Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ὑποδέω: Difference between revisions

From LSJ

Λήσειν διὰ τέλους μὴ δόκει πονηρὸς ὤν → Latere semper posse ne spera nocens → Gewiss nicht immer bleibst als Schuft du unentdeckt

Menander, Monostichoi, 329
m (Text replacement - "οῡσι" to "οῦσι")
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(?s)Medium diacritics=(\w+)(έω)(?s)(.*)btext=(-ῶ)" to "Medium diacritics=$1$2$3btext=$1ῶ")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(14 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=ypodeo
|Transliteration C=ypodeo
|Beta Code=u(pode/w
|Beta Code=u(pode/w
|Definition=late Gr. [[ὑποδέννω]] <span class="title">Gloss.</span>, Dosith.<span class="bibl">p.435</span> K.:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[bind]] [[under]] or [[fasten]] [[under]], <b class="b3">ἁμαξίδας ὑ. τῇσι οὐρῇσι</b>, of long-tailed sheep, <span class="bibl">Hdt.3.113</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> esp. [[underbind]] the feet, i. e. [[shoe]], because the ancient sandals or shoes were bound on with straps, [καμήλους] ὑ. καρβατίναις <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>499a29</span>, cf. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Pomp.</span>24</span>, <span class="bibl">Paus.10.25.4</span>; so Cobet restores <b class="b3">ὑποδῶν τὰ μὲν ὁπλαῖς</b>, for <b class="b3">ὑπὸ ποδῶν</b>, in <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>321b</span>:—mostly in Med., [[bind under one's feet]], [[put on shoes]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>492</span> (anap.), <span class="bibl">Pl. <span class="title">Smp.</span>220b</span>; [[ὑποδουμένη]] = [[as I was putting on my shoes]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>36</span>, cf. <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Char.</span>10.14</span>; [[ὑποδεῖται]], for the purpose of going away, <span class="bibl">Pherecr.153.4</span> (hex.); <b class="b3">οἱ ἔμπαλιν ὑποδούμενοι</b> (v. [[ἔμπαλιν]] <span class="bibl">11.1</span>) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span> 193c</span>; ὑποδούμενος τὸν ἱμάντα . . τῆς ἐμβάδος ἀπέρρηξα <span class="bibl">Men.109</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> in Med. and Pass., also, c. acc., </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> of that which one puts on, κοθόρνους ὑποδέεσθαι <span class="bibl">Hdt.1.155</span>, cf. <span class="bibl">6.125</span>; [[ὑπόδημα]] ib.''1''; τὰς Λακωνικάς <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>269</span>; [[Σκυθίκαις]] (Aeol. accus.) <span class="bibl">Alc.103</span>; τὰς ἐμβάδας <span class="bibl">Eub. 30</span>, cf. <span class="bibl">Theopomp.Com.52</span>; τὰ σανδάλια <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>12.8</span>; cf. ὑποδύω <span class="bibl">11.1</span> b:—so in pf. Pass., ὑποδήματα [[ὑποδεδεμένος]], βλαύτας [[ὑποδεδεμένος]], [[with]] [[shoe]]s, [[slipper]]s on one's [[feet]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>490e</span>, <span class="bibl"><span class="title">Smp.</span>174a</span>; ἁπλᾶς ὑποδέδενται <span class="bibl">D. 54.34</span>: abs., ὑποδεδεμένοι ἐκοιμῶντο = [[they were sleeping with their shoes on]], <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.5.14</span>; ὥσπερ ὑποδεδ. <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span>687a28</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of the foot, <b class="b3">ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα</b> = [[with]] the [[left]] [[foot]] [[shod]], <span class="bibl">Th.3.22</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span>74</span>; θάτερον [πόδα] σανδάλῳ ὑποδεδ. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Hist.Conscr.</span>22</span>, cf. <span class="bibl">Ael.<span class="title">VH</span>1.18</span>; ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου <span class="bibl"><span class="title">Ep.Eph.</span>6.15</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> <b class="b3">ὑποδῆσαι· ἐνεχυρασθῆναι, Ἰταλιῶται</b>, Hsch.</span>
