πανσέληνος: Difference between revisions
Σωτηρίας σημεῖον ἥμερος τρόπος → Auf Rettung deutet kultivierte Lebensart → Ein Hinweis auf die Rettung ist die sanfte Art
m (Text replacement - " sc. " to " ''sc.'' ") |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
||
(20 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=panselinos | |Transliteration C=panselinos | ||
|Beta Code=panse/lhnos | |Beta Code=panse/lhnos | ||
|Definition=or [[πασσέληνος]] ( | |Definition=or [[πασσέληνος]] (Arist.''APo.''93a37 cod. A), ον, of the [[moon]],<br><span class="bld">A</span> [[at the full]], ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα π. Th.7.50; [[κύκλος]] πανσέληνος = [[the moon's full]] orb, [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''1155; τὰς νύκτας τὰς πανσελήνες [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''622b27.<br><span class="bld">2</span> ἡ [[πανσέληνος]] (''[[sc.]]'' [[ὥρα]]) = [[the time of full moon]], [[Herodotus|Hdt.]]2.47, 6.120, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''84; <b class="b3">τὰν αὔριον πανσέληνον</b> ([[si vera lectio|s. v.l.]]) at [[tomorrow]]'s [[full moon]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1090 (lyr.): without the Art., [[πανσέληνος]] A.''Th.''389, And.1.38; [[ταῖς πανσελήνοις]] or [[ἐν ταῖς πανσελήνοις]] = [[at the seasons of full moon]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''544a20, 555a10, cf. ''Stoic.''1.34; [[πανσέληνον]], τό, Apollon.''Mir.''36.<br><span class="bld">II</span> [[round as the full moon]], [[χρυσίς]] Hermipp.37 (dub. l.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> de la pleine | |btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[de la pleine lune]] ; ἡ [[πανσέληνος]] ([[ὥρα]]) HDT le temps de la pleine lune;<br /><b>2</b> [[qui est dans son plein]] ; [[σελήνη]] THC lune dans son plein, pleine lune ; ἡ [[πανσέληνος]] ([[σελήνη]]) ESCHL la pleine lune.<br />'''Étymologie:''' [[πᾶν]], [[σελήνη]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=πανσέληνος -ον [[[πᾶς]], [[σελήνη]]] van de volle maan, bij volle maan, vol:; κύκλος π. de cirkel van de volle maan Eur. Ion 1155; ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα πανσέληνος het was net volle maan Thuc. 7.50.4; subst.. ἡ πανσέληνος ( ''[[sc.]]'' ὥρα ) de volle maan. | |elnltext=πανσέληνος -ον [[[πᾶς]], [[σελήνη]]] van de volle maan, bij volle maan, vol:; κύκλος π. de cirkel van de volle maan Eur. Ion 1155; ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα πανσέληνος het was net volle maan Thuc. 7.50.4; subst.. ἡ πανσέληνος (''[[sc.]]'' ὥρα) de volle maan. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''πᾰνσέληνος:'''<br /><b class="num">I</b> редко [[πασσέληνος]] 2 полнолунный, озаренный полной луной ([[νύξ]] Arst.): ὁ π. [[κύκλος]] Eur. и ἡ π. [[σελήνη]] Thuc. полная луна; τὰ ἐκλειπτικὰ πανσέληνα Plut. полное затмение луны.<br /><b class="num">[[πανσέληνος]]:</b> <b class="num">II</b> ἡ<br /><b class="num">1</b> (sc. [[ὥρα]]) полнолуние | |elrutext='''πᾰνσέληνος:'''<br /><b class="num">I</b> редко [[πασσέληνος]] 2 полнолунный, озаренный полной луной ([[νύξ]] Arst.): ὁ π. [[κύκλος]] Eur. и ἡ π. [[σελήνη]] Thuc. полная луна; τὰ ἐκλειπτικὰ πανσέληνα Plut. полное затмение луны.<br /><b class="num">[[πανσέληνος]]:</b> <b class="num">II</b> ἡ<br /><b class="num">1</b> (''[[sc.]]'' [[ὥρα]]) [[полнолуние]] er. etc. тж. pl. Arst.;<br /><b class="num">2</b> (''[[sc.]]'' [[σελήνη]]) [[полная луна]] Aesch., Plut. | ||
