στους τ. warawita και opiratere (= ὀπιραιστήρες, βλ. λ. ῥαιστήρ)].