καθηγέομαι: Difference between revisions

m (LSJ1 replacement)
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1")
 
(6 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=kathigeomai
|Transliteration C=kathigeomai
|Beta Code=kaqhge/omai
|Beta Code=kaqhge/omai
|Definition=Ion. [[κατηγέομαι]],<br><span class="bld">A</span> [[act as guide]], [[lead the way]], abs., [[Herodotus|Hdt.]] 9.40,66, 6.135, Th.6.4; <b class="b3">οἱ κατηγεόμενοι</b> the [[guides]], [[Herodotus|Hdt.]]7.130; σὺ καθηγοῦ, ἕψομαι δ' ἐγώ Pl.''Ep.''312b; κατ. τινὶ ἐς Χώρους [[Herodotus|Hdt.]]4.125, cf. 6.102; ἐπὶ Φωκέας Id.7.215; also κατ. τινὶ ὁδόν Id.9.104.<br><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[show]], [[explain]], [[indicate]], τὸ ἕρμα κατ. τινί Id.7.183, cf. X. ''An.''7.8.10; <b class="b3">ὁ τὸν ποταμὸν κ.</b> [[he who was explaining]] it, i.e. showing where it was fordable, Pl.''Tht.''200e.<br><span class="bld">3</span> c. gen., <b class="b3">κ. τοῦ λόγου</b> to [[begin]] the discourse, Id.''Smp.''199c; <b class="b3">ὧν καθηγήσαιτ' ἂν τοῦτο</b> of which this [[would be the beginning]], Id.''La.''182c.<br><span class="bld">b</span> [[lead]], [[command]], [[exercise authority over]], <b class="b3">κ. τῆς στρατείας, τοῦ πολιτεύματος</b>, Plu.''Cam.''15, ''Thes.''35.<br><span class="bld">4</span> to [[be the first to do]], [[establish]], [[institute]], [[Herodotus|Hdt.]]2.49,56: c. part., <b class="b3">οὐ κατηγήσομαι νόμον τόνδε τιθείς</b> I [[will]] not [[begin]] establishing this law, Id.7.8.ά.<br><span class="bld">5</span> [[instruct]], [[teach]], abs., Phld.''Lib.''p.21 O., al.; κ. γραμματιστοῦ τρόπον Diog.Oen.11; <b class="b3">ὁ καθηγησάμενος</b> the [[teacher]], Plu.2.120a: c. gen. pers., to [[be teacher of]]... Str.14.5.14, D.H.''Is.''1, ''Amm.''5.<br><span class="bld">6</span> in Logic, to [[be antecedent]], Stoic.2.72.
|Definition=Ion. [[κατηγέομαι]],<br><span class="bld">A</span> [[act as guide]], [[lead the way]], abs., [[Herodotus|Hdt.]] 9.40,66, 6.135, Th.6.4; οἱ [[κατηγεόμενοι]] the [[guide]]s, [[Herodotus|Hdt.]]7.130; σὺ καθηγοῦ, ἕψομαι δ' ἐγώ Pl.''Ep.''312b; κατ. τινὶ ἐς Χώρους [[Herodotus|Hdt.]]4.125, cf. 6.102; ἐπὶ Φωκέας Id.7.215; also κατ. τινὶ ὁδόν Id.9.104.<br><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[show]], [[explain]], [[indicate]], τὸ ἕρμα κατ. τινί Id.7.183, cf. X. ''An.''7.8.10; <b class="b3">ὁ τὸν ποταμὸν καθηγούμενος</b> [[he who was explaining]] it, i.e. showing where it was [[fordable]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''200e.<br><span class="bld">3</span> c. gen., <b class="b3">καθηγέομαι τοῦ λόγου</b> to [[begin]] the [[discourse]], Id.''Smp.''199c; <b class="b3">ὧν καθηγήσαιτ' ἂν τοῦτο</b> of which this [[would be the beginning]], Id.''La.''182c.<br><span class="bld">b</span> [[lead]], [[command]], [[exercise authority over]], <b class="b3">καθηγέομαι τῆς στρατείας, καθηγέομαι τοῦ πολιτεύματος</b>, Plu.''Cam.''15, ''Thes.''35.