ἀράχνη: Difference between revisions

From LSJ

λαγὼς τὸν περὶ τῶν κρεῶν δρόμον τρέχει → save one's bacon, save one's neck, save one's skin

Source
(6_10)
m (Text replacement - "S.''Fr.''" to "S.''Fr.''")
 
(37 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=arachni
|Transliteration C=arachni
|Beta Code=a)ra/xnh
|Beta Code=a)ra/xnh
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> = [[ἀράχνης]], ἀράχνης ἐν ὑφάσματι <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1492</span> (lyr.), cf. <span class="title">AP</span>11.110 (Nicarch.); αἱ λειμώνιαι . <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>555b7</span> (elsewh. <b class="b3">ἀράχνης</b>, q.v.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">spider's web</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Cord.</span>10</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>286</span>, <span class="title">AP</span>11.106 (Lucill.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b3">. λεπταί</b> thin <b class="b2">lines</b>, <span class="bibl">Gal.<span class="title">UP</span>10.12</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> = [[σφονδύλιον]], Ps.-Dsc.3.76. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> kind of <b class="b2">sundial</b>, Vitr.9.8.1.</span>
|Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> = [[ἀράχνης]], ἀράχνης ἐν ὑφάσματι A.''Ag.''1492 (lyr.), cf. ''AP''11.110 (Nicarch.); αἱ λειμώνιαι ἀράχναι [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''555b7 (elsewhere [[ἀράχνης]], [[quod vide|q.v.]]).<br><span class="bld">II</span> [[spider's web]], Hp.''Cord.''10, [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''286, ''AP''11.106 (Lucill.).<br><span class="bld">III</span> <b class="b3">ἀράχναι λεπταί</b> [[thin]] [[line]]s, Gal.''UP''10.12.<br><span class="bld">IV</span> = [[σφονδύλιον]], Ps.-Dsc.3.76.<br><span class="bld">V</span> kind of [[sundial]], Vitr.9.8.1.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ης, ἡ<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [dór. gen. plu. ἀραχνᾶν B.<i>Fr</i>.4.70, ἀραχνάων Call.<i>SHell</i>.285.12 (pero éste y otros casos pueden ser de [[ἀράχνης]])]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[araña]], [[ἀράχνης]] ἐν ὑφάσμασι A.<i>A</i>.1492, 1516, cf. Democr.B 154, ἀραχνᾶν ἱστοί B.l.c., E.<i>Fr</i>.11M., D.C.41.14.1, ἔργον ἀραχνάων Call.l.c., cf. Plu.2.966e, <i>AP</i> 11.110 (Nicarch.), αἱ λειμώνιαι ἀράχναι las arañas de jardín</i> Arist.<i>HA</i> 555<sup>b</sup>7.<br /><b class="num">2</b> [[tela de araña]], [[telaraña]] S.<i>Fr</i>.286, [[LXX]] <i>Ps</i>.38.12, <i>Is</i>.59.5, ἀράχνῃ τοὺς πόδας ἐμπλεχθείς <i>AP</i> 11.106 (Lucill.)<br /><b class="num"></b>medic. utilizado como término de comparación en descripciones y teorías ὑμένες ... ὁκοῖον ἀράχναι en el corazón, Hp.<i>Cord</i>.10, en la vista, Gal.3.815<br /><b class="num"></b>fig. ὁ παρὼν [[βίος]] ... ἀ. καὶ σκιά Chrys.M.57.376.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>bot. [[blanca ursina falsa]], [[Heracleum sphondylium]] L., Ps.Dsc.3.76.<br /><b class="num">2</b> cierta parte del astrolabio, Vitr.9.8.1.<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>a-wa-ra-ka-na</i> (?).
