μακρός

English (LSJ)

ά, όν [ᾰ by nature],

   A long, whether of Space or Time,    I of Space,    1 in length, long, δόρυ Il.7.140; νέες, νῆες μ. ships of war, Hdt.7.21, Th.1.41, etc. (collect. in sg., A.Pers.380); πλοῖα μ. Hdt. 5.30, Th.1.14; ἐπὶ τὰ -ότερα measured by the longer sides, i. e. length-wise, Hdt.1.50; τὰ μ. τείχη the long walls of Athens, Th.8.71, etc.; ἐν τῷ μακρῷ σκέλει τῷ πὸτ τῷ Ποτειδανίῳ SIG247 iii 11 (Delph., iv B. C.); ἡ μακρά (sc. γραμμή), line traced by δικασταί to indicate the heavier penalty, Ar.V.106; ὁ μ. δρόμος the long-distance torch-race, SIG 1068.9 (Patmos, iii/ii B. C.), al., OGI339.83 (Sestos, ii B. C.).    2 in height, tall, high, μ. Ὄλυμπος, οὔρεα, δένδρεα, κίων, Il.15.193, 13.18,9.541, Od.1.127, etc.; of a man, μακρότερον καὶ πάσσονα θῆκεν ἰδέσθαι 8.20, cf. 18.195; μ. πύκτης PLond.3.1158.6 (iii A. D.).    b reversely, deep, φρείατα Il.21.197; φάραγξ Herod.8.17.    3 in distance, long, far, remote, κέλευθος Il.15.358; οἶμος Hes.Op.290; ναυτιλίαι Hdt.1.1; στόλος S.Ph.490; μ. ἐπιβοήθειαι long marches to aid, X.Cyr.5.4.47; remote, ἀποικία A.Pr.814; τὰ μακρότατα the remotest parts, Hdt.2.32: freq. in neut. sg. and pl. as Adv., μακρὰ βιβάς, βιβάσθων, with long strides, Il.7.213, 13.809; μακρὰ ῥίψαις, δισκήσαις, Pi.P.1.45, I.2.35; -ότερον σφενδονᾶν X.An.3.4.16; μακρὸν ἀῧσαι, βοᾶν, to shout so as to be heard afar, i. e. loudly, Il.3.81, 2.224; μακρὰ μεμυκώς 18.580; μακρὸν ἠχεῖν Pl.Prt.329a; κλάειν σε μακρὰ κελεύσας Ar.Eq.433 (v. κλαίω and infr. v); later by analogy, μακρὰ χαίρειν φράσας τῷ ναυπηγῷ Luc.Nav.2, cf. Apol.3, al., D.C.46.3; cf. μακράν.    4 generally, large in size or degree, great, ἤπειρος A.Eu.75; ὄλβος Pi.P.2.26; πλοῦτος S.Aj.130; τιμήματα Arist.Pol. 1278a23, cf. 1297b4 (Sup.); οὐσία ib.1290b16, 1321a11; μακροτέρα ἀρετά Pi.I.4(3).13; ἐλπίσαντες μακρότερα μὲν τῆς δυνάμεως, ἐλάσσω δὲ τῆς βουλήσεως Th.3.39; μ. τραπεζῖται, perh. big bankers, Cat.Cod. Astr.7.222.    5 dat. μακρῷ, to strengthen Comp. and Sup., by far, μ. πρῶτος Hdt.1.34; ἄριστος μ. Id.9.71; ἀσθενεστέρα μ. A.Pr.514, cf. Pl.Phlb.66e; μ. μάλιστα Hdt.1.171, cf. A.Eu.30, etc.; κάκιστα δὴ μ. S.Ant.895: also with Verbs implying comparison, ἀριστεύει μ. A.Pr.890 (lyr.), cf. D.H.1.2.    