σποράς: Difference between revisions
ἀναμαρτήτως ζῆν καὶ τοῖς ἄλλοις ἀλύπως → live in a manner above reproach and without offence to others
m (Text replacement - " opp\. ([a-zA-Z' ]+)," to " opp. $1,") |
|||
(5 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=sporas | |Transliteration C=sporas | ||
|Beta Code=spora/s | |Beta Code=spora/s | ||
|Definition= | |Definition=σποράδος, ὁ, ἡ, mostly pl., [[scattered]], [[Herodotus|Hdt.]]4.113; of ship [[scattered]] by a storm or a defeat, Th.1.49, 3.69,77; <b class="b3">βουκολικαὶ Μοῖσαι σ. ποκά</b>, i.e. [[not collected]] into a volume, ''AP''9.205 (Artemid.); <b class="b3">νησιώτης σ. βίος</b> a [[vagrant]] life, E.''Rh.'' 701 (lyr.); so of men, <b class="b3">σποράδες.. τὸ ἀρχαῖον ᾤκουν</b>, i.e. not in communities, [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1252b23; of birds, opp. [[ἀγελαῖος]] (cf. [[σποραδικός]]), Id.''HA''617b21; σ. ἀστέρες Id.''Mete.''344a15, cf. 346a20; <b class="b3">λόγοι σ.</b> [[unconnected]], Plu.2.431d; <b class="b3">σ. νᾶσοι</b> [[scattered]], [[not in a group]], Pi.''Pae.''5.38, cf. [[Diodorus Siculus|D.S.]]3.44; hence <b class="b3">αἱ Σποράδες</b> the islands off the west coast of Asia Minor, opp. <b class="b3">αἱ Κυκλάδες</b>, A.R.4.1711, Str.2.5.21; of diseases, [[sporadic]], opp. [[endemic]], Hp.''Acut.''5 (Littrá [[σποράδεες]], with cod. M). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=άδος (ὁ, ἡ)<br />épars, dispersé ; σποράδες λόγοι PLUT discours sans suite ; <i>particul.</i> | |btext=άδος (ὁ, ἡ)<br />épars, dispersé ; σποράδες λόγοι PLUT discours sans suite ; <i>particul.</i> αἱ [[Σποράδες]] (νῆσοι) les Sporades, <i>îles de la mer Égée, sur la côte O de l'Asie mineure</i>.<br />'''Étymologie:''' [[σπείρω]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext= | |elnltext=σποράς -άδος [~ σπείρω] [[verstrooid]], [[verspreid]]:. σποράδες νοῦσοι sporadische ziekten (die niet als epidemie voorkomen) Hp. Acut. 5. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-[[άδος]], η, ΝΑ, και [[σποράς]], -[[άδος]], ὁ, Α<br />(<b>το θηλ. στον πληθ. ως κύριο όν.</b>) [[Σποράδες]]<br />[[ονομασία]] διαφόρων διάσπαρτων νησιών μας τα οποία από γεωγραφική [[άποψη]] εξετάζονται [[κατά]] ομάδες («Βόρειες [[Σποράδες]]»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στον εν., μόνον με περιληπτ. ουσ., όπως [[γένος]], [[αγέλη]], [[στρατιά]] κ.ά., [[καθώς]] και με το [[βίος]]) α) (για ζώα) αυτός που ζει [[μόνος]], σε [[αντιδιαστολή]] με τον αγελαίο («κορυδαλῶν δὲ ἐστὶ δύο γένη... ἡ δὲ ἑτέρα ἀγελαία καὶ οὐ [[σποράς]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br />β) (για τρόπο ζωής) πλάνητος, [[πλανητικός]], [[χωρίς]] μόνιμη [[εγκατάσταση]] («[[νησιώτης]] σποράδα κέκτηται βίον», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>αἱ</i> και <i>οἱ σποράδες</i><br />α) (για πρόσ. και πράγμ.) διασκορπισμένος, διεσπαρμένος, εγκατεσπαρμένος, [[σκόρπιος]] (α. «ἐγίνοντο σποράδες κατὰ μίαν τε καὶ δύο [Ἀμαζόνες], <b>Ηρόδ.</b><br />β. [για πλοία που διασκόρπισε ο [[εχθρός]] ή η [[τρικυμία]]]<br />i. «καταδιώξαντες σποράδας ἐς τὴν ἤπειρον», <b>Θουκ.