προοίμιον: Difference between revisions
Ἤθους δὲ βάσανός ἐστιν ἀνθρώποις χρόνος → Est moris explorator humani dies → Des menschlichen Charakters Wetzstein ist die Zeit
(2b) |
(1b) |
||
Line 33: | Line 33: | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=See also: s. [[οἴμη]]. | |etymtx=See also: s. [[οἴμη]]. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=προ-οίμιον, ου, τό, [[οἶμος]]<br /><b class="num">I.</b> an [[opening]] or [[introduction]] to a [[thing]]; in Music, a [[prelude]], [[overture]], Pind.; in poems and speeches, a [[proem]], [[preface]], [[preamble]], [[introduction]], Lat. [[exordium]], Pind., Xen.<br /><b class="num">2.</b> metaph. of any [[prelude]] or [[beginning]], [[φροίμιον]] χορεύσομαι Aesch.; [[μηδέπω]] 'ν προοιμίοις only [[just]] [[beginning]], Aesch.; εἴ τι [[τοῦδε]] φρ. ματᾷ if any [[part]] of [[this]] [[presage]] be [[vain]], Aesch.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], a [[hymn]], Thuc., Plat. | |||
}} | }} |
Revision as of 11:55, 9 January 2019
English (LSJ)
τό, Trag. contr. φροίμιον (v. infr.): (οἶμος):—
A opening, introduction; in Music, prelude, overture, Pi.P.1.4; in Ep. poems, proëm, preamble, Id.N.2.3, Ar.Eq.1343; in speeches, exordium, Critias 43 tit., Arist. Rh.1414b19, Phld.Rh.1.56S., Stoic.2.96, etc.; προοιμίοις ἡδονῆς with prefaces about pleasure, X.Mem.2.1.27. 2 metaph. of any prelude or beginning, φροίμιον χορεύσομαι A.Ag.31, cf. 829; φροιμίοις <δυσφροιμίοις> ib. 1216, cf. Th.7; λόγους . . μηδέπω 'ν προοιμίοις only just beginning, Id.Pr.741; εἴ τι τοῦδε φ. ματᾷ any part of this presage, Id.Eu. 142; ὁρῶ τάδε φροίμια . . πόνων Id.Supp.830 (lyr.), cf. E.Hipp.568, X. Mem.4.2.3; ἐγχέων π. Pi.Fr.78; π. δείπνου Alex.110.3; π. ἔχθρας Plb.22.4.15; ἀρχῆς Id.25.3.8 (pl.); δάκρυά μοι τὰ π. τῆς τέχνης Luc. Somn.3; of premonitory symptoms of disease, Orib.Syn.8.2. II hymn or short poem, such as those attributed to Homer, Ἀπόλλωνος Th.3.104, cf. Pl.Phd.60d, R.531d; φροίμιον Ἀντιλόχου (fort. Ἀρχιλόχου) Call.Fr.223.
German (Pape)
[Seite 737] τό, Eingang, Anfang, bes. Vorspiel in der Musik (s. οἶμος), Pind. P. 7, 2, ἀγησιχόρων προοιμίων ἀμβολάς 1, 4; auch eine eigene Art kleiner lyrischer Gesänge, die vor einem größern Hymnus angestimmt wurden, τὸ εἰς τὸν Ἀπόλλω προοίμοιν, Plat. Phaed. 60 d; vgl. Thuc. 3, 104 u. Schaef. melet. p. 29. – Und Vorrede, Vorspiel einer Rede, Aesch. Prom. 743; οἰκτροῖς προοιμίοις, Eur. Herc. Fur. 1179, u. öfter; u. in Prosa, προοίμιον πρῶτον ὡς δεῖ τοῦ λόγου λέγεσθαι ἐν ἀρχῇ, Plat. Phaedr. 266 d, u. öfter; Folgde auch übertr., καταρχὴ καὶ προοίμιον ἔχθρας, Pol. 23, 2, 15; τὰ προοίμια τῆς ἀρχῆς, der Anfang der Regierung, 26, 5, 8; τῆς μανίας, Luc. abdic. 32. S. auch φροίμιον.
Greek (Liddell-Scott)
προοίμιον: τό, Ἀττ. συνῃρ. φροίμιον, Αἰσχύλ. καὶ Εὐρ.· (οἶμος): ― εἴσοδος ἢ προεισαγωγὴ εἰς τι· ἐν τῇ Μουσικῇ, προανάκρουσις, εἰσαγωγικὸν μέλος, Πινδ. Π. 1. 6. ἐν τοῖς Ἐπικ. ποιήμασι, πρόλογος, εἰσαγωγή, Λατ. exordium Πίνδ. Ν. 2. 3, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1338· οὕτως ἐν τοῖς ῥητορικοῖς λόγοις, Ἀριστ. Ρητ. 3. 14, Cic. de Orat. 2. 80, Quintil. 4. 1· προοιμίοις τῆς ἡδονῆς, διὰ προοιμίων ἡδονικῶν, Ξεν. Ἀπομν. 2. 1, 27. 2) μεταφορ., ἐπὶ παντὸς προοιμίου ἢ ἀρχῆς, φροίμιον χορεύσομαι Αἰσχύλ. Ἀγ. 31, πρβλ. 829· φροιμίοις δυσφροιμίοις (κατὰ τὸν Ἕρμανν.) αὐτόθι 1216· οὓς γὰρ νῦν ἀκήκοας λόγους, εἶναι δόκει σοι μηδέπω ’ν προοιμίοις, μόλις ἐν τῇ ἀρχῇ, ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 741, πρβλ. Θήβ. 7· εἰ τι τοῦδε φρ. ματᾷ, «μάταιον γίνεται» (Σχολ.), ἡ δὲ λέξις προοίμιον ἀναφέρεται εἰς τὴν παρακολουθοῦσαν ᾠδὴν τοῦ χοροῦ, Ἰού, Ἰού, κτλ, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 142· ὁρῷ τάδε φροίμια… πόνων ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 830, πρβλ. Εὐρ. Ἱππ. 568, Ξεν Ἀπομν. 4. 2, 3· πρ. ἐγχέων Πινδ. Ἀποσπ. 225· πρ. δείπνου Ἄλεξις ἐν «Κρατεύᾳ» 1. 3· πρ. ἔχθρας, τῆς ἀρχῆς Πολύβ. 23. 2, 15., 26. 5, 8· δάκρυά μοι τὰ πρ. τῆς τέχνης Λουκ. Ἐνύπν. 3, κτλ. ΙΙ. καθόλου, ὕμνος ἢ βραχὺ ποίημα οἷα τὰ εἰς τὸν Ὅμηρον ἀποδιδόμενα, Θουκ. 3. 104, Πλάτ. Φαίδων 60D, πρβλ. Πολ. 531D.