|Definition=late Gr. [[ὑποδέννω]] ''Glossaria'', Dosith.p.435 K.:—<br><span class="bld">A</span> [[bind]] [[under]] or [[fasten]] [[under]], <b class="b3">ἁμαξίδας ὑ. τῇσι οὐρῇσι</b>, of long-tailed sheep, [[Herodotus|Hdt.]]3.113.<br><span class="bld">II</span> esp. [[underbind]] the feet, i.e. [[shoe]], because the ancient sandals or shoes were bound on with straps, [καμήλους] ὑ. καρβατίναις [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''499a29, cf. Plu.''Pomp.''24, Paus.10.25.4; so Cobet restores <b class="b3">ὑποδῶν τὰ μὲν ὁπλαῖς</b>, for <b class="b3">ὑπὸ ποδῶν</b>, in [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 321b:—mostly in Med., [[bind under one's feet]], [[put on shoes]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''492 (anap.), [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 220b; [[ὑποδουμένη]] = [[as I was putting on my shoes]], Ar.''Ec.''36, cf. [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''10.14; [[ὑποδεῖται]], for the purpose of going away, Pherecr.153.4 (hex.); <b class="b3">οἱ ἔμπαλιν ὑποδούμενοι</b> (v. [[ἔμπαλιν]] II.1) [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]'' 193c; ὑποδούμενος τὸν ἱμάντα.. τῆς ἐμβάδος ἀπέρρηξα Men.109.<br><span class="bld">III</span> in Med. and Pass., also, c. acc.,<br><span class="bld">1</span> of that which one puts on, κοθόρνους ὑποδέεσθαι [[Herodotus|Hdt.]]1.155, cf. 6.125; [[ὑπόδημα]] ib.''1''; τὰς Λακωνικάς Ar.''Ec.''269; [[Σκυθίκαις]] (Aeol. accus.) Alc.103; τὰς ἐμβάδας Eub. 30, cf. Theopomp.Com.52; τὰ σανδάλια ''Act.Ap.''12.8; cf. [[ὑποδύω]] II.1 b:—so in pf. Pass., ὑποδήματα [[ὑποδεδεμένος]], βλαύτας [[ὑποδεδεμένος]], [[with]] [[shoe]]s, [[slipper]]s on one's [[feet]], [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 490e, ''Smp.''174a; ἁπλᾶς ὑποδέδενται D. 54.34: abs., ὑποδεδεμένοι ἐκοιμῶντο = [[they were sleeping with their shoes on]], X.''An.''4.5.14; ὥσπερ ὑποδεδ. [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''687a28.<br><span class="bld">2</span> of the foot, <b class="b3">ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα</b> = [[with]] the [[left]] [[foot]] [[shod]], Th.3.22, cf. Arist.''Fr.''74; θάτερον [πόδα] σανδάλῳ ὑποδεδ. Luc.''Hist.Conscr.''22, cf. Ael.''VH''1.18; ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου ''Ep.Eph.''6.15.<br><span class="bld">IV</span> <b class="b3">ὑποδῆσαι· ἐνεχυρασθῆναι, Ἰταλιῶται</b>, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1215.png Seite 1215]] (s. δέω), unterbinden, bes. im med. sich die Sohlen, Sandalen unter die Füße binden, κοθόρνους ὑποδέεσθαι Her. 1, 155. 6, 1. Bei Hom. immer nur ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα u. ä., was Einige als Tmesis hierherziehen wollen; ὑποδεῖσθαι τὰς Λακωνικάς Ar. Eccl. 269, vgl. 36; u. ὑποδεδέσθαι, Plat. Charm. 174 c; μέγιστα ὑποδήματα καὶ πλεῖστα ὑποδεδεμένον περιπατεῖν Gorg. 490 e; ἁπλαῖς ὑποδέδενται Dem. 54, 34; ὑποδεδεμένοι Xen. An. 4, 5, 14; Thuc. 3, 22; Sp., wie Luc. Gymnas. 32.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1215.png Seite 1215]] (s. δέω), unterbinden, bes. im med. sich die Sohlen, Sandalen unter die Füße binden, κοθόρνους ὑποδέεσθαι Her. 1, 155. 6, 1. Bei Hom. immer nur ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα u. ä., was Einige als Tmesis hierherziehen wollen; ὑποδεῖσθαι τὰς Λακωνικάς Ar. Eccl. 269, vgl. 36; u. ὑποδεδέσθαι, Plat. Charm. 174 c; μέγιστα ὑποδήματα καὶ πλεῖστα ὑποδεδεμένον περιπατεῖν Gorg. 490 e; ἁπλαῖς ὑποδέδενται Dem. 54, 34; ὑποδεδεμένοι Xen. An. 4, 5, 14; Thuc. 3, 22; Sp., wie Luc. Gymnas. 32.
