κρηπίς: Difference between revisions
Ὁ κόσμος σκηνή, ὁ βίος πάροδος· ἦλθες, εἶδες, ἀπῆλθες → The world is a stage, life is your entrance: you came, you saw, you departed (Democritus fr. 115 D-K)
m (Text replacement - "———————— " to "<br />") |
(1ba) |
||
Line 33: | Line 33: | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=-ῖδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">mans high boot, half-boot</b> (X., Theoc., Plu., Poll.), also. [[groundwork]], [[foundation]], [[quay]] (IA, Pi.).<br />Compounds: some compp., e.g. <b class="b3">ὀπισθο-κρηπίς</b> name of a shoe (Att. inscr., Poll., H.). -<br />Derivatives: <b class="b3">κρηπίδια</b> pl. <b class="b2">bordering stones</b> (Didyma IIa), <b class="b3">κρηπιδαῖον</b> (Lys.), <b class="b3">-εῖον</b> (Ostia) <b class="b2">fundament of a house</b>, <b class="b3">κρηπιδ-ιαῖος</b> <b class="b2">of the fundament</b> (Att. inscr.; on the formation Chantraine Formation 49). Denomin. <b class="b3">κρηπιδόω</b> <b class="b2">give a basis, found, support</b> (D. C., Plu.) with <b class="b3">-ωμα</b> [[fundament]] (inscr., D. S., Aq.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: As <b class="b3">κνημίς</b>, <b class="b3">χειρίς</b> from a nominal basis; or the word just took their ending. The technical meaning suggests a loan (Chantraine Formation 347, Schwyzer 465); the connection with words for [[shoe]], e.g. Lith. <b class="b2">kùrpe</b> (Bezzenberger 17, 214, Zupitza Die german. Gutt. 125; s. [[καρβάτινος]]), is rejected by Fraenkel Lit. et. Wb. s. v. prob. rightly. Not with Haupt Actes du 16e congres des orientalistes (1912) from Babyl. [[kipir]], [[kipru]] <b class="b2">quay, asphalt-covering</b>. Lat. LW [loanword] [[crēpīda]] <b class="b2">half-boot</b>, [[crēpīdō]] <b class="b2">stone basis etc.</b>; cf. W.-Hofmann s. v. - The suffix occurs in Pre-Greek. | |etymtx=-ῖδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">mans high boot, half-boot</b> (X., Theoc., Plu., Poll.), also. [[groundwork]], [[foundation]], [[quay]] (IA, Pi.).<br />Compounds: some compp., e.g. <b class="b3">ὀπισθο-κρηπίς</b> name of a shoe (Att. inscr., Poll., H.). -<br />Derivatives: <b class="b3">κρηπίδια</b> pl. <b class="b2">bordering stones</b> (Didyma IIa), <b class="b3">κρηπιδαῖον</b> (Lys.), <b class="b3">-εῖον</b> (Ostia) <b class="b2">fundament of a house</b>, <b class="b3">κρηπιδ-ιαῖος</b> <b class="b2">of the fundament</b> (Att. inscr.; on the formation Chantraine Formation 49). Denomin. <b class="b3">κρηπιδόω</b> <b class="b2">give a basis, found, support</b> (D. C., Plu.) with <b class="b3">-ωμα</b> [[fundament]] (inscr., D. S., Aq.