French (Bailly abrégé)
ου (τό) :
1 préambule ou prélude d’un chant, particul. petit poème lyrique, hymne;
2 exorde ou début d’un discours ; fig. prélude, début.
Étymologie: πρό, οἶμος.
English (Slater)
προοίμιον (-ιον, -ίου, -ιον voc., -ίων.)
1 prelude cf. προκώμιον. ἁγησιχόρων ὁπόταν προοιμίων ἀμβολὰς τεύχῃς ἐλελιζομένα (P. 1.4) κάλλιστον αἱ μεγαλοπόλιες Ἀθᾶναι προοίμιον Ἀλκμανιδᾶν εὐρυσθενεῖ γενεᾷ (P. 7.2) ὅθεν περ καὶ Ὁμηρίδαι ῥαπτῶν ἐπέων τὰ πόλλ' ἀοιδοὶ ἄρχονται, Διὸς ἐκ προοιμίου (N. 2.3) met., κλῦθ' Ἀλαλά, Πολέμου θύγατερ, ἐγχέων προοίμιον fr. 78. 2.
Greek Monotonic
προοίμιον: τό, Αττ. συνηρ. φροίμιον (οἶμος),
I. 1. είσοδος ή εισαγωγή σ' ένα πράγμα· στη μουσική, πρελούδιο, εισαγωγή, σε Πίνδ.· στα ποιήματα και τους ρητ. λόγους, προοίμιο, πρόλογος, είσοδος, εισαγωγή, Λατ. exordium, στον ίδ., Ξεν.
2. μεταφ., λέγεται για κάθε προοίμιο ή αρχή, φροίμιον χορεύσομαι, σε Αισχύλ.· μηδέπω 'ν προοιμίοις, μόνο στην αρχή ακριβώς, στο ίδ.· εἴ τι τοῦδε φροίμιον ματᾷ, εάν κάθε μέρος αυτού του προοιμίου ήταν άσκοπο, στον ίδ.
II. γενικά, ύμνος, σε Θουκ., Πλάτ.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
προοίμιον -ου, τό, trag. en Att. ook φροίμιον [πρό, οἴμη] inleidend gezang, inleidend muziekstuk, voorspel:. ἁγησιχόρων ὁπόταν προοιμίων ἀμβολὰς τεύχῃς wanneer jij een begin maakt met het voorspel dat het koor leidt Pind. inleiding, prooemium (van redevoering):. τὸ μὲν οὖν προοίμιόν ἐστιν ἀρχὴ λόγου het prooemium is het begin van een redevoering Aristot. Rh. 1414b19. overdr. begin:. φροίμιον χορεύσομαι ik zal het begin ervan dansen Aeschl. Ag. 31; φροίμια... πόνων voorspel tot ellende Aeschl. Suppl. 830; δάκρυά μοι τὰ προοίμια τῆς τέχνης tranen waren de ouverture tot mijn vakmanschap Luc. 32.3. van een kort gedicht hymne:. τὸ εἰς τὸν Ἀπόλλω προοίμιον de hymne op Apollo Plat. Phaed. 60d.
Russian (Dvoretsky)
προοίμιον: атт. стяж. φροίμιον τό
1) вступление, введение: προοίμιον πρῶτον ὡς δεῖ τοῦ λόγου λέγεσθαι ἐν ἀρχῇ Plat. вступление (есть) первое, что следует сказать в начале речи;
2) вступительная песнь, прелюдия (ἀγησίχορα προοίμια Pind.);
3) хвалебная песнь, гимн (τὸ εἰς τὸν Ἀπόλλω π. Plat.);
4) начало (καταρχὴ καὶ π. ἔχθρας Polyb.; τῆς μανίας Luc.).
Frisk Etymological English
See also: s. οἴμη.
Middle Liddell
προ-οίμιον, ου, τό, οἶμος
I. an opening or introduction to a thing; in Music, a prelude, overture, Pind.; in poems and speeches, a proem, preface, preamble, introduction, Lat. exordium, Pind., Xen.
2. metaph. of any prelude or beginning, φροίμιον χορεύσομαι Aesch.; μηδέπω 'ν προοιμίοις only just beginning, Aesch.; εἴ τι τοῦδε φρ. ματᾷ if any part of this presage be vain, Aesch.
II. generally, a hymn, Thuc., Plat.