}}
{{bailly
|btext=[[ὑποδῶ]] :<br />attacher sous : ἁμαξίδας ὑπ. [[τῇσι]] οὐρῇσι HDT attacher des chariots sous la queue (de petits moutons à longue queue);<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ὑποδέομαι]], [[ὑποδοῦμαι]] attacher sous soi : ὑπ. κοθόρνους HDT ses cothurnes ; se chausser : ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα THC ayant le pied gauche chaussé ; <i>abs.</i> ὑποδεδεμένοι XÉN étant chaussés.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[δέω]]¹.
}}
{{elru
|elrutext='''ὑποδέω:'''<br /><b class="num">1</b> [[подвязывать]] (τί τινι Her.);<br /><b class="num">2</b> med. [[подвязывать себе]], [[надевать на ноги]] (κοθόρνους Her.; σανδάλια NT): ὑποδήματα ὑποδεδεμένος Plat. надев обувь, обувшись;<br /><b class="num">3</b> обувать(ся): ὑποδεδεμένος τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]] Thuc. с обутой левой ногой.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ὑποδέω''': μέλλ. -δήσω, δένω [[ὑποκάτω]], τὰς ἁμαξίδας ὑπ. τῇσι οὐρῇσι, ἐπί τινων προβάτων ἐχόντων μακρὰν οὐράν, Ἡρόδ. 3. 113. ΙΙ. ὑποδένω τοὺς πόδας, προσδένω ὑπ’ αὐτοὺς σανδάλια ἢ ὑποδήματα, [[διότι]] τῶν ἀρχαίων τὰ πέδιλα ἢ σανδάλια ἐδένοντο ἐπὶ τοῦ ποδὸς διὰ λωρίων, «δι’ ὃ τὰς εἰς πόλεμον ἰούσας (δηλ. καμήλους) ὑποδοῦσι καρβατίναις, [[ὅταν]] ἀλγήσωσιν» Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 2. 1, 27, πρβλ. Πλουτ. Πομπ. 24, Παυσ. 10. 25, 2· [[οὕτως]] ὁ Badham ἀποκαθιστᾷ: ὑποδῶν τὰ μὲν ὁπλαῖς, ἀντὶ ὑπὸ ποδῶν, Πλάτ. Πρωτ. 321Α· ― κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ μέσ., δένω ὑπὸ τοὺς πόδας μου, βάλλω τὰ ὑποδήματά μου, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ὑπολύομαι ([[ἐκβάλλω]] αὐτά), οἱ δὲ βαδίζουσ’ ὑποδησάμενοι [[νύκτωρ]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 492· ὑποδεδεμένων καὶ ἐνειλιγμένων τοὺς πόδας εἰς πίλους καὶ ἀρνακίδας Πλάτ. Συμπ. 220Β, Ξεν., κλπ.: ὑποδουμένη, ἐν ᾧ ἐφόρουν τὰ ὑποδήματά μου, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 36 ὑποδεῖται, ἵνα ἐξέλθῃ ἢ φύγῃ, Φερεκράτης ἐν «Χείρωνι» 3· οἱ [[ἔμπαλιν]] ὑποδούμενοι (ἴδε [[ἔμπαλιν]] ΙΙ) Πλάτ. Θεαίτ. 193C· ὑποδούμενος τὸν ἱμάντα... τῆς ἐμβάδος ἀπέρρηξα Μένανδρ. ἐν «Δεισιδαίμονι» 2. ΙΙΙ. ἐν τῷ μέσ. καὶ παθ. μετ’ αἰτ., 1) ἐπὶ τοῦ πράγματος τὸ ὁποῖον τις φορεῖ εἰς τοὺς πόδας, ὑποδησάμενος καθόρνους Ἡρόδ. 1. 155., 6. 125· [[ὑπόδημα]] 6. 1· τὰς Λακωνικὰς Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 269· Σκυθικὰς Ἀλκαῖος 101 ὑπεδησάμην... τὰς [[ἐμβάδας]] Εὔβουλος ἐν «Δόλωνι» 1· πρβλ. [[ὑποδύω]] ΙΙ. 1. β· ― [[οὕτως]] ἐν τῷ παθ. πρκμ., ὑποδήματα, βλαύτας ὑποδεδεμένος, φορῶν βλαύτας, «παντούφλας», Πλάτ. Γοργ. 490Ε, Συμπ. 174Α· ἁπλᾶς ὑποδεδέσθαι Δημ. 1267. 22· καὶ ἀπολ., ὑποδεδεμένοι, ἔχοντες τὰ ὑποδήματά των, φοροῦντες αὐτά, Ξεν. Ἀν. 4. 5, 14· [[ὥσπερ]] ὑποδεδ. Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 4. 10, 23· ἤ, 2) ἐπὶ τοῦ ποδός, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]], ἔχοντες [[ὑπόδημα]] εἰς τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]], Θουκ. 3. 22, πρβλ. Ἀριστ. Ἀποσπ. 64· [[θάτερον]] δὲ ([[πόδα]]) σανδάλῳ ὑποδεδ. Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 22. ― Πρβλ. [[ὑπόδημα]].
