πιττάκιον

English (LSJ)

[ᾰ], τό,

   A tablet for writing on, label, ticket (cf. Eust.633.19 sq.), Dinol.7; written message, γράψας βραχὺ π. Plb.31.13.9, cf. D.L. 6.89, IG14.830.18 (Puteoli), POxy.136.36 (vi A.D.), etc.; ticket, pass, OGI674.21 (Egypt, i A.D.); receipt, PStrassb.44.3 (ii A.D.); votive tablet, CIG3442 (Philadelphia); promissory note, BGU 1155.15 (i B.C.), etc.; account-book, POxy.297.4 (pl., i A.D.), PGoodsp.Cair. 30 iv 5 (ii A.D.), etc.    II list of members of an association, hence of the association itself, PTeb.112 Intr. (ii B.C.), etc.; cf. πιττακιάρχης.    III Lat. pittacium, strip of leather, Cels.3.10.

German (Pape)

[Seite 621] τό, lat. pittacium, 1) ein Läppchen, Stückchen Leder, mit Salbe zu bestreichen u. auf Wunden od. sonst kranke Theile des Leibes zu legen, wofür man auch πεττύκια geschrieben findet, Piers. Moer. p. 306; B. A. 112. – 2) ein Blatt aus der Schreibtafel; Pol. 31, 21, 9; D. L. 6, 89 u. a. Sp.

Greek (Liddell-Scott)

πιττάκιον: τό, πινακίδιον πρὸς γραφήν, δελτίον (ἴδε Εὐστάθ. 633. 19 κἑξ.), Δεινόλοχος ἐν Α. Β. 112, 28, Πολύβ. 31. 21, 9, Διογ. Λ. 6, 89· ἀναθηματικὴ πινακίς, Συλλ. Ἐπιγρ. 3442. II. Λατ. pittacium, ἔμπλαστρόν τι, Κέλσ. 3. 10.

Spanish

tablilla

Greek Monolingual

το, ΝΜΑ, και πιτάκιον Α
1. ονομασία της προορισμένης για γραφή πινακίδας, πινάκιο, δελτάριο
2. (στο Βυζάντιο) πινάκια κατάλληλα για γραφή τα οποία υπήρχαν στις υπηρεσίες του παλατιού της Κωνσταντινούπολης, στα οποία οι πολίτες της πρωτεύουσας ή τών επαρχιών είχαν το δικαίωμα να τοποθετούν τις αναφορές τους για διάφορα θέματα προς τον αυτοκράτορα, ο οποίος, αφού ενημερωνόταν από τις υπηρεσίες του παλατιού κατά περίπτωση, έδινε τη δέουσα απάντηση στα αιτήματα ή στις καταγγελίες
3. εκκλ. πατριαρχική ή και απλή αρχιερατική επιστολή η οποία αναφερόταν στην οποιαδήποτε μεταβολή της κατάστασης τών κληρικών, όπως λ.χ. προαγωγή, διάκριση, τιμωρία
μσν.-αρχ.
1. επιγραφή, ετικέτα
2. υποσχετικό έγγραφο
αρχ.
1. γραπτό μήνυμα («γράψας βραχὺ πιττάκιον καὶ σφραγισάμενος», Πολ.)
2. διαβατήριο
3. χρεωστικό γραμμάτιο, ομόλογο
4. λογιστικό βιβλίο, κατάστιχο
5. αναθηματική πινακίδα, τάμα
6. κατάλογος τών μελών μιας εταιρείας
7. (κατ' επέκτ.) εταιρεία
8. δερμάτινη λωρίδα που χρησιμοποιούνταν ως έμπλαστρο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Αξιοσημείωτη είναι η διατήρηση τών -ττ- αντί για -σσ- στην Ελληνική Κοινή. Τόσο, όμως, η σύνδεση με τη λ. πίσσα όσο και η υπόθεση ότι πρόκειται για θρακικό δάνειο δεν θεωρούνται πιθανές. Εξάλλου, η άποψη ότι η λ. συνδέεται με τον τ. πίσυγγος «σκυτοτόμος, υποδηματοποιός», η οποία στηρίζεται στη σημασία της λατ. δάνειας λ. pittacium «λωρίδα δέρματος», φαίνεται μάλλον αμφίβολη. Τέλος, το λεσβ. ανθρωπωνύμιο Πιττακός δεν διευκολύνει την ετυμολόγηση της λ.].