<br><span class="bld">4</span> to [[be the first to do]], [[establish]], [[institute]], [[Herodotus|Hdt.]]2.49,56: c. part., <b class="b3">οὐ κατηγήσομαι νόμον τόνδε τιθείς</b> I [[will]] not [[begin]] establishing this law, Id.7.8.ά.<br><span class="bld">5</span> [[instruct]], [[teach]], abs., Phld.''Lib.''p.21 O., al.; κ. γραμματιστοῦ τρόπον Diog.Oen.11; ὁ [[καθηγησάμενος]] the [[teacher]], Plu.2.120a: c. gen. pers., to [[be teacher of]]... Str.14.5.14, D.H.''Is.''1, ''Amm.''5.<br><span class="bld">6</span> in Logic, to [[be antecedent]], Stoic.2.72.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=-οῦμαι;<br /><b>I.</b> montrer le chemin, servir de guide : τινι à qqn ; τινι ὁδόν HDT montrer le chemin à qqn;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> [[prendre l'initiative]] <i>ou</i> la direction de, gén. ; instituer, établir, acc. ; avec un part. être le promoteur de, proposer de;<br /><b>2</b> [[expliquer]] : τί τινι enseigner <i>ou</i> expliquer qch à qqn ; <i>abs.</i> être le précepteur : τινος de qqn;<br /><b>3</b> [[commencer]], [[entamer]] : λόγου PLAT une discussion.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[ἡγέομαι]].
|btext=[[καθηγοῦμαι]];<br /><b>I.</b> montrer le chemin, servir de guide : τινι à qqn ; τινι ὁδόν HDT montrer le chemin à qqn;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> [[prendre l'initiative]] <i>ou</i> la direction de, gén. ; instituer, établir, acc. ; avec un part. être le promoteur de, proposer de;<br /><b>2</b> [[expliquer]] : τί τινι enseigner <i>ou</i> expliquer qch à qqn ; <i>abs.</i> être le précepteur : τινος de qqn;<br /><b>3</b> [[commencer]], [[entamer]] : λόγου PLAT une discussion.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[ἡγέομαι]].
}}
}}
{{elnl
{{elnl
Line 20: Line 20:
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''κᾰθηγέομαι:''' ион. [[κατηγέομαι]]<br /><b class="num">1</b> [[идти впереди]], [[быть проводником]], [[указывать дорогу]], [[вести]] (за собой) (σὺ καθηγοῦ, ἕφομαι δ᾽ [[ἐγώ]] Plat.): τὸν αὐτὸν κόσμον κ. Her. вести войско в том же порядке; οἱ κατηγεόμενοι Her. проводники; ἐς τὴν σφετέρην (''[[sc.]]'' χώραν) κ. Her. (по)вести в свою страну; ἄλλας ὁδοὺς κ. τινι Her. повести кого-л. другими дорогами; κ. τὸν ποταμόν Plat. переправлять через реку;<br /><b class="num">2</b> [[руководить]], [[показывать]], [[указывать]] (τοῦ πολιτεύματος Plut.): Τιμὼ Μιλτιάδῃ κατηγήσατο Her. (жрица) Тимо дала указания Мильтиаду, т. е. научила его что делать; Ὓβλωνος καθηγησαμένου Thuc. под руководством Гиблона; ὁ καθηγησάμενος Plut. руководитель, учитель;<br /><b class="num">3</b> показывать пример; класть начало: [[καλῶς]] κ. τοῦ λόγου Plat. прекрасно начать свою речь;<br /><b class="num">4</b> (впервые), [[вводить]], [[учреждать]], (νόμον τόνδε ἐν [[ὑμῖν]] Her.): κ. [[χρηστήριον]] Her. основывать прорицалище.