II of Time, long (Hom. only in Od.), ἤματα, νύξ, 10.470, 11.373; αἰών v. l. in Pi.N.3.75; μ. χρόνος Hdt.1.32, etc.; οὐ μ. χρόνου for no long time, S.Ant.1078, etc.; διὰ μ. χρόνου A.Pers.741 (troch.); ἐν χρόνῳ μ. S.OC88, etc.; δι' αἰῶνος μ. A.Supp.582 (lyr.); τὸν μ. βίον Id.Pr.449; τοῦ μ. βίου S.Aj.473; μηνὶ -ότερος by a month, Hdt.1.32; μακρῷ (cf. 1.5) πρότερον Gal.8.958; μ. ἐέλδωρ a long-cherished wish, Od.23.54; μ. γόοι, ὀδύρματα, S.El.375, E.Hec.297.    2 long, tedious, Pi.N.4.33, etc.; λόγοι S.El.1335, Th. 3.60, etc.; μακρὰν ἔοικε λέξειν (sc. ῥῆσιν) Ar.Th.382; οὐδὲ εἷς Ὅμηρον εἴρηκεν μακρόν Philem.97.7; μακρόν [ἐστι] c. inf., Lat. longum est, Pi.I.6(5).56; μ. ἂν εἴη γράφειν X.Ages.7.1. Adv. -ρῶς, λέγεσθαι Antiph. 268: Comp. -ότερον, ποιεῖς you are taking too long, PCair.Zen. 48.4 (iii B. C.), cf. Philippid.21.    3 Gramm., long in quantity, φωνήεντα Arist.Po.1458a11, D.H.Comp.15; μακρά (sc. συλλαβή), ἡ, A.D.Pron.92.12; ἡ φύσει μ. Id.Adv.179.16: Comp., φωνήεντι μακροτέρῳ Arist.Po.1458a1; also μακρά (sc. προσῳδία), ἡ, mark of long quantity, S.E.M.1.113, D.T.Supp.674.7; ᾱ μακρόν A.D.Pron.112. 6.    III neut. with Preps. in adverb. sense, διὰ μακροῦ (sc. χρόνου) after a long time, long delayed, E.Hec.320, Ph.1069; οὐ διὰ μακροῦ not long after, Th.6.15,91, Pl.Alc.2.151b (also of place, οὐ διὰ μ. τῆς Ῥώμης D.H.9.56); διὰ μακρῶν E.Fr.420.1; διὰ μακρᾶς Phalar.Ep. 69.1; but διὰ μακρῶν at great length, Pl.Grg.449b, etc.; διὰ μακροτέρων Isoc.4.106; μικρῷ διὰ μ. at somewhat greater length, Arist. Pol.1279b11.    2 ὄλβος οὐκ ἐς μακρὸν ἔρχεται for no long time, Pi. P.3.105; ἐς τὰ μακρότατα to the utmost, Th.6.31; v. μακράν 11.    3 ἐπὶ μακρόν far, a long way, πορεύεσθαι X.Cyr.5.4.47; of Time, Call. Del.255; ὅσον ἐπὶ μακρότατον οἷοί τε ἐγενόμεθα ἐξικέσθαι ἀκοῇ Hdt. 4.16, cf. 2.34 (ἐπὶ omitted 1.171 codd.); τοσόνδε ἐπὶ μ. ἐπυθόμην Id.2.29; ἐπὶ μακρότερον yet more, Th.4.41.    IV regul. Comp. and Sup., v. supr.: irreg. Comp. μάσσων, Sup. μήκιστος, v. sub vocc.    V Adv. -ρῶς at great length, opp. συντόμως, Arist.Rh. 1416b4; slowly, Plb.3.51.2; μ. ἔχειν τοῖν σκέλοιν have long legs, Philostr.Gym.31; of pronunciation, D.H.Comp.15; μ. ἐκφέρειν συλλαβήν Str.13.1.68: but the Adv. is usu. expressed by neut. μακρόν or μακρά, cf. supr. 1.3; μακρὰ κλάειν to howl loudly, Ar.Th.211; οἰμώξει μ. Id.Av.1207, Pl.111; ὀτοτύζεσθαι μ. Id.Lys.520; τί μακρὰ δεῖ λέγειν; Antiph.33.5; also by μακράν (v. sub voc.); or by neut. with a Prep., v. supr. 111: for Comp. and Sup. of the Adv., v. μακροτέρως, μακροτάτω: neut. pl. -ότερα as Adv., Pl.Phdr.250c, al.— Fem. μακρά not to be confused with μάκρα (q. v.). (Cf. Avest. mas-'long', Lat. macer.)