}} | |||
{{eles | |||
|esgtx=[[luna llena]], [[plenilunio]] | |||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-ο / [[πανσέληνος]], -ον, Α και [[πασσέληνος]], -ον, ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>το θηλ. ως ουσ.</b> η [[πανσέληνος]]<br /><b>αστρον.</b> [[φάση]] της Σελήνης [[κατά]] την οποία αυτή φαίνεται από τη Γη σαν [[ένας]] [[τέλειος]] [[φωτεινός]] [[δίσκος]] και και η οποία συντελείται [[κάθε]] 29, 53 ημέρες όταν ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε αντίθετες διευθύνσεις, αλλ. [[πλησιφαής]] [[σελήνη]], γεμάτο [[φεγγάρι]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />(για τη [[σελήνη]]) αυτή που φωτίζεται ολόκληρη, [[πλησιφαής]] («ἡ [[σελήνη]] ἐτύγχανε οὖσα [[πανσέληνος]]», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> ο [[χρόνος]] [[κατά]] τον οποίο η [[σελήνη]] [[είναι]] ολόφωτη<br /><b>2.</b> [[στρογγυλός]] σαν τη [[σελήνη]] όταν [[είναι]] ολόφωτη.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>παν</i>- <span style="color: red;">+</span> -<i>σέληνος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[σελήνη]]), | |mltxt=-ο / [[πανσέληνος]], -ον, Α και [[πασσέληνος]], -ον, ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>το θηλ. ως ουσ.</b> η [[πανσέληνος]]<br /><b>αστρον.</b> [[φάση]] της Σελήνης [[κατά]] την οποία αυτή φαίνεται από τη Γη σαν [[ένας]] [[τέλειος]] [[φωτεινός]] [[δίσκος]] και και η οποία συντελείται [[κάθε]] 29, 53 ημέρες όταν ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε αντίθετες διευθύνσεις, αλλ. [[πλησιφαής]] [[σελήνη]], γεμάτο [[φεγγάρι]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />(για τη [[σελήνη]]) αυτή που φωτίζεται ολόκληρη, [[πλησιφαής]] («ἡ [[σελήνη]] ἐτύγχανε οὖσα [[πανσέληνος]]», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> ο [[χρόνος]] [[κατά]] τον οποίο η [[σελήνη]] [[είναι]] ολόφωτη<br /><b>2.</b> [[στρογγυλός]] σαν τη [[σελήνη]] όταν [[είναι]] ολόφωτη.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>παν</i>- <span style="color: red;">+</span> -<i>σέληνος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[σελήνη]]), [[πρβλ]]. [[ημισέληνος]], [[πλησισέληνος]]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
Line 32: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=παν-σέληνος, ορ πασ-σέληνος, ον, [[σελήνη]]<br /><b class="num">1.</b> of the [[moon]], at the [[full]], ἡ [[σελήνη]] ἐτύγχανε [[οὖσα]] π. Thuc.; π. [[κύκλος]] the [[moon]]'s [[full]] orb, Eur.<br /><b class="num">2.</b> ἡ [[πανσέληνος]] (sc. ὥρἀ the [[time]] of [[full]] [[moon]], Hdt., Ar.; τὰν [[αὔριον]] π. at the [[next]] [[full]] [[moon]], Soph.; without the Art., Aesch. | |mdlsjtxt=παν-σέληνος, ορ πασ-σέληνος, ον, [[σελήνη]]<br /><b class="num">1.</b> of the [[moon]], at the [[full]], ἡ [[σελήνη]] ἐτύγχανε [[οὖσα]] π. Thuc.; π. [[κύκλος]] the [[moon]]'s [[full]] orb, Eur.<br /><b class="num">2.</b> ἡ [[πανσέληνος]] (''[[sc.]]'' ὥρἀ the [[time]] of [[full]] [[moon]], Hdt., Ar.; τὰν [[αὔριον]] π. at the [[next]] [[full]] [[moon]], Soph.; without the Art., Aesch. | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