|elrutext='''κᾰθηγέομαι:''' ион. [[κατηγέομαι]]<br /><b class="num">1</b> [[идти впереди]], [[быть проводником]], [[указывать дорогу]], [[вести]] (за собой) (σὺ καθηγοῦ, ἕφομαι δ᾽ [[ἐγώ]] Plat.): τὸν αὐτὸν κόσμον κ. Her. вести войско в том же порядке; οἱ κατηγεόμενοι Her. проводники; ἐς τὴν σφετέρην (''[[sc.]]'' χώραν) κ. Her. (по)вести в свою страну; ἄλλας ὁδοὺς κ. τινι Her. повести кого-л. другими дорогами; κ. τὸν ποταμόν Plat. переправлять через реку;<br /><b class="num">2</b> [[руководить]], [[показывать]], [[указывать]] (τοῦ πολιτεύματος Plut.): Τιμὼ Μιλτιάδῃ κατηγήσατο Her. (жрица) Тимо дала указания Мильтиаду, т. е. научила его что делать; Ὓβλωνος καθηγησαμένου Thuc. под руководством Гиблона; ὁ καθηγησάμενος Plut. руководитель, учитель;<br /><b class="num">3</b> [[показывать пример]]; [[класть начало]]: [[καλῶς]] κ. τοῦ λόγου Plat. прекрасно начать свою речь;<br /><b class="num">4</b> (впервые), [[вводить]], [[учреждать]], (νόμον τόνδε ἐν [[ὑμῖν]] Her.): κ. [[χρηστήριον]] Her. основывать прорицалище.
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 36: Line 36:
{{elmes
{{elmes
|esmgtx=[[guiar]] ref. a Selene ἐπικαλοῦμαί σε, δέσποινα τοῦ σύμπαντος κόσμου, καθηγουμέν<η συστήματ>ος τοῦ σύμπαντος <b class="b3">te invoco, señora de todo el cosmos, que guías todo el sistema</b> P VII 881  
|esmgtx=[[guiar]] ref. a Selene ἐπικαλοῦμαί σε, δέσποινα τοῦ σύμπαντος κόσμου, καθηγουμέν<η συστήματ>ος τοῦ σύμπαντος <b class="b3">te invoco, señora de todo el cosmos, que guías todo el sistema</b> P VII 881  
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[monstrare viam]]'', to [[show the way]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.4.1/ 6.4.1].
}}
{{trml
|trtx====[[teach]]===
Abkhaz: арҵара; Afrikaans: leer, onderrig; Alabama: aabachi; Albanian: mësoj; Arabic: عَلَّمَ‎; Egyptian Arabic: درس‎; Moroccan Arabic: قرا‎, علم‎; Armenian: սովորեցնել, ուսուցանել, դաս տալ, վարժեցնել; Aromanian: nvetsu, anvetsu; Assamese: শিকোৱা, পঢ়োৱা; Asturian: enseñar; Avar: малъизе; Azerbaijani: öyrətmək; Basque: irakatsi; Belarusian: вучыць, выкладаць; Bengali: শেখান; Bikol Central: tukdo; Bulgarian: уча, уча, обучавам; Burmese: သင်, ပညာပေး; Buryat: һургаха; Catalan: ensenyar; Chechen: хьеха; Cherokee: ᏕᎨᏲᎲᏍᎦ; Chichewa: -phunzitsa; Chinese Cantonese: 教; Dungan: җё; Mandarin: 教, 教授; Min Dong: 教; Min Nan: 教; Wu: 教; Cornish: dyski, deski; Czech: učit; Danish: undervise, lære; Dutch: [[aanleren]], [[leren]], [[onderwijzen]], [[lesgeven]]; Elfdalian: lära; Esperanto: instrui, lernigi; Estonian: õpetama; Evenki: алагу-; Faroese: læra, undirvísa; Finnish: opettaa; French: [[apprendre]], [[enseigner]]; Friulian: insegnâ; Galician: ensinar, aprender, deprender; Georgian: სწავლა, სწავლება; German: [[lehren]], [[beibringen]]; Gothic: 𐍄𐌰𐌻𐌶𐌾𐌰𐌽, 𐌻𐌰𐌹𐍃𐌾𐌰𐌽, 𐌲𐌰𐌻𐌰𐌹𐍃𐌾𐌰𐌽; Greek: [[διδάσκω]]; Ancient Greek: [[ἀναγεννάω]], [[ἀναδιδάσκω]], [[ἀναπηγάζω]], [[ἀναστέλλω]], [[ἀποπαιδαγωγέω]], [[δαῆναι]], [[δαίσκω]], [[δάσκω]], [[δείκνυμι]], [[δεικνύω]], [[δέκνυμι]], [[διαδιδάσκω]], [[διαπαιδαγωγέω]], [[διδασκαλεῖν]], [[διδασκαλεύω]], [[διδασκαλέω]], [[διδασκαλῶ]], [[διδάσκω]], [[δίδωμι]], [[εἰσάγω]], [[ἐκδείκνυμι]], [[ἐκδιδάσκω]], [[ἐκμελετάω]], [[ἐκμουσόω]], [[ἐκπαιδαγωγέω]], [[ἐκπαιδεύω]], [[ἐκφέρω]], [[ἐνδιδάσκω]], [[ἐξάρχω]], [[ἐσσάρχω]], [[καθηγέομαι]], [[καθηγοῦμαι]], [[μαθητεύω]], [[μυέω]], [[παιδεύω]], [[παραδίδωμι]], [[προβιβάζω]], [[σπουδάζω]], [[ὑποδείκνυμι]], [[φρενόω]], [[φρενῶ]]; Greenlandic: ilinniartitsivoq; Guaraní: mbo'e; Hawaiian: aʻo; Hebrew: לימד \ לִמֵּד‎; Hindi: सिखाना, शिक्षा देना, पढ़ाना; Hinukh: молъа; Hittite: 𒀭𒈾𒉡𒍣; Hungarian: tanít, megtanít, oktat; Icelandic: kenna; Ido: instruktar; Indonesian: ajar, mengajar, mengajari; Interlingua: inseniar; Irish: múin, teagasc; Old Irish: for·cain, do·inchoisc; Istriot: insignà; Italian: [[insegnare]]; Japanese: 教える; Javanese: mulang muruk; Kabuverdianu: iduka; Kannada: ಕಲಿಸು; Kazakh: оқыту, сабақ беру; Khmer: បង្រៀន; Korean: 가르치다; Kurdish Central Kurdish: وتنەوە‎; Northern Kurdish: fêr kirin; Kyrgyz: окут-, үйрөтүү, сабак берүү; Lao: ສອນ; Latin: [[doceo]], [[instruo]], [[addoceo]]; Latvian: mācīt; Lithuanian: mokyti; Lü: ᦉᦸᧃ; Lushootseed: ʔugʷus, ʔugʷusəd, ʔugʷucid; Luxembourgish: léieren; Macedonian: учи; Malay: mengajar; Malayalam: പഠിപ്പിക്കുക, അഭ്യസിപ്പിക്കുക, ശിക്ഷണം നൽകുക; Maltese: għallem; Manx: ynsee; Mongolian Cyrillic: заах, сургах; Mongolian: ᠵᠢᠭᠠᠬᠤ, ᠰᠤᠷᠭᠠᠬᠤ; Nanai: алоси-; Neapolitan: 'mparà; Nepali: सिकाउनु; Norman: apprendre, ensîngni; Northern Sami: oahpahit; Norwegian: undervise, lære; Occitan: ensenhar; Odia: ଶିକ୍ଷା ଦେବା; Old Church Slavonic Cyrillic: оучити; Old East Slavic: учити, ꙋчити; Old English: lǣran, tǣċan; Old Norse: kenna; Oromo: barsiisuu; Ossetian: ахуыр кӕнын, амонын; Persian: یاد دادن‎ درس دادن‎, آموزاندن‎; Polish: uczyć, nauczyć; Portuguese: [[ensinar]]; Quechua: yachachiy; Rapa Nui: haka'ite; Romanian: învăța; Romansch: instruir, docir, mussar; Russian: [[преподавать]], [[учить]], [[научить]], [[обучать]], [[обучить]]; Sanskrit: उपदिशति, शास्ति; Scottish Gaelic: teagaisg, foghlaim; Serbo-Croatian Cyrillic: у̀чити; Roman: ùčiti; Sicilian: nzignari, nsignari; Slovak: učiť; Slovene: učiti; Sorbian Lower Sorbian: wucyś; Upper Sorbian: wučić; Spanish: [[enseñar]]; Swahili: kufundisha; Swedish: lära, lära ut; Sylheti: ꠢꠤꠇꠣꠘꠤ, ꠙꠠꠣꠘꠤ; Tajik: ёд додан, омӯзонидан, омӯхтан, таълим додан; Tamil: கற்பி; Telugu: బోధించు, నేర్పు; Thai: สอน; Tibetan: སློབ་པ, སློབ་ཁྲིད་བྱེད་པ; Tocharian B: ākl-; Turkish: öğretmek, ders vermek; Turkmen: okatmak, öwretmek; Tuvan: өөредир, өөредип каар; Ugaritic: 𐎍𐎎𐎄; Ukrainian: вчити, навчити, викладати; Urdu: سکھانا‎, پڑھانا‎; Uyghur: ئوقۇتماق‎; Uzbek: oʻrgatmoq, oʻqitmoq, saboq bermoq, dars bermoq; Venetian: insegnar; Vietnamese: dạy, dạy học, dạy bảo, dạy dỗ; Volapük: tidön; Walloon: acsegnî, scoler; Welsh: athrawiaethu; White Yakut: үөрэт; Yiddish: לערנען‎; Yucatec Maya: kaʼans; Zazaki: cı musnaene, musnayen, mısnayen; Zhuang: son
}}
}}