|lstext='''ὑποδέω''': μέλλ. -δήσω, δένω [[ὑποκάτω]], τὰς ἁμαξίδας ὑπ. τῇσι οὐρῇσι, ἐπί τινων προβάτων ἐχόντων μακρὰν οὐράν, Ἡρόδ. 3. 113. ΙΙ. ὑποδένω τοὺς πόδας, προσδένω ὑπ’ αὐτοὺς σανδάλια ἢ ὑποδήματα, [[διότι]] τῶν ἀρχαίων τὰ πέδιλα ἢ σανδάλια ἐδένοντο ἐπὶ τοῦ ποδὸς διὰ λωρίων, «δι’ ὃ τὰς εἰς πόλεμον ἰούσας (δηλ. καμήλους) ὑποδοῦσι καρβατίναις, [[ὅταν]] ἀλγήσωσιν» Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 2. 1, 27, πρβλ. Πλουτ. Πομπ. 24, Παυσ. 10. 25, 2· [[οὕτως]] ὁ Badham ἀποκαθιστᾷ: ὑποδῶν τὰ μὲν ὁπλαῖς, ἀντὶ ὑπὸ ποδῶν, Πλάτ. Πρωτ. 321Α· ― κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ μέσ., δένω ὑπὸ τοὺς πόδας μου, βάλλω τὰ ὑποδήματά μου, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ὑπολύομαι ([[ἐκβάλλω]] αὐτά), οἱ δὲ βαδίζουσ’ ὑποδησάμενοι [[νύκτωρ]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 492· ὑποδεδεμένων καὶ ἐνειλιγμένων τοὺς πόδας εἰς πίλους καὶ ἀρνακίδας Πλάτ. Συμπ. 220Β, Ξεν., κλπ.: ὑποδουμένη, ἐν ᾧ ἐφόρουν τὰ ὑποδήματά μου, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 36 ὑποδεῖται, ἵνα ἐξέλθῃ ἢ φύγῃ, Φερεκράτης ἐν «Χείρωνι» 3· οἱ [[ἔμπαλιν]] ὑποδούμενοι (ἴδε [[ἔμπαλιν]] ΙΙ) Πλάτ. Θεαίτ. 193C· ὑποδούμενος τὸν ἱμάντα... τῆς ἐμβάδος ἀπέρρηξα Μένανδρ. ἐν «Δεισιδαίμονι» 2. ΙΙΙ. ἐν τῷ μέσ. καὶ παθ. μετ’ αἰτ., 1) ἐπὶ τοῦ πράγματος τὸ ὁποῖον τις φορεῖ εἰς τοὺς πόδας, ὑποδησάμενος καθόρνους Ἡρόδ. 1. 155., 6. 125· [[ὑπόδημα]] 6. 1· τὰς Λακωνικὰς Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 269· Σκυθικὰς Ἀλκαῖος 101 ὑπεδησάμην... τὰς [[ἐμβάδας]] Εὔβουλος ἐν «Δόλωνι» 1· πρβλ. [[ὑποδύω]] ΙΙ. 1. β· ― [[οὕτως]] ἐν τῷ παθ. πρκμ., ὑποδήματα, βλαύτας ὑποδεδεμένος, φορῶν βλαύτας, «παντούφλας», Πλάτ. Γοργ. 490Ε, Συμπ. 174Α· ἁπλᾶς ὑποδεδέσθαι Δημ. 1267. 22· καὶ ἀπολ., ὑποδεδεμένοι, ἔχοντες τὰ ὑποδήματά των, φοροῦντες αὐτά, Ξεν. Ἀν. 4. 5, 14· [[ὥσπερ]] ὑποδεδ. Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 4. 10, 23· ἤ, 2) ἐπὶ τοῦ ποδός, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]], ἔχοντες [[ὑπόδημα]] εἰς τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]], Θουκ. 3. 22, πρβλ. Ἀριστ. Ἀποσπ. 64· [[θάτερον]] δὲ ([[πόδα]]) σανδάλῳ ὑποδεδ. Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 22. ― Πρβλ. [[ὑπόδημα]].
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br />attacher sous : ἁμαξίδας ὑπ. [[τῇσι]] οὐρῇσι HDT attacher des chariots sous la queue (de petits moutons à longue queue);<br /><i><b>Moy.</b></i> ὑποδέομαι-οῦμαι attacher sous soi : ὑπ. κοθόρνους HDT ses cothurnes ; se chausser : ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα THC ayant le pied gauche chaussé ; <i>abs.</i> ὑποδεδεμένοι XÉN étant chaussés.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[δέω]]¹.
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 26: Line 29:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=1st aorist ὑπέδησά; 1st aorist [[middle]] ὑπεδησαμην; [[perfect]] [[passive]] or [[middle]] participle ὑποδεδημενος; from [[Herodotus]] [[down]] (in [[Homer]] [[with]] tmesis); to [[trader]]-[[bind]]; [[mostly]] in the [[middle]] to [[bind]] [[under]] [[oneself]], [[bind]] on; (participle [[shod]]); [[with]] an accusative of the [[thing]]: σανδάλια, ὑποδήματα, [[Xenophon]], mem. 1,6, 6; [[Plato]], [[Gorgias]], p. 490e.); [[with]] an accusative of the [[member]] of the [[body]]: [[τούς]] πόδας [[with]] ἐν [[ἑτοιμασία]] added, [[with]] [[readiness]] ([[see]] [[ἑτοιμασία]], 2), [[πόδα]] σανδάλω, σανδαλιοις, Lucian, quom. hist. [[sit]] conscrib. 22; Aelian v. h. 1,18). (Cf. Buttmann, § 135,2.)