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: As <b class="b3">κνημίς</b>, <b class="b3">χειρίς</b> from a nominal basis; or the word just took their ending. The technical meaning suggests a loan (Chantraine Formation 347, Schwyzer 465); the connection with words for [[shoe]], e.g. Lith. <b class="b2">kùrpe</b> (Bezzenberger 17, 214, Zupitza Die german. Gutt. 125; s. [[καρβάτινος]]), is rejected by Fraenkel Lit. et. Wb. s. v. prob. rightly. Not with Haupt Actes du 16e congres des orientalistes (1912) from Babyl. [[kipir]], [[kipru]] <b class="b2">quay, asphalt-covering</b>. Lat. LW [loanword] [[crēpīda]] <b class="b2">half-boot</b>, [[crēpīdō]] <b class="b2">stone basis etc.</b>; cf. W.-Hofmann s. v. - The suffix occurs in Pre-Greek. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=![[κρηπίς]], ῖδος, ἡ,<br /><b class="num">I.</b> a [[half]]-[[boot]], Xen.:— κρηπῖδες soldiers' boots, i. e. soldiers [[themselves]], Theocr.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], a groundwork, [[foundation]], basement of a [[temple]] or [[altar]], Hdt., Soph., etc.:—metaph., κρηπὶς σοφῶν ἐπέων Pind.; [[οὐδέπω]] κρηπὶς κακῶν ὕπεστι we [[have]] not yet got to the [[bottom]] of [[misery]], Aesch.; ἡ [[ἐγκράτεια]] ἀρετῆς [[κρηπίς]] [[self]]-[[control]] is the [[foundation]] of [[virtue]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> the [[walled]] [[edge]] of a [[river]], a [[quay]], Lat. [[crepido]], Hdt. | |||
}} | }} |
Revision as of 03:05, 10 January 2019
English (LSJ)
ῖδος, ἡ,
A man's high boot (cf. AB273), half-boot, Hegem. Parod.4, X.Eq.12.10, Thphr.Char.2.7 (dub.): distd.from ὑποδήματα, Aristocl.Hist.8; κ. λευκαί, a mark of effeminacy, Timae.82. b κρηπῖδες soldiers' boots, i.e. soldiers themselves, Theoc.15.6. 2 shoeshaped cake, Poll.6.77. II generally, groundwork, foundation, basement of a building or altar, Hdt.1.93, S.Tr.993(anap.), E.Ion38(pl.), HF985, X.An.3.4.7, IG12.372.67; κ. καὶ στυλοβάτας ib.42(1).102.7 (Epid.); τύμβου 'πὶ κρηπῖδ' E.Hel.547: metaph., βάλλεσθαι κρηπῖδα σοφῶν ἐπέων Pi.P.4.138; κ. ἀοιδᾶν βαλέσθαι ib.7.3; ἐβάλοντο φαεννὰν κρηπῖδ' ἐλευθερίας Id.Fr.77; κ. γένους E.HF1261; ἡ ἐγκράτεια ἀρετῆς κ. X.Mem.1.5.4, cf. Onos.4.4: οὐδέπω κακῶν κ. ὕπεστιν we have not yet got to the bottom of misery, A.Pers.815; κ. θαλάσσης Opp.H.3.453, 5.48; κ. καὶ ἕδρα νόσου foundation and seat of disease, Max.Tyr.13.7. 2 walled edge of a river or canal, quay, Hdt.1.185,2.170, Plb.5.37.8, PTeb.382.9 (i B. C.); abutment of a bridge, Epigr.Gr.1078.3 (Adana); tiers of seats in a theatre, IG11(2).203 A 95 (Delos, iii B. C.). III ox-tongue, Helminthia echioides, Thphr. HP7.8.3, Plin.HN21.99. IV a bandage, Sor.Fasc.59.
Greek (Liddell-Scott)