Latest revision as of 15:08, 16 November 2024

English (LSJ)

Ion. κατηγέομαι,
A act as guide, lead the way, abs., Hdt. 9.40,66, 6.135, Th.6.4; οἱ κατηγεόμενοι the guides, Hdt.7.130; σὺ καθηγοῦ, ἕψομαι δ' ἐγώ Pl.Ep.312b; κατ. τινὶ ἐς Χώρους Hdt.4.125, cf. 6.102; ἐπὶ Φωκέας Id.7.215; also κατ. τινὶ ὁδόν Id.9.104.
2 c. acc. rei, show, explain, indicate, τὸ ἕρμα κατ. τινί Id.7.183, cf. X. An.7.8.10; ὁ τὸν ποταμὸν καθηγούμενος he who was explaining it, i.e. showing where it was fordable, Pl.Tht.200e.
3 c. gen., καθηγέομαι τοῦ λόγου to begin the discourse, Id.Smp.199c; ὧν καθηγήσαιτ' ἂν τοῦτο of which this would be the beginning, Id.La.182c.
b lead, command, exercise authority over, καθηγέομαι τῆς στρατείας, καθηγέομαι τοῦ πολιτεύματος, Plu.Cam.15, Thes.35.
4 to be the first to do, establish, institute, Hdt.2.49,56: c. part., οὐ κατηγήσομαι νόμον τόνδε τιθείς I will not begin establishing this law, Id.7.8.ά.
5 instruct, teach, abs., Phld.Lib.p.21 O., al.; κ. γραμματιστοῦ τρόπον Diog.Oen.11; ὁ καθηγησάμενος the teacher, Plu.2.120a: c. gen. pers., to be teacher of... Str.14.5.14, D.H.Is.1, Amm.5.
6 in Logic, to be antecedent, Stoic.2.72.

German (Pape)

[Seite 1284] ion. κατηγέομαι, wie das simplex, vorangehen, den Weg weisen; κατηγέοντο τοῖς Πέρσαις εἰς τὴν σφετέρην Her. 4, 125; 6, 102; ἄλλας κατηγεόμενοί σφι ὁδούς 9, 104; τὴν ἀτραπὸν οἱ Μηλιέες Θεσσαλοῖσι κατηγήσαντο 7, 215; οὐκ αὐτὸς κατηγήσομαι νόμον τόνδε ἐν ὑμῖν τιθείς, ich werde nicht zuerst dies Gesetz geben, 7, 8, 1; Ὕβλωνος καθηγησαμένου, unter Anführung, Thuc. 6, 4; σὺ καθηγοῦ, ἕψομαι δὲ ἐγώ Plat. Ep. II, 312 b; τὸν ποταμόν, zuerst über den Fluß gehen, od. den Weg über den Fluß zeigen, Theaet. 200 e. Dah. Anleitung geben wozu, zeigen, lehren, χρηστήριον Her. 2, 56, τινί, Einen belehren, 6, 135; καλῶς μοι ἔδοξας καθηγήσασθαι τοῦ λόγου, die Rede schön eingeleitet zu haben, Plat. Conv. 199 c, vgl. Lach. 182 c; der Lehrer sein, Καίσαρος Strab. XIV, 674, wie S. Emp. adv. eth. 247. – Anführen, τῆς στρατείας Plut. Camill. 15, πολιτεύματος Thes. 35.

French (Bailly abrégé)

καθηγοῦμαι;
I. montrer le chemin, servir de guide : τινι à qqn ; τινι ὁδόν HDT montrer le chemin à qqn;
II. fig. 1 prendre l'initiative ou la direction de, gén. ; instituer, établir, acc. ; avec un part. être le promoteur de, proposer de;
2 expliquer : τί τινι enseigner ou expliquer qch à qqn ; abs. être le précepteur : τινος de qqn;
3 commencer, entamer : λόγου PLAT une discussion.
Étymologie: κατά, ἡγέομαι.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

καθ-ηγέομαι, Ion. κατηγέομαι, Dor. καθᾱγέομαι gidsen, voorgaan, leiden, abs.:; ἐς τοὺς χώρους de weg wijzen naar het gebied Hdt. 4.125.3; met acc. en dat.: aanwijzen:; τὸ δὲ ἕρμα σφι κατηγήσατο hij had hun het rif gewezen Hdt. 7.183.3; ptc. subst.: οἱ κατηγεόμενοι de gidsen Hdt. 7.130.1; ὁ τὸν ποταμὸν καθηγούμενος degene die (de weg door) de rivier (aan)wijst Plat. Tht. 200e. het initiatief nemen tot, invoeren:; χρηστήριον κατηγήσατο zij heeft een orakel gesticht Hdt. 2.56.3; beginnen met, beginnen te, met ptc.:; οὔτ’ αὐτὸς κατηγήσομαι νόμον τόνδε τιθείς ik zal niet de eerste zijn om deze wet in te voeren Hdt. 7.8.α 1; met gen.: κ. τοῦ λόγου beginnen met het betoog Plat. Smp. 199c. de leiding hebben, commanderen, met gen.: κ. τῆς πολιτεύματος de leiding hebben van de staat Plut. Thes. 35.4.