</b><br />ii. «ἀπ' αὐτῆς σποράδες πρὸς τὴν Πελοπόννησον κατηνέχθησαν», <b>Θουκ.</b><br />γ. [για αστέρες] «σποράδες ἀστέρες», <b>Αριστοτ.</b>)<br />β) (ειδικά για νοσήματα) αυτά που εμφανίζονται [[παντού]] και [[πάντοτε]], που δεν [[είναι]] ενδημικά («σποράδες ἔωσιν αἱ νοῦσοι», Ιπποκρ.)<br />γ) (για [[λόγια]]) ασύνδετα, [[χωρίς]] ειρμό, [[χωρίς]] [[συνάφεια]] («λόγοι σποράδες», <b>Πλούτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] [[σπορ]]- του [[σπείρω]] <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>άς</i>, -[[άδος]] ( | |mltxt=-[[άδος]], η, ΝΑ, και [[σποράς]], -[[άδος]], ὁ, Α<br />(<b>το θηλ. στον πληθ. ως κύριο όν.</b>) [[Σποράδες]]<br />[[ονομασία]] διαφόρων διάσπαρτων νησιών μας τα οποία από γεωγραφική [[άποψη]] εξετάζονται [[κατά]] ομάδες («Βόρειες [[Σποράδες]]»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στον εν., μόνον με περιληπτ. ουσ., όπως [[γένος]], [[αγέλη]], [[στρατιά]] κ.ά., [[καθώς]] και με το [[βίος]]) α) (για ζώα) αυτός που ζει [[μόνος]], σε [[αντιδιαστολή]] με τον αγελαίο («κορυδαλῶν δὲ ἐστὶ δύο γένη... ἡ δὲ ἑτέρα ἀγελαία καὶ οὐ [[σποράς]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br />β) (για τρόπο ζωής) πλάνητος, [[πλανητικός]], [[χωρίς]] μόνιμη [[εγκατάσταση]] («[[νησιώτης]] σποράδα κέκτηται βίον», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>αἱ</i> και <i>οἱ σποράδες</i><br />α) (για πρόσ. και πράγμ.) διασκορπισμένος, διεσπαρμένος, εγκατεσπαρμένος, [[σκόρπιος]] (α. «ἐγίνοντο σποράδες κατὰ μίαν τε καὶ δύο [Ἀμαζόνες], <b>Ηρόδ.</b><br />β. [για πλοία που διασκόρπισε ο [[εχθρός]] ή η [[τρικυμία]]]<br />i. «καταδιώξαντες σποράδας ἐς τὴν ἤπειρον», <b>Θουκ.</b><br />ii. «ἀπ' αὐτῆς σποράδες πρὸς τὴν Πελοπόννησον κατηνέχθησαν», <b>Θουκ.</b><br />γ. [για αστέρες] «σποράδες ἀστέρες», <b>Αριστοτ.</b>)<br />β) (ειδικά για νοσήματα) αυτά που εμφανίζονται [[παντού]] και [[πάντοτε]], που δεν [[είναι]] ενδημικά («σποράδες ἔωσιν αἱ νοῦσοι», Ιπποκρ.)<br />γ) (για [[λόγια]]) ασύνδετα, [[χωρίς]] ειρμό, [[χωρίς]] [[συνάφεια]] («λόγοι σποράδες», <b>Πλούτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] [[σπορ]]- του [[σπείρω]] <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>άς</i>, -[[άδος]] ([[πρβλ]]. [[σπολάς]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |
Latest revision as of 17:31, 21 November 2024
English (LSJ)
σποράδος, ὁ, ἡ, mostly pl., scattered, Hdt.4.113; of ship scattered by a storm or a defeat, Th.1.49, 3.69,77; βουκολικαὶ Μοῖσαι σ. ποκά, i.e. not collected into a volume, AP9.205 (Artemid.); νησιώτης σ. βίος a vagrant life, E.Rh. 701 (lyr.); so of men, σποράδες.. τὸ ἀρχαῖον ᾤκουν, i.e. not in communities, Arist.Pol.1252b23; of birds, opp. ἀγελαῖος (cf. σποραδικός), Id.HA617b21; σ. ἀστέρες Id.Mete.344a15, cf. 346a20; λόγοι σ. unconnected, Plu.2.431d; σ. νᾶσοι scattered, not in a group, Pi.Pae.5.38, cf. D.S.3.44; hence αἱ Σποράδες the islands off the west coast of Asia Minor, opp. αἱ Κυκλάδες, A.R.4.1711, Str.2.5.21; of diseases, sporadic, opp. endemic, Hp.Acut.5 (Littrá σποράδεες, with cod. M).