Greek (Liddell-Scott)

μακρός: -ά, -όν, [ᾰ φύσει, ἀλλὰ μηκύνεται χάριν τοῦ μέτρου, πρβλ. μᾰκεδνός, μῆκος, Δωρ. μᾶκος]· (ἴδε ἐν τέλ.) Μακρός, ἤτοι κατὰ τόπον ἢ κατὰ χρόνον: Ι. ἐπὶ τόπου, 1) κατὰ τὸ μῆκος, «μακρύς», ἔχων μῆκος, Ὅμ. κτλ., μ. ναῦς, πλοῖον, ἴδε τὰς λέξεις· ἐπὶ τὰ μακρότερα, πρὸς τὰς μακροτέρας πλευράς, δηλ. κατὰ μῆκος, Ἡρόδ. 1. 50· μακρὰ τείχη τῶν Ἀθηνῶν, ἴδε τεῖχος Ι. 2· ἡ μακρὰ (ἐξυπ. γραμμή), ἴδε ἐν λ. τιμάω ΙΙΙ. 1. 2) κατὰ τὸ ὕψος, ὑψηλός, συχν. παρ᾿ Ὁμ., π.χ. μακρὸς Ὄλυμπος, οὔρεα, δένδρεα, τείχεα μακρά, κτλ.· ἐπὶ ἀνδρός, μακρότερον καὶ πάσσονα θῆκεν ἰδέσθαι Ὀδ. Θ. 20, πρβλ. Σ. 195· ‒ ὡσαύτως τἀνάπαλιν ὡς τὸ Λατ. altus, βαθύς, φρέατα Ἰλ. Φ. 197. 3) ὡς πρὸς τὴν ἀπόστασιν, ἐκτεταμένος, κέλευθος Ο. 358 κτλ.· οἶμος Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 288· ναυτιλίαι μ. Ἡρόδ. 1. 1· ‒ ὡσαύτως «μακρινός», μακρὰν ἀπέχων, μ. ἀποικία Αἰσχύλ. Πρ. 814· στόλος Σοφ. Φ. 490· μ. ἐπιβοήθειαι, μακρόθεν ἐρχόμεναι ἢ φερόμεναι, Ξεν. Κύρ. 5. 4, 47· τὰ μακρότατα, τὰ μάλιστα ἀπέχοντα μέρη, Ἡρόδ. 2. 32· ‒ συχνάκις κατ᾿ οὐδ. πληθ. ὡς ἐπίρρ., μακρὰ βιβάς, βιβάσθων, βιβῶν, κάμνων μεγάλων βήματα, Ἰλ. Η. 213., Ν. 809, κτλ.· ὡσαύτως, μακρὸν ἀϋτεῖν, βοᾶν, βοᾶν οὕτως ὥστε μακρὰν ἀκούεσθαι, δηλ. βοᾶν μεγάλως, ἠχηρῶς, συχν. παρ᾿ Ὁμ.· οὕτω, μακρὰ μεμυκὼς Ἰλ. Σ. 580· ὡσαύτως, μακρὰ ῥίψαις, δισκήσαις Πινδ. Π. 1. 86, Ι. 2. 51, ἴδε κατωτ. V· μακρὸν ἠχεῖν Πλάτ. Πρωτ. 329Α· οὕτω, μακρότερον σφενδονᾶν Ξεν. Ἀν. 3. 4, 16· μακρότατον, εἰς μεγίστην ἀπόστασιν, Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 13, 7· ‒ ἴδε μακράν. 4) καθόλου, μέγας, πολύς, κατὰ τὸ ποσὸν ἢ τὸν βαθμόν, κατὰ πᾶσαν ἔννοιαν, ἤπειρος Αἰσχύλ. Εὐμ. 75· ὄλβος Πινδ. Π. 2. 48· πλοῦτος Σοφ. Αἴ. 130· τιμήματα Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 5, 6· οὐσία αὐτόθι 4. 