Russian (Dvoretsky)

κᾰθηγέομαι: ион. κατηγέομαι
1 идти впереди, быть проводником, указывать дорогу, вести (за собой) (σὺ καθηγοῦ, ἕφομαι δ᾽ ἐγώ Plat.): τὸν αὐτὸν κόσμον κ. Her. вести войско в том же порядке; οἱ κατηγεόμενοι Her. проводники; ἐς τὴν σφετέρην (sc. χώραν) κ. Her. (по)вести в свою страну; ἄλλας ὁδοὺς κ. τινι Her. повести кого-л. другими дорогами; κ. τὸν ποταμόν Plat. переправлять через реку;
2 руководить, показывать, указывать (τοῦ πολιτεύματος Plut.): Τιμὼ Μιλτιάδῃ κατηγήσατο Her. (жрица) Тимо дала указания Мильтиаду, т. е. научила его что делать; Ὓβλωνος καθηγησαμένου Thuc. под руководством Гиблона; ὁ καθηγησάμενος Plut. руководитель, учитель;
3 показывать пример; класть начало: καλῶς κ. τοῦ λόγου Plat. прекрасно начать свою речь;
4 (впервые), вводить, учреждать, (νόμον τόνδε ἐν ὑμῖν Her.): κ. χρηστήριον Her. основывать прорицалище.

Spanish

guiar

Greek Monotonic

καθηγέομαι: Ιων. κατ-ηγ-· μέλ. -ήσομαι· αποθ.,
1. προηγούμαι, χρησιμεύω ως οδηγός, καθοδηγώ, απόλ., σε Ηρόδ., Θουκ.· οἱ κατηγεόμενοι, οι οδηγοί, σε Ηρόδ.· με δοτ., καθοδηγώ κάποιον, στον ίδ.
2. με αιτ. πράγμ., προηγούμαι και διδάσκω κάτι, εξηγώ, ερμηνεύω, στον ίδ.
3. με γεν., καθ. τοῦ λόγου, ξεκινώ την ομιλία, σε Πλάτ.
4. είμαι ο πρώτος που κάνει κάτι, εγκαθιδρύω, ιδρύω, θεσπίζω, σε Ηρόδ.· οὐ κατηγήσομαι τὸν νόμον τόνδε τιθείς, δεν θα εισάγω εγώ πρώτος αυτό το νόμο, στον ίδ.

Greek (Liddell-Scott)

καθηγέομαι: Ἰων. κατηγ-: μέλλ. -ήσομαι:- ἀποθ. Προηγοῦμαι τῆς ὁδοῦ, χρησιμεύω ὡς ὁδηγός, ὁδηγῶ, ἀπολ., Ἡρόδ. 9. 40, 66. Θουκ. 6. 4· οἱ κατηγεόμενοι, οἱ ὁδηγοί, Ἡρόδ. 7. 130· σὺ καθηγοῦ, ἕψομαι δ’ ἐγὼ Πλάτ. Ἐπιστ. 312Β: - ἀκολούθως, κατ. τινὶ εἰς τόπον, κατηγέοντο οἱ Σκύθαι (τοῖσι Πέρσῃσι) ἐς τοὺς χώρους Ἡρόδ. 4. 125, 6. 102· ἐπὶ τόπον 7. 215· ὡσαύτως, κατ. τινι ὁδὸν 9. 104. 2) μετ’ αἰτ. πράγμ., δεκνύω, τὸ ἕρμα σφι κατηγήσατο Πάμμων, ἔδειξεν εἰς αὐτούς, ὁ αὐτ. 7. 183· ταῦτα δὲ καθηγησομένους ἔπεμψε τόν τε αὐτῆς ἀνεψιὸν καὶ Δαφναγόραν, ὡς ὁδηγοὺς ἵνα ὑποδείξωσι ταῦτα, Ξεν. Ἀν. 7. 8, 9· ὁ τὸν ποταμὸν καθηγούμενος, ὁ ὁδηγῶν εἰς τὸ διαβατὸν μέρος τοῦ ποταμοῦ, Πλάτ. Θεαίτ. 200Ε. 3) μετὰ γεν., καθηγοῦμαι τοῦ λόγου, ἀρχίζω τὴν ὁμιλίαν, ὁ αὐτ. ἐν Συμπ. 199C· ὧν καθηγήσαιτ’ ἂν τοῦτο, τῶν ὁποίων τοῦτο δύναται νὰ εἶναιἀρχή, ὁ αὐτ. ἐν Λάχ. 182C· καθηγήσατο τῆς εἰς Ἰταλίαν στρατείας, ὑπῆρξεν ἡγεμών, ὁδηγός, Πλουτ. Κάμιλλ. 15· εἶμαι ἀρχηγός, βουλόμενος... ἄρχειν... τοῦ πολιτεύματος ὁ αὐτ. ἐν Θησ. 35. 4) εἰσάγω τι πρῶτος ἐγώ, ἱδρύω, ἡ αὐτὴ γυνὴ... χρηστήριον κατηγήσατο Ἡρόδ. 2. 56· καὶ μετὰ μεταχ., οὐ κατηγήσομαι τὸν νόμον τόνδε τιθεὶς ὁ αὐτ. 7. 8, 1· μετὰ γεν. προσ., εἶμαι διδάσκαλός τινος, διδάσκω τινά, Στράβ. 674, Διον. Ἁλ. π. Ἰσαίου 1, εἰς Ἀμμ. 5· καί, ὁ καθηγησάμενος, ὁ διδάσκαλος, Πλούτ. 2. 120Α.