German (Pape)
[Seite 924] άδος, zerstreu't; νησιώτην σποράδα κέκτηται βίον, Eur. Rhes. 701, auf zerstreu't daliegenden Inseln; u. so von Inseln Thuc. 3, 69 (s. nom. pr.); ἐτράπησαν σποράδες, Pol. 3, 65, 11; Sp., wie Plut.
French (Bailly abrégé)
άδος (ὁ, ἡ)
épars, dispersé ; σποράδες λόγοι PLUT discours sans suite ; particul. αἱ Σποράδες (νῆσοι) les Sporades, îles de la mer Égée, sur la côte O de l'Asie mineure.
Étymologie: σπείρω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
σποράς -άδος [~ σπείρω] verstrooid, verspreid:. σποράδες νοῦσοι sporadische ziekten (die niet als epidemie voorkomen) Hp. Acut. 5.
Russian (Dvoretsky)
σποράς: άδος (ᾰ) adj.
1 рассеянный, разбросанный: σποράδες κατὰ δύο Her. рассыпавшись попарно; (αἱ νῆες) σποράδες πρὸς τὴν Πελοπόννησον κατηνέχθησαν Thuc. корабли были в беспорядке отнесены (бурей) к Пелопоннесу;
2 живущий в одиночку (ζῷα Arst.): νησιώτης σ. βίος Eur. жизнь на уединенном острове;
3 отрывочный, несвязный (οἱ λόγοι διεσπαρμένοι καὶ σποράδες Plut.): Μοῖσαι σποράδες Anth. разрозненные стихотворения - см. тж. Σποράδες.
Greek (Liddell-Scott)
σποράς: -άδος, ὁ, ἡ, (σπείρω) τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., διεσκορπισμένος, Ἡρόδ. 4. 113· ἐπὶ πλοίων διεσκορπισμένων ὑπὸ τρικυμίας ἢ ἥττης, Θουκ. 1. 49., 3. 69, 77· βωκολικαὶ Μοῦσαι σπ. πόκα, δηλ. ποιήματα μὴ συνειλεγμένα ἐν ἑνὶ βιβλίῳ, Ἀνθ. Π. 9. 205, πρβλ. 11. 442· νησιώτης σπ. βίος, πιθαν. ζωὴ πλανητική, Εὐρ. Ρῆσ. 701· οὕτως ἐπὶ ἀνθρώπων, σποράδες.. τὸ ἀρχαῖον ᾤκουν, δηλ. οὐχὶ ἐν κοινωνίαις, Ἀριστ. Πολιτ. 1. 2, 7· ἐπὶ ζῴων, ἀντίθετον τῷ ἀγελαῖος (πρβλ. σποραδικός), ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 25, πρβλ. 1. 1, 23· σπ. ἀστέρες ὁ αὐτ. ἐν Μετεωρ. 1. 8. 17, 19· σπ. λόγοι, ἄνευ εἱρμοῦ, ἄνευ σχέσεως, ἀσύνδετοι, Πλουτ. 2. 431C· σπ. νῆσοι, διεσπαρμέναι καὶ μὴ ἀποτελοῦσαι σύνολόν τι, Διόδ. 3. 44· ἐντεῦθεν, αἱ Σποράδες, αἱ νῆσοι αἱ κατὰ τὴν δυσμικὴν παραλίαν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὰς Κυκλάδας, Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1711, Στράβ. 124· - ἐπὶ νοσημάτων διεσκορπισμένων εἰς πολλοὺς τόπους καὶ οὐχὶ ἐνδημικῶν, Ἱππ. π. Διαίτ. Ὀξ. 384 (ὁ Littré σποραδέες).