4, 5., 6. 7, 1· ἀντίθετ. βραχύς, 4. 4, 24· οὕτω, μακροτέρα ἀρετὰ Πινδ. Ι. 4 (3). 21· ἐλπίσαντες μακρότερα μὲν τῆς δυνάμεως, ἐλάσσω δὲ τῆς βουλήσεως Θουκ. 3. 39. 5) ἡ δοτ. μακρῷ κεῖται πολλάκις ὡς συνών. τῷ πολύ, πρὸς ἐπίτασιν τοῦ συγκρ. καὶ ὑπερθετ., κατὰ πολύ, Λατ. longe, μακρῷ πρῶτος Ἡρόδ. 1. 34· ἄριστος μ. αὐτόθι 9. 71· ἀσθενεστέρα μ. Αἰσχύλ. Πρ. 514, πρβλ. Πλάτ. Φίληβ. 66Ε· μ. μάλιστα Ἡρόδ. 1. 171, πρβλ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 30, κτλ.· κάκιστα δὴ μακρῷ Σοφ. Ἀντ. 895· ὡσαύτως μετὰ ῥημάτων ἐμφαινόντων σύγκρισιν, ἀριστεύει μακρῷ Αἰσχύλ. Πρ. 890, πρβλ. Δίων Ἁλ. 1. 2. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, μακρός, ἐπὶ μακρὸν διαρκῶν, ἤματα, νὺξ Ὅμ. μόνον ἐν τῇ Ὀδ., ὡς Κ. 470., Λ. 373· αἰὼν Πινδ. Ν. 3. 131· ὁ μ. χρόνος Ἡρόδ. 1. 32, Πίνδ., κτλ.· οὐ μ. χρόνου Σοφ. Ἀντ. 1078, κτλ.· διὰ μ. χρόνου Αἰσχύλ. Πέρσ. 741· ἐν μ. χρόνῳ Σοφ. Ο. Κ. 88, κτλ.· δι᾿ αἰῶνος μ. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 582· τὸν μ. βίον ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 449, Σοφ. κτλ.· τοῦ μ. βίου ὁ αὐτ. ἐν Αἴ. 473· μακρότερος μηνί, κατὰ ἕνα μῆνα, Ἡρόδ. 1. 32· ‒ οὕτω μακρὸν ἐέλδωρ, μακρὰ ἐπιθυμία, ἐπιθυμία ἀπὸ μακροῦ χρόνου, Ὀδ. Ψ. 54· μ. γόοι, ὀδύρματα Σοφ. Ἠλ. 375, Εὐρ. Ἑκ. 297. 2) ὑπὲρ τὸ δέον μακρός, ὀχληρός, προσκορής, Πινδ. Ν. 4. 54, κτλ.· λόγοι Σοφ. Ἠλ. 1335, Θουκ., κτλ.· μακρὰν ἔοικε λέξειν (ἐξυπ. ῥῆσιν) Ἀριστοφ. Θεσμ. 382· οὐδὲ εἷς Ὅμηρον εἴρηκεν μακρὸν Φιλήμ. ἐν Ἀδήλ. 11· μακρὸν [ἐστί], μετ᾿ ἀπαρ., Λατ. longum est, Πινδ. Ι. 6 (5). 82· μ. ἂν εἴη γράφειν Ξεν. Ἀγησ. 7, 1· ‒ Ἐπίρρ., μακρῶς λέγεσθαι Ἀντιφ. ἐν Ἀδήλ. 46, 3) παρὰ Γραμμ., μακρὰ συλλαβὴ ἢ ἡ μακρά, ἔχουσα τὸ φωνῆεν μακρὸν φύσει ἢ θέσει. ΙΙΙ. τὸ οὐδ. μετὰ προθέσεων ἐχουσῶν ἐπιρρ. σημασ., διὰ μακροῦ (ἐξυπ. χρόνου), μετὰ μακρὸν χρόνον, μετὰ παρέλευσιν μακροῦ χρόνου, μετὰ μακρὰν ἀργοπορίαν, Εὐρ. Ἑκ. 320, Φοίν. 1069· οὐ διὰ μακροῦ, οὐχὶ μετὰ μακρὸν χρόνον, Θουκ. 6. 