ἀρίζηλος: Difference between revisions
Δίκαιον εὖ πράττοντα μεμνῆσθαι θεοῦ → Die tuenda memoria in rebus bonis → Wenn es dir gut geht, denk an Gott, dies ist gerecht
(1a) |
m (Text replacement - ",," to ",") |
||
(33 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=arizilos | |Transliteration C=arizilos | ||
|Beta Code=a)ri/zhlos | |Beta Code=a)ri/zhlos | ||
|Definition=[ | |Definition=[ᾰ], ον (Dor.<br><span class="bld">A</span> -ζηλος ''IG''9(1).270), also η, ον, v. infr.:—Ep. for [[ἀρίδηλος]] (-ζηλος from δyηλος, cf. [[δῆλος]] from δεyαλος and [[δέατο]]), [[conspicuous]], of [[lightning]], ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαί Il.13.244, cf. Pi.''O.''2.61, S. lchn.72; of [[sound]], ὡς δ' ὅτ' ἀριζήλη [[φωνή]] Il.18.219; of persons whom all [[admire]], <b class="b3">ὥς τε θεώ περ ἀμφὶς ἀριζήλω</b> ib.519, ''AP''4.1.3 (Mel.), etc.; ῥεῖα δ' ἀρίζηλον μινύθει καὶ [[ἄδηλος|ἄδηλον]] ἀέξει Hes.''Op.''6. Adv. [[ἀριζήλως]] = [[clearly]], [[ἀριζήλως]] [[εἰρημένα]] = [[plainly]] said / a [[plain]] [[tale]], Od. 12.453.<br><span class="bld">II</span> Dor. [[ἀρίζαλος]] ([[ζῆλος]]), = sq., Call.''Epigr.''52, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] [[s.v.]]<b class="b3">ἀρι-</b>. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀρίζαλος]] Call.<i>Epigr</i>.51.3<br /><b class="num">• Grafía:</b> graf. -σζηλος <i>MAMA</i> 7.560.3 (Frigia Oriental, crist.)<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[brillante]], [[claramente visible]] del relámpago ἀρίζηλοι δὲ αἱ αὐγαί <i>Il</i>.13.244, [[ἀστήρ]] Pi.<i>O</i>.2.55, χρυσοῦ πα[ρ] αδείγματα S.<i>Fr</i>.314.77, Σείριος A.R.3.958.<br /><b class="num">2</b> de pers. [[preclaro]], [[famoso]] θεώ <i>Il</i>.18.519, Ζεύς Colluth.353, βασιλεύς Colluth.267, Βερενίκα Call.l.c., Πτολεμαῖος Call.<i>Fr</i>.734, [[ἡβητήρ]] Colluth.246, πατήρ <i>IG</i> 9(1).270 (Locros III a.C.), [[Διομήδης]] <i>MAMA</i> [[l.c.]]<br /><b class="num">•</b>subst. ῥεῖα δ' ἀρίζηλον μινύθει (Zeus) καὶ ἄδηλον ἀέξει Hes.<i>Op</i>.6<br /><b class="num">•</b>[[ejemplar]] μόχθοι Colluth.61.<br /><b class="num">3</b> [[claro]] φωνή <i>Il</i>.18.219, ἐνιπαὶ θεῶν A.R.2.250, [[μῦθος]] Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.10.7; cf. [[ἀρίδηλος]].<br /><b class="num">II</b> adv. [[ἀριζήλως]] = [[claramente]] ἀριζήλως εἰρημένα <i>Od</i>.12.453, cf. Plu.2.764a.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De ἀρι- partíc. aumentativa y -δηλος, de *<i>deiH<sup>u̯</sup>1</i> ‘[[brillar]]’. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0350.png Seite 350]] 1) = [[ἀρίδηλος]], sehr deutlich; fem. ἀριζήλη [[φωνή]] Iliad. 18, 219. 221; ἀρίζηλοι αὐγαί 13, 244. 22, 27; ἀμφὶς ἀριζήλω 18, 519; advb. ἀριζήλως Od. 12, 453; v. l. Iliad. 