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0344.png Seite 344]] ἡ, 1) Spinne, Aesch. Ag. 1471. 1497 u. Sp., wie Nicarch. 16 (XI, 110). – 2) Spinngewebe, Lucill. 65 (XI, 106) u. öfter bei Sp., so daß der Unterschied der Gramm. [[ἀράχνη]] θηλυκῶς τὸ [[ὕφασμα]], [[ἀράχνης]] δὲ ἀρσενικῶς τὸ ζωΰφιον nicht bestätigt wird. – 3) ein Seefisch, Diosc.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0344.png Seite 344]] ἡ, 1) Spinne, Aesch. Ag. 1471. 1497 u. Sp., wie Nicarch. 16 (XI, 110). – 2) Spinngewebe, Lucill. 65 (XI, 106) u. öfter bei Sp., so daß der Unterschied der Gramm. [[ἀράχνη]] θηλυκῶς τὸ [[ὕφασμα]], [[ἀράχνης]] δὲ ἀρσενικῶς τὸ ζωΰφιον nicht bestätigt wird. – 3) ein Seefisch, Diosc.
}}
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br />araignée, <i>insecte</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG pê [[ἄρκυς]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀράχνη:''' (ᾰρ) ἡ<br /><b class="num">1</b> [[паук]] Aesch., Arst., Anth.;<br /><b class="num">2</b> [[паутина]] Soph., Anth.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἀράχνη''': ἡ, Ἀττικώτερος [[τύπος]], τοῦ ἀρσεν. ὁ [[ἀράχνης]], κεῖσαι δ’ [[ἀράχνης]] ἐν ὑφάσματι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1492, πρβλ. 1516, Σοφ. Ἀποσπ. 296. Ἀνθ. Π. 11. 110· αἱ λειμώνιαι ἀράχναι Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 5. 27, 3, ἂν καὶ ἀλλαχοῦ μεταχειρίζεται τὸν ἀρσεν. τύπον ὁ [[ἀράχνης]]. ΙΙ. τὸ [[ὕφασμα]] τῆς [[ἀράχνης]], «ῤαχνιά», Λατ. aranea, Ἱππ. 269. 44, Ἀνθ. Π. 11. 106 (ἴδε ἐν λ. ἄρκυς).
|lstext='''ἀράχνη''': ἡ, Ἀττικώτερος [[τύπος]], τοῦ ἀρσεν. ὁ [[ἀράχνης]], κεῖσαι δ’ [[ἀράχνης]] ἐν ὑφάσματι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1492, πρβλ. 1516, Σοφ. Ἀποσπ. 296. Ἀνθ. Π. 11. 110· αἱ λειμώνιαι ἀράχναι Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 5. 27, 3, ἂν καὶ ἀλλαχοῦ μεταχειρίζεται τὸν ἀρσεν. τύπον ὁ [[ἀράχνης]]. ΙΙ. τὸ [[ὕφασμα]] τῆς [[ἀράχνης]], «ῤαχνιά», Λατ. aranea, Ἱππ. 269. 44, Ἀνθ. Π. 11. 106 (ἴδε ἐν λ. ἄρκυς).
}}
{{grml
|mltxt=η (AM [[ἀράχνη]], Α και [[ἀράχνη]] και [[ἄραχνος]], [[ο]])<br />Έντομο που ανήκει στα Αρθρόποδα, της τάξης των Αραχνοειδών, γνωστό [[σήμερα]] και ως [[σφαλάγγι]], σφάλαγγας, [[ανυφαντής]], [[ρωγαλίδα]]<br /><b>2.</b> ο [[ιστός]] της αράχνης, [[αραχνιά]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>arak</i> -<i>sn</i> -<i>a</i> ([[πρβλ]]. λατ. <i>ar</i><i>ā</i> -<i>nea</i>). Η [[λέξη]] δεν [[είναι]] πολύ διαδεδομένη στις ΙΕ γλώσσες, ενώ πιθανή [[αλλά]] αναπόδεικτη [[είναι]] η [[σχέση]] της με τον τ. [[άρκυς]] «[[δίχτυ]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[αράχνειος]], [[αράχνιον]], [[αραχνώδης]]<br /><b>μσν.