15, 91, Πλάτ. Ἄλκ. 2. 151Β· οὕτω, διὰ μακρῶν Εὐρ. Ἀποσπ. 424· διὰ μακρᾶς Φαλάρ. Ἐπ. 105· ἀλλά, διὰ μακρῶν, ἐν ἐκτάσει, Πλάτ. Γοργ. 449Β, κτλ.· διὰ μακροτέρων Ἰσοκρ. 62D· μικρῷ διὰ μ., διὰ μακρῶν πως, Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 8, 1. 2) οὐκ ἐς μακρόν, οὐχὶ ἐπὶ μακρὸν χρόνον, Πινδ. Π. 3. 189· ἐς τὰ μακρότατα Θουκ. 6. 31· ἴδε ἐν λ. μακρὰν ΙΙ. 3) ἐπὶ μακρόν, μακράν, εἰς μακρὰν ἀπόστασιν, πορεύεσθαι Ξεν. Κύρ. 5. 4, 47· ἐπὶ χρόνου, Καλλ. εἰς Δῆλ. 255· ὅσον ἐπὶ μακρότατον, ὅσον τὸ δυνατὸν μακρότατον, Ἡρόδ. 4. 16· ἐφ᾿ ὅσον μ. αὐτόθι 2. 34· τόσονδε ἐπὶ μ. αὐτόθι 29· οὕτω καὶ ἄνευ τῆς ἐπί, ὅσον καὶ ἐγὼ δυνατός εἰμι μακρότατον ἐξικέσθαι ἀκοῇ ὁ αὐτ. 1. 171· ὡσαύτως ἐπὶ μακρότερον Θουκ. 4. 41. IV. ὁμαλὸν συγκρ. μακρότερος, Ὀδ., Ἡρόδ., κτλ.· ὑπερθετ. μακρότατος, Ἰλ., κτλ.· ἴδε ἀνωτ.· ἀνώμαλ. συγκρ. μάσσων, ὑπερθετ. μήκιστος, ἴδε τὰς λέξ. V. Ἐπίρρ. μακρῶς, εἰς μῆκος, βραδέως, Πολύβ. 3. 51, 2· ἐπὶ προφορᾶς, Διον. Ἁλ. π. Συνθ. 15· ‒ ἀλλὰ τὸ ἐπίρρ. συνήθως ἐκφέρεται διὰ τοῦ οὐδ. μακρὸν ἢ μακρὰ (ἴδε ἀνωτ. Ι. 3)· μακρὰ κλάειν, κλαίειν μεγαλοφώνως, Ἀριστοφ. Θεσμ. 213· οἰμώξει μ. ὁ αὐτ. ἐν Ὄρν. 1207, Πλ. 111· ὀτοτύζεσθαι μ. ὁ αὐτ. ἐν Λυσ. 520· τί μακρὰ δεῖ λέγειν; Ἀντιφάν. ἐν «Ἀνταίῳ» 1. 5· - ὡσαύτως διὰ τοῦ μακρὰν (ἴδε ἐν λέξ.)· ἢ διὰ τοῦ οὐδετ. μετὰ προθ. (ἴδε ἀνωτ. ΙΙΙ)· - περὶ τοῦ συγκρ. καὶ ὑπερθετ. τοῦ ἐπιρρ. ἴδε ἐν λέξ. μακροτέρως, μακροτάτω. (Ἐκ τῆς √ΜΑΚ παράγονται αἱ λέξ. μῆκος, μακεδνός· Πρβλ. Ζενδ. maś-ita (μέγας)· Λατ. mac-to (= augeo), mac-te· - ὥστε ἴσως καὶ τὸ μάκαρ ἀνήκει εἰς ταύτην τὴν ῥίζαν, ἀλλ’ οὐχὶ τὸ μέγας).