|txtha=1st aorist ὑπέδησά; 1st aorist [[middle]] ὑπεδησαμην; [[perfect]] [[passive]] or [[middle]] participle ὑποδεδημενος; from [[Herodotus]] down (in [[Homer]] [[with]] tmesis); to [[trader]]-[[bind]]; [[mostly]] in the [[middle]] to [[bind]] [[under]] [[oneself]], [[bind]] on; (participle [[shod]]); [[with]] an accusative of the [[thing]]: σανδάλια, ὑποδήματα, [[Xenophon]], mem. 1,6, 6; [[Plato]], [[Gorgias]], p. 490e.); [[with]] an accusative of the [[member]] of the [[body]]: [[τούς]] πόδας [[with]] ἐν [[ἑτοιμασία]] added, [[with]] [[readiness]] ([[see]] [[ἑτοιμασία]], 2), [[πόδα]] σανδάλω, σανδαλιοις, Lucian, quom. hist. [[sit]] conscrib. 22; Aelian v. h. 1,18). (Cf. Buttmann, § 135,2.)
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ὑποδέω:''' μέλ. -[[δήσω]],<br /><b class="num">I.</b> [[δένω]] ή [[προσδένω]] από [[κάτω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> [[ιδίως]] [[υποδένω]] τα πόδια, δηλ. ποδαίνω, [[διότι]] τα σανδάλια ή τα πέδιλα προσδένονταν με λουριά στα πόδια, σε Πλάτ. — Μέσ., [[δένω]] στα πόδια μου, [[βάζω]], φορώ τα παπούτσια μου, υποδήματά μου, σε Αριστοφ., Ξεν. κ.λπ.· επίσης με αιτ., <i>ὑποδησάμενος κοθόρνους</i>, σε Ηρόδ.· ομοίως σε Παθ. παρακ., <i>ὑποδήματα ὑποδεδεμένος</i>, με παντόφλες στα πόδια του, σε Πλάτ.· και απόλ., <i>ὑποδεδεμένοι</i>, φορώντας τα παπούτσια τους, σε Ξεν.· ομοίως, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]], με [[παπούτσι]] στο αριστερό [[πόδι]], σε Θουκ.
|lsmtext='''ὑποδέω:''' μέλ. -[[δήσω]],<br /><b class="num">I.</b> [[δένω]] ή [[προσδένω]] από [[κάτω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> [[ιδίως]] [[υποδένω]] τα πόδια, δηλ. ποδαίνω, [[διότι]] τα σανδάλια ή τα πέδιλα προσδένονταν με λουριά στα πόδια, σε Πλάτ. — Μέσ., [[δένω]] στα πόδια μου, [[βάζω]], φορώ τα παπούτσια μου, υποδήματά μου, σε Αριστοφ., Ξεν. κ.λπ.· επίσης με αιτ., <i>ὑποδησάμενος κοθόρνους</i>, σε Ηρόδ.· ομοίως σε Παθ. παρακ., <i>ὑποδήματα ὑποδεδεμένος</i>, με παντόφλες στα πόδια του, σε Πλάτ.· και απόλ., <i>ὑποδεδεμένοι</i>, φορώντας τα παπούτσια τους, σε Ξεν.· ομοίως, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]], με [[παπούτσι]] στο αριστερό [[πόδι]], σε Θουκ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὑποδέω:'''<br /><b class="num">1)</b> подвязывать (τί τινι Her.);<br /><b class="num">2)</b> med. подвязывать себе, надевать на ноги (κοθόρνους Her.; σανδάλια NT): ὑποδήματα ὑποδεδεμένος Plat. надев обувь, обувшись;<br /><b class="num">3)</b> обувать(ся): ὑποδεδεμένος τὸν ἀριστερὸν [[πόδα]] Thuc. с обутой левой ногой.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 42: Line 42:
{{Chinese
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':Øpodšw 虛坡-得哦<br />'''詞類次數''':動詞(3)<br />'''原文字根''':在下-捆綁 相當於: ([[לָבַשׁ]]&#x200E;)  ([[נָעַל]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':綁在腳底下,穿鞋,綁上,穿,穿在⋯上,穿上;由([[ὑπό]])*=被)與([[δέω]])*=捆綁)組成<br />'''出現次數''':總共(3);可(1);徒(1);弗(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 穿在⋯上(1) 弗6:15;<br />2) 穿上(1) 徒12:8;<br />3) 穿(1) 可6:9
|sngr='''原文音譯''':Øpodšw 虛坡-得哦<br />'''詞類次數''':動詞(3)<br />'''原文字根''':在下-捆綁 相當於: ([[לָבַשׁ]]&#x200E;)  ([[נָעַל]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':綁在腳底下,穿鞋,綁上,穿,穿在⋯上,穿上;由([[ὑπό]])*=被)與([[δέω]])*=捆綁)組成<br />'''出現次數''':總共(3);可(1);徒(1);弗(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 穿在⋯上(1) 弗6:15;<br />2) 穿上(1) 徒12:8;<br />3) 穿(1) 可6:9
}}
{{elmes
|esmgtx=en v. med. [[ir calzado]] κούκινα ὑποδεδεμένος καὶ ἐστεμμένος τὴν κεφαλήν σου κλωνὶ ἐλαίας <b class="b3">calzado con palma egipcia y coronada tu cabeza con una rama de olivo</b> P IV 934 ὑποδησάμενος λύκεια ὑποδήματα δίωκε τὸν λόγον τοῦτον <b class="b3">calzado con sandalias de piel de lobo recita esta fórmula</b> P VII 728
}}
}}