Middle Liddell

ionic κατ-ηγ- fut. ήσομαι
1. Dep.:— to go before, act as guide, lead the way, absol., Hdt., Thuc.; οἱ κατηγεόμενοι the guides, Hdt.:—c. dat. to guide a person, Hdt.
2. c. acc. rei, to go before and teach a thing, to explain, expound, Hdt.
3. c. gen., καθ. τοῦ λόγου to begin the discourse, Plat.
4. to be the first to do, to establish, institute, Hdt.; οὐ κατηγήσομαι τὸν νόμον τόνδε τιθείς I will not begin establishing this law, Hdt.

Léxico de magia

guiar ref. a Selene ἐπικαλοῦμαί σε, δέσποινα τοῦ σύμπαντος κόσμου, καθηγουμέν<η συστήματ>ος τοῦ σύμπαντος te invoco, señora de todo el cosmos, que guías todo el sistema P VII 881

Lexicon Thucydideum

monstrare viam, to show the way, 6.4.1.

Translations

teach

Abkhaz: арҵара; Afrikaans: leer, onderrig; Alabama: aabachi; Albanian: mësoj; Arabic: عَلَّمَ‎; Egyptian Arabic: درس‎; Moroccan Arabic: قرا‎, علم‎; Armenian: սովորեցնել, ուսուցանել, դաս տալ, վարժեցնել; Aromanian: nvetsu, anvetsu; Assamese: শিকোৱা, পঢ়োৱা; Asturian: enseñar; Avar: малъизе; Azerbaijani: öyrətmək; Basque: irakatsi; Belarusian: вучыць, выкладаць; Bengali: শেখান; Bikol Central: tukdo; Bulgarian: уча, уча, обучавам; Burmese: သင်, ပညာပေး; Buryat: һургаха; Catalan: ensenyar; Chechen: хьеха; Cherokee: ᏕᎨᏲᎲᏍᎦ; Chichewa: -phunzitsa; Chinese Cantonese: 教; Dungan: җё; Mandarin: 教, 教授; Min Dong: 教; Min Nan: 教; Wu: 教; Cornish: dyski, deski; Czech: učit; Danish: undervise, lære; Dutch: aanleren, leren, onderwijzen, lesgeven; Elfdalian: lära; Esperanto: instrui, lernigi; Estonian: õpetama; Evenki: алагу-; Faroese: læra, undirvísa; Finnish: opettaa; French: apprendre, enseigner; Friulian: insegnâ; Galician: ensinar, aprender, deprender; Georgian: სწავლა, სწავლება; German: lehren, beibringen; Gothic: 𐍄𐌰𐌻𐌶𐌾𐌰𐌽, 𐌻𐌰𐌹𐍃𐌾𐌰𐌽, 𐌲𐌰𐌻𐌰𐌹𐍃𐌾𐌰𐌽; Greek: διδάσκω; Ancient Greek: ἀναγεννάω, ἀναδιδάσκω, ἀναπηγάζω, ἀναστέλλω, ἀποπαιδαγωγέω, δαῆναι, δαίσκω, δάσκω, δείκνυμι, δεικνύω, δέκνυμι, διαδιδάσκω, διαπαιδαγωγέω, διδασκαλεῖν, διδασκαλεύω, διδασκαλέω, διδασκαλῶ, διδάσκω, δίδωμι, εἰσάγω, ἐκδείκνυμι, ἐκδιδάσκω, ἐκμελετάω, ἐκμουσόω, ἐκπαιδαγωγέω, ἐκπαιδεύω, ἐκφέρω, ἐνδιδάσκω, ἐξάρχω, ἐσσάρχω, καθηγέομαι, καθηγοῦμαι, μαθητεύω, μυέω, παιδεύω, παραδίδωμι, προβιβάζω, σπουδάζω, ὑποδείκνυμι, φρενόω, φρενῶ; Greenlandic: ilinniartitsivoq; Guaraní: mbo'e; Hawaiian: aʻo; Hebrew: לימד \ לִמֵּד‎; Hindi: सिखाना, शिक्षा