2, 318 τὸν μὲν ἀρίζηλον θῆκεν [[θεός]], daneben die Lesarten ἀρίδηλον, ἀίζηλον, ἀίδηλον, s. Scholl. Aristonic., Apoll. Lex. 16, 28, Buttmann Lexik. 1 S. 247, u. vgl. [[ἀίδηλος]] u. [[ἀίζηλος]]; – [[ἀστήρ]] Pind. Ol. 2, 61. – 2) sehr beneidet, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0350.png Seite 350]] 1) = [[ἀρίδηλος]], [[sehr deutlich]]; fem. ἀριζήλη [[φωνή]] Iliad. 18, 219. 221; ἀρίζηλοι αὐγαί 13, 244. 22, 27; ἀμφὶς ἀριζήλω 18, 519; advb. [[ἀριζήλως]] Od. 12, 453; [[varia lectio|v.l.]] Iliad. 2, 318 τὸν μὲν ἀρίζηλον θῆκεν [[θεός]], daneben die Lesarten ἀρίδηλον, ἀίζηλον, ἀίδηλον, s. Scholl. Aristonic., Apoll. Lex. 16, 28, Buttmann Lexik. 1 S. 247, u. vgl. [[ἀίδηλος]] u. [[ἀίζηλος]]; – [[ἀστήρ]] Pind. Ol. 2, 61. – 2) [[sehr beneidet]], [[beneidenswert]], [[glücklich]], Hes. O. 6 Theocr. 17, 57 Callim. ep. 16 (V, 146) Mel. 1 (IV. 1). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ος, ον :<br />[[très clair]], [[brillant]].<br />'''Étymologie:''' ἀρι-, *[[ζῆλος]]=[[δῆλος]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀρίζηλος:''' дор. [[ἀρίζαλος|ἀρίζᾱλος]] 2 и 3<br /><b class="num">1</b> [[очень яркий]] (αὐγαί Hom.; [[ἀστήρ]] Pind.);<br /><b class="num">2</b> [[весьма ясный]], [[зычный]] ([[φωνή]] Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[достославный]] (ἀμφὶς ἀ. Hom.; ἀρίζηλον μινύθειν Hes.; [[Βερενίκα]] Theocr.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἀρίζηλος''': -ον, καὶ η, ον, ἴδε κατωτέρ.: - Ἐπ. ἀντὶ ἀρίδηλος (ἴδε Ζ ζ ΙΙ. 2), φανερὸς [[ἐναργής]], Λατ. insignis, ἐπὶ τοῦ φωτὸς ἀστέρος, ἀρίζηλοι δὲ οἱ αὐγαί, «[[μεγάλως]] ἔκδηλοι» (Σχόλ.) Ἰλ. Ν. 244, πρβλ. Πινδ. Ο. 2. 101 ἐπὶ τοῦ ἤχου φωνῆς, ὡς δ’ ὅτ’ ἀριζήλη φωνὴ Ἰλ. Σ. 219, πρβλ. 221· ἐπὶ ἀνθρώπων οὓς πάντες θαυμάζουσιν, [[ὥστε]] θεώ περ, ἀμφὶς ἀριζήλω Σ. 519· [[οὕτως]] Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 6, [[ῥεῖα]] δ’ ἀρίζηλον μινύθει, καὶ ἄδηλον ἀέξει. - Ἐπίρρ. ἀριζήλως εἰρημένα, τὰ ἀριδήλως, σαφῶς ἤδη ῥηθέντα, Ὀδ. Μ. 453: - περὶ τοῦ ἐν Ἰλ. Β. 318, ἴδε ἐν λέξει [[ἀΐζηλος]]. ΙΙ. ([[ζῆλος]]) = [[ἀριζήλωτος]] μόνον παρ’ Ἡσυχ. ἐν ἄρι | |lstext='''ἀρίζηλος''': -ον, καὶ η, ον, ἴδε κατωτέρ.: - Ἐπ. ἀντὶ ἀρίδηλος (ἴδε Ζ ζ ΙΙ. 2), φανερὸς [[ἐναργής]], Λατ. insignis, ἐπὶ τοῦ φωτὸς ἀστέρος, ἀρίζηλοι δὲ οἱ αὐγαί, «[[μεγάλως]] ἔκδηλοι» (Σχόλ.) Ἰλ. Ν. 244, πρβλ. Πινδ. Ο. 2. 101 ἐπὶ τοῦ ἤχου φωνῆς, ὡς δ’ ὅτ’ ἀριζήλη φωνὴ Ἰλ. Σ. 219, πρβλ. 221· ἐπὶ ἀνθρώπων οὓς πάντες θαυμάζουσιν, [[ὥστε]] θεώ περ, ἀμφὶς ἀριζήλω Σ. 519· [[οὕτως]] Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 6, [[ῥεῖα]] δ’ ἀρίζηλον μινύθει, καὶ ἄδηλον ἀέξει. - Ἐπίρρ. ἀριζήλως εἰρημένα, τὰ ἀριδήλως, σαφῶς ἤδη ῥηθέντα, Ὀδ. Μ. 453: - περὶ τοῦ ἐν Ἰλ. Β. 318, ἴδε ἐν λέξει [[ἀΐζηλος]]. ΙΙ. ([[ζῆλος]]) = [[ἀριζήλωτος]] μόνον παρ’ Ἡσυχ. ἐν ἄρι, «ἄρι· [[μεγάλως]], [[ὅθεν]] καὶ [[ἀρίζηλος]] ὁ [[μεγάλως]] [[ζηλωτός]]». | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=([[δῆλος]]): [[conspicuous]], [[clear]], Il. 18.519 | |auten=([[δῆλος]]): [[conspicuous]], [[clear]], Il. 18.519, Il. 2.318.