κνῖσα: Difference between revisions

From LSJ

Χρόνος δ' ἀμαυροῖ πάντα κεἰς λήθην ἄγει → Diesque celat omnia atque oblitterat → Die Zeit verdunkelt alles, gibt's dem Vergessen preis

Menander, Monostichoi, 545
(Bailly1_3)
(20)
Line 18: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>mieux que</i> [[κνῖσσα]];<br />ης (ἡ) :<br /><b>1</b> odeur de la viande et de la graisse brûlées dans les sacrifices ; <i>en gén.</i> odeur, fumet d’un rôti ; <i>fig.</i> fumée (de la gloire);<br /><b>2</b> graisse des victimes.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. <i>lat.</i> nidor.
|btext=<i>mieux que</i> [[κνῖσσα]];<br />ης (ἡ) :<br /><b>1</b> odeur de la viande et de la graisse brûlées dans les sacrifices ; <i>en gén.</i> odeur, fumet d’un rôti ; <i>fig.</i> fumée (de la gloire);<br /><b>2</b> graisse des victimes.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. <i>lat.</i> nidor.
}}
{{grml
|mltxt=η (AM κνῑσα, Α και επικ. τ. κνίση)<br /><b>1.</b> ο [[λιπαρός]] [[ατμός]], ο [[αχνός]] και η [[οσμή]] από το [[ψήσιμο]] του κρέατος («κνίση δ' οὐρανὸν ἶκεν ἑλισσομένη περὶ καπνῷ» — η [[κνίσα]] γύριζε [[γύρω]] από τον καπνό κι έφτανε στον ουρανό, <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> το [[λίπος]] με το οποίο τύλιγαν το [[κρέας]] και τα κόκαλα του σφαγίου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Οι συγγενείς τ. άλλων ΙΕ γλωσσών (<b>[[πρβλ]].</b> λατ. <i>nidor</i> «[[οσμή]] ψητού κρέατος» <span style="color: red;"><</span> <i>qnidos</i>, αρχ. νορβ. <i>hniss</i> «[[οσμή]] λίπους» <span style="color: red;"><</span> <i>qnid</i>-<i>to</i>) οδηγούν σε αρχικό ελλ. τ. <i>κνιδ</i>-<i>σᾱ</i>, που έδωσε τον επικ. τ. <i>κνίση</i> και μεταγενέστερα τον αττ. τ. <i>κνῖσă</i>. Η [[συγγένεια]], εξάλλου, του αρχ. νορβ. τ. <i>hniss</i> με το ρ. <i>hnitan</i> «[[αγγίζω]]» αποτελεί ισχυρή [[ένδειξη]] συγγένειας του [[κνῖσα]] με το [[κνίζω]] «[[ξύνω]]». Παρλλ. σημασιολογικά [[είναι]] και η [[συγγένεια]] του γοτθ. <i>stiggan</i> «[[αγγίζω]]» με το αρχ. άνω γερμ. <i>stinkan</i> «[[μυρίζω]] άσχημα». Το [[κνῖσα]] [[επομένως]] συνδέεται με το <i>κνῐζω</i>, εμφανίζοντας όμως μακρό [[φωνήεν]] -<i>ῑ</i>-, όπως ακριβώς και το [[κνίδη]] «[[τσουκνίδα]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κνισαλέος]], [[κνισάριον]], [[κνισήεις]], [[κνισηρός]], [[κνιστός]], [[κνισώ]] / -<i>άω</i><br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κνισώ]] / -<i>όω</i>, [[κνισώδης]], [[κνισωτός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κνισοδιώκτης]], [[κνισοκόλαξ]], [[κνισολοιχία]], [[κνισολοιχός]], [[κνισοτηρητής]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κνισοθύτης]]].
}}
}}

Revision as of 07:24, 29 September 2017

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: κνῖσα Medium diacritics: κνῖσα Low diacritics: κνίσα Capitals: ΚΝΙΣΑ
Transliteration A: knîsa Transliteration B: knisa Transliteration C: knisa Beta Code: kni=sa

English (LSJ)

Ep.κνίση [ῑ], ης, ἡ,

   A steam and odour of fat which exhales from roasting meat, smell or savour of a burnt sacrifice (ἡ λιπαροῦ θυμίασις, opp. λιγνύς, Arist.Mete.387b6, cf. 388a5); κνίση δ' οὐρανὸν ἷκεν ἑλισσομένη περὶ καπνῷ Il.1.317; κνίσην δ' ἐκ πεδίου ἄνεμοι φέρον οὐρανὸν εἴσω 8.549, cf.Ar.Av.193, 1517: generally, odour of savoury meat, Id.Ach.1045 (lyr.), Alex.261.4; αἱ ἐκ τῶν αἱμάτων καὶ σαρκῶν κ. Porph. Abst.2.42; of eructations, Xenocr. ap. Orib.2.58.152.    II that which causes this smell, fat caul (cf. κνῖσα· ἐπίπλους, AB1095), in which the flesh of the victim was wrapped and burnt, μηρούς τ' ἐξέταμον κατά τε κνίσῃ ἐκάλυψαν Il.1.460, cf. Od.18.45, 119, etc.; κνίσῃ τε κῶλα συγκαλυπτά A.Pr.496:—κνίσσα, κνίσση are incorrect forms, cf. Hdn.Gr.2.901, al.