Line 39: | Line 42: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=Ἀπό τό [[πᾶς]] + [[σελήνη]]. | |mantxt=Ἀπό τό [[πᾶς]] + [[σελήνη]]. | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[plena]] (luna)'', [[at full moon]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.50.4/ 7.50.4]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[full moon]]=== | |||
Afrikaans: volmaan; Arabic: بَدْر; Egyptian Arabic: بدر; Gulf Arabic: بدر; Armenian: լիալուսին; Assyrian Neo-Aramaic: ܟܸܣܐܵܐ, ܒܲܕܪܝܼ, ܣܲܗܪܵܐ ܡܸܠܝܵܐ; Basque: ilargibete; Bengali: পূর্ণিমা রাত, শবে বদর; Berber Tashelhit: tamayyurt; Burmese: လပြည့်, ပုဏ္ဏမာ; Catalan: lluna plena, pleniluni; Cebuano: daktol; Chamorro: gualåfon; Chickasaw: hashi'at aloota, hashi'at lhibokta; Chinese Mandarin: 滿月/满月, 望月; Czech: úplněk; Danish: fuldmåne; Dutch: [[volle maan]]; Esperanto: plenluno; Estonian: täiskuu; Finnish: täysikuu; French: [[pleine lune]]; Galician: lúa chea; Georgian: სავსემთვარეობა, ბადრი; German: [[Vollmond]]; Greek: [[πανσέληνος]]; Ancient Greek: [[διχόμηνος]], [[διχόμηνις]], [[διχομηνιάς]], [[διχομηνία]], [[διχομηνίη]], [[διχόμην]], [[τῆς σελήνης ἀπόχυσις]], [[πανσέληνος]], [[πλήθουσα σελήνη]], [[σελήνη πλήθουσα]]; Haitian Creole: plèn lin; Hebrew: ירח מלא; Hindi: बद्र, पूर्णँचन्द्र, पूर्णिमा, पूर्णमासी; Hungarian: holdtölte, telihold; Icelandic: fullt tungl; Ilocano: kabus; Indonesian: bulan purnama, badar; Irish: lánré, iomlán gealaí; Italian: [[luna piena]], [[plenilunio]], [[opposizione]]; Japanese: 満月, 望月; Korean: 보름, 보름달, 만월(滿月); Lakota: wímimá; Latgalian: pylnats; Latin: [[plenilunium]]; Latvian: pilnmēness, pilnacis; Lithuanian: pìlnatis; Low German: vullmaand; Malay: purnama; Maltese: qamar kwinta; Maori: rākaunui, marama hua; Mokilese: pwuhl mwuhn; Nahuatl: oyuahualiuhmetztli; Navajo: hanííbą́ą́z; Norwegian Bokmål: fullmåne; Nynorsk: fullmåne; Old English: full mōna; Palauan: orakiruu; Papiamentu: luna yen; Persian: بدر, پرماه; Pirahã: kahai'aíi 'ogiíso; Plautdietsch: Vollmon; Polish: pełnia; Portuguese: [[lua cheia]], [[plenilúnio]]; Quechua: killapura; Romanian: lună plină; Russian: [[полнолуние]], [[полная луна]]; Santali: ᱚᱛ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ; Serbo-Croatian: puni mjesec; Slovak: spln; Slovene: polna luna, ščip; Spanish: [[plenilunio]], [[luna llena]]; Swahili: mwezi mpevu; Swedish: fullmåne; Tagalog: kabilugan ng buwan; Thai: จันทร์เพ็ญ; Tocharian B: pälleᵤ; Turkish: dolunay, bedir; Urdu: بدر; Vietnamese: trăng tròn, trăng rằm; Volapük: fulamun; Welsh: lleuad lawn | |||
}} | }} |
Latest revision as of 15:31, 16 November 2024
English (LSJ)
or πασσέληνος (Arist.APo.93a37 cod. A), ον, of the moon,
A at the full, ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα π. Th.7.50; κύκλος πανσέληνος = the moon's full orb, E.Ion1155; τὰς νύκτας τὰς πανσελήνες Arist.HA622b27.
2 ἡ πανσέληνος (sc. ὥρα) = the time of full moon, Hdt.2.47, 6.120, Ar.Ach.84; τὰν αὔριον πανσέληνον (s. v.l.) at tomorrow's full moon, S.OT1090 (lyr.): without the Art., πανσέληνος A.Th.389, And.1.38; ταῖς πανσελήνοις or ἐν ταῖς πανσελήνοις = at the seasons of full moon, Arist.HA544a20, 555a10, cf. Stoic.1.34; πανσέληνον, τό, Apollon.Mir.36.
II round as the full moon, χρυσίς Hermipp.37 (dub. l.).
