ἀμβλίσκω: Difference between revisions
Εἰ μὴ φυλάσσεις μίκρ', ἀπολεῖς τὰ μείζονα → Maiora perdes, minima ni servaveris → Wer Kleines nicht erhält, verliert das Größre auch
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
mNo edit summary |
||
| (14 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=amvlisko | |Transliteration C=amvlisko | ||
|Beta Code=a)mbli/skw | |Beta Code=a)mbli/skw | ||
|Definition= | |Definition=Pl.Tht.149d: [[ἀμβλισκάνω]], Max.Tyr.16.4, Poll.3.49; cf. [[ἀβλύσκω]]:—also [[ἀμβλόω]] J.Ap.2.24, [[ἀμβλώω]] Max.172,<br><span class="bld">A</span> [[ἀμβλώεσθαι]] 197, and in comp. [[ἐξαμβλόω]] ([[quod vide|q.v.]]): fut. ἀμβλώσω Gp.14.14, (ἐξ-) Ael.NA13.27: aor. ἤμβλωσα Hp.Mul.1.25, Ael.VH13.6, (ἐξ-) Pl. Tht.150e: pf. (ἐξ-) ήμβλωκα, (ἐξ-) ήμβλωμαι, Ar.Nu.137,139: ([[ἀμβλύς]]):—[[cause to miscarry]], S.Fr.132, Pl.Tht.149d.<br><span class="bld">2</span> of the woman, [[bring on miscarriage]], Muson.Fr.15A p.77H., Plu.Lyc.3, Ael.VH13.6.<br><span class="bld">3</span> intr., [[miscarry]], Procop.Pers.2.22.<br><span class="bld">II</span> [[ἀμβλόω]], usually in Pass. [[ἀμβλόομαι]], to [[be abortive]], κἂν . . τὸ γινόμενον ἀμβλωθῇ Arist.GA773a1: also of eyes of vines, ἀμβλοῦνται = they go '[[blind]]', Thphr.HP4.14.6; rarein Act., Ph.2.580: metaph., ἀμβλώσαντες καὶ ἐπιφράξαντες ἀργὸν τὸ μεγαλοφυὲς κατέλιπον 1.637. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=<b class="num">1</b> tr. [[hacer abortar]] τὰς δυστοκούσας Pl.<i>Tht</i>.149d.<br /><b class="num">2</b> intr. [[abortar]] Plu.<i>Lyc</i>.3, Muson.15, Procop.<i>Pers</i>.2.22.35, <i>Hippiatr</i>.15.4<br /><b class="num">•</b>fig. [[malograrse]] ψυχαί Ph.1.538<br /><b class="num">•</b>v. med. οὐ πάντες ... πρὶν εἰς τὸ φῶς ἐλθεῖν τῆς θεογνωσίας, ἀμβλίσκονται Gr.Nyss.<i>V.Mos</i>.36.19. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=faire avorter.<br />'''Étymologie:''' [[ἀμβλύς]]. | |btext=[[faire avorter]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀμβλύς]]. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=fut. ἀμβλώσω, <i>eine [[Fehlgeburt]] tun</i>, Plat. <i>Theaet</i>. 149d; [[absichtlich]], also <i>die [[Frucht]] [[töten]]</i>, Plut. <i>Lyc</i>. 3. Suid. hat auch [[ἀμβλώσκω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀμβλίσκω:''' [[производить выкидыш]], [[вытравлять плод]] Plat., Plut. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''ἀμβλίσκω''': Πλάτ., καὶ ἐν συνθέτ., ἐξαμβλόω (ὃ ἴδε): μέλλ. ἀμβλώσω (ἐξ-) Αἰλ.: ἀόρ. ἤμβλωσα Ἱππ. 600. 40. (ἐξ-) Πλάτ. Θεαίτ. 150Ε: πρκμ. (ἐξ-)ήμβλωκα, (ἐξ-)ήμβλωμαι, Ἀριστοφ. Νεφ. 137, 139: ([[ἀμβλύς]]). Προξενῶ ἐξάμβλωσιν, ἀποβολήν, Σοφ. Ἀποσπ. 134, Πλάτ. Θεαίτ. 149D, [[ἔνθα]] ἴδε Σταλλβάμ. 2) περὶ αὐτῆς τῆς γυναικός, [[ἀποβάλλω]] διὰ βιαίων μέσων, Μουσώνιος παρὰ Στοβ. 450. 11, Πλουτ. Λυκοῦργ. 