</b><br />[[αραχναίος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αραχνιάζω]], <i>αραχνιδιασμός</i>, <i>αραχνίδωση</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[αραχνοειδής]], [[αραχνοϋφής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αραχνοΰφαντος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀράχνη:''' ἡ, θηλ. του [[ἀράχνης]], Λατ. [[aranea]],<br /><b class="num">I.</b> το θηλυκό [[έντομο]] [[αράχνη]], σε Αισχύλ., Ανθ.<br /><b class="num">II.</b> [[ιστός]] αράχνης, στον ίδ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[spiders web]], [[spider]] (Hp.),<br />Other forms: [[ἀράχνης]] m. [[spider]] (Hes.), [[ἄραχνος]] m. (A.); <b class="b3">ἀράχνηκες ἀράχναι</b> H. is reshaped after [[σφῆκες]], [[μύρμηκες]], [[σκώληκες]] etc..<br />Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Medit.<br />Etymology: [[ἀράχνη]] can be from <b class="b3">*ἀρακ-σνα</b>, like Lat. [[arāneus]] m. [[spider]], [[arānea]] f. [[spiders web]]. The word, limited to these two languages, is hardly IE (evt. <b class="b2">*h₂rh₂-ek-</b>). Connection with [[ἄρκυς]] is impossible if the word is IE, and for a substr. element also difficult. S. Gil Fernandez, Nombres 24f.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> fem. of [[ἀράχνης]], Lat. [[aranea]], Aesch., Anth.<br /><b class="num">II.</b> a [[spider]]'s web, Anth.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀράχνη''': {arákhnē}<br />'''Forms''': [[ἀράχνης]] m. [[Spinne]] (Hes., Pi. usw.), woneben [[ἄραχνος]] m. (A. ''Supp''. 887).<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Spinne]], [[Spinnengewebe]] (Hp., A., Arist. usw.),<br />'''Derivative''': Mehrere Ableitungen: [[ἀράχνιον]] ‘Spinnen- gewebe’ (Od., Kom., Arist. usw.), auch als Deminutivum [[kleine Spinne]] (Arist.), mit [[ἀραχνιώδης]] ‘spinngewebe-artig’ (Hp., Arist., Dsk.) und dem Denominativum ἀραχνιόομαι, -όω ‘mit Spinnengewebe überzogen werden, bzw. überziehen’ (Arist., Nonn.). Von [[ἀράχνη]] ferner die Adjektiva [[ἀραχνώδης]] ‘spinngewebe-ähnlich’ (Arist., Ael.), [[ἀραχνήεις]] (Nik.) und [[ἀραχναῖος]] (''AP'') [[zur Spinne gehörig]], ebenso wie das Denominativum [[ἀραχνάομαι]] [[ein Spinnengewebe spinnen]] (Eust.). — [[ἀράχνηκες]]· ἀράχναι H. ist eine Umbildung nach σφῆκες, μύρμηκες, σκώληκες usw.<br />'''Etymology''': [[ἀράχνη]], falls, wie wahrscheinlich, aus *ἀρακσνα, hat ein genaues Gegenstück in lat. ''arāneus'' m. [[Spinne]], ''arānea'' f. [[Spinngewebe]] aus *''arak''-''sneios''. Weitere Verwandtschaft mit [[ἄρκυς]] (s. d.) usw. ist nicht wahrscheinlich. Näheres bei W.-Hofmann s. ''arāneus''.<br />'''Page''' 1,129-130
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[δίχτυ]]). Ἴσως [[ἔχει]] σχέση μέ τή ρίζα αρκ- τοῦ οὐσ. [[ἄρκυς]] (=[[δίχτυ]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[ἀραχναῖος]], ἀραχνῶμαι (=[[ὑφαίνω]] ἱστό [[ἀράχνης]]), [[ἀράχνιον]] (=τό [[ὕφασμα]] τῆς [[ἀράχνης]]), [[ἀραχνιόω]], [[ἀραχνιώδης]], [[ἀραχνοειδής]], [[ἀραχνοϋφής]] (=[[λεπτός]] σάν [[ὕφασμα]] [[ἀράχνης]]).
}}
}}