German (Pape)

[Seite 1461] ἡ, = κνίσσα, w. m. s., nach Drac. p. 21, 4; κνίσα ist eine falsche Form.

Greek (Liddell-Scott)

κνῖσα: Ἐπικ. κνίση, ης, ἡ, Λατ. nidor, ὁ λιπαρὸς ἀτμὸς ἢ «ἀχνὸς» καὶ ἡ ὀσμὴ ὀπτωμένου κρέατος, ἡ ἐκ τῶν θυμάτων ἀναφερομένη ἀναθυμίασις, ἥτις εὐηρέστει τοὺς Θεούς, (ἡ λιπαροῦ θυμιάσις, διακεκριμένη ἀπὸ τῆς λιγνύος, Ἀριστ. Μετεωρ. 4. 9, 28, πρβλ. 34), συχνὸν παρ’ Ὁμ.˙ κνίση δ’ οὐρανὸν ἷκεν ἑλισσομένη περὶ καπνῷ Ἰλ. Α. 317˙ κνίσην δ’ ἐκ πεδίου ἄνεμοι φέρον οὐρανὸν εἴσω Θ. 549˙ πρβλ. τὴν διακωμῴδησιν τοῦτου ἐν Ἀριστοφ. Ὄρν. 193, 1517˙ καθόλου ἡ ὀσμὴ εὐχύμου κρέατος, ὁ αὐτ. ἐν Ἀχαρν. 1045, Ἄλεξ. ἐν Ἀδ. 1. 4. ΙΙ. τὸ προξενοῦν τὴν ὀσμὴν ταύτην καὶ ἀτμόν, δηλ. ὡς τὸ δημός, τὸ παχὺν ἐπίπλουν, ἐν ᾧ ἡ σὰρξ τοῦ θύματος ἐτυλίσσετο καὶ ἐκαίετο, αὐτὸ τὸ λίπος τοῦ ἱερείου, μηρούς τ’ ἐξέταμον κατά τε κνίσῃ ἐκάλυψαν Ἰλ. Α. 460, πρβλ. Ὀδ. Σ. 45, 119, κτλ˙ κνίσῃ τε κῶλα συγκαλυπτὰ Αἰσχύλ. Πρ. 496. ― Κνίσα, κνίση, δι’ ἑνὸς σ εἶναι ὀρθότεροι τύποι ἀντὶ τῶν κοινῶν κνίσσα, κνίσση, οὓς εἰσήγαγον οἱ ἀντιγραφεῖς ἀγνοοῦντες ὅτι τὸ ι ἦν φύσει μακρόν), Δράκων σ. 21. 4, Ἠρῳδιαν. παρ’ Εὐσταθ. 49. 31., 1766. 30., 1810. 30˙ κατὰ ταῦτα οἱ νεώτεροι ἐκδόται ἀποκατέστησαν τοὺς δι’ ἑνὸς σ τύπους, ἴδε Elmsl. εἰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 1045.

French (Bailly abrégé)

mieux que κνῖσσα;
ης (ἡ) :
1 odeur de la viande et de la graisse brûlées dans les sacrifices ; en gén. odeur, fumet d’un rôti ; fig. fumée (de la gloire);
2 graisse des victimes.
Étymologie: DELG cf. lat. nidor.

Greek Monolingual

η (AM κνῑσα, Α και επικ. τ. κνίση)
1. ο λιπαρός ατμός, ο αχνός και η οσμή από το ψήσιμο του κρέατος («κνίση δ' οὐρανὸν ἶκεν ἑλισσομένη περὶ καπνῷ» — η κνίσα γύριζε γύρω από τον καπνό κι έφτανε στον ουρανό, Ομ. Ιλ.)
2. το λίπος με το οποίο τύλιγαν το κρέας και τα κόκαλα του σφαγίου.
[ΕΤΥΜΟΛ. Οι συγγενείς τ. άλλων ΙΕ γλωσσών (πρβλ. λατ. nidor «οσμή ψητού κρέατος» < qnidos, αρχ. νορβ. hniss «οσμή λίπους» < qnid-to) οδηγούν σε αρχικό ελλ. τ. κνιδ-σᾱ, που έδωσε τον επικ. τ. κνίση και μεταγενέστερα τον αττ. τ. κνῖσă. Η συγγένεια, εξάλλου, του αρχ. νορβ. τ. hniss με το ρ. hnitan «αγγίζω» αποτελεί ισχυρή ένδειξη συγγένειας του κνῖσα με το κνίζω «ξύνω». Παρλλ. σημασιολογικά είναι και η συγγένεια του γοτθ. stiggan «αγγίζω» με το αρχ. άνω γερμ. stinkan «μυρίζω άσχημα». Το κνῖσα επομένως συνδέεται με το κνῐζω, εμφανίζοντας όμως μακρό φωνήεν --, όπως ακριβώς και το κνίδη «τσουκνίδα».
ΠΑΡ. αρχ. κνισαλέος, κνισάριον, κνισήεις, κνισηρός, κνιστός, κνισώ / -άω
αρχ.-μσν.
κνισώ / -όω, κνισώδης, κνισωτός.
ΣΥΝΘ. αρχ. κνισοδιώκτης, κνισοκόλαξ, κνισολοιχία, κνισολοιχός, κνισοτηρητής
μσν.
κνισοθύτης].