Latest revision as of 18:51, 16 March 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ὑποδέω Medium diacritics: ὑποδέω Low diacritics: υποδέω Capitals: ΥΠΟΔΕΩ
Transliteration A: hypodéō Transliteration B: hypodeō Transliteration C: ypodeo Beta Code: u(pode/w

English (LSJ)

late Gr. ὑποδέννω Glossaria, Dosith.p.435 K.:—
A bind under or fasten under, ἁμαξίδας ὑ. τῇσι οὐρῇσι, of long-tailed sheep, Hdt.3.113.
II esp. underbind the feet, i.e. shoe, because the ancient sandals or shoes were bound on with straps, [καμήλους] ὑ. καρβατίναις Arist.HA499a29, cf. Plu.Pomp.24, Paus.10.25.4; so Cobet restores ὑποδῶν τὰ μὲν ὁπλαῖς, for ὑπὸ ποδῶν, in Pl.Prt. 321b:—mostly in Med., bind under one's feet, put on shoes, Ar.Av.492 (anap.), Pl.Smp. 220b; ὑποδουμένη = as I was putting on my shoes, Ar.Ec.36, cf. Thphr. Char.10.14; ὑποδεῖται, for the purpose of going away, Pherecr.153.4 (hex.); οἱ ἔμπαλιν ὑποδούμενοι (v. ἔμπαλιν II.1) Pl.Tht. 193c; ὑποδούμενος τὸν ἱμάντα.. τῆς ἐμβάδος ἀπέρρηξα Men.109.
III in Med. and Pass., also, c. acc.,
1 of that which one puts on, κοθόρνους ὑποδέεσθαι Hdt.1.155, cf. 6.125; ὑπόδημα ib.1; τὰς Λακωνικάς Ar.Ec.269; Σκυθίκαις (Aeol. accus.) Alc.103; τὰς ἐμβάδας Eub. 30, cf. Theopomp.Com.52; τὰ σανδάλια Act.Ap.12.8; cf. ὑποδύω II.1 b:—so in pf. Pass., ὑποδήματα ὑποδεδεμένος, βλαύτας ὑποδεδεμένος, with shoes, slippers on one's feet, Pl.Grg. 490e, Smp.174a; ἁπλᾶς ὑποδέδενται D. 54.34: abs., ὑποδεδεμένοι ἐκοιμῶντο = they were sleeping with their shoes on, X.An.4.5.14; ὥσπερ ὑποδεδ. Arist.PA687a28.
2 of the foot, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα = with the left foot shod, Th.3.22, cf. Arist.Fr.74; θάτερον [πόδα] σανδάλῳ ὑποδεδ. Luc.Hist.Conscr.22, cf. Ael.VH1.18; ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου Ep.Eph.6.15.
IV ὑποδῆσαι· ἐνεχυρασθῆναι, Ἰταλιῶται, Hsch.