French (Bailly abrégé)

ά, όν :
A. I. propr. long;
1 en parl. de choses μακρὸν δόρυ IL, μακρὸν ἔγχος IL longue lance, longue javeline ; μακρὰ ναῦς THC navire long, càd navire de guerre;
2 en parl. d’espace μακρὰ κέλευθος IL long passage ; μακρὰ ἤπειρος ESCHL continent qui se prolonge au loin, vaste continent ; adv. • μακρὰ βίβας IL s’étant avancé au loin ; adv. • μακρὸν ἀϋτεῖν IL ou μακρὰ βοᾶν IL pousser un cri qui porte loin, càd un cri fort ; • ἐπὶ μακρόν XÉN à une longue distance ; ὅσον ἐπὶ μακρότατον HDT le plus loin possible;
3 avec idée d’éloignement ακρὰ ἀποικία ESCHL colonie éloignée ; μακρὸς στόλος SOPH longue navigation (pour gagner un lieu) ; μακραὶ ἐπιβοήθειαι XÉN secours qu’on apporte d’une longue distance;
II. long en hauteur, haut, élevé;
III. long en profondeur, profond;
B. avec idée de durée;
1 long, qui dure longtemps : διὰ μακροῦ (s.e. χρόνου) après un long temps ; οὐ διὰ μακροῦ THC peu après ; μακράν, longuement;
2 long, prolixe;
3 long, qui retarde : μακρὸν ou μακρὰ ἂν εἴη XÉN il serait trop long de ; διὰ μακροτέρων ISOCR trop longuement;
C. avec idée de quantité ou d’abondance grand, fort : μακρὸς πλοῦτος SOPH richesses abondantes ; ἐλπίσαντες μακρότερα μὲν τῆς δυνάμεως, ἐλάσσω δὲ τῆς βουλήσεως THC ayant espéré plus que ne permettait leur puissance, mais moins que ce qu’ils désiraient ; ἐπὶ μακρότερον THC encore plus ; avec une idée de Sp. devant un Cp. ou un Sp. (cf. lat. longe) de beaucoup : μακρῷ μᾶλλον PLUT beaucoup plus ; ἄριστος μακρῷ HDT de beaucoup le meilleur ; μακρῷ πρῶτος HDT de beaucoup le premier ; μακρῷ μάλιστα HDT tout à fait ; κάκιστα δὴ μακρῷ SOPH de beaucoup le plus misérablement;
Cp. μακρότερος, Sp. μακρότατος ; Cp. et Sp. irrég. μάσσων, μήκιστος.
Étymologie: R. Μακ, être long ; cf. μῆκος, μακεδνός.

English (Autenrieth)

comp. μακρότερος and μᾶσσον, sup. μακρότατος: long, tall, of space and of time (κέλευθος, ἤματα), and of things that are high or deep (οὔρεα, δένδρα, φρείατα, Il. 21.197); freq. adv., μακρόν, μακρά, far, afar, βοᾶν, ἀῦτεῖν; μακρὰ βιβάς, ‘with long strides.’