English (Slater)
σπορᾰς f. adj., scattered καὶ σποράδας φερεμήλους ἔκτισαν νάσους (Pae. 5.38)
Greek Monolingual
-άδος, η, ΝΑ, και σποράς, -άδος, ὁ, Α
(το θηλ. στον πληθ. ως κύριο όν.) Σποράδες
ονομασία διαφόρων διάσπαρτων νησιών μας τα οποία από γεωγραφική άποψη εξετάζονται κατά ομάδες («Βόρειες Σποράδες»)
αρχ.
1. (στον εν., μόνον με περιληπτ. ουσ., όπως γένος, αγέλη, στρατιά κ.ά., καθώς και με το βίος) α) (για ζώα) αυτός που ζει μόνος, σε αντιδιαστολή με τον αγελαίο («κορυδαλῶν δὲ ἐστὶ δύο γένη... ἡ δὲ ἑτέρα ἀγελαία καὶ οὐ σποράς», Αριστοτ.)
β) (για τρόπο ζωής) πλάνητος, πλανητικός, χωρίς μόνιμη εγκατάσταση («νησιώτης σποράδα κέκτηται βίον», Ευρ.)
2. στον πληθ. αἱ και οἱ σποράδες
α) (για πρόσ. και πράγμ.) διασκορπισμένος, διεσπαρμένος, εγκατεσπαρμένος, σκόρπιος (α. «ἐγίνοντο σποράδες κατὰ μίαν τε καὶ δύο [Ἀμαζόνες], Ηρόδ.
β. [για πλοία που διασκόρπισε ο εχθρός ή η τρικυμία]
i. «καταδιώξαντες σποράδας ἐς τὴν ἤπειρον», Θουκ.
ii. «ἀπ' αὐτῆς σποράδες πρὸς τὴν Πελοπόννησον κατηνέχθησαν», Θουκ.
γ. [για αστέρες] «σποράδες ἀστέρες», Αριστοτ.)
β) (ειδικά για νοσήματα) αυτά που εμφανίζονται παντού και πάντοτε, που δεν είναι ενδημικά («σποράδες ἔωσιν αἱ νοῦσοι», Ιπποκρ.)
γ) (για λόγια) ασύνδετα, χωρίς ειρμό, χωρίς συνάφεια («λόγοι σποράδες», Πλούτ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < ετεροιωμένη βαθμίδα σπορ- του σπείρω + επίθημα -άς, -άδος (πρβλ. σπολάς)].
Greek Monotonic
σποράς: -άδος, ὁ, ἡ (σπείρω), κατά κανόνα στον πληθ., διασκορπισμένος, διεσπαρμένος, διάσπαρτος, σκόρπιος, σε Ηρόδ., Θουκ.· λέγεται για ανθρώπους, σποράδες ᾤκουν, δηλ. όχι σε κοινότητες, σε Αριστ.· αἱ Σποράδες (ενν. νῆσοι), νησιά απέναντι από τη δυτική ακτή της Μικράς Ασίας, σε αντίθ. προς το αἱ Κυκλάδες, σε Στράβ.
Middle Liddell
σποράς, άδος, σπείρω
mostly in plural scattered, dispersed, Hdt., Thuc.; of men, σποράδες ᾤκουν, i. e. not in communities, Arist.; αἱ Σποράδες (sc. νῆσοἰ the islands off the west coast of Asia Minor, opp. to αἱ Κυκλάδες, Strab.