German (Pape)

[Seite 1215] (s. δέω), unterbinden, bes. im med. sich die Sohlen, Sandalen unter die Füße binden, κοθόρνους ὑποδέεσθαι Her. 1, 155. 6, 1. Bei Hom. immer nur ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα u. ä., was Einige als Tmesis hierherziehen wollen; ὑποδεῖσθαι τὰς Λακωνικάς Ar. Eccl. 269, vgl. 36; u. ὑποδεδέσθαι, Plat. Charm. 174 c; μέγιστα ὑποδήματα καὶ πλεῖστα ὑποδεδεμένον περιπατεῖν Gorg. 490 e; ἁπλαῖς ὑποδέδενται Dem. 54, 34; ὑποδεδεμένοι Xen. An. 4, 5, 14; Thuc. 3, 22; Sp., wie Luc. Gymnas. 32.

French (Bailly abrégé)

ὑποδῶ :
attacher sous : ἁμαξίδας ὑπ. τῇσι οὐρῇσι HDT attacher des chariots sous la queue (de petits moutons à longue queue);
Moy. ὑποδέομαι, ὑποδοῦμαι attacher sous soi : ὑπ. κοθόρνους HDT ses cothurnes ; se chausser : ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα THC ayant le pied gauche chaussé ; abs. ὑποδεδεμένοι XÉN étant chaussés.
Étymologie: ὑπό, δέω¹.

Russian (Dvoretsky)

ὑποδέω:
1 подвязывать (τί τινι Her.);
2 med. подвязывать себе, надевать на ноги (κοθόρνους Her.; σανδάλια NT): ὑποδήματα ὑποδεδεμένος Plat. надев обувь, обувшись;
3 обувать(ся): ὑποδεδεμένος τὸν ἀριστερὸν πόδα Thuc. с обутой левой ногой.

Greek (Liddell-Scott)

ὑποδέω: μέλλ. -δήσω, δένω ὑποκάτω, τὰς ἁμαξίδας ὑπ. τῇσι οὐρῇσι, ἐπί τινων προβάτων ἐχόντων μακρὰν οὐράν, Ἡρόδ. 3. 113. ΙΙ. ὑποδένω τοὺς πόδας, προσδένω ὑπ’ αὐτοὺς σανδάλια ἢ ὑποδήματα, διότι τῶν ἀρχαίων τὰ πέδιλα ἢ σανδάλια ἐδένοντο ἐπὶ τοῦ ποδὸς διὰ λωρίων, «δι’ ὃ τὰς εἰς πόλεμον ἰούσας (δηλ. καμήλους) ὑποδοῦσι καρβατίναις, ὅταν ἀλγήσωσιν» Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 2. 1, 27, πρβλ. Πλουτ. Πομπ. 24, Παυσ. 10. 25, 2· οὕτως ὁ Badham ἀποκαθιστᾷ: ὑποδῶν τὰ μὲν ὁπλαῖς, ἀντὶ ὑπὸ ποδῶν, Πλάτ. Πρωτ. 321Α· ― κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ μέσ., δένω ὑπὸ τοὺς πόδας μου, βάλλω τὰ ὑποδήματά μου, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ὑπολύομαι (ἐκβάλλω αὐτά), οἱ δὲ βαδίζουσ’ ὑποδησάμενοι νύκτωρ Ἀριστοφ. Ὄρν. 492· ὑποδεδεμένων καὶ ἐνειλιγμένων τοὺς πόδας εἰς πίλους καὶ ἀρνακίδας Πλάτ. Συμπ. 220Β, Ξεν., κλπ.: ὑποδουμένη, ἐν ᾧ ἐφόρουν τὰ ὑποδήματά μου, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 36 ὑποδεῖται, ἵνα ἐξέλθῃ ἢ φύγῃ, Φερεκράτης ἐν «Χείρωνι» 3· οἱ ἔμπαλιν ὑποδούμενοι (ἴδε ἔμπαλιν ΙΙ) Πλάτ. Θεαίτ. 193C· ὑποδούμενος τὸν ἱμάντα... τῆς ἐμβάδος ἀπέρρηξα Μένανδρ. ἐν «Δεισιδαίμονι» 2. ΙΙΙ. ἐν τῷ μέσ. καὶ παθ. μετ’ αἰτ., 1) ἐπὶ τοῦ πράγματος τὸ ὁποῖον τις φορεῖ εἰς τοὺς πόδας, ὑποδησάμενος καθόρνους Ἡρόδ. 1. 155., 6. 125· ὑπόδημα 6. 1· τὰς Λακωνικὰς Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 269· Σκυθικὰς Ἀλκαῖος 101 ὑπεδησάμην... τὰς ἐμβάδας Εὔβουλος ἐν «Δόλωνι» 1· πρβλ. ὑποδύω ΙΙ. 1. β· ― οὕτως ἐν τῷ παθ. πρκμ., ὑποδήματα, βλαύτας ὑποδεδεμένος, φορῶν βλαύτας, «παντούφλας», Πλάτ. Γοργ. 490Ε, Συμπ. 174Α· ἁπλᾶς ὑποδεδέσθαι Δημ. 1267. 22· καὶ ἀπολ., ὑποδεδεμένοι, ἔχοντες τὰ ὑποδήματά των, φοροῦντες αὐτά, Ξεν. Ἀν. 4. 5, 14· ὥσπερ ὑποδεδ. Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 4. 10, 23· ἤ, 2) ἐπὶ τοῦ ποδός, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα, ἔχοντες ὑπόδημα εἰς τὸν ἀριστερὸν πόδα, Θουκ. 3. 22, πρβλ. Ἀριστ. Ἀποσπ. 64· θάτερον δὲ (πόδα) σανδάλῳ ὑποδεδ. Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 22. ― Πρβλ. ὑπόδημα.