κρηπίς: ῖδος, ἡ, εἶδος ὑποδήματος ἀνδρικοῦ ὑψηλὰ ἔχοντος τὰ καττύματα, Λεξ. Ρητ. 275. 18, εἶδος ὑμιυποδήματος, Ξεν. Ἱππ. 12. 10, Ἡγήμ. παρ᾿ Ἀθην. 698D, Θεοφρ. Χαρ. 2· διακρίνονται δὲ αἱ κρηπῖδες ἀπὸ τῶν ἁπλῶν ὑποδημάτων, Ἀθήν. 539C, 621Β· ἴσως (ὡς δύναταί τις νὰ κρίνῃ ἐκ τοῦ ὀνόματος ὀπισθοκρηπῖδες) ὄπισθεν ἀνοικταί· κρ. λευκαί, σημεῖον ἐκθηλύνσεως, Τίμαι. αὐτόθ. 522Α· κρ. χῖαι Ἱππ. π. Ἄρθρ. 828· ‒ κρηπῖδες, ὑποδήματα στρατιωτικά, δηλ. αὐτοὶ οἱ στρατιῶται, Θεόκρ. 15. 6. 2) πλακούντιον ἔχον τὸ σχῆμα πεδίλου, ὑποδήματος, Πολυδ. Ϛʹ, 77. ΙΙ. καθόλου, θεμέλιον, τὰ θεμέλια οἰκοδομήματος, ἰδίως ναοῦ ἢ βωμοῦ, Ἡρόδ. 1. 93, Σοφ. Τρ. 993, Εὐρ. Ἴων 38, Ἡρ. Μαιν. 985, Ξεν. Ἀν. 3. 4, 7· τύμβου ᾿πὶ κρηπῖδ᾿ Εὐρ. Ἡλ. 547· ‒ μεταφ., βάσις, θεμέλιον, βάλλεσθαι κρηπῖδα σοφῶν ἐπέων Πινδ. Π. 4. 245· κρ. ἀοιδᾶν αὐτόθι 7. 3· ἐβάλλοντο φαενὰν κρηπῖδ᾿ ἐλευθερίας (ἴδε ἐν τέλ.) ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 196· κρ. γένους Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1261· ἡ ἐγκράτεια ἀρετῆς κρ. Ξεν. Ἀπομν. 1. 5, 4· οὐδέπω κρηπὶς κακῶν ὕπεστι, δὲν ἐφθάσαμεν ἀκόμη εἰς τὸν βυθὸν τῆς δυστυχίας, Αἰσχύλ. Πέρσ. 815. 2) ἡ ὄχθη ποταμοῦ τειχισθεῖσα, Λατ. crepido, Ἡρόδ. 1. 185., 2. 170, Πολύβ. 5. 37, 8· χρησιμεύουσα ὡς βάθρον τῶν ἁψίδων γεφύρας, Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1078. ῑ ἐν τῇ γεν. κρηπῖδος, κτλ., ὡς ἐν τῇ Λατ. crepido· ἀλλ᾿ ὅμως ἔχομεν κρηπίδα ῐ ἐν Πινδ. Ἀποσπ. 196, ὡς ἐν τῇ Λατ. crepida· πρβλ. κνημίς.
French (Bailly abrégé)
ῖδος (ἡ) :
I. chaussure d’homme, sorte de demi-botte (cf. lat. crepida);
II. p. anal.
1 fondement d’une construction ; fig. fondement : ἡ ἐγκράτεια ἀρετῆς κρηπίς XÉN la possession de soi-même est le fondement de la vertu ; κρηπὶς κακῶν ESCHL fondement de maux;
2 construction au bord de la mer ou d’un fleuve, quai.
Étym. lat. crepido.
English (Slater)
κρηπῑς (-ίς, -ῖδα, -ῖδας.)
1 foundation(s). καὶ μυχοὺς διζάσατο βαλλόμενος κρηπῖδας ἀλσέων (sc. Ἀπόλλων) fr. 51a. κεκρότηται χρυσέα κρηπὶς ἱεραῖσιν ἀοιδαῖς fr. 194. met., βάλλετο κρηπῖδα σοφῶν ἐπέων (P. 4.138) κάλλιστον αἱ μεγαλοπόλιες Ἀθᾶναι προοίμιον Ἀλκμανιδᾶν εὐρυσθενεῖ γενεᾷ κρηπῖδ' ἀοιδᾶν ἵπποισι βαλέσθαι (P. 7.3) ὅθι παῖδες Ἀθαναίων ἐβάλοντο φαεννὰν κρηπῖδ' ἐλευθερίας (κρηπίδ Bergk) fr. 77. 1.
Greek Monolingual
(I)
κρηπίς, -ῑδος, ἡ (AM)
βλ. κρηπίδα.
(II)
η
βοτ. γένος αγγειόσπερμων δικότυλων φυτών της οικογένειας σύνθετα.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. crepis < λατ. crepis < κρηπίς.
Greek Monotonic
κρηπίς: -ῖδος, ἡ,
I. είδος ανδρικού παπουτσιού, σε Ξεν.· κρηπῖδες, στρατιωτικές μπότες, δηλ. οι ίδιοι οι στρατιώτες, πολεμιστές.
II. 1. γενικά, θεμελίωση, βάση, λέγεται για ναό ή βωμό, σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.· μεταφ., κρηπὶς σοφῶν ἐπέων, σε Πίνδ.· οὐδέπω κρηπὶς κακῶν ὕπεστι, δεν φτάσαμε ακόμα στον πάτο της δυστυχίας, σε Αισχύλ.· ἡ ἐγκράτεια ἀρετῆς κρηπίς, η αυτοσυγκράτηση είναι το θεμέλιο της αρετής, σε Ξεν.