—Adv., [[ἀριζήλως]], Od. 12.453†. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>ᾰρίζηλος | |sltr=<b>ᾰρίζηλος</b> [[conspicuous]] ὁ μὰν [[πλοῦτος]] ἀστὴρ [[ἀρίζηλος]] (O. 2.55) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 33: | Line 36: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀρίζηλος:''' -ον και -η, -ον, Επικ. αντί [[ἀρίδηλος]] (βλ. Ζ,ζ II), [[φανερός]], [[πολύ]] [[εμφανής]], [[εναργής]], λέγεται για άστρα, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για [[φωνή]], στο ίδ.· λέγεται για πρόσωπα, [[έξοχος]], [[διαπρεπής]], στο ίδ.· επίρρ. [[ἀριζήλως]] εἰρημένα, τα ειπωμένα με [[σαφήνεια]], σε Ομήρ. Οδ. | |lsmtext='''ἀρίζηλος:''' -ον και -η, -ον, Επικ. αντί [[ἀρίδηλος]] (βλ. Ζ,ζ II), [[φανερός]], [[πολύ]] [[εμφανής]], [[εναργής]], λέγεται για άστρα, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για [[φωνή]], στο ίδ.· λέγεται για πρόσωπα, [[έξοχος]], [[διαπρεπής]], στο ίδ.· επίρρ. [[ἀριζήλως]] εἰρημένα, τα ειπωμένα με [[σαφήνεια]], σε Ομήρ. Οδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: | |etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[clear]], [[easily recognizable]] (Il.); equivalent of <b class="b3">ἀρί-δηλος</b><br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Explained by Schulze Q. 244 A. 1 (s. Bechtel Lex.) from <b class="b3">*-δι̯ηλος</b> to [[δέατο]], [[quod vide|q.v.]] Doubts by Shipp Studies 50ff.; cf. Chantr. Gr. hom. 169. Wilamowits, Hesiodus Erga v. 6. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
Line 44: | Line 44: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἀρίζηλος''': ep. (seit Il.)<br />{arí-zēlos}<br />'''Forms''': für [[ἀρίδηλος]]<br />'''Meaning''': [[sehr deutlich]], [[leicht erkennbar]].<br />'''Etymology''' : Nach Fick 1, 454 und Schulze Q. 244 A. 1 (vgl. noch Bechtel Lex. s. v.) aus *-δι̯ηλος zu [[δέατο]] usw., s. d. Wohlbegründeter Zweifel an dieser Erklärung bei Shipp Studies 50ff.<br />'''Page''' 1,139 | |ftr='''ἀρίζηλος''': ep. (seit Il.)<br />{arí-zēlos}<br />'''Forms''': für [[ἀρίδηλος]]<br />'''Meaning''': [[sehr deutlich]], [[leicht erkennbar]].<br />'''Etymology''': Nach Fick 1, 454 und Schulze Q. 244 A. 1 (vgl. noch Bechtel Lex. s. v.) aus *-δι̯ηλος zu [[δέατο]] usw., s. d. Wohlbegründeter Zweifel an dieser Erklärung bei Shipp Studies 50ff.<br />'''Page''' 1,139 | ||
}} | }} |
Latest revision as of 10:06, 16 October 2024
English (LSJ)
[ᾰ], ον (Dor.