German (Pape)
[Seite 462] vollmondlich; ἡ πανσέληνος, sc. ὥρα, die Zeit des Vollmondes, Ar. Ach. 84; Her. 2, 47. 6, 106. 120; Andoc. 1, 38 u. A.; ἡ πανσέληνος, der Vollmond, Aesch. Spt. 371; Soph. O. R. 1090; Plat. Epin. 990 b; κύκλος, Eur. Ion 1155; σελήνη, D. C. 40, 25; νύξ, Vollmondsnacht, Arist. H. A. 10, 38 u. Sp. Auch χρυσίς, ganz rund, Hermipp. b. Ath. XI, 502 e.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 de la pleine lune ; ἡ πανσέληνος (ὥρα) HDT le temps de la pleine lune;
2 qui est dans son plein ; σελήνη THC lune dans son plein, pleine lune ; ἡ πανσέληνος (σελήνη) ESCHL la pleine lune.
Étymologie: πᾶν, σελήνη.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πανσέληνος -ον [πᾶς, σελήνη] van de volle maan, bij volle maan, vol:; κύκλος π. de cirkel van de volle maan Eur. Ion 1155; ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα πανσέληνος het was net volle maan Thuc. 7.50.4; subst.. ἡ πανσέληνος (sc. ὥρα) de volle maan.
Russian (Dvoretsky)
πᾰνσέληνος:
I редко πασσέληνος 2 полнолунный, озаренный полной луной (νύξ Arst.): ὁ π. κύκλος Eur. и ἡ π. σελήνη Thuc. полная луна; τὰ ἐκλειπτικὰ πανσέληνα Plut. полное затмение луны.
πανσέληνος: II ἡ
1 (sc. ὥρα) полнолуние er. etc. тж. pl. Arst.;
2 (sc. σελήνη) полная луна Aesch., Plut.
Spanish
Greek Monolingual
-ο / πανσέληνος, -ον, Α και πασσέληνος, -ον, ΝΜΑ
νεοελλ.
το θηλ. ως ουσ. η πανσέληνος
αστρον. φάση της Σελήνης κατά την οποία αυτή φαίνεται από τη Γη σαν ένας τέλειος φωτεινός δίσκος και και η οποία συντελείται κάθε 29, 53 ημέρες όταν ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε αντίθετες διευθύνσεις, αλλ. πλησιφαής σελήνη, γεμάτο φεγγάρι
μσν.-αρχ.
(για τη σελήνη) αυτή που φωτίζεται ολόκληρη, πλησιφαής («ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα πανσέληνος», Θουκ.)
αρχ.
1. το θηλ. ως ουσ. ο χρόνος κατά τον οποίο η σελήνη είναι ολόφωτη
2. στρογγυλός σαν τη σελήνη όταν είναι ολόφωτη.
[ΕΤΥΜΟΛ. < παν- + -σέληνος (< σελήνη), πρβλ. ημισέληνος, πλησισέληνος].
Greek Monotonic
πανσέληνος: ή πασ-σέληνος, -ον (σελήνη)·
1. λέγεται για τη σελήνη όταν φαίνεται ολόκληρη, ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα πανσέληνος, σε Θουκ.· πανσέληνος κύκλος, ο πλήρης κύκλος της σελήνης, σε Ευρ.
2. ἡ πανσέληνος (ενν. ὥρα), η ώρα της πλήρους σελήνης, σε Ηρόδ., Αριστοφ.· τὰν αὔριον πανσέληνον, στην επόμενη πανσέληνο, σε Σοφ.· χωρίς άρθρο, σε Αισχύλ.
Greek (Liddell-Scott)
πανσέληνος: ἢ πασσ- (ὡς ὁ Βεκκῆρ. ἐν Ἀριστ. Ἀναλυτ. Ὑστ 2. 8, 6, κ. ἀλλ.), ον· - ἐπὶ τῆς σελήνης ὅταν φαίνηται πεφωτισμένη ὁλόκληρος, ἡ σελήνη ἐτύγχανεν οὖσα π. Θουκ. 7. 50· π. κύκλος, ὁ πλήρης κύκλος τῆς σελήνης, Εὐρ. Ἴων 1155· τὰς νύκτας τὰς π. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 38, 2. 2) ἡ πανσέληνος (ἐξυπακ. ὥρα), ὁ χρόνος τῆς πανσελήνου, Ἡρόδ. 2. 47., 6. 106, 120, Ἀριστοφ. Ἀχ. 84· τὰν αὔριον παν., κατὰ τὴν προσεχῆ πανσέληνον, Σοφ. Ο. Τ. 1090˙ ἢ ἀνάρθρως, πανσέληνος Αἰσχύλ. Θήβ. 389, Ἀνδοκ. 6. 13˙ ταῖς πανσελήνοις ἢ ἐν ταῖς π., κατὰ τὰς πανσελήνους, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 12, 4 καὶ 23, 4˙ ὡσαύτως πανσέληνον, τό, Ἀπολλων. Ἱστ. Θαυμ. 36. ΙΙ. στρογγύλος ὡς ἡ πανσέληνος, χρυσίδ’ οἴνου πανσέληνον ἐκπιών ὑφείλετοἝρμιππος ἐν «Κέρκωψι» 2.