2. περιτειχισμένη άκρη ποταμού, αποβάθρα, προκυμαία, μουράγιο, Λατ. crepῑdo, σε Ηρόδ.
Russian (Dvoretsky)
κρηπίς: ῖδος ἡ (ῑδ, редко ῐδ)
1) сапог Theocr., Xen.;
2) основание, фундамент (βωμῶν Soph.; ναοῦ Arst.; κ. λιθίνη Xen.): κρηπῖδα βάλλεσθαί τινος Pind., Plut. закладывать основы чего-л., класть начало чему-л.;
3) основание, дно: οὐδέπω κακῶν κ. ὕπεστιν Aesch. дно бедствий еще не достигнуто, т. е. еще не наступил конец бедствиям;
4) ограда, вал (sc. τοῦ λιμένος Polyb.; λίμνη λιθίνῃ κρηπῖδι κεκοσμημένη Her.).
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κρηπίς -ῖδος, ἡ laars, meestal van mannen:; παντᾷ κρηπῖδες overal mannenlaarzen (d.w.z. mannen ) Theocr. Id. 15.6; soms van vrouwen. fundament, voetstuk:; πρὸς δὲ κρηπίδων βάθροις bij de treden van het altaarvoetstuk Eur. Tr. 16; overdr. basis, bodem:. κοὐδέπω κακῶν κρηπὶς ὕπεστιν de bodem van het kwaad is nog niet in zicht Aeschl. Pers. 815; ἡ ἐγκράτεια ἀρετῆς κρηπίς zelfbeheersing is de basis van deugd Xen. Mem. 1.5.4. kade, oever:. κρηπῖδα κύκλῳ περὶ αὐτὴν ἤλασε hij liet een kademuur rondom het meer aanleggen Hdt. 1.185.5.
Frisk Etymological English
-ῖδος
Grammatical information: f.
Meaning: mans high boot, half-boot (X., Theoc., Plu., Poll.), also. groundwork, foundation, quay (IA, Pi.).
Compounds: some compp., e.g. ὀπισθο-κρηπίς name of a shoe (Att. inscr., Poll., H.). -
Derivatives: κρηπίδια pl. bordering stones (Didyma IIa), κρηπιδαῖον (Lys.), -εῖον (Ostia) fundament of a house, κρηπιδ-ιαῖος of the fundament (Att. inscr.; on the formation Chantraine Formation 49). Denomin. κρηπιδόω give a basis, found, support (D. C., Plu.) with -ωμα fundament (inscr., D. S., Aq.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: As κνημίς, χειρίς from a nominal basis; or the word just took their ending. The technical meaning suggests a loan (Chantraine Formation 347, Schwyzer 465); the connection with words for shoe, e.g. Lith. kùrpe (Bezzenberger 17, 214, Zupitza Die german. Gutt. 125; s. καρβάτινος), is rejected by Fraenkel Lit. et. Wb. s. v. prob. rightly. Not with Haupt Actes du 16e congres des orientalistes (1912) from Babyl. kipir, kipru quay, asphalt-covering. Lat. LW [loanword] crēpīda half-boot, crēpīdō stone basis etc.; cf. W.-Hofmann s. v. - The suffix occurs in Pre-Greek.
Middle Liddell
!κρηπίς, ῖδος, ἡ,
I. a half-boot, Xen.:— κρηπῖδες soldiers' boots, i. e. soldiers themselves, Theocr.
II. generally, a groundwork, foundation, basement of a temple or altar, Hdt., Soph., etc.:—metaph., κρηπὶς σοφῶν ἐπέων Pind.; οὐδέπω κρηπὶς κακῶν ὕπεστι we have not yet got to the bottom of misery, Aesch.; ἡ ἐγκράτεια ἀρετῆς κρηπίς self-control is the foundation of virtue, Xen.
2. the walled edge of a river, a quay, Lat. crepido, Hdt.