A -ζηλος IG9(1).270), also η, ον, v. infr.:—Ep. for ἀρίδηλος (-ζηλος from δyηλος, cf. δῆλος from δεyαλος and δέατο), conspicuous, of lightning, ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαί Il.13.244, cf. Pi.O.2.61, S. lchn.72; of sound, ὡς δ' ὅτ' ἀριζήλη φωνή Il.18.219; of persons whom all admire, ὥς τε θεώ περ ἀμφὶς ἀριζήλω ib.519, AP4.1.3 (Mel.), etc.; ῥεῖα δ' ἀρίζηλον μινύθει καὶ ἄδηλον ἀέξει Hes.Op.6. Adv. ἀριζήλως = clearly, ἀριζήλως εἰρημένα = plainly said / a plain tale, Od. 12.453.
II Dor. ἀρίζαλος (ζῆλος), = sq., Call.Epigr.52, Hsch. s.v.ἀρι-.
Spanish (DGE)
-ον
• Alolema(s): ἀρίζαλος Call.Epigr.51.3
• Grafía: graf. -σζηλος MAMA 7.560.3 (Frigia Oriental, crist.)
• Prosodia: [ᾰ-]
I 1brillante, claramente visible del relámpago ἀρίζηλοι δὲ αἱ αὐγαί Il.13.244, ἀστήρ Pi.O.2.55, χρυσοῦ πα[ρ] αδείγματα S.Fr.314.77, Σείριος A.R.3.958.
2 de pers. preclaro, famoso θεώ Il.18.519, Ζεύς Colluth.353, βασιλεύς Colluth.267, Βερενίκα Call.l.c., Πτολεμαῖος Call.Fr.734, ἡβητήρ Colluth.246, πατήρ IG 9(1).270 (Locros III a.C.), Διομήδης MAMA l.c.
•subst. ῥεῖα δ' ἀρίζηλον μινύθει (Zeus) καὶ ἄδηλον ἀέξει Hes.Op.6
•ejemplar μόχθοι Colluth.61.
3 claro φωνή Il.18.219, ἐνιπαὶ θεῶν A.R.2.250, μῦθος Nonn.Par.Eu.Io.10.7; cf. ἀρίδηλος.
II adv. ἀριζήλως = claramente ἀριζήλως εἰρημένα Od.12.453, cf. Plu.2.764a.
• Etimología: De ἀρι- partíc. aumentativa y -δηλος, de *deiHu̯1 ‘brillar’.
German (Pape)
[Seite 350] 1) = ἀρίδηλος, sehr deutlich; fem. ἀριζήλη φωνή Iliad. 18, 219. 221; ἀρίζηλοι αὐγαί 13, 244. 22, 27; ἀμφὶς ἀριζήλω 18, 519; advb. ἀριζήλως Od. 12, 453; v.l. Iliad. 2, 318 τὸν μὲν ἀρίζηλον θῆκεν θεός, daneben die Lesarten ἀρίδηλον, ἀίζηλον, ἀίδηλον, s. Scholl. Aristonic., Apoll. Lex. 16, 28, Buttmann Lexik. 1 S. 247, u. vgl. ἀίδηλος u. ἀίζηλος; – ἀστήρ Pind. Ol. 2, 61. – 2) sehr beneidet, beneidenswert, glücklich, Hes. O. 6 Theocr. 17, 57 Callim. ep. 16 (V, 146) Mel. 1 (IV. 1).
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
très clair, brillant.
Étymologie: ἀρι-, *ζῆλος=δῆλος.
Russian (Dvoretsky)
ἀρίζηλος: дор. ἀρίζᾱλος 2 и 3
1 очень яркий (αὐγαί Hom.; ἀστήρ Pind.);
2 весьма ясный, зычный (φωνή Hom.);
3 достославный (ἀμφὶς ἀ. Hom.; ἀρίζηλον μινύθειν Hes.; Βερενίκα Theocr.).
