μῆνις
αὐτόχειρες οὔτε τῶν ἀγαθῶν οὔτε τῶν κακῶν γίγνονται τῶν συμβαινόντων αὐτοῖς → for not with their own hands do they deal out the blessings and curses that befall us
English (LSJ)
Dor. and Aeol. μᾶνις, ἡ, gen. μήνιος Pl.R. 390e, later μήνιδος Ael.Fr.80, Them.Or.22.265d, Jul.Or.2.50b, AP9.168 (Pall.):—wrath; from Hom. downwds. freq. of the wrath of the gods, Il.5.34, al., A. Ag.701 (lyr.), Pl.Lg.880e, Men.585; μῆνιν ἔχειν ἀπὸ θεοῦ Vett. Val. 184.3; μ. χθονίων Pi.P.4.159; also of the dead worshipped as heroes, τοῖσι μ. κατέσκηψε Ταλθυβίου Hdt.7.134, cf. 137; μ. τῶν τετελευτηκότων Pl.Hp.Ma.282a; of injured parents, A.Ag.155 (lyr.), Ch. 294; of suppliants, Id.Eu.234, cf. E.Heracl.762 (lyr.): but also, generally, of the wrath of Achilles, Il.1.1, al., cf. Alc.Supp.10.7; of the revengeful temper of a people, Hes.Sc.21, Hdt.7.229: c. gen. objecti, ὅτου… μ. τοσήνδε πράγματος στήσας ἔχεις S.OT699: in plural, Αἰήταο μήνιες A.R.4.1205.
German (Pape)
[Seite 174] ιος u. Sp. ιδος (vgl. B. A. 1207), ἡ (von μένω od. μένος, schwerlich mit μαίνομαι zusammenhangend), dauernder, bleibender Zorn, Groll; Hom. bes. vom unversöhnlichen Zorne der Götter, Διὸς δ' ἀλεώμεθα μῆνιν, Il. 5, 34, χαλεπὴ δὲ θεοῦ ἔπι μῆνις, 5, 178; auch von dem anhaltenden und unversöhnlichen Grollen des Achilleus, Il.; von dem rachesüchtigen Zorn ganzer Völker, Hes. Sc. 21; ἀφελεῖν μᾶνιν χθονίων, Pind. P. 4, 159; μνάμων μῆνις τεκνόποινος, Aesch. Ag. 150; τελεσσίφρων, 685, der immer nur auf die zu vollendende Rache bedacht ist, öfter; neben κότος, Eum. 849; μῆνιν βαρεῖαν, Soph. O. C. 1330; ὅτου ποτὲ μῆνιν. τοσήνδε πράγματος στήσας ἔχεις, O. R. 699; μῆνιν ἔχειν τινός, Eur. Hel. 1371, öfter; μήνιες, Ap. Rh. 4, 1205; – τοῖσι μῆνις κατέσκηψε Ταλθυβίου, Her. 7, 143; μήνιος, ibd. 137; μήτε τῶν ἄνω δείσας θεῶν μῆνιν, Plat. Legg. IX, 880 e; ἀπαλλάττεσθαι τῆς μήνιος, v.l. μήνιδος, Rep. III, 390 e; Sp.
French (Bailly abrégé)
ιος, postér. ιδος (ἡ) :
colère durable, ressentiment.
Étymologie: R. Μαν, être irrité ; cf. μαίνομαι, skr. manjus « courage ».
Russian (Dvoretsky)
μῆνις: дор. μᾰνις, ιος, поздн. ιδος ἡ гнев, негодование, злоба (Διός Hom.; βαρεῖα Soph.).
Greek (Liddell-Scott)
μῆνις: Δωρ. μᾶνις, ἡ· γεν. μήνιος, μεταγεν. μήνιδος, διάφ. γραφ. ἐν Πλάτ. Πολ. 390Ε, Αἰλ. παρὰ Σουΐδ. ἐν λέξ. Ἀρχίλοχος, Θεμίστ., κτλ.· (ἴδε ἐν λέξ. *μάω)· ― ὀργή· ἀπὸ τοῦ Ὁμ. καὶ ἐφεξῆς, τὸ πλεῖστον ἐπὶ τῆς ὀργῆς τῶν θεῶν, Ἰλ.· ὡσαύτως ἐπὶ τῆς ἀδιαλλάκτου ὀργῆς τοῦ Ἀχιλλέως, Α. 1, κ. ἀλλ., πρβλ. Ἀριστ. Ρητ. 2. 24, 6· ἐπὶ τῆς φιλεκδίκου ὀργῆς ἢ διαθέσεως λαοῦ τινος, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρακλ. 21. ― Ἐπικ. λέξ. ἐν χρήσει παρὰ Πινδ. Π. 4. 284, καὶ Τραγ.· ὡσαύτως παρ’ Ἡροδ. 7. 134, 137, ἐν τῇ κυρίᾳ σημασίᾳ τῆς θείας ὀργῆς, ὡς ἐν Αἰσχύλ. Ἀγ. 701, Πλάτ. ἔνθ’ ἀνωτ., Νόμ. 880Ε, Ἱππ. Μείζ. 282Α· ἐπὶ ἠδικημένων ἢ προσβεβλημένων γονέων, Αἰσχύλ. Ἀγ. 155, Χο. 294· ἐπὶ ἱκετῶν, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 234, πρβλ. Εὐρ. Ἡρακλ. 762· ― μετὰ γεν. τοῦ ἀντικειμένου, ὅτου... μ. τόσηνδε πράγματος στήσας ἔχεις Σοφ. Ο. Τ. 699· ― παρὰ μεταγεν. Κωμικ., Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 55, 499.
English (Autenrieth)
ιος: wrath, i. e. enduring anger, usually of gods, Il. 1.75, Od. 3.135; but also of the wrath of Achilles.
Greek Monolingual
η (Α μῆνις και δωρ. και αιολ. τ. μᾱνις)
σφοδρή και παρατεταμένη οργή, διαρκής θυμός, μάνιτα («μῆνιν ἄειδε, θεά...», Ομ. Ιλ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Η άποψη κατά την οποία η λ. συνδέεται με το μένω ή αυτή που συνδέει τη λ. με το μένος στηρίζονται σε σημασιολογικά κριτήρια (μῆνις «διαρκής οργή»), αλλά προσκρούουν σε μορφολογικές δυσχέρειες. Κατ' άλλους, η λ. συνδέεται με το λατ. mānēs «χωρισμένες ψυχές» (πρβλ. ἐμ-μᾶνις: im-manis «πελώριος, φρικτός). Κατ' άλλη άποψη, η λ. ανάγεται σε μνᾶνις, πρβλ. μέμνημαι. Τέλος, η λ. συνδέεται πιθ. με το μαιμάω].
Greek Monotonic
μῆνις: Δωρ. μᾶνις, -ιος, ἡ (*μάω), οργή, θυμός, λέγεται για τους θεούς, σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: wrath, especially of gods, Manes, of Achilleus etc. (Il.).
Other forms: Dor. μᾶνις, -ιος, -ιδος
Compounds: As 2. member in ἔμ-μανις filled with wrath (Cret.; on the formation Sommer Nominalkomp. 113).
Derivatives: μηνίω, Dor. μανίω, aor. -ῖσαι, rarely with ἀπο-, ἐπι- (ἀντι-, ἐκ-), rage (Il., Hdt., hell.) with μήνι-μα n. (reason for) wrath (Il.), -θμός raging (P 62, 202, 282); also μηνιάω id. (LXX, D. H.; on the formation Schwyzer 732 m. A. 4) with μηνίαμα (LXX); enlargements -ιάζω (Et. Gud.), -ίζω (An. Ox.) with -ισμα (Iolkos IIIa). From μῆνις (μηνίω?) also μηνίτης (-τής?) m. a man filled with rage (Arr. Epikt.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Etymology unknown. Against identification with Lat. mānēs the separted souls (Ehrlich KZ 41, 294 f.), with ἔμ-μανις = im-mānis horrible, terrible (Jacobsthal IF 21 Beih. 140f.), W.-Hofmann s. mānēs. The explanation from *μνα-νις (to μέμνημαι; Schwyzer RhM 80, 213ff., Gramm. 260) is doubted by Schwyzer himself (Gramm. 495 A. 8); instead connection with μαιμάω is suggested. The semantically obvious connection with μένος a. cogn. (and with μένω?; Curtius, Irmscher Götterzorn 5ff.) is impossible because of the α-vowel; attempt at explanation ("aus Gründen der Verschleierung") by Porzig Satzinhalte 352; diff. still Pagliaro (s. Belardi Doxa 3, 213). -- Details on the meaning and formation in Frisk Eranos 44, 28ff.; also Porzig Satzinhalte 147, 187f., 237; on the vocalism Björck Alpha impurum 177 f.; on μηνίτης also Radermacher RhM 63, 444ff. So no explanation.
Middle Liddell
μῆνις, δοριξ μᾶνις, ιος, ἡ, [*μάω]
wrath, anger, of the gods, Hom., Hdt., Attic
Frisk Etymology German
μῆνις: {mē̃nis}
Forms: dor. μᾶνις, -ιος, -ιδος
Grammar: f.
Meaning: gerechter, heiliger Zorn, bes. von Göttern, Manen, von Achilleus usw. (vorw. poet. seit Il.).
Composita: Als Hinterglied in ἔμμανις von Zorn erfüllt (kret.; zur Bildung Sommer Nominalkomp. 113).
Derivative: Davon μηνίω, dor. μανίω, Aor. -ῖσαι, vereinzelt mit ἀπο-, ἐπι- (ἀντι-, ἐκ-), zürnen (ep. poet. seit Il., Hdt., hell. u. sp. Prosa) mit μήνιμα n. ‘(Anlaß zum) Zürnen’ (ep. poet. seit Il., sp. Prosa), -θμός das Zürnen (P 62, 202, 282); auch μηνιάω ib. (LXX, D. H. usw.; zur Bildung Schwyzer 732 m. A. 4) mit μηνίαμα (LXX); Erweiterungen -ιάζω (Et. Gud.), -ίζω (An. Ox.) mit -ισμα (Iolkos IIIa). Von μῆνις (μηνίω?) noch μηνίτης (-τής?) m. zornerfüllter Mann (Arr. Epikt.).
Etymology: Etymologie unbekannt. Gegen Gleichsetzung mit lat. mānēs die abgeschiedenen Seelen (Ehrlich KZ 41, 294 f. u. a.), wobei ἔμμανις = im-mānis ‘ungeheuer(lich), schrecklich’ wäre (Jacobsthal IF 21 Beih. 140f.), W.-Hofmann s. mānēs m. reicher Lit. Die Zurückführung auf *μνανις (zu μέμνημαι; Schwyzer RhM 80, 213ff., Gramm. 260) wird von Schwyzer selbst (Gramm. 495 A. 8) angezweifelt; dafür wird Anknüpfung an μαιμάω empfohlen. Die semantisch naheliegende Verbindung mit μένος u. Verw. (und mit μένω?; Curtius, Irmscher Götterzorn 5ff.) verstößt gegen den α-Vokal; Erklärungsversuch ("aus Gründen der Verschleierung") von Porzig Satzinhalte 352; noch anders Pagliaro (s. Belardi Doxa 3, 213). — Einzelheiten zur Bed. und Bildung Frisk Eranos 44, 28ff. m. Lit.; auch Porzig Satzinhalte 147, 187f., 237; zum Vokalismus Björck Alpha impurum 177 f.; zu μηνίτης noch Radermacher RhM 63, 444ff.
Page 2,229
English (Woodhouse)
Mantoulidis Etymological
-ιος ἤ -ιδος ἡ (=ὀργή). Δωρ. μᾶνις. Ἴσως νά ἔχει σχέση μέ τό ρῆμα μαίνομαι. Δές γιά παράγωγα στό ρῆμα μηνίω.
Translations
anger
Afrikaans: drif, toorn, kwaadheid; Aghwan: 𐔼𐕔𐕒𐕡𐕎; Albanian: inat, zemërim, mëri, mnia; Amharic: ቁጣ; Arabic: غَضَب; Egyptian Arabic: نرفزه; Argobba: ቁሻ; Armenian: զայրույթ, բարկություն, ջղայինություն; Assamese: খং; Avar: цим; Azerbaijani: hirs, hiddət, qeyz, qəzəb; Bashkir: асыу; Basque: haserre; Belarusian: гнеў, злосць; Bengali: রাগ; Bikol Central: dagit; Bulgarian: гняв, яд; Catalan: ira, còlera, ràbia, enfat, enuig; Cebuano: kasuko, kapungot; Chinese Mandarin: 發怒/发怒, 忿怒, 火氣/火气, 怒氣/怒气; Cornish: anger, coler, sorr; Czech: vztek, hněv, zlost; Danish: vrede; Dutch: boosheid, woede; Esperanto: kolero; Estonian: viha; Ewe: dzibibi, dzikukpɔkpɔ; Finnish: viha, suuttumus; French: colère, ire, courroux, rage, fureur; Galician: cabuxo, oura, carraxe, asaño, refusía, rebinxe; Georgian: ბრაზი, წყრომა; German: Ärger, Zorn, Wut, Groll, Ingrimm, Grimm, Furor, Jähzorn; Greek: οργή, θυμός, τσαντίλα; Ancient Greek: ἀνυπερθεσία, ἀποθηρίωσις, δυσχερασμός, δυσχέρεια, ἐγκότησις, ἐνθύμιον, θυμός, κότος, μελαγχολία, μελαγχολίη, μένος, μηνίαμα, μήνιμα, μῆνις, μήνισμα, ὀργά, ὀργή, παροργισμός, σκυσμός, χολή, χόλος, ὠδυσίη; Haitian Creole: kòlè; Hebrew: כַּעַס; Hindi: क्रोध, ग़ुस्सा; Hittite: 𒋼𒀀𒁲𒈪𒅀𒊍; Hungarian: harag, düh; Icelandic: reiði; Ido: iraco; Indonesian: amarah; Irish: fearg; Old Irish: ferg; Italian: ira, rabbia, collera; Japanese: 怒り, 忿怒, 怒気; Kannada: ಕೋಪ; Kazakh: ашу, қаһар, зығырдан, зығыр; Khmer: កំហឹង; Korean: 성, 분노(憤怒); Kurdish Central Kurdish: تووڕەیی; Kyrgyz: ачуу, каар; Ladin: sënn; Latgalian: sirdeigums, sirdeiba, dusme, špetneiba; Latin: ira; Latvian: piktums, dusmas; Lithuanian: pyktis; Luxembourgish: Ierger; Macedonian: лутина, гнев; Malay: kemarahan; Malayalam: ദേഷ്യം, കോപം, ക്രോധം; Maori: whakatuma, hīnawanawa, hīkaka; Middle English: anger; Mongolian Cyrillic: уур хилэн; Neapolitan: raggia; Nepali: रिस; Norwegian: sinne; Occitan: ira, colèra, ràbia; Old Church Slavonic Cyrillic: гнѣвъ; Old English: ierre; Old French: ire; Oromo: aarii; Ottoman Turkish: اوفكه; Persian: خشم, غضب; Plautdietsch: Spiet; Polish: złość, gniew, wkurw; Portuguese: raiva, ira; Quechua: phiña; Romanian: furie, mânie, enervare; Russian: гнев, злость, злоба; Sanskrit: कोप, क्रोध, इरस्; Scots: angir; Scottish Gaelic: fearg, corraich; Serbo-Croatian Cyrillic: љутња, гне̑в, гње̑в, гнив; Latin: ljútnja, gnȇv, gnjȇv, gniv; Slovak: hnev, zlosť; Slovene: jeza, gnev; Spanish: ira, enfado, enojo, rabia, cólera; Swedish: ilska; Tagalog: galit; Tajik: хашм, ғазаб; Tamil: கோபம்; Telugu: కోపం; Thai: วิโรธ; Tocharian B: tremi; Turkish: öfke, kızgınlık, hiddet; Ukrainian: гнів, злість; Urdu: غصہ; Uyghur: غەزەپ; Uzbek: gʻazab; Vietnamese: mối giận, sự tức giận; Welsh: bâr; West Frisian: grime; Yiddish: רוגז, רוגזה, ירגזון