ἄνισος
μή, φίλα ψυχά, βίον ἀθάνατον σπεῦδε, τὰν δ' ἔμπρακτον ἄντλει μαχανάν → Oh! my soul do not aspire to eternal life, but exhaust the limits of the possible. | Do not yearn, O my soul, for immortal life! Use to the utmost the skill that is yours. | Do not, my soul, strive for the life of the immortals, but exhaust the practical means at your disposal.
English (LSJ)
ον (η, ον Aesar. ap. Stob.1.49.27), unequal, uneven, Hp. Fract.37, Pl.Ti.36d, etc.; τὸ ἄνισον = inequality, Arist.EN1129b1, etc.; ἄνισος πολιτεία, of an oligarchy, Aeschin.1.30: so of persons, οἱ ἄνισοι Arist. Pol.1280a13; ἄ. κατά τι ib.23; but also, not content with equality or justice, unjust, Id.EN1129a33, 1129b10; unfair, χεῖρες AP9.263 (Antiphil.). Adv. ἀνίσως = unequally, Hp.Art.61; unfairly, ἀνίσως σχεῖν πρός τινας D.24.168; ἀ. νενεμῆσθαι τὰς ἀρχάς Arist.Pol.1282b24.
German (Pape)
[Seite 238] (fem. ἀνίση?), ungleich, oft bei Plat. und sonst, πολιτεία, steht der Demokratie gegenüber, Aesch. 1, 5, wo nicht jeder Bürger gleichberechtigt ist; auch = unbillig, Xen. Cyr. 2, 2, 17; unrecht, χεῖρες Antiphil. 18 (IX, 263). So adv., ἀνίσως καὶ πλεονεκτικῶς ἔχειν πρός τινα Dem. 24, 168.
Greek (Liddell-Scott)
ἄνῐσος: -ον, καὶ ἀδοκίμως -η, ον, ἴδε Λοβ. Παραλ. 469: (ἴσος), ὁ μὴ ἴσος, ἄνισος, ἀνώμαλος, Ἱππ. π. Ἀγμ. 776, Πλάτ. Τίμ. 36D, κτλ.: τὸ ἄνισον = ἡ ἀνισότης, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 5. 1, 8, κτλ.: ― ἄν. πολιτεία, περὶ ὀλιγαρχίας, Αἰσχίν. 1. 24: ― οὕτως ἐπὶ προσώπων, οἱ ἄνισοι = οἱ ὀλιγαρχικοί, καὶ τὸ ἄνισον δοκεῖ δίκαιον εἶναι... ἀλλ’ οὐ πᾶσιν, ἀλλὰ τοῖς ἀνίσοις Ἀριστ. Πολ. 3. 9, 2· ἀν. κατά τι αὐτόθι 3. 13, 13· ἀλλὰ καὶ ὁ μὴ ευχαριστούμενος εἰς ἰσότητα ἢ δικαιοσύνην, ἄδικος, «ὄχι ἴσος ἄνθρωπος», ὁ αὐτ. Ἠθ. Ν. 5. 1, 8 καὶ 11. ΙΙ. ὁ ἀνίσως διανενεμημένος, ἄδικος: ― Ἐπίρρ., ἀνίσως αὐτὰ ἑωυτοῖσιν ἐκπίπτει Ἱππ. π. Ἄρθρ. 827· ἀν. ἔχειν πρός τινα, ἀνίσως φέρεσθαι, οὐχὶ ἀμερολήπτως, Δημ. 752. 17· ἀν. νενεμῆσθαι τὰς ἀρχὰς Ἀριστ. Πολ. 3. 12, 2.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 inégal ; ἄνισος πολιτεία ESCHN gouvernement oligarchique;
2 inique, partial.
Étymologie: ἀ, ἴσος.
Spanish (DGE)
-ον
• Morfología: [fem. -η Aesar.p.51, Syrian.in Hermog.1.100.13]
I 1desigual τὰ τοῦ πήχεως ὀστέα Hp.Fract.37, αἱ σχαλίδες X.Cyn.2.7, μήκη χρόνων Ph.1.143
•geom. αἱ τῶν τμημάτων ἐπιφάνειαι Democr.B 155, cf. Chrysipp.Stoic.2.160, πλευραί Pl.Ti.54c, Euc.1 Def.20
•fig. de pers. Arist.Pol.1280a13, 23, μάχη Plb.10.12.6, συνθήκη Plb.12.16.12, ἀγών Ph.1.198
•c. dat. ἄνισος ἀρεταῖς παναρχόντων γόνος PMasp.120ue.F 24, cf. 131ue.A 7 (VI d.C.).
2 injusto de pers., Arist.EN 1129a33, 1129b10, χεῖρες AP 9.263 (Antiphil.)
•subst. τὸ ἄνισον = lo injusto D.26.13.
3 de números impar οἱ παλαιοὶ ἄνισον τὴν δυάδα ἐκάλουν Theol.Ar.10
•subst. τὸ ἄνισον op. τὸ ἄρτιον Meth.Symp.3.3.
II adv. ἀνίσως = injustamente ἀνίσως ... ἔσχε πρὸς ὑμᾶς Ἀνδροτίων D.24.168, ἀ. νενεμῆσθαι τὰς ἀρχάς Arist.Pol.1282b24, μερίζειν ... ἀ. Plb.38.15.4.
Greek Monolingual
-η, -ο (AM ἄνισος, -ον)
1. αυτός που δεν είναι ίσος με κάποιον άλλο
2. μτφ. άδικος, μεροληπτικός
νεοελλ.
ακανόνιστος, ασύμμετρος
μσν.
ανόμοιος, διαφορετικός
αρχ.
φρ.
1. «άνισος πολιτεία» — η ολιγαρχία
2. οἱ ἄνισοι
οι ολιγαρχικοί
3. τὸ ἄνισον
η ανισότητα.
[ΕΤΥΜΟΛ. < αν- στερ. + ίσος.
ΠΑΡ. ανισότητα
αρχ.
ανισώ (II), ανίσως (II), ανίσωση (-ις) (II).
ΣΥΝΘ. ανισεπίπεδος, ανισοβαρής, ανισογώνιος
αρχ.
ανισήλικος, ανισοδιάστατος, ανισολαμπής
νεοελλ.
ανίσανθα, ανισοβύθιστος, ανισογαμία, ανισομεγέθης, ανισομερής, ανισοπλία, ανισόψηφος].
Greek Monotonic
ἄνῐσος: -ον (ἴσος), άνισος, ασύμμετρος, σε Πλάτ. κ.λπ.· επίρρ. ἀνίσως, άδικα, σε Δημ.
Russian (Dvoretsky)
ἄνῐσος:
1) неравный (κόκλοι Plat.; μέτροι, ἄ. μάχη πρός τινα Plut.);
2) неравноправный: ἡ ἄ. πολιτεία Aeschin. = ὀλιγαρχια;
3) униженный, жалкий (βίος Plut.);
4) несправедливый (ὁ ἄδικος ἄ. sc. ἐστιν Arst.).
Middle Liddell
ἴσος
unequal, uneven, Plat., etc.:—adv., ἀνίσως, unfairly, Dem.