Greek (Liddell-Scott)
ἀρίζηλος: -ον, καὶ η, ον, ἴδε κατωτέρ.: - Ἐπ. ἀντὶ ἀρίδηλος (ἴδε Ζ ζ ΙΙ. 2), φανερὸς ἐναργής, Λατ. insignis, ἐπὶ τοῦ φωτὸς ἀστέρος, ἀρίζηλοι δὲ οἱ αὐγαί, «μεγάλως ἔκδηλοι» (Σχόλ.) Ἰλ. Ν. 244, πρβλ. Πινδ. Ο. 2. 101 ἐπὶ τοῦ ἤχου φωνῆς, ὡς δ’ ὅτ’ ἀριζήλη φωνὴ Ἰλ. Σ. 219, πρβλ. 221· ἐπὶ ἀνθρώπων οὓς πάντες θαυμάζουσιν, ὥστε θεώ περ, ἀμφὶς ἀριζήλω Σ. 519· οὕτως Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 6, ῥεῖα δ’ ἀρίζηλον μινύθει, καὶ ἄδηλον ἀέξει. - Ἐπίρρ. ἀριζήλως εἰρημένα, τὰ ἀριδήλως, σαφῶς ἤδη ῥηθέντα, Ὀδ. Μ. 453: - περὶ τοῦ ἐν Ἰλ. Β. 318, ἴδε ἐν λέξει ἀΐζηλος. ΙΙ. (ζῆλος) = ἀριζήλωτος μόνον παρ’ Ἡσυχ. ἐν ἄρι, «ἄρι· μεγάλως, ὅθεν καὶ ἀρίζηλος ὁ μεγάλως ζηλωτός».
English (Autenrieth)
(δῆλος): conspicuous, clear, Il. 18.519, Il. 2.318.—Adv., ἀριζήλως, Od. 12.453†.
English (Slater)
ᾰρίζηλος conspicuous ὁ μὰν πλοῦτος ἀστὴρ ἀρίζηλος (O. 2.55)
Greek Monolingual
ἀρίζηλος, -ον και -η, -ον (Α)
Ι. 1. φανερός, καταφανής
2. (για τη λάμψη ουράνιων σωμάτων) πολύ φωτεινός, λαμπρός
3. (για ήχο) ισχυρός, δυνατός
4. (για πρόσωπα) θαυμαστός
II. επίρρ. σαφώς («ἀριζήλως εἰρημένα» — αυτά που έχουν ειπωθεί ξεκάθαρα).
[ΕΤΥΜΟΛ. Παράλληλος τ. του αρίδηλος «προφανέστατος, εύκολα αναγνωρίσιμος». Το β' συνθετικό προέρχεται πιθ. από τ. -δyηλος (< δέοντο «φαινόταν»), αν και η άποψη ότι αποτελεί παραλλαγή του δήλος, όπου το j είναι μια μορφή διπλού δ, είναι περισσότερο υποστηρίξιμη].
Greek Monotonic
ἀρίζηλος: -ον και -η, -ον, Επικ. αντί ἀρίδηλος (βλ. Ζ,ζ II), φανερός, πολύ εμφανής, εναργής, λέγεται για άστρα, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για φωνή, στο ίδ.· λέγεται για πρόσωπα, έξοχος, διαπρεπής, στο ίδ.· επίρρ. ἀριζήλως εἰρημένα, τα ειπωμένα με σαφήνεια, σε Ομήρ. Οδ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: clear, easily recognizable (Il.); equivalent of ἀρί-δηλος
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: Explained by Schulze Q. 244 A. 1 (s. Bechtel Lex.) from *-δι̯ηλος to δέατο, q.v. Doubts by Shipp Studies 50ff.; cf. Chantr. Gr. hom. 169. Wilamowits, Hesiodus Erga v. 6.
Middle Liddell
ἀρίδηλος
conspicuous, very distinct, of a star, Il.; of a voice, Il.; of persons, conspicuous, remarkable, Il.:—adv., ἀριζήλως εἰρημένα a plain tale, Od.
Frisk Etymology German
ἀρίζηλος: ep. (seit Il.)
{arí-zēlos}
Forms: für ἀρίδηλος
Meaning: sehr deutlich, leicht erkennbar.
Etymology: Nach Fick 1, 454 und Schulze Q. 244 A. 1 (vgl. noch Bechtel Lex. s. v.) aus *-δι̯ηλος zu δέατο usw., s. d. Wohlbegründeter Zweifel an dieser Erklärung bei Shipp Studies 50ff.
Page 1,139