βοηλάτης: Difference between revisions
m (Text replacement - "<br /><br />" to "<br />") |
|||
Line 23: | Line 23: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[βοηλάτης]], ο (θηλ. -άτις, η) (Α)<br /><b>1.</b> αυτός που αρπάζει βόδια, ζωοκλέφτης<br /><b>2.</b> ο [[βουκόλος]]<br /><b>3.</b> (για τον οίστρο) [[εκείνος]] που αναγκάζει βασανιστικά τα βόδια να τρέχουν<br /><b>4.</b> (για τη [[βουκέντρα]]) αυτός που κεντρίζει τα βόδια να προχωρούν<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[βοηλάτης]] [[διθύραμβος]]» — [[διθύραμβος]] του οποίου ο [[ποιητής]] κερδίζει ταύρο ως [[βραβείο]] ή ο [[οποίος]] έχει [[σχέση]] με τη [[λατρεία]] του Διονύσου-Ταύρου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[βους]] (<i>βοός</i>) <span style="color: red;">+</span> -<i>ηλάτης</i> <span style="color: red;"><</span> [[ελαύνω]], με [[επίδραση]] του νόμου «της εκτάσεως εν συνθέσει» που έδωσε το -<i>η</i>- (-<i>ηλάτης</i>) του β' συνθετικού ( | |mltxt=[[βοηλάτης]], ο (θηλ. -άτις, η) (Α)<br /><b>1.</b> αυτός που αρπάζει βόδια, ζωοκλέφτης<br /><b>2.</b> ο [[βουκόλος]]<br /><b>3.</b> (για τον οίστρο) [[εκείνος]] που αναγκάζει βασανιστικά τα βόδια να τρέχουν<br /><b>4.</b> (για τη [[βουκέντρα]]) αυτός που κεντρίζει τα βόδια να προχωρούν<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[βοηλάτης]] [[διθύραμβος]]» — [[διθύραμβος]] του οποίου ο [[ποιητής]] κερδίζει ταύρο ως [[βραβείο]] ή ο [[οποίος]] έχει [[σχέση]] με τη [[λατρεία]] του Διονύσου-Ταύρου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[βους]] (<i>βοός</i>) <span style="color: red;">+</span> -<i>ηλάτης</i> <span style="color: red;"><</span> [[ελαύνω]], με [[επίδραση]] του νόμου «της εκτάσεως εν συνθέσει» που έδωσε το -<i>η</i>- (-<i>ηλάτης</i>) του β' συνθετικού ([[πρβλ]]. [[αμαξηλάτης]], [[αρματηλάτης]], [[ιππηλάτης]], [[ξενηλάτης]], [[στρατηλάτης]] <b>κ.ά.</b>)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |
Revision as of 08:25, 23 August 2021
English (LSJ)
[ᾰ], ου, ὁ, fem. βοηλάτις, ιδος, ἡ· (βοῦς, ἐλαύνω):—A one that drives away oxen, cattle-lifter, S.Ichn.117, AP11.176 (Lucill.). II ox-driving, ῥάβδος APl.4.200 (Mosch.); ox-tormenting, μύωψ A.Supp.307. III cattle-driver, Lys.7.19, Pl.Plt.261d, PLond.3.1177.112 (ii A. D.). IV βοηλάτης διθύραμβος = the dithyramb which gains a bull for the prize, Pi.O.13.19.
German (Pape)
[Seite 451] ὁ, 1) Rinder wegtreibend, raubend, Lucill. 41 (XI, 176); Lycophr. 1346. – 2) Ochsen treibend, stechend, μύωψ Aesch. Suppl. 608; Ochsenhirt, Plat. Polit. 261 d; der Ackermann mit seinem Gespann, Lys. 7, 19. – 3) διθύραμβος Pind. Ol. 13, 19, einen Ochsen als Siegespreis davontragend.