Middle Liddell
παν-σέληνος, ορ πασ-σέληνος, ον, σελήνη
1. of the moon, at the full, ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα π. Thuc.; π. κύκλος the moon's full orb, Eur.
2. ἡ πανσέληνος (sc. ὥρἀ the time of full moon, Hdt., Ar.; τὰν αὔριον π. at the next full moon, Soph.; without the Art., Aesch.
English (Woodhouse)
Mantoulidis Etymological
Lexicon Thucydideum
plena (luna), at full moon, 7.50.4.
Translations
full moon
Afrikaans: volmaan; Arabic: بَدْر; Egyptian Arabic: بدر; Gulf Arabic: بدر; Armenian: լիալուսին; Assyrian Neo-Aramaic: ܟܸܣܐܵܐ, ܒܲܕܪܝܼ, ܣܲܗܪܵܐ ܡܸܠܝܵܐ; Basque: ilargibete; Bengali: পূর্ণিমা রাত, শবে বদর; Berber Tashelhit: tamayyurt; Burmese: လပြည့်, ပုဏ္ဏမာ; Catalan: lluna plena, pleniluni; Cebuano: daktol; Chamorro: gualåfon; Chickasaw: hashi'at aloota, hashi'at lhibokta; Chinese Mandarin: 滿月/满月, 望月; Czech: úplněk; Danish: fuldmåne; Dutch: volle maan; Esperanto: plenluno; Estonian: täiskuu; Finnish: täysikuu; French: pleine lune; Galician: lúa chea; Georgian: სავსემთვარეობა, ბადრი; German: Vollmond; Greek: πανσέληνος; Ancient Greek: διχόμηνος, διχόμηνις, διχομηνιάς, διχομηνία, διχομηνίη, διχόμην, τῆς σελήνης ἀπόχυσις, πανσέληνος, πλήθουσα σελήνη, σελήνη πλήθουσα; Haitian Creole: plèn lin; Hebrew: ירח מלא; Hindi: बद्र, पूर्णँचन्द्र, पूर्णिमा, पूर्णमासी; Hungarian: holdtölte, telihold; Icelandic: fullt tungl; Ilocano: kabus; Indonesian: bulan purnama, badar; Irish: lánré, iomlán gealaí; Italian: luna piena, plenilunio, opposizione; Japanese: 満月, 望月; Korean: 보름, 보름달, 만월(滿月); Lakota: wímimá; Latgalian: pylnats; Latin: plenilunium; Latvian: pilnmēness, pilnacis; Lithuanian: pìlnatis; Low German: vullmaand; Malay: purnama; Maltese: qamar kwinta; Maori: rākaunui, marama hua; Mokilese: pwuhl mwuhn; Nahuatl: oyuahualiuhmetztli; Navajo: hanííbą́ą́z; Norwegian Bokmål: fullmåne; Nynorsk: fullmåne; Old English: full mōna; Palauan: orakiruu; Papiamentu: luna yen; Persian: بدر, پرماه; Pirahã: kahai'aíi 'ogiíso; Plautdietsch: Vollmon; Polish: pełnia; Portuguese: lua cheia, plenilúnio; Quechua: killapura; Romanian: lună plină; Russian: полнолуние, полная луна; Santali: ᱚᱛ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ; Serbo-Croatian: puni mjesec; Slovak: spln; Slovene: polna luna, ščip; Spanish: plenilunio, luna llena; Swahili: mwezi mpevu; Swedish: fullmåne; Tagalog: kabilugan ng buwan; Thai: จันทร์เพ็ญ; Tocharian B: pälleᵤ; Turkish: dolunay, bedir; Urdu: بدر; Vietnamese: trăng tròn, trăng rằm; Volapük: fulamun; Welsh: lleuad lawn