ἐνθύμιος
Θέλων καλῶς ζῆν μὴ τὰ τῶν φαύλων φρόνει → Victurus bene, ne mentem pravorum geras → Wenn gut du leben willst, zeig nicht der Schlechten Sinn
English (LSJ)
ἐνθύμιον, (θυμός)
A taken to heart, weighing upon the mind, μὴ δή τοι κεῖνός γε λίην ἐνθύμιος ἔστω let him not lie too heavy on thy soul, take not too much thought for him, Od.13.421; ἐνθύμιόν οἱ ἐγένετο ἐμπρήσαντι τὸ ἱρόν he had pricks of conscience for having done it, Hdt. 8.54; ἐνθύμιόν τί τινι προσθεῖναι Antipho3.1.2; τί δ' ἐστί σοι τοῦτ'.. ἐ.; what is't that weighs upon thy heart? S.OT739; ἐπειδή σοι τόδ' ἐστ' ἐ. if this matter causes thee any scruple, E.HF722; ἐ. γίγνεταί τινί τις Antipho 2.3.10, cf. App.BC5.133; ἐνθύμιον ποιεῖσθαί τι, = ἐνθυμεῖσθαι, to take to heart, to have a scruple about it, Th.7.50; ἐ. ποιεῖσθαί τινος D.C.58.6; ἐ. τιθέναι τί τινι to make him have scruples about it, E.Ion1347; ἐ. ἔχειν ὡς, c. part., Inscr.Cos319.10; ἐ. ὑπολείπεσθαί τι Antipho 3.4.9; ἐ. εὐναί a couch full of care, S.Tr.110 (lyr.); ἐνθύμιον ἔστω Δάματρος, formula in a curse, GDI3541.7 (Cnidos): ἐνθύμιον, τό, wrath, LXX Ps. 75(76).10.
II ἐνθύμια, τά, meaning, Ph.2.484; ideas, Iamb.VP5.20; ἐνθύμιον ποιεῖσθαι reflect, c. acc. et inf., Alciphr.3.10; λαμβάνω τὸ ἐ. I take the hint, Ach. Tat.2.7.
Spanish (DGE)
-ον
• Prosodia: [-ῡ-]
I 1que preocupa o inquieta, que es motivo de preocupación o inquietud frec. c. dat. de pers.:
a) ref. a pers. μὴ δή τοι κεῖνός γε λίην ἐ. ἔστω no te tomes por él excesivos cuidados, Od.13.421, ἐνθύμιός τέ οἱ συνεχὲς ἦν Λαβιηνός App.BC 5.133;
b) ref. a cosas y abstr. ἐνθύμιοι εὐναὶ ἀνάνδρωτοι el lecho abandonado por el marido, motivo de preocupación S.Tr.110, τισὶ καὶ τὸ τοῦ δίφρου τοῦ ἐπιχρύσου ἐνθύμιον ... ἐγένετο D.C.44.17.3, ἐνθύμιον αὐτῷ τὸ ὄναρ γίνεται Hld.1.30.4, cf. 8.11.1, c. pron. τί δ' ἐστί σοι τοῦτ' ... ἐνθύμιον; S.OT 739, ἐνθύμιόν μοι τοῦτο γέγονεν ἀρτίως Men.Mis.204, τῷ δὲ ἀποθανόντι αὐτῷ μὲν οὐδὲν ἐνθύμιον ... προσθεῖναι no producir o causar ninguna preocupación al propio muerto Antipho 3.1.2, ἵνα δὲ μηδὲν εἴη τοῖς ἀνθρώποις ἐνθύμιον, ὡς πατρίων ἠλογηκόσι θυσιῶν y para que no existiera ningún escrúpulo para los hombres por haber abandonado los sacrificios ancestrales D.H.1.38.
2 subst. τὸ ἐ. preocupación, motivo de inquietud τοῖς καταλαμβάνουσι μεῖζον τὸ ἐνθύμιον γενήσεται Antipho 3.4.9, ἐνθύμιον ποιούμενοι llenos de inquietud debido a un eclipse, Th.7.50
•remordimiento, temor o escrúpulo religioso ἐνθύμιόν οἱ ἐγένετο ἐμπρήσαντι τὸ ἱρόν porque se sentía atormentado por haber hecho incendiar el santuario Hdt.8.54, ἐνθύμιόν μοι τότε τίθησι Λοξίας E.Io 1347, cf. HF 722, ἐνθύμιον ἔστω Δάματρος καὶ Κούρας IKnidos 150B.7 (II/I a.C.), ἐνθύ[μι] ον ἔ[χ] ο[ν] τα ὡς παριδό[ν] τα τὰ ... νενομοθετημέ[ν] α en una estela sepulcral IGR 4.1082 (Cos, imper.), cf. Sokolowski 3.154.14 (Cos III a.C.).