Spanish

ir calzado

English (Strong)

from ὑπό and δέω; to bind under one's feet, i.e. put on shoes or sandals: bind on, (be) shod.

English (Thayer)

1st aorist ὑπέδησά; 1st aorist middle ὑπεδησαμην; perfect passive or middle participle ὑποδεδημενος; from Herodotus down (in Homer with tmesis); to trader-bind; mostly in the middle to bind under oneself, bind on; (participle shod); with an accusative of the thing: σανδάλια, ὑποδήματα, Xenophon, mem. 1,6, 6; Plato, Gorgias, p. 490e.); with an accusative of the member of the body: τούς πόδας with ἐν ἑτοιμασία added, with readiness (see ἑτοιμασία, 2), πόδα σανδάλω, σανδαλιοις, Lucian, quom. hist. sit conscrib. 22; Aelian v. h. 1,18). (Cf. Buttmann, § 135,2.)

Greek Monolingual

ΜΑ, και ὑποδέννυμι και ὑποδέννω και ὑποδένω Μ
δένω τα σανδάλια κάτω από τα πόδια μου, φοράω τα παπούτσια μου
αρχ.
1. τυλίγω τα πόδια με κάτι («τὰς καμήλους... ὑποδοῦσι καρβατίναις ὅταν ἀλγήσωσιν», Πλούτ.)
2. δένω κάτι από κάτω («ἁμαξίδας γὰρ ποιεῡντες ὑποδέουσι αὐτὰς τῇσι οὐρῇσι», Ηρόδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < ὑπ(ο)- + δέω / δέννυμι / δένω].

Greek Monotonic

ὑποδέω: μέλ. -δήσω,
I. δένω ή προσδένω από κάτω, σε Ηρόδ.
II. ιδίως υποδένω τα πόδια, δηλ. ποδαίνω, διότι τα σανδάλια ή τα πέδιλα προσδένονταν με λουριά στα πόδια, σε Πλάτ. — Μέσ., δένω στα πόδια μου, βάζω, φορώ τα παπούτσια μου, υποδήματά μου, σε Αριστοφ., Ξεν. κ.λπ.· επίσης με αιτ., ὑποδησάμενος κοθόρνους, σε Ηρόδ.· ομοίως σε Παθ. παρακ., ὑποδήματα ὑποδεδεμένος, με παντόφλες στα πόδια του, σε Πλάτ.· και απόλ., ὑποδεδεμένοι, φορώντας τα παπούτσια τους, σε Ξεν.· ομοίως, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα, με παπούτσι στο αριστερό πόδι, σε Θουκ.

Middle Liddell

fut. -δήσω
I. to bind or fasten under, Hdt.
II. esp. to underbind, i. e. to shoe, because the sandals or shoes were bound on with straps, Plat.:—Mid. to bind under one's feet, put on shoes, Ar., Xen., etc.; also c. acc., ὑποδησάμενος κοθόρνους Hdt.:—so in perf. pass., ὑποδήματα ὑποδεδεμένος with shoes on one's feet, Plat.; and absol., ὑποδεδεμένοι with their shoes on, Xen.; so, ὑποδεδεμένοι τὸν ἀριστερὸν πόδα with shoes on the left foot, Thuc.

Chinese

原文音譯:Øpodšw 虛坡-得哦
詞類次數:動詞(3)
原文字根:在下-捆綁 相當於: (לָבַשׁ‎) (נָעַל‎)
字義溯源:綁在腳底下,穿鞋,綁上,穿,穿在⋯上,穿上;由(ὑπό)*=被)與(δέω)*=捆綁)組成
出現次數:總共(3);可(1);徒(1);弗(1)
譯字彙編
1) 穿在⋯上(1) 弗6:15;
2) 穿上(1) 徒12:8;
3) 穿(1) 可6:9

Léxico de magia

en v. med. ir calzado κούκινα ὑποδεδεμένος καὶ ἐστεμμένος τὴν κεφαλήν σου κλωνὶ ἐλαίας calzado con palma egipcia y coronada tu cabeza con una rama de olivo P IV 934 ὑποδησάμενος λύκεια ὑποδήματα δίωκε τὸν λόγον τοῦτον calzado con sandalias de piel de lobo recita esta fórmula P VII 728