Latest revision as of 10:00, 23 March 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἀράχνη Medium diacritics: ἀράχνη Low diacritics: αράχνη Capitals: ΑΡΑΧΝΗ
Transliteration A: aráchnē Transliteration B: arachnē Transliteration C: arachni Beta Code: a)ra/xnh

English (LSJ)

ἡ,
A = ἀράχνης, ἀράχνης ἐν ὑφάσματι A.Ag.1492 (lyr.), cf. AP11.110 (Nicarch.); αἱ λειμώνιαι ἀράχναι Arist.HA555b7 (elsewhere ἀράχνης, q.v.).
II spider's web, Hp.Cord.10, S.Fr.286, AP11.106 (Lucill.).
III ἀράχναι λεπταί thin lines, Gal.UP10.12.
IV = σφονδύλιον, Ps.-Dsc.3.76.
V kind of sundial, Vitr.9.8.1.

Spanish (DGE)

-ης, ἡ
• Prosodia: [ᾰ-]
• Morfología: [dór. gen. plu. ἀραχνᾶν B.Fr.4.70, ἀραχνάων Call.SHell.285.12 (pero éste y otros casos pueden ser de ἀράχνης)]
I 1araña, ἀράχνης ἐν ὑφάσμασι A.A.1492, 1516, cf. Democr.B 154, ἀραχνᾶν ἱστοί B.l.c., E.Fr.11M., D.C.41.14.1, ἔργον ἀραχνάων Call.l.c., cf. Plu.2.966e, AP 11.110 (Nicarch.), αἱ λειμώνιαι ἀράχναι las arañas de jardín Arist.HA 555b7.
2 tela de araña, telaraña S.Fr.286, LXX Ps.38.12, Is.59.5, ἀράχνῃ τοὺς πόδας ἐμπλεχθείς AP 11.106 (Lucill.)
medic. utilizado como término de comparación en descripciones y teorías ὑμένες ... ὁκοῖον ἀράχναι en el corazón, Hp.Cord.10, en la vista, Gal.3.815
fig. ὁ παρὼν βίος ... ἀ. καὶ σκιά Chrys.M.57.376.
II 1bot. blanca ursina falsa, Heracleum sphondylium L., Ps.Dsc.3.76.
2 cierta parte del astrolabio, Vitr.9.8.1.
• Diccionario Micénico: a-wa-ra-ka-na (?).

German (Pape)

[Seite 344] ἡ, 1) Spinne, Aesch. Ag. 1471. 1497 u. Sp., wie Nicarch. 16 (XI, 110). – 2) Spinngewebe, Lucill. 65 (XI, 106) u. öfter bei Sp., so daß der Unterschied der Gramm. ἀράχνη θηλυκῶς τὸ ὕφασμα, ἀράχνης δὲ ἀρσενικῶς τὸ ζωΰφιον nicht bestätigt wird. – 3) ein Seefisch, Diosc.

French (Bailly abrégé)

ης (ἡ) :
araignée, insecte.
Étymologie: DELG pê ἄρκυς.

Russian (Dvoretsky)

ἀράχνη: (ᾰρ) ἡ
1 паук Aesch., Arst., Anth.;
2 паутина Soph., Anth.

Greek (Liddell-Scott)

ἀράχνη: ἡ, Ἀττικώτερος τύπος, τοῦ ἀρσεν. ὁ ἀράχνης, κεῖσαι δ’ ἀράχνης ἐν ὑφάσματι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1492, πρβλ. 1516, Σοφ. Ἀποσπ. 296. Ἀνθ. Π. 11. 110· αἱ λειμώνιαι ἀράχναι Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 5. 27, 3, ἂν καὶ ἀλλαχοῦ μεταχειρίζεται τὸν ἀρσεν. τύπον ὁ ἀράχνης. ΙΙ. τὸ ὕφασμα τῆς ἀράχνης, «ῤαχνιά», Λατ. aranea, Ἱππ. 269. 44, Ἀνθ. Π. 11. 106 (ἴδε ἐν λ. ἄρκυς).