3, Αἰλ. ἔνθ’ ἀνωτ.: ὁ [[τύπος]] ἀμβλισκάνω ἀπαντᾷ παρὰ Πολυδ. Γ. 49, Μαξίμ. Τυρίῳ 179. ΙΙ. παθητ. ἀμβλόομαι, γεννῶμαι δι’ ἐξαμβλώσεως, [[γίνομαι]] ἢ εἶμαι [[ἐξάμβλωμα]], κἂν ... τὸ γινόμενον ἀμβλωθῇ, Ἀριστ. περὶ Ζ. γεν. 4. 4, 43‧ [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῶν ἐκβλαστημάτων ἢ ὀφθαλμῶν τῶν δένδρων, ἀμβλοῦνται, καίονται καὶ καταστρέφονται, Θεοφρ. Ἱ. Φ. 4. 14, 6. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 23: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀμβλίσκω:''' και [[ἀμβλόω]], μέλ. <i>ἀμβλώσω</i>, αόρ. | |lsmtext='''ἀμβλίσκω:''' και [[ἀμβλόω]], μέλ. <i>ἀμβλώσω</i>, αόρ. αʹ [[ἤμβλωσα]], παρακ. [[ἤμβλωκα]]· ([[ἀμβλύς]])·<br /><b class="num">1.</b> [[προκαλώ]] [[άμβλωση]], [[αποβολή]], σε Σοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τη [[γυναίκα]], [[αποβάλλω]] κατά την [[κύηση]], σε Πλούτ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[cause to miscarry]] (S.)<br />Other forms: (<b class="b3">ἐξ-)αμβλόομαι</b>, <b class="b3">-όω</b> (Ion.- Att.), <b class="b3">-ώω</b> (Max.), <b class="b3">-ώσκειν τὸ ἀτελες γεννῆσαι</b>, <b class="b3">τὸ φθεῖραι βρέφος</b> (Suid.), <b class="b3">-ώσσειν ὠμοτοκεῖν</b> H. Aor. (<b class="b3">ἐξ-)αμβλῶσαι</b><br />Derivatives: From [[ἀμβλόομαι]]: [[ἄμβλωσις]] [[miscarriage]] (Lys.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [716, 719] <b class="b2">*h₂mlh₃-</b>?<br />Etymology: The connection with [[μύλη]] as [[miscarriage]] (Hp., recte | |etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[cause to miscarry]] (S.)<br />Other forms: (<b class="b3">ἐξ-)αμβλόομαι</b>, <b class="b3">-όω</b> (Ion.- Att.), <b class="b3">-ώω</b> (Max.), <b class="b3">-ώσκειν τὸ ἀτελες γεννῆσαι</b>, <b class="b3">τὸ φθεῖραι βρέφος</b> (Suid.), <b class="b3">-ώσσειν ὠμοτοκεῖν</b> H. Aor. (<b class="b3">ἐξ-)αμβλῶσαι</b><br />Derivatives: From [[ἀμβλόομαι]]: [[ἄμβλωσις]] [[miscarriage]] (Lys.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [716, 719] <b class="b2">*h₂mlh₃-</b>?<br />Etymology: The connection with [[μύλη]] as [[miscarriage]] (Hp., recte [[hard formation in a woman's womb]]) should be given up; Chantraine thinks it may be the word [[mill]], and Frisk, who gives the suggestion under [[ἀμβλὶσκω]], does not mention it [[sub verbo|s.v.]] [[μύλη]]. Rix (MSS 27 (1970) 105 n. 41) considers <b class="b2">*h₂mlh₃-</b> and connection with [[ἀμβλύς]] (but see s.v.). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 35: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἀμβλίσκω''': (Pl.), -άνω (Max. Tyr. u. a.),<br />{amblískō}<br />'''Forms''': (ἐξ-)αμβλόομαι, -όω (ion. att.), -ώω (Max.), - | |ftr='''ἀμβλίσκω''': (Pl.), -άνω (Max. Tyr. u. a.),<br />{amblískō}<br />'''Forms''': (ἐξ-)αμβλόομαι, -όω (ion. att.), -ώω (Max.), -ώσκειν· τὸ ἀτελὲς γεννῆσαι, τὸ φθεῖραι [[βρέφος]] (Suid.), -ώσσειν· ὠμοτοκεῖν H., Aor. (ἐξ-)αμβλῶσαι<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[eine Fehlgeburt tun]], [[die Leibesfrucht abtreiben]].