αὐθέκαστος
Ἐπ' ἀνδρὶ δυστυχοῦντι μὴ πλάσῃς κακόν → Miseri miseriae ne quid affingas mali → Vermehre nicht dem Unglücksraben noch sein Leid
English (LSJ)
ον,
A one who calls things by their right names, one who calls a spade a spade, down-right, blunt, Arist.EN1127a23, cf. Cleanth.Stoic.1.127; οὐκ ἔστ' ἀλώπηξ ἡ μὲν εἴρων τῇ φύσει ἡ δ' αὐθέκαστος = the nature foxes is not for one to be treacherous and the other straightforward Philem.89.7, cf. Posidipp.40; in later Prose, λόγος Phld.Piet.102 (Comp.), cf. Ph.2.51, Plu.Cat.Ma.6. Adv. αὐθεκάστως = bluntly, Phld.Sign.32.
2 of style, inartificial, plain, D.H.Comp.22.
3 in bad sense, self-willed (αὐτάρεσκος, Hsch.; = ἀπαρέγκλητος, Suid.), αὐθέκαστος τὸν τρόπον, αὐθέκαστος τῷ τρόπῳ, Men.843, Sam.205, cf. Luc.Phal.1.2, Plu.2.11e; οὐ γὰρ αὐθάδης οὐδὲ αὐθέκαστος ὁ σώφρων ἀνήρ ib. 823a, cf. Phld.Vit.p.30J.
4 self-controlled, self-sufficient, ζῷον οὐ μονῆρες καὶ αὐθέκαστον ἀλλὰ κοινωνικὸν καὶ πολιτικόν Them.Or.34p.446D. Adv. αὐθεκάστως = rigidly, severely Plu.Lys.21.
Greek (Liddell-Scott)
αὐθέκαστος: -ον, ὁ λέγων τὰ πράγματα αὐτὰ καθ’ ἑαυτὰ ἕκαστα, κοινῶς, «ὀρθὰ κοφτά», ὁ μὴ λέγων αὐτὰ πλαγίως, ἀλλ’ ὡς ἔχουσιν, ἀνυπόκριτος, ἀληθής, εἰλικρινής, ἁπλοῦς, ὁ δὲ μέσος αὐθέκαστός τις ἂν ἀληθευτικὸς καὶ τῷ βίῳ καὶ τῷ λόγῳ Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 4. 7, 4· ἀκολούθως ἐν τῇ Νέᾳ Κωμῳδία, οὐκ ἔστ’ ἀλώπηξ ἡ μὲν εἴρων…, ἡδ’ αὐθέκαστος Φιλήμ. ἐν Ἀδήλ. 3, πρβλ. Μένανδ. ἐν Ἀδήλ. 229, Ποσείδιππ. ἐν Ἀδήλ. 13· - ἐπὶ λόγων, ἀκόμψευτος, σαφής, ἀληθής, Διον. Ἁλ. π. συνθ. 22· ἴδε Α. Β. 462, 25, Ἡσύχ. ἐν λέξει. Παρὰ παλαιοτέροις συγγραφ., ὡς ἐν Αἰσχύλ. Πρ. 950, Εὐρ. Ἑκ. 1227, τὸ αὐθέκαστα, νῦν γράφεται, αὐθ’ ἕκαστα. Ἐπίρρ. -τως Πλουτ. Λύσ. 21. - Τὸ οὐσιαστ. αὐθεκαστότης, ητος, ἡ, κατακρίνεται ὑπὸ τοῦ Φρυν. σ. 349, ἔνθα ἴδε Λοβ.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
chaque personne ou chaque chose telle qu’elle est ; franc, simple, droit, naturel.
Étymologie: αὐτός, ἕκαστος.
Spanish (DGE)
-ον
• Morfología: [compar. αὐθεκαστότερος Phld.Piet.p.120.14]
I 1sincero, sin artificio, auténtico de pers. como intermedio entre el ἀλαζών y el εἴρων Arist.EN 1127a23, como sinón. de αὐστηρός y ἁπλός Cleanth.Fr.Poet.3.4, Posidipp.41, ἐν τῷ δικαίῳ ὄρθιος καὶ αὐ. Plu.Cat.Ma.6, fig. de la zorra οὐκ ἔστ' ἀλώπηξ ἡ μὲν εἴρων ... ἡ δ' αὐ. Philem.93.7
•del λόγος Phld.l.c.
•del estilo de Tucídides, D.H.Comp.22.6.
2 en sent. peyor. rígido, tozudo, áspero τραχὺς ἄνθρωπος ... αὐ. τῷ τρόπῳ Men.Sam.550, cf. Men.Fr.736, Plu.2.11d, Luc.Phal.1.2, ὁ νουθετητὴς παραγίνεται ὁ αὐ. Ph.2.519.
II autosuficiente τὸ ζῷον τοῦτο οὐ μονῆρες καὶ αὐθέκαστον, ἀλλὰ κοινωνικὸν καὶ πολιτικόν Them.Or.34.446.
III adv. αὐθεκάστως
1 sinceramente, sin artificio πρὸς τὸ τῇ Σπάρτῃ συμφέρον αὐ. στρατηγοῦντος Plu.Lys.21.
2 tajantemente αὐθεκάστως ... φασι τὸ καλού[μ]ενον Phld.Sign.32.32; cf. αὐτοέκαστος.
Greek Monolingual
αὐθέκαστος, -ον (AM)
απότομος, θρασύς, αυθάδης
μσν.
1. αυθαίρετος
2. αυτάρκης
αρχ.
1. όποιος λέει κάθε πράγμα με το πραγματικό του όνομα, ο ειλικρινής
2. (για λόγο) σαφής, απερίφραστος.
Greek Monotonic
αὐθέκαστος: -ον, αυτός που λέει τα πράγματα με το όνομά τους, σε Αριστ.
Russian (Dvoretsky)
αὐθέκαστος:
1) прямой, прямодушный (αὐ. καὶ ἀληθευτικός Arst.; ὄρθιος και αὐ. Plut.);
2) суровый, строгий (αὐστηρὸς καὶ αὐ. Plut.).