Greek Monolingual

η (AM ἀράχνη, Α και ἀράχνη και ἄραχνος, ο)
Έντομο που ανήκει στα Αρθρόποδα, της τάξης των Αραχνοειδών, γνωστό σήμερα και ως σφαλάγγι, σφάλαγγας, ανυφαντής, ρωγαλίδα
2. ο ιστός της αράχνης, αραχνιά.
[ΕΤΥΜΟΛ. < arak -sn -a (πρβλ. λατ. arā -nea). Η λέξη δεν είναι πολύ διαδεδομένη στις ΙΕ γλώσσες, ενώ πιθανή αλλά αναπόδεικτη είναι η σχέση της με τον τ. άρκυς «δίχτυ».
ΠΑΡ. αράχνειος, αράχνιον, αραχνώδης
μσν.
αραχναίος
νεοελλ.
αραχνιάζω, αραχνιδιασμός, αραχνίδωση.
ΣΥΝΘ. αραχνοειδής, αραχνοϋφής
νεοελλ.
αραχνοΰφαντος].

Greek Monotonic

ἀράχνη: ἡ, θηλ. του ἀράχνης, Λατ. aranea,
I. το θηλυκό έντομο αράχνη, σε Αισχύλ., Ανθ.
II. ιστός αράχνης, στον ίδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: f.
Meaning: spiders web, spider (Hp.),
Other forms: ἀράχνης m. spider (Hes.), ἄραχνος m. (A.); ἀράχνηκες ἀράχναι H. is reshaped after σφῆκες, μύρμηκες, σκώληκες etc..
Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Medit.
Etymology: ἀράχνη can be from *ἀρακ-σνα, like Lat. arāneus m. spider, arānea f. spiders web. The word, limited to these two languages, is hardly IE (evt. *h₂rh₂-ek-). Connection with ἄρκυς is impossible if the word is IE, and for a substr. element also difficult. S. Gil Fernandez, Nombres 24f.

Middle Liddell

I. fem. of ἀράχνης, Lat. aranea, Aesch., Anth.
II. a spider's web, Anth.

Frisk Etymology German

ἀράχνη: {arákhnē}
Forms: ἀράχνης m. Spinne (Hes., Pi. usw.), woneben ἄραχνος m. (A. Supp. 887).
Grammar: f.
Meaning: Spinne, Spinnengewebe (Hp., A., Arist. usw.),
Derivative: Mehrere Ableitungen: ἀράχνιον ‘Spinnen- gewebe’ (Od., Kom., Arist. usw.), auch als Deminutivum kleine Spinne (Arist.), mit ἀραχνιώδης ‘spinngewebe-artig’ (Hp., Arist., Dsk.) und dem Denominativum ἀραχνιόομαι, -όω ‘mit Spinnengewebe überzogen werden, bzw. überziehen’ (Arist., Nonn.). Von ἀράχνη ferner die Adjektiva ἀραχνώδης ‘spinngewebe-ähnlich’ (Arist., Ael.), ἀραχνήεις (Nik.) und ἀραχναῖος (AP) zur Spinne gehörig, ebenso wie das Denominativum ἀραχνάομαι ein Spinnengewebe spinnen (Eust.). — ἀράχνηκες· ἀράχναι H. ist eine Umbildung nach σφῆκες, μύρμηκες, σκώληκες usw.
Etymology: ἀράχνη, falls, wie wahrscheinlich, aus *ἀρακσνα, hat ein genaues Gegenstück in lat. arāneus m. Spinne, arānea f. Spinngewebe aus *arak-sneios. Weitere Verwandtschaft mit ἄρκυς (s. d.) usw. ist nicht wahrscheinlich. Näheres bei W.-Hofmann s. arāneus.
Page 1,129-130

Mantoulidis Etymological

(=δίχτυ). Ἴσως ἔχει σχέση μέ τή ρίζα αρκ- τοῦ οὐσ. ἄρκυς (=δίχτυ).
Παράγωγα: ἀραχναῖος, ἀραχνῶμαι (=ὑφαίνω ἱστό ἀράχνης), ἀράχνιον (=τό ὕφασμα τῆς ἀράχνης), ἀραχνιόω, ἀραχνιώδης, ἀραχνοειδής, ἀραχνοϋφής (=λεπτός σάν ὕφασμα ἀράχνης).