3 de abstr.:
a) digno de consideración, deseable, sugestivo ἐντεῦθεν ἀνέφυ λόγος, ὡς ἐνθύμιος μὲν αὐτῷ ἡ ἀρχὴ γένοιτο πολιορκοῦντι τὰ Σόλυμα de aquí surgió la historia de que el imperio se le hizo deseable cuando sitiaba Jerusalén Philostr.VA 5.27;
b) subst. consideración, pensamiento τὸ ἐ. en giros pred. en ac. c. diversos verbos: c. ποιεῖσθαι tomar en consideración, considerar τούτων τῶν τεράτων οὔθ' ὁ Σεϊανὸς οὔτ' ἄλλος τις ἐνθύμιον ἐποιήσατο ni Sejano ni algún otro tomó en consideración estos presagios D.C.58.6.1, c. λαμβάνω: ἅπερ ὡς ἔοικε καὶ ἡ Ἀρσάκη λαβοῦσα ἐνθύμιον τὴν μονομαχίαν προὔθηκεν esto precisamente, según parece, es lo que Arsace había tomado en consideración al proponer combate singular Hld.7.5.2, ἐνθύμιον τοῦ χρησμοῦ τοῦ ἐν Δελφοῖς ὁ Χαρικλῆς ἐλάμβανε Caricles tuvo recuerdo del oráculo que se le había dado en Delfos Hld.10.41.2
•c. or. de inf. darse cuenta de que, constatar que ἐνθύμιον δὲ ποιησάμενος τοὺς φυλλοχόους ἑστάναι μῆνας Alciphr.2.2.3
•plu. τὸ ἐ., τὰ ἐνθύμια pensamientos, ideas τὰ ἀμύθητα ... ἐνθύμια Ph.1.615, cf. 2.347, εὐπαρρησίαστος κατὰ τὸ ἴδιον ἐνθύμιον πᾶς ὁ προσιὼν τῷ θεῷ Dion.Alex.Ep.Can.4 (p.104), τὰ τῆς καρδίας ἐνθύμια los deseos del corazón Nil.M.79.1037D, cf. Basil.Spir.3.5.21
•idea como pretexto, excusa κἀγὼ λαμβάνω τὸ ἐνθύμιον καὶ τὴν χεῖρα ἐπιβαλὼν τοῖς προσώποις se me ocurre la idea para llevar la mano al rostro Ach.Tat.2.7.3.
II 1de pers. furioso, encolerizado ὁ ἀποθανὼν ... ὑμῖν δὲ ἐ. γενήσεται el difunto se mostrará encolerizado con vosotros si su muerte no es vengada, Antipho 2.3.10.
2 neutr. subst. τὸ ἐ. ira, motivo de ira ἐνθύμιον ἀνθρώπου LXX Ps.75.11.
German (Pape)
[Seite 843] im Herzen, am Herzen liegend; μή σοι λίην ἐνθύμιος ἔστω, d. i. mache dir nicht zu viel Sorgen um ihn, Od. 13, 421; Eur. Herc. Fur. 722; ἐνθύμιόν οἱ ἐγένετο ἐμπρήσαντι τὸ ἱρόν, er nahm es sich zu Herzen, daß er, das Gewissen schlug ihm, Her. 8, 54; ἐνθύμιον ποιεῖσθαι, Etwas zur Herzens- oder Gewissenssache machen, Thuc. 7, 50; bes. wo von einer heiligen Pflicht die Rede ist, ὑμῖν ἐνθύμιος γενήσεται Antiph. 2 γ 10; τῷ ἀποθανόντι αὐτῷ μὲν οὐδὲν ἐνθύμιον, τοῖς δὲ ζῶσι προσέθηκεν, den Getödteten liegt nicht daran, 3 α 2; ἐνθύμιον ὑπολείψεσθε, τὸ ἐνθ. μεῖζον γενήσεται, 3 δ 9. So auch Soph. τί δ' ἐστί σοι τοῦτ' ἐνθύμιον; O. R. 739; was erschreckt dich dies? anders ἐνθυμίοις εὐναῖς ἀνανδρώτοισι τρύχεσθαι Tr. 109, die sorgenvolle, kummervolle Ehe; bei Sp. neben δέος, D. Hal. 1, 38; τῶν τεράτων ἐνθύμιον ποιεῖσθαι, sich darum kümmern, D. Cass. 58, 6.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
qu'on prend à cœur, qui cause une préoccupation, un scrupule de conscience : τινι à qqn ; ἐνθύμιον ποιεῖσθαί τι THC s'inquiéter, se préoccuper de qch.
Étymologie: ἐν, θυμός.
Russian (Dvoretsky)
ἐνθύμιος: (ῡ) занимающий мысль, заботящий, тревожащий: μή σοι λίην ἐ. ἔστω Hom. не беспокойся о нем особенно; ἐνθύμιόν οἱ ἐγένετο ἐμπρήσαντι τὸ ἱρόν Her. он почувствовал угрызения совести от того, что сжег храм; τί δ᾽ ἐστί σοι τοῦτ᾽ ἐνθύμιον; Soph. почему это тревожит тебя?; ἐνθύμιον ποιεῖσθαί τι Thuc. быть обеспокоенным чем-л.; ἐνθύμιον τιθέναι τινί τι Eur. внушить кому-л. что-л.
Greek (Liddell-Scott)
ἐνθύμιος: ῡ, ον, (θυμός), ὃν πάντοτέ τις ἐνθυμεῖται καὶ ἐπιθυμεῖ, περὶ οὗ σκέπτεταί τις καὶ φροντίζει διαρκῶς, μὴ δή τοι κεῖνός γε λίαν ἐνθύμιος ἔστω Ὀδ. Ν. 421· εἴτε καὶ ἐνθύμιόν· οἱ ἐγένετο ἐμπρήσαντι τὸ ἱρόν, εἴτε καὶ ὅτι ἠσθάνετο βάρος εἰς τὴν ψυχήν του, διότι ἔκαυσε τὸ ἱερὸν, Ἡρόδ. 8. 54· πρβλ. Ἀντιφῶντα 121. 2· οὕτω παρ’ Ἀττ., τί δ’ ἐστί σοι τοῦτ’, Οἰδίπους ἐνθύμιον; καὶ τί λοιπὸν εἶναι αὐτὸ τὸ ὁποῖον δίδει βάρος εἰς τὴν ψυχήν σου; Σοφ. Ο. Τ. 739· ἐπειδή σοι τόδ’ ἔστ’ ἐνθύμιον, ἐπειδὴ τοῦτο βαρύνει τὴν ψυχήν σου ἢ ἐπειδὴ ἔβαλες εἰς τὸν νοῦν σου νὰ μὴ τὸ πράξῃς, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 722· ἐνθύμιος γίγνεταί μοί τις Ἀντιφῶν 119. 7· ἐνθύμιον ποιεῖσθαί τι = ἐνθυμεῖσθαι, μεριμνᾶν, Θουκ. 7. 50, Ἀλκίφρων 3. 10 (πρβλ. ἐνθυμιστός)· ὡσαύτως ἐνθ. ποιεῖσθαί τινος Δίων Κ. 58. 6· ἐνθύμιόν μοι τότε τίθησι Λοξίας, τοῦτο τὸ ἐνέβαλε τότε εἰς τὴν ψυχήν μου, εἰς τὸν νοῦν μου ὁ Ἀπόλλων, Εὐρ. Ἴων 1347· πρβλ. 39· ἐνθ. ὑπολείπεσθαί τι Ἀντιφῶν 125. 1· ἐνθυμίοις εὐναῖς ἀνανδρώτοισι τρύχεσθαι, ἐνθυμουμένην εὐνὰς ἀνανδρώτους τρύχεσθαι, Σοφ. Τραχ. 110, ἴδε σημ. Jebb. ἐν τόπῳ.
English (Autenrieth)
taken to heart, ‘subject of anxiety,’ Od. 13.421†.
Greek Monotonic
ἐνθύμιος: [ῡ], -ον (θυμός), αυτός που μένει αξέχαστος στην καρδιά κάποιου, μή σοι ἐνθύμιος ἔστω, μην ανησυχείς για αυτόν, μην τον σκέφτεσαι, σε Ομήρ. Οδ.· ἐνθύμιόν οἱ ἐγένετο, είχε βάρος στην ψυχή του, σε Ηρόδ.· τί δ' ἐστί σοι τοῦτ' ἐνθύμιον; τί είναι αυτό που βαραίνει την ψυχή σου; σε Σοφ.· ἐνθύμιον ποιεῖσθαί τι, έχω δισταγμό ως προς αυτό, σε Θουκ.
Middle Liddell
ἐν-θύ¯μιος, ον θυμός
taken to heart, μή σοι ἐνθύμιος ἔστω take not much thought for him, Od.; ἐνθύμιόν οἱ ἐγένετο he had trouble of heart, Hdt.; τί δ' ἐστί σοι τοῦτ' ἐνθύμιον; what is 't that weighs upon thy heart? Soph.; ἐνθύμιον ποιεῖσθαί τι to have a scruple about it, Thuc.