देना, पढ़ाना; Hinukh: молъа; Hittite: 𒀭𒈾𒉡𒍣; Hungarian: tanít, megtanít, oktat; Icelandic: kenna; Ido: instruktar; Indonesian: ajar, mengajar, mengajari; Interlingua: inseniar; Irish: múin, teagasc; Old Irish: for·cain, do·inchoisc; Istriot: insignà; Italian: insegnare; Japanese: 教える; Javanese: mulang muruk; Kabuverdianu: iduka; Kannada: ಕಲಿಸು; Kazakh: оқыту, сабақ беру; Khmer: បង្រៀន; Korean: 가르치다; Kurdish Central Kurdish: وتنەوە‎; Northern Kurdish: fêr kirin; Kyrgyz: окут-, үйрөтүү, сабак берүү; Lao: ສອນ; Latin: doceo, instruo, addoceo; Latvian: mācīt; Lithuanian: mokyti; Lü: ᦉᦸᧃ; Lushootseed: ʔugʷus, ʔugʷusəd, ʔugʷucid; Luxembourgish: léieren; Macedonian: учи; Malay: mengajar; Malayalam: പഠിപ്പിക്കുക, അഭ്യസിപ്പിക്കുക, ശിക്ഷണം നൽകുക; Maltese: għallem; Manx: ynsee; Mongolian Cyrillic: заах, сургах; Mongolian: ᠵᠢᠭᠠᠬᠤ, ᠰᠤᠷᠭᠠᠬᠤ; Nanai: алоси-; Neapolitan: 'mparà; Nepali: सिकाउनु; Norman: apprendre, ensîngni; Northern Sami: oahpahit; Norwegian: undervise, lære; Occitan: ensenhar; Odia: ଶିକ୍ଷା ଦେବା; Old Church Slavonic Cyrillic: оучити; Old East Slavic: учити, ꙋчити; Old English: lǣran, tǣċan; Old Norse: kenna; Oromo: barsiisuu; Ossetian: ахуыр кӕнын, амонын; Persian: یاد دادن‎ درس دادن‎, آموزاندن‎; Polish: uczyć, nauczyć; Portuguese: ensinar; Quechua: yachachiy; Rapa Nui: haka'ite; Romanian: învăța; Romansch: instruir, docir, mussar; Russian: преподавать, учить, научить, обучать, обучить; Sanskrit: उपदिशति, शास्ति; Scottish Gaelic: teagaisg, foghlaim; Serbo-Croatian Cyrillic: у̀чити; Roman: ùčiti; Sicilian: nzignari, nsignari; Slovak: učiť; Slovene: učiti; Sorbian Lower Sorbian: wucyś; Upper Sorbian: wučić; Spanish: enseñar; Swahili: kufundisha; Swedish: lära, lära ut; Sylheti: ꠢꠤꠇꠣꠘꠤ, ꠙꠠꠣꠘꠤ; Tajik: ёд додан, омӯзонидан, омӯхтан, таълим додан; Tamil: கற்பி; Telugu: బోధించు, నేర్పు; Thai: สอน; Tibetan: སློབ་པ, སློབ་ཁྲིད་བྱེད་པ; Tocharian B: ākl-; Turkish: öğretmek, ders vermek; Turkmen: okatmak, öwretmek; Tuvan: өөредир, өөредип каар; Ugaritic: 𐎍𐎎𐎄; Ukrainian: вчити, навчити, викладати; Urdu: سکھانا‎, پڑھانا‎; Uyghur: ئوقۇتماق‎; Uzbek: oʻrgatmoq, oʻqitmoq, saboq bermoq, dars bermoq; Venetian: insegnar; Vietnamese: dạy, dạy học, dạy bảo, dạy dỗ; Volapük: tidön; Walloon: acsegnî, scoler; Welsh: athrawiaethu; White Yakut: үөрэт; Yiddish: לערנען‎; Yucatec Maya: kaʼans; Zazaki: cı musnaene, musnayen, mısnayen; Zhuang: son