<br />'''Derivative''': Von ἀμβλόομαι, -όω gehen mehrere Ableitungen aus: [[ἄμβλωσις]] [[Fehlgeburt]], [[Abtreibung]] (Lys., Arist. u. a.) mit [[ἀμβλώσιμος]] (Max., vgl. Arbenz Adj. auf -ιμος 88), [[ἄμβλωμα]] (Antipho Soph., Aret.), [[ἀμβλωσμός]] (Aret.); ferner das Nomen instrumenti [[ἀμβλωτήριον]] (Orib.) und das Adj. [[ἀμβλωτικός]] (Gal.). Eigenartig ist die Bildung von [[ἀμβλωθρίδιον]] [[fehlgeborenes Kind]] (Ph.), auch [[abtreibende Arznei]] (Poll.), -ίδιος [[Fehlgeburt verursachend]] (Aret.): an -θρο- ist ein neues Suffix -ίδιον hinzugefügt worden, vgl. Chantraine Formation 373 und 68ff.<br />'''Etymology''': Anknüpfung an [[μύλη]] [[Mißgeburt]] (Hp., Arist.) und besonders an das fernliegende [[μέλεος]] (Fick KZ 20, 169f., Froehde BB 7, 327) ganz hypothetisch.<br />'''Page''' 1,89 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=προξενῶ ἐξάμβλωση, [[ἀποβολή]]) & [[ἀμβλόω]]. Ἀπό τό [[ἀμβλύς]]. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[ἄμβλωσις]] (=[[ἀποβολή]]), [[ἄμβλωμα]]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[abort]]=== | |||
Arabic: يُجْهِض; Egyptian Arabic: يجهض, يسقط; Armenian: վիժել; Bulgarian: помятам, абортирам; Burmese: ကိုယ်ဝန်ပျက်, သားပျက်, သားလျှော, ဇီးလျှော; Catalan: avortar; Chinese Mandarin: 流產／流产, 小產／小产, 墮胎／堕胎; Czech: potratit; Dutch: [[miskraam hebben]], [[voortijdig bevallen]]; Esperanto: aborti; Finnish: saada keskenmeno; French: [[faire une fausse couche]]; Ancient Greek: [[ἀμβλώω]], [[ἀμβλώσκω]], [[ἀμβλύσκω]], [[διαμβλώττω]], [[ἀμβλισκάνω]], [[ἐνδιαφθείρω]], [[ἐξαμβλώσκω]], [[ἐκτρώσκω]], [[ἐκτιτρώσκω]], [[ἀποφθείρω]], [[διαφθείρω]], [[ἐξαμβλίσκω]], [[ἀμβλίσκω]], [[ἀμβλόω]], [[ἐξαμβλόω]], [[ἀπαμβλίσκω]]; Hebrew: הִפִּיל; Ido: abortar; Italian: [[abortire]], [[fallire]]; Japanese: 流産する; Latin: [[aborior]]; Norwegian Bokmål: abortere, spontanabortere; Portuguese: [[abortar]], [[perder]]; Serbo-Croatian: pobaciti; Spanish: [[abortar]]; Swahili: -avya mimba; Swedish: få missfall; Telugu: గర్భస్రావం, గర్భ విచ్ఛిత్తి, గర్భపాతం, గర్భోత్పాటనం; Thai: แท้ง; Urdu: حمل ضائع کرنا, حمل اسقاط کرنا, حمل گرانا, پیٹ گرانا, اخراج جنین کرنا, حمل ساقط کرنا | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 05:26, 10 April 2024
English (LSJ)
Pl.Tht.149d: ἀμβλισκάνω, Max.Tyr.16.4, Poll.3.49; cf. ἀβλύσκω:—also ἀμβλόω J.Ap.2.24, ἀμβλώω Max.172,
A ἀμβλώεσθαι 197, and in comp. ἐξαμβλόω (q.v.): fut. ἀμβλώσω Gp.14.14, (ἐξ-) Ael.NA13.27: aor. ἤμβλωσα Hp.Mul.1.25, Ael.VH13.6, (ἐξ-) Pl. Tht.150e: pf. (ἐξ-) ήμβλωκα, (ἐξ-) ήμβλωμαι, Ar.Nu.137,139: (ἀμβλύς):—cause to miscarry, S.Fr.132, Pl.Tht.149d.
2 of the woman, bring on miscarriage, Muson.Fr.15A p.77H., Plu.Lyc.3, Ael.VH13.6.
3 intr., miscarry, Procop.Pers.2.22.