Greek (Liddell-Scott)
βοηλάτης: -ου, ὁ, θηλ. –ηλάτις, ιδος, ἡ, (βοῦς, ἐλαύνω) = ὁ ἀπάγων βοῦς, κλέπτης βοῶν, Ἀνθ. II. 11. 176. ΙΙ. ὁ τοὺς βοῦς κεντῶν, ἀναγκάζων, ἐρεθίζων, ῥάβδος Ἀνθ. Πλαν. 200 · ὁ τοὺς βοῦς βασανίζων, μύωψ Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 307. ΙΙΙ. ὁ βόσκων βοῦς, Λυσ. 110. 7, Πλάτ. Πολιτ. 261D. IV. ἐν Πινδ. Ο. 13. 26, β. διθύραμβος, ὅστις κερδαίνει ταῦρον ὡς βραβεῖον · ἢ δυνατὸν ἡ λέξις νὰ ἀναφέρηται εἰς τὴν λατρείαν τοῦ Διονύσου Ταύρου · ἴδε Donaldson ἐν τῷ αὐτῷ χωρίῳ.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ) :
litt. qui pousse des bœufs devant soi, d’où
I. qui aiguillonne les bœufs ; d’où
1 laboureur;
2 qui pique et tourmente les bœufs (taon);
II. qui conduit des bœufs, conducteur d’un attelage de bœufs.
Étymologie: βοῦς, ἐλαύνω.
Spanish (DGE)
-ου
• Alolema(s): dór. βοηλάτας Pi.O.13.19
• Prosodia: [-ᾰ-]
I 1aguijoneador de la res β. μύωψ A.Supp.307.
2 de donde conductor de ganado β. διθύραμβος en la procesión sacrificial, Pi.l.c., cf. Hld.3.2.1.
II subst.
1 boyero, vaquero, pastor de ganado Pl.Plt.261d, Plu.Cat.Ma.4, Ael.VH 9.23
•en una expedición milit., D.Chr.12.17
•conductor de carreta de bueyes, carretero Lys.7.19, PLond.1177.112, 119 (II d.C.), PAmh.155.3 (V d.C.) en BL 1.5.
2 abigeo de Hermes, S.Fr.314.123, AP 11.176 (Lucill.)
•de Heracles, Lyc.1346.
Greek Monolingual
βοηλάτης, ο (θηλ. -άτις, η) (Α)
1. αυτός που αρπάζει βόδια, ζωοκλέφτης
2. ο βουκόλος
3. (για τον οίστρο) εκείνος που αναγκάζει βασανιστικά τα βόδια να τρέχουν
4. (για τη βουκέντρα) αυτός που κεντρίζει τα βόδια να προχωρούν
5. φρ. «βοηλάτης διθύραμβος» — διθύραμβος του οποίου ο ποιητής κερδίζει ταύρο ως βραβείο ή ο οποίος έχει σχέση με τη λατρεία του Διονύσου-Ταύρου.
[ΕΤΥΜΟΛ. < βους (βοός) + -ηλάτης < ελαύνω, με επίδραση του νόμου «της εκτάσεως εν συνθέσει» που έδωσε το -η- (-ηλάτης) του β' συνθετικού (πρβλ. αμαξηλάτης, αρματηλάτης, ιππηλάτης, ξενηλάτης, στρατηλάτης κ.ά.)].
Greek Monotonic
βοηλάτης: -ου, ὁ, θηλ. -ηλάτις, -ιδος, ἡ (βοῦς, ἐλαύνω),
I. αυτός που αρπάζει τα βόδια, κλέφτης βοδιών, ζωοκλέφτης, άρπαγας, σε Ανθ.
II. οδηγός κοπαδιού βοδιών, βοσκός, στο ίδ.
Russian (Dvoretsky)
βοηλάτης: ου ὁ
1) погонщик рогатого скота или пастух Lys., Plat.;
2) получающий в награду быка (διθύραμβος Pind.);
3) мучитель рогатого скота (μύωψ Aesch.);
4) крадущий быков (Ἑρμῆς Anth.).
Middle Liddell
βοῦς, ἐλαύνω
I. one that drives away oxen, a cattle-lifter, Anth.
II. ox-driving, Anth.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
βοηλάτης -ου, ὁ βοῦς, ἐλαύνω ossendrijver; overdr. voor een gedicht met een rund als prijs; Pind.; adj. runderen kwellend :. βοηλάτην μύωπα een runderen kwellende horzel Aeschl. Suppl. 307.