κατανύω
English (LSJ)
Att. καθανύω (q.v.) (κατ-ύτω [ῠ] X.Cyr.8.6.17):—Pass. (v. infr. ΙΙ):—
A bring to an end; esp.
1 accomplish, cover a certain distance, τὸν προκείμενον δρόμον Hdt.8.98; νηῦς -ανύει ἐν μακρημερίῃ ὀργυιὰς ἑπτακισμυρίας Id.4.86; δυοῖν ἡμέραιν ὁδὸν ἐν μιᾷ X.HG5.4.49, etc.; then,
2 intr., arrive at a place, νηῒ κατανύσας ἐς Αῆμνον Hdt.6.140, cf. X.HG5.4.20: c. gen., φίλης γὰρ προξένου (sc. ἐς οἶκον) κατήνυσαν they have come to a kind hostess's, S.El.1451: metaph., πρὶν σᾶν… κατανύσαι φρενῶν before thou arrivest at thy purpose, E. Hipp.365 (s. v.l., lyr.).
II accomplish, perpetrate, τάδε Id.El.1163 (lyr.); αἷμα γενέθλιον κ. Id.Or.89:—Med., πολλὰ τῇ πατρίδι κ. IPE 12.40.10 (Olbia, ii/iii A.D.):—Pass., to be fulfilled, τὸ τέρας αὐτῷ εἰς τὴν ὑπατικὴν ἀρχὴν κατηνύσθη Dam.Isid.64.
III procure, ὑποζυγίοις Χόρτον Plb.9.4.3.
IV slay, Sch.E.Ph.1062.
German (Pape)
[Seite 1367] nach Phryn. in B. A. 14, 17 att. καθανύω, vollenden, bes. einen Weg, τὸν προκείμενον δρόμον Her. 8, 98, ὁδόν Xen. Hell. 5, 4, 49 u. Sp., σταδίους Plut. Dion. 49; mit ausgelassenem ὁδόν, scheinbar intr., hingelangen, κατανύσας νηῒ ἐς Λῆμνον Her. 6, 140, φάσκων πρὸ ἡμέρας κατανύσειν εἰς τὸν Πειραιᾶ Xen. Hell. 5, 4, 20; Sp., wie D. Sic. 14, 103; – ausführen, αἷμα, Mord, Eur. Or. 89, vgl. El. 1164; – δῶρον, verschaffen, geben, Soph. O. C. 433 (aber φίλης γὰρ προξένου κατήνυσαν zieht man zu der ersten Bdtg u. ergänzt δόμον, sie kamen in das Haus der Gastfreundinn, El. 1443; Eur. Hipp. 365 schwankt die Lesart); χόρτον ὑποζυγίοις Pol. 9, 4, 3. – Pass. in Erfüllung gehen, von Orakeln, Sp. Vgl. κατάνομαι.
French (Bailly abrégé)
1 mener à terme, achever ; abs. arriver au terme d'un voyage : ἐς Λῆμνον HDT arriver à Lemnos ; τινός, atteindre, tomber sur;
2 consommer, accomplir, acc.;
3 abs. en mauv. part achever, càd détruire, faire périr;
4 procurer, donner litt. faire aboutir, réaliser.
Étymologie: κατά, ἀνύω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κατ-ανύω, ook κατανύτω met acc. ten einde brengen, voltooien:; δρόμον een tocht afleggen Hdt. 8.98.1; δυοῖν ἡμεραῖν ὁδὸν ἐν μιᾷ κ. een reis van twee dagen afleggen in een dag Xen. Hell. 5.4.49; uitbr. volbrengen:. τάδε κατήνυσεν zij heeft deze daad volbracht Eur. El. 1164; γενέθλιον αἷμα κατήνυσεν hij heeft moedermoord gepleegd Eur. Or. 89. abs., een reis voltooien aankomen:; ἐς Λῆμνον op Lemnos Hdt. 6.140.1; met gen., sc. in het huis van:; φίλης... προξένου κατήνυσαν ze zijn aangekomen bij een vriendelijke gastvrouw Soph. El. 1451; overdr.: πρὶν σᾶν... κατανύσαι φρενῶν voordat ik in uw geestestoestand terecht kom Eur. Hipp. 365.
Russian (Dvoretsky)
κατᾰνύω: и Xen. κατᾰνύτω
1 совершать, проделывать, проходить (τὸν προκείμενον δρόμον Her.; ὁδόν Her.; διακοσίων σταδίων πορείαν Plut.);
2 (sc. ὁδόν) приходить, приезжать, прибывать (νηΐ ἑς Λῆμνον Her.; εἰς τὸν Πειραιᾶ Xen.; φίλης προξένου, sc. ἐς οἶκον Soph.): φρενῶν τινος κατανύσαι Eur. дойти до чьего-л. душевного состояния;
3 совершать, исполнять: αἷμα κατανύσαι Eur. совершить убийство;
4 доставлять, давать (τινὶ δῶρόν τι Soph.; χόρτον ὑποζυγίοις Polyb.).
Greek (Liddell-Scott)
κατᾰνύω: Ἀττ. -τω, (καὶ καθανύω Ἀττ., Φρύνιχ. ἐν Βεκ. Ἀν. 14, 17), Ξεν. Κύρ. 8. 6, 17: μέλλ. -ανύσω ῡ. Φέρω ἐντελῶς εἰς πέρας· ἰδίως, 1) ὑπάγω, διέρχομαι ἀπόστασίν τινα, τὸν προκείμενον δρόμον Ἡρόδ. 8. 98· ἐν μακρημερίῃ ὀργυιὰς ὁ αὐτ. 4. 86· δυοῖν ἡμέραιν ὁδὸν ἐν μιᾷ Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 49, κτλ.· σταδίους νυκτὸς κατηνυκὼς ἑπτακοσίους Πλουτ. Δίων 49, ἀκολούθως, 2) (παραλειπομένης τῆς αἰτ.) ἀμεταβ., φθάνω εἴς τινα, κατήνυσαν νηῒ ἐς Λῆμνον Ἡρόδ. 6. 140, πρβλ. Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 20· (τούτου συνών. τὸ καταίρω, κατάγομαι)· ὡσαύτως μετὰ γεν., φίλης γὰρ προξένου (δηλ. ἐς οἶκον) κατήνυσαν, ἔχουσιν ἔλθει εἰς…, Σοφ. Ἠλ. 1451· οὕτως, ὀλοίμαν πρὶν σᾶν… κατανύσαι φρενῶν, πρὶν ἢ φθάσω εἰς τὸν σκοπόν σου, Εὐρ. Ἱππ. 365. ΙΙ. ἐπιδιώκω καὶ ἐκτελῶ, τάδε ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1163· κ. αἷμα, φονεύω, ὁ αὐτ. ἐν Ὀρ. 89·- ἐν Σοφ. Ο. Κ. 432, κατῄνεσαν, ἐκ διορθώσεως κατὰ νεώτερα Ἀντίγραφα.- καὶ τὸ Μέσ. μετ’ ἐνεργητ. σημασ., = ἐκτελεῖν, ἀνὴρ γενόμενος ἐκ προγόνων λαμπρῶν καὶ πολλὰ τῇ πατρίδι ἡμῶν κατανυσαμένων ἐν ἀρχαῖς Ἐπιγρ.·- Παθ., (ἐκ)πληροῦμαι, ἐπὶ χρησμῶν, τὸ τέρας κατηνύσθη Δαμασκ. ἐν Φωτ. Βιβλιοθ. 340. 11. ΙΙΙ. παρέχω, χορηγῶ, ὑποζυγίοις χόρτον Πολύβ. 9. 4, 3. 2) καταναλίσκω, ὁ λιμὸς καὶ ὁ πόλεμος κατήνυσαν ὅσα… Συνεσ. Ἐπ. 73· πρβλ. κατάνομαι.
Greek Monotonic
κατᾰνύω: Αττ. -ύτω [ῠ]· μέλ. -ανύσω [ῠ]·
I. 1. φέρνω εις πέρας.
2. πραγματοποιώ, ολοκληρώνω συγκεκριμένη απόσταση, δρόμον, ὁδόν, σε Ηρόδ., Ξεν.
3. (η αιτ. παραλείπεται) αμτβ., φθάνω σ' ένα μέρος, σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.
II. κάνω, εκτελώ, σε Ευρ.· κ. αἷμα, σκοτώνω, δολοφονώ, στον ίδ.
Middle Liddell
[from κατανύσσομαι Attic -ύτω fut. -ανύσω
I. to bring to quite an end: esp.,
1. to accomplish a certain distance, δρόμον, ὁδόν Hdt., Xen.
2. (the acc. being omitted) intr. to arrive at a place, Hdt., Soph., etc.
II. to accomplish, perpetrate, Eur.; κ. αἷμα to murder, Eur.