II ἀμβλόω, usually in Pass. ἀμβλόομαι, to be abortive, κἂν . . τὸ γινόμενον ἀμβλωθῇ Arist.GA773a1: also of eyes of vines, ἀμβλοῦνται = they go 'blind', Thphr.HP4.14.6; rarein Act., Ph.2.580: metaph., ἀμβλώσαντες καὶ ἐπιφράξαντες ἀργὸν τὸ μεγαλοφυὲς κατέλιπον 1.637.
Spanish (DGE)
1 tr. hacer abortar τὰς δυστοκούσας Pl.Tht.149d.
2 intr. abortar Plu.Lyc.3, Muson.15, Procop.Pers.2.22.35, Hippiatr.15.4
•fig. malograrse ψυχαί Ph.1.538
•v. med. οὐ πάντες ... πρὶν εἰς τὸ φῶς ἐλθεῖν τῆς θεογνωσίας, ἀμβλίσκονται Gr.Nyss.V.Mos.36.19.
French (Bailly abrégé)
faire avorter.
Étymologie: ἀμβλύς.
German (Pape)
fut. ἀμβλώσω, eine Fehlgeburt tun, Plat. Theaet. 149d; absichtlich, also die Frucht töten, Plut. Lyc. 3. Suid. hat auch ἀμβλώσκω.
Russian (Dvoretsky)
ἀμβλίσκω: производить выкидыш, вытравлять плод Plat., Plut.
Greek (Liddell-Scott)
ἀμβλίσκω: Πλάτ., καὶ ἐν συνθέτ., ἐξαμβλόω (ὃ ἴδε): μέλλ. ἀμβλώσω (ἐξ-) Αἰλ.: ἀόρ. ἤμβλωσα Ἱππ. 600. 40. (ἐξ-) Πλάτ. Θεαίτ. 150Ε: πρκμ. (ἐξ-)ήμβλωκα, (ἐξ-)ήμβλωμαι, Ἀριστοφ. Νεφ. 137, 139: (ἀμβλύς). Προξενῶ ἐξάμβλωσιν, ἀποβολήν, Σοφ. Ἀποσπ. 134, Πλάτ. Θεαίτ. 149D, ἔνθα ἴδε Σταλλβάμ. 2) περὶ αὐτῆς τῆς γυναικός, ἀποβάλλω διὰ βιαίων μέσων, Μουσώνιος παρὰ Στοβ. 450. 11, Πλουτ. Λυκοῦργ. 3, Αἰλ. ἔνθ’ ἀνωτ.: ὁ τύπος ἀμβλισκάνω ἀπαντᾷ παρὰ Πολυδ. Γ. 49, Μαξίμ. Τυρίῳ 179. ΙΙ. παθητ. ἀμβλόομαι, γεννῶμαι δι’ ἐξαμβλώσεως, γίνομαι ἢ εἶμαι ἐξάμβλωμα, κἂν ... τὸ γινόμενον ἀμβλωθῇ, Ἀριστ. περὶ Ζ. γεν. 4. 4, 43‧ ὡσαύτως ἐπὶ τῶν ἐκβλαστημάτων ἢ ὀφθαλμῶν τῶν δένδρων, ἀμβλοῦνται, καίονται καὶ καταστρέφονται, Θεοφρ. Ἱ. Φ. 4. 14, 6.
Greek Monolingual
ἀμβλίσκω και ἀμβλισκάνω και ἀμβλύσκω και ἀμβλῶ, -όω (AM)
μσν.
γεννώ πρόωρα και αποβάλλω ατελές έμβρυο
αρχ.
1. αποβάλλω εκούσια το έμβρυο, το σκοτώνω, προκαλώ έκτρωση
2. παθ. αποτυγχάνω.
[ΕΤΥΜΟΛ. Λέξη ετυμολογικά συγγενής πιθ. με τη λ. μύλη «εξάμβλωμα» ή με τη λ. μύλη «μυλόπετρα» (οπότε θα πρόκειται για μεταφορική χρήση) καθώς και με τη λ. ἀμβλύς.
ΠΑΡ. ἄμβλωμα
αρχ.-μσν.
ἄμβλωσις.
Greek Monotonic
ἀμβλίσκω: και ἀμβλόω, μέλ. ἀμβλώσω, αόρ. αʹ ἤμβλωσα, παρακ. ἤμβλωκα· (ἀμβλύς)·
1. προκαλώ άμβλωση, αποβολή, σε Σοφ., Πλάτ.
2. λέγεται για τη γυναίκα, αποβάλλω κατά την κύηση, σε Πλούτ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: cause to miscarry (S.)
Other forms: (ἐξ-)αμβλόομαι, -όω (Ion.- Att.), -ώω (Max.), -ώσκειν τὸ ἀτελες γεννῆσαι, τὸ φθεῖραι βρέφος (Suid.), -ώσσειν ὠμοτοκεῖν H. Aor. (ἐξ-)αμβλῶσαι
Derivatives: From ἀμβλόομαι: ἄμβλωσις miscarriage (Lys.).
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [716, 719] *h₂mlh₃-?
Etymology: The connection with μύλη as miscarriage (Hp., recte hard formation in a woman's womb) should be given up; Chantraine thinks it may be the word mill, and Frisk, who gives the suggestion under ἀμβλὶσκω, does not mention it s.v. μύλη. Rix (MSS 27 (1970) 105 n. 41) considers *h₂mlh₃- and connection with ἀμβλύς (but see s.v.).
Middle Liddell
ἀμβλύς
1. to cause to miscarry, Soph., Plat.
2. of the woman, to miscarry, Plut.
Frisk Etymology German
ἀμβλίσκω: (Pl.), -άνω (Max. Tyr. u. a.),
{amblískō}
Forms: (ἐξ-)αμβλόομαι, -όω (ion. att.), -ώω (Max.), -ώσκειν· τὸ ἀτελὲς γεννῆσαι, τὸ φθεῖραι βρέφος (Suid.), -ώσσειν· ὠμοτοκεῖν H., Aor. (ἐξ-)αμβλῶσαι
Grammar: v.
Meaning: eine Fehlgeburt tun, die Leibesfrucht abtreiben.
Derivative: Von ἀμβλόομαι, -όω gehen mehrere Ableitungen aus: ἄμβλωσις Fehlgeburt, Abtreibung (Lys., Arist. u. a.) mit ἀμβλώσιμος (Max., vgl. Arbenz Adj. auf -ιμος 88), ἄμβλωμα (Antipho Soph., Aret.), ἀμβλωσμός (Aret.); ferner das Nomen instrumenti ἀμβλωτήριον (Orib.) und das Adj. ἀμβλωτικός (Gal.). Eigenartig ist die Bildung von ἀμβλωθρίδιον fehlgeborenes Kind (Ph.), auch abtreibende Arznei (Poll.), -ίδιος Fehlgeburt verursachend (Aret.): an -θρο- ist ein neues Suffix -ίδιον hinzugefügt worden, vgl. Chantraine Formation 373 und 68ff.
Etymology: Anknüpfung an μύλη Mißgeburt (Hp., Arist.) und besonders an das fernliegende μέλεος (Fick KZ 20, 169f., Froehde BB 7, 327) ganz hypothetisch.
Page 1,89
Mantoulidis Etymological
(=προξενῶ ἐξάμβλωση, ἀποβολή) & ἀμβλόω. Ἀπό τό ἀμβλύς. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: ἄμβλωσις (=ἀποβολή), ἄμβλωμα.
Translations
abort
Arabic: يُجْهِض; Egyptian Arabic: يجهض, يسقط; Armenian: վիժել; Bulgarian: помятам, абортирам; Burmese: ကိုယ်ဝန်ပျက်, သားပျက်, သားလျှော, ဇီးလျှော; Catalan: avortar; Chinese Mandarin: 流產／流产, 小產／小产, 墮胎／堕胎; Czech: potratit; Dutch: miskraam hebben, voortijdig bevallen; Esperanto: aborti; Finnish: saada keskenmeno; French: faire une fausse couche; Ancient Greek: ἀμβλώω, ἀμβλώσκω, ἀμβλύσκω, διαμβλώττω, ἀμβλισκάνω, ἐνδιαφθείρω, ἐξαμβλώσκω, ἐκτρώσκω, ἐκτιτρώσκω, ἀποφθείρω, διαφθείρω, ἐξαμβλίσκω, ἀμβλίσκω, ἀμβλόω, ἐξαμβλόω, ἀπαμβλίσκω; Hebrew: הִפִּיל; Ido: abortar; Italian: abortire, fallire; Japanese: 流産する; Latin: aborior; Norwegian Bokmål: abortere, spontanabortere; Portuguese: abortar, perder; Serbo-Croatian: pobaciti; Spanish: abortar; Swahili: -avya mimba; Swedish: få missfall; Telugu: గర్భస్రావం, గర్భ విచ్ఛిత్తి, గర్భపాతం, గర్భోత్పాటనం; Thai: แท้ง; Urdu: حمل ضائع کرنا, حمل اسقاط کرنا, حمل گرانا, پیٹ گرانا, اخراج جنین